Denzinger

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
30	6	→	CREDO in Deum Patrem omnipotentem, Creatorem caeli et terrae. .....
30	6	→	remissionem peccatorum, .....
30	6	→	carnis resurrectionem, .....
30	6	→	vitam aeternam. .....
30	6	→	Et in Iesum Christum, Filium eius unicum, Dominum nostrum, .....
30	6	→	qui conceptus est de Spiritu Sancto, natus ex Maria Virgine, .....
30	6	→	passus sub Pontio Pilato, crucifixus, mortuus, et sepultus, .....
30	6	→	descendit ad inferos, tertia die resurrexit a mortuis, .....
30	6	→	ascendit ad caelos, sedet ad dexteram Dei Patris omnipotentis, inde venturus est iudicare vivos et m .....
30	6	→	Credo in Spiritum Sanctum, .....
30	6	→	sanctam Ecclesiam catholicam, .....
30	6	→	sanctorum communionem, .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
30	6	→	Ik geloof in God, de almachtige Vader, Schepper van hemel en aarde. .....
30	6	→	de vergeving van de zonden; .....
30	6	→	de verrijzenis van het lichaam; .....
30	6	→	en het eeuwig leven. .....
30	6	→	En in Jezus Christus, zijn enige Zoon, onze Heer, .....
30	6	→	die ontvangen is van de Heilige Geest, geboren uit de Maagd Maria; .....
30	6	→	die geleden heeft onder Pontius Pilatus, is gekruisigd, gestorven en begraven; .....
30	6	→	die nedergedaald is ter helle, de derde dag verrezen uit de doden; .....
30	6	→	die opgestegen is ten hemel, zit aan de rechterhand van God, de almachtige Vader; vandaar zal Hij ko .....
30	6	→	Ik geloof in de Heilige Geest; .....
30	6	→	de heilige Katholieke Kerk, .....
30	6	→	de gemeenschap van de heiligen; .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
75	39	→	1. Wie zalig wil worden, moet vóór alles trouw zijn aan het katho .....
76	40	→	29. Maar voor het eeuwig heil is het ook noodzakelijk, dat hij he .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
123	53	→	Canon 9 - Doop van kettersOmdat ze een eigen wet gebruiken, namelijk om weder te dopen, heeft de Syn .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
150	86	→	Ik geloof in één Godde almachtige VaderSchepper van hemel en aarde,van al wat zichtbaar en onzichtba .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
212	95	→	Caput 2{…} Men moet bedenken dat de macht door God werd verleend {aan de magistraten}, en dat het to .....
213	96	→	Caput 7 De boeken die in de canon zijn opgenomen, worden in een korte bijlage vermeld. Dit is wat u .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
238	129	→	De genade .....
239	130	→	Hoofdstuk 1 .....
240	131	→	Hoofdstuk 2 .....
241	132	→	Hoofdstuk 3 .....
242	133	→	Hoofdstuk 4 .....
243	134	→	Hoofdstuk 5 .....
244	135	→	Hoofdstuk 6 vgl: Epistula Tractoria [[[8359]]] .....
245	138	→	vgl: Erfzonde en genade [[[1889\|(6)]]] .....
245	136	→	Hoofdstuk 7{....} vgl: Erfzonde en genade [[[1889]]] {...} vgl: Erfzonde en genade [[[1889\|(4)] .....
245	137	→	vgl: Erfzonde en genade [[[1889\|(5)]]] .....
246	139	→	Hoofdstuk 8 .....
247	140	→	Hoofdstuk 9 .....
248	141	→	.....
249	142	→	Hoofdstuk 10 .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
250	111a	→	{...}het Woord, door zich in zijn persoon met een lichaam - bezield met een verstandelijke ziel - te .....
251	111a	→	Moeder van God, niet omdat de natuur van het Woord, ofwel zijn godheid, het begin van haar bestaan a .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
290		→	Wanneer hij dan niet wist, wat hij over de Menswording van het Woord Gods moest denken, en als hij, .....
291		→	Deze zelfde eeuwige Eniggeborene van de eeuwige Vader echter is geboren uit de Heilige Geest en de M .....
292		→	Of heeft hij misschien daarom geloofd, dat onze Heer Jezus Christus niet tot onze natuur behoorde, o .....
293	143	→	Met behoud dan van hetgeen aan beide naturen eigen was en terwijl zij in één persoon tezamen kwamen, .....
294	144	→	Gods Zoon treedt dan deze zwakheid van de wereld binnen; van Zijn hemelse troon daalt Hij neer en to .....
295		→	zo behoort het ook niet tot dezelfde natuur te zeggen. "Ik en de Vader zijn één" (Joh. 10, 30) [b:J .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
300		→	Voorwoord tot de Definitie, in aansluiting op de beide Belijdenissen van Nicea en Constantinopel vol .....
301	148	→	DefinitieWij leren eenstemmig, hierin de heilige Kerkvaders volgend, één en dezelfde Zoon, onze Heer .....
302	148	→	Eén en dezelfde Christus, Heer, eniggeboren Zoon, die erkend wordt in twee naturen, zonder vermengin .....
303	148	→	SanctieOmdat dit alles door ons in ieder opzicht met alle zorgvuldigheid en gewetensvol vastgesteld .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
317	-	→	Ofschoon dus in de éne Heer Jezus Christus, de ware Zoon van God en Zoon van de mensen, Woord en vle .....
318	-	→	Daar de Heer Jezus Christus dus Één is en zich in Hem volstrekt één en dezelfde persoon bevindt, die .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
370	173b	→	Het is ons opgevallen dat sommigen in hun eenvoud over genade en vrije wil zorgeloos willen spreken .....
371	174	→	Canon 1Als iemand ontkent dat de hele mens, dat wil zeggen zowel lichaam als ziel, "ten kwade verand .....
372	175	→	Canon 2Als iemand beweert dat Adams zonde alleen hem trof en niet ook zijn nakomelingen, of in ieder .....
373	176	→	Canon 3Als iemand zegt dat de genade van God verleend kan worden als gevolg van een menselijk gebed, .....
374	177	→	Canon 4Als iemand volhoudt dat God wacht op onze wil om gereinigd te worden van zonde, maar niet bel .....
375	178	→	Canon 5Als iemand zegt dat niet alleen de toename van het geloof, maar ook het begin en het eigenlij .....
376	179	→	Canon 6Als iemand zegt dat God zich over ons ontfermt als we, los van zijn genade, geloven, willen, .....
377	180	→	Canon 7Als iemand beweert dat we een juiste mening kunnen vormen of een juiste keuze kunnen maken di .....
378	181	→	Canon 8Als iemand beweert dat sommigen door barmhartigheid tot de genade van de doop kunnen komen, m .....
379	182	→	Canon 9Betreffende de hulp van God. Het is een teken van goddelijke gunst als we een goed doel voor .....
380	183	→	Canon 10De wedergeborenen en de heiligen moeten ook altijd Gods hulp afsmeken om het goede doel te b .....
381	184	→	Canon 11Betreffende de plicht om te bidden. Niemand zou een waar gebed tot de Heer richten als hij n .....
382	185	→	Canon 12Hoe God van ons houdt. God houdt van ons zoals we zullen zijn door zijn gave, niet zoals we .....
383	186	→	Canon 13Het herstel van de vrije wil. De vrije wil die in de eerste mens verwond was, kan alleen her .....
384	187	→	Canon 14Geen ellendig mens kan uit zijn ellende worden bevrijd, hoe groot die ook is, als hij niet d .....
385	188	→	Canon 15Vergeleken met de staat waarin God hem gevormd had, was Adam veranderd, maar ten kwade, door .....
386	189	→	Canon 16Niemand zal door zijn schijnbare verworvenheid geëerd worden, alsof het geen gave was, of ve .....
387	190	→	Caono 17Over christelijke moed. De moed van de heidenen wordt voortgebracht door eenvoudige hebzucht .....
388	191	→	Canon 18Dat genade niet voorafgegaan wordt door verdienste. Goede werken worden beloond als ze gedaa .....
389	192	→	Canon 19Dat een mens alleen gered kan worden als God genade toont. De menselijke natuur, zelfs al bl .....
390	193	→	Canon 20De mens kan niets goeds doen zonder God. God doet veel goede dingen in de mens die de mens n .....
391	194	→	Canon 21Natuur en genade. Net zoals de apostel terecht zegt tegen hen die, omdat ze gerechtvaardigd .....
392	195	→	Canon 22Wat goed is voor de mens. Niemand heeft iets anders dan leugens en zonde. Maar als iemand oo .....
393	196	→	Canon 23De wil van God en de wil van de mens. Het is hun wil die de mensen doen, niet die van God, a .....
394	197	→	Canon 24De takken van de wijnstok. De takken zijn aan de wijnstok zonder iets aan de wijnstok te gev .....
395	198	→	Canon 25De liefde waarmee we God liefhebben. God liefhebben is een geschenk van God. Hij die liefhee .....
396	199	→	En zo moeten we, volgens de hierboven geciteerde passages uit de heilige Schrift of de interpretatie .....
397	200	→	Wij geloven ook, volgens het katholieke geloof, dat alle gedoopten, nadat ze genade hebben ontvangen .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
550		→	Nadat wij de dogmatische brieven, geschreven door Sergius de voormalige patriarch van die door God b .....
551		→	Van hen, dat is van dezelfden, wijzen wij de goddeloze dogmata af en wij hebben geoordeeld dat hun .....
552		→	En wij besluiten dat met hen ook Honorius, de voormalige Paus van het oudere Rome, uit de heilige Ke .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
553	289	→	Dit hier aanwezige en oecumenische Concilie heeft de brief van de heiligste en gezegendste Paus van .....
554	290	→	Ook stemmen zij in met de door de zalige Cyrillus geschreven synodale brieven tegen Nestorios, de go .....
555	290	→	Voor de tijden werd hij naar zijn godheid geboren uit de vader, anderzijds op het einde der dagen we .....
556	291	→	En wij verkondigen evenzeer dat er twee natuurlijke willen in hem zijn, en er twee natuurlijke strev .....
557	292	→	Wij prijzen de twee natuurlijke strevens ongescheiden, onveranderlijk, ondeelbaar, onvermengd in onz .....
558	292	→	Omdat wij geheel en al het onvermengde en onverdeelde bewaren, verkondigen wij het geheel met een be .....
559	293	→	Nadat dit nu dus door ons is vastgesteld in ieder opzicht met alle zorgvuldigheid en zorg, bepalen w .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
561		→	Wij weten immers, dat het heilige, algemene en grote zesde Concilie het 3e Concilie van Constantino .....
562		→	En omdat het Concilie van Constantinopel [d:241] de definitie van het juiste geloof … zeer uitgebre .....
563		→	Tegelijkertijd spreken wij een anathema uit over de uitvinders van de nieuwe dwaalleer, namelijk The .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
600	302	→	Als het ware gaande over het koninklijke pad en de door God geïnspireerde leer van onze heilige vade .....
601	302	→	Hoe vaker ze door middel van een beeldende weergave worden gezien, des te meer worden degenen die ze .....
602	-	→	Zo wordt de leer van onze heilige vaders immers versterkt, namelijk de overlevering van de katholiek .....
603	304	→	Wie het waagt anders te denken of te onderwijzen of in navolging van de met schuld beladen ketters d .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
604	305	→	Elke verkiezing van een bisschop, priester of diaken, die uitgaat van (wereldlijke) heersers, is ong .....
605	306	→	Wij aanvaarden de eerbiedwaardige afbeeldingen. Wij veroordelen hen die dat niet zo zien. ... .....
606	307	→	Als iemand niet ermee instemt dat Christus onze God in zijn mens zijn begrensd is, moet dat een anat .....
607	308	→	Als iemand de uitleg van de evangeliën die geschiedt met behulp van afbeeldingen niet accepteert, mo .....
608	-	→	Als iemand die (afbeeldingen), die de naam van de Heer en Zijn heiligen dragen, niet begroet, moet d .....
609	-	→	Als iemand heel de kerkelijke overlevering die op- of ongeschreven is afwijst, moet dat een anathema .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
621	316	→	Cap. 1Almachtige God schiep de mens rechtvaardig, zonder zonde, met vrije wil en plaatste hem in het .....
622	317	→	Cap. 2De vrije wilsbeschikking hebben we verloren in de eerste mens, en we herwinnen ze door Christu .....
623	318	→	Cap. 3Almachtige God wil dat alle mensen "zonder uitzondering gered worden" (1 Tim. 2, 4) [b:1 Tim. .....
624	319	→	Cap. 4Aangezien er geen mens is, was of zal zijn wiens natuur niet in hem werd aangenomen, zo is, wa .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
650	336	→	Vertaling van bibliothecaris AnastasiusAls wij over de rechte en koninklijke weg van de goddelijke r .....
651	336	→	Laten we daarom, als wij deze als “tweede woorden” beschouwen en opvatten volgens de grote en zeer w .....
652	336	→	Daarom belijden wij de regels te bewaren en bewaken, die aan de heilige katholieke en apostolische K .....
653	337	→	Wij bepalen dat de heilige afbeelding van onze Heer Jezus Christus, de Bevrijder en Verlosser van al .....
654	337	→	Zoals wij allen immers door de woorden, die lettergreep voor lettergreep in het Boek staan, heil zul .....
654	337	→	en het is passend, dat in overeenstemming met het verstand en de alleroudste traditie over de eerbie .....
655	337	→	Als iemand dus niet het icoon van de Redder Christus aanbidt, zal hij niet zijn vorm kunnen zien, wa .....
656	337	→	En eveneens de afbeelding van zijn onbevlekte moeder en moeder Gods Maria; en bovendien schilderen w .....
657	338	→	Hoewel het Oude en Nieuwe Testament leren dat de mens een rationele en intellectuele geest heeft en .....
658	338	→	Dus veroordeelt dit heilige en oecumenische concilie ja zelfs met de wan van de waarheid in de hand .....
659	339	→	Omdat de apostolische en synodale canons de bevorderingen en wijdingen van bisschoppen, die verricht .....
660	340	→	Maar dit weren wij van onze oren als iets zeer gehaat, wat door enkele onkundigen wordt gezegd, name .....
661	341	→	Omdat wij geloven dat het woord des Heren, dat Christus tot zijn heilige apostelen en leerlingen hee .....
662	341	→	Alwie echter een zo grote grootspraak en overmoed heeft gebruikt, dat hij evenals Photius of Dioscor .....
663	341	→	Als echter iemand die enige wereldlijke macht geniet of bezit, heeft geprobeerd om de voornoemde Pau .....
664	341	→	Als er voorts een algemeen concilie verzameld is en er enige twijfel of ambiguïteit is ontstaan over .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
668		→	Er is één ding waarvoor wij u vaderlijk moeten vermanen; als u het niet corrigeert, zult u een grote .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
687	-	→	Opgewekt door heilige woede schreef u over zulke geestelijken overeenkomstig uw oordeel; het is gepa .....
688	-	→	Welaan dan, allen die verontreinigd zijn met de smerigheden van een van de vier bovengenoemde soorte .....
688	-	→	Wij echter handelen menselijker (humanius agentes) en wensen en bevelen dat zij die zaad hebben gelo .....
688	-	→	Voor allen die zich bevlekt hebben met een van de twee soorten vunzigheid (foeditatis) die je beschr .....
688	-	→	Als iemand ons apostolisch decreet durft te veroordelen of aan te vechten, moet hij weten dat hij he .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
700	355	→	Ik, Berengarius, erken het ware en apostolische geloof en zweer iedere dwaling af, in het bijzonder .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
710	359	→	Canon 1 'Sanctorum Patrum exempla sequentes' et officii nostri debita innovantes, 'ordinari quemquam .....
711	360	→	Canon 3(al. Canon 7)Presbyteris, diaconibus vel subdiaconibus concubinarum et uxorum contubernia pen .....
712	361	→	Canon 4(al. Canon 8) Praeterea iuxta beatissimi Stephani (papae) sanctionem statuimus, ut laici, qua .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
710	359	→	Canon 1“De voorbeelden van de Heilige Vaders volgend” en de plichten van ons ambt vernieuwend, “verb .....
711	360	→	Canon 3 (al. Canon 7)Aan priesters, diakens of subdiakens verbieden wij geheel en al de samenleving .....
712	361	→	Canon 4 (al. Canon 8)Bovendien besluiten wij volgens de verordening van de allerheiligste paus Steph .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
715	364	→	Canon 2Als iemand een prebende, of prioraat, of decanaat, of ereambt of andere kerkelijke promotie, .....
716	365	→	Canon 13Verder veroordelen wij de verfoeilijke en schandelijke, door goddelijke en menselijke wetten .....
717	366	→	Canon 22“Omdat er voorzeker onder andere één ding is, wat de heilige Kerk het meest verstoort, namel .....
718	367	→	Canon 23“Maar diegenen die, terwijl ze een schijn van religiositeit hooghouden, het sacrament van he .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
751	400	→	Canon 10Monniken mogen niet voor geld in een klooster opgenomen worden. {…}Als iemand echter, nadat .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
753	394	→	Jij zegt dat het in jouw stad vaak voorkomt, dat sommigen peper, kaneel of andere waren aanschaffen, .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
754	395	→	De huwelijksbandOmdat voornoemde vrouw, ook al was zij met voornoemde man getrouwd, tot nog toe, zoa .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
755	396	→	Toestemming in huwelijkszakenNa de rechtmatige instemming hier en nu is het de een geoorloofd, ook a .....
756	397	→	Als {tussen een man en een vrouw} een rechtmatige instemming hier en nu plaatsvindt, en wel zo, dat .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
757	398	→	Zeker als iemand een kind driemaal in het water heeft ondergedompeld in de naam van de Vader en de Z .....
758	399	→	Degenen bij wie er twijfel is of ze wel gedoopt zijn, worden gedoopt nadat deze woorden er aan voora .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
782	414	→	The Form of the Eucharistic SacramentYou have asked (indeed) who has added to the form of the words .....
783	415	→	Elementen van de EucharistieWe must, however, distinguish accurately between three things which are .....
784	416	→	Water Mixed with Wine in the Sacrifice of the MassYou have asked (also) whether the water with the w .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
798	417	→	You say that you have read in a certain decretal letter of ours [7831\|+4] that it is wrong to think .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
800	428	→	Defenitie tegen de Albigenzen en KatharenWij geloven vast en belijden oprecht, dat er maar één, ware .....
801	429	→	En uiteindelijk heeft de eniggeboren Zoon van God, Jezus Christus – uit de gehele Drievuldigheid gem .....
802	430	→	Waarlijk is er een algemene Kerk van gelovigen, waarbuiten geen enkele gered kan worden, waarin de p .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
803	431	→	De Drie-eenheidWij veroordelen en verwerpen het boek of de verhandeling welke de Abt Joachim heeft u .....
804	432	→	Wij echter, geloven en belijden met toestemming van het heilig Concilie en met Petrus Lombardus dat .....
805	432	→	Als derhalve een ander de Vader is, een ander de Zoon en een ander de Heilige Geest, zo zijn Zij toc .....
806	432	→	Als echter de Waarheid voor haar gelovigen tot de Vader bidt en zegt: “Ik wil dat zij allen één zijn .....
807	433	→	Wij wensen echter dat voor het klooster van Fiore, van wie Joachim de stichter was, om deze redenen .....
808	433	→	Wij verwerpen en veroordelen ook de volledig verkeerde leer van de goddeloze Amalrich N.v.d.r.: Ama .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
809	434	→	De noodzakelijkheid van de canonieke zending (missio canonica)Omdat echter“sommigen onder het voorwe .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
810	435	→	De verachting van de sacramentale riten van de Latijnse Kerk.Ook als wij de Grieken die in onze dage .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
811	436	→	De voorrang van de Romeinse StoelDe oude voorrechten van de patriarchale zetels vernieuwend, leggen .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
812	437	→	Iedere gelovige van beide geslachten - bij het bereiken van de jaren des onderscheids - moet tenmins .....
813	437	→	De priester zij bezonnen en voorzichtig, dat hij op de wijze van een ervaren arts wijn en olie (Lc. .....
814	438	→	Hij hoede zich er echter geheel en al voor door een woord, een teken of door wat voor andere manier .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
815	-	→	Ongeoorloofde middelen om de gezondheid te herstellenOmdat in het algemeen de ziel veel waardevoller .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
816	439	→	De voor verjaring noodzakelijk goed geloofOmdat "alles wat niet uit geloof is zonde is" (Rom. 14, 2 .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
817		→	Ongeoorloofdheid van clandestiene huwelijkenIn de voetstappen tredend van onze voorgangers, verbiede .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
818	440	→	Oneigenlijk gebruik van relikwieënOmdat - door het feit dat sommige lieden relikwieën van heiligen t .....
819		→	Over het misbruik bij het verlenen van aflaten..... omdat door aflaten zonder onderscheid en overvlo .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
820		→	Op zeer veel plaatsen en door zeer veel personen die als het ware duiven verkopen in de tempel, word .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
830	449	→	Hierover is Onze beraadslaging zo tot het besluit gekomen, dat de Grieken van hetzelfde rijk = Cypr .....
830	449	→	De ritus of de gewoonte, die zij naar ze zeggen hebben, namelijk om de lichamen van de dopelingen he .....
830	450	→	En ook maakt het niet uit, of ze in koud of in warm water dopen, omdat men zegt dat zij verzekeren d .....
831	450	→	Maar laten alleen de bisschoppen de gedoopten met chrisma op het voorhoofd tekenen, omdat de zalving .....
831	450	→	Ook kan iedere bisschop apart in zijn eigen kerk, op de dag van het Avondmaal van de Heer, volgens d .....
832	451	→	Niemand, echter, moet alleen maar gezalfd worden met een of andere zalving door priesters of biechtv .....
833	451	→	Maar aan de zieken moet de laatste zalving worden toebedeeld naar het woord van de Apostel Jacobus .....
834	452	→	Voorts bij de toevoeging van het water, of koud, of warm, of lauw, bij het offer van het altaar, mog .....
834	452	→	Maar laten zij de Eucharistie, geconsacreerd op de dag van het Avondmaal van de Heer, niet langer da .....
835	453	→	Maar wat betreft de ontucht, die een ongehuwde man met een ongehuwde vrouw pleegt, dat dat een doodz .....
836	454	→	Bovendien willen wij en schrijven wij uitdrukkelijk voor, dat de Griekse bisschoppen volgens de wijz .....
837	455	→	Omdat echter volgens de Apostel, een vrouw na de dood van haar man is losgemaakt van diens wet, zoda .....
837	-	→	Laten priesters hen die voor een tweede keer trouwen helemaal niet zegenen. .....
838	456	→	Tenslotte omdat de Waarheid in het Evangelie verzekert, dat als iemand tegen de Heilige Geest een go .....
839	457	→	Als iemand echter zonder boete in een doodzonde overlijdt, zal deze ver van twijfel door de hitte va .....
839	457	→	Maar de zielen van kinderen na het bad van de doop, en ook van volwassenen die in liefde zijn overle .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
846	-	→	Alvorens uit deze wereld over te gaan naar de Vader, is onze Verlosser, Jezus, toen het uur van zijn .....
847	-	→	Elke volledigheid van vrijgevigheid overstijgend, elke maat van liefde overschrijdend, deelde Hij zi .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
850	460	→	Met een trouwe en toegewijde belijdenis belijden wij dat de Heilige Geest van eeuwigheid uit de Vade .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
851	461	→	Wij geloven in de heilige Drie-Eenheid, Vader en Zoon en Heilige Geest, één almachtige God en dat de .....
852	462	→	Wij geloven dat de Zoon van God zelf, Woord van God, van eeuwigheid geboren uit de Vader, gelijk in .....
853	463	→	Wij geloven ook in de Heilige Geest, volledig en volmaakt en ware God die voortkomt uit de Vader en .....
854	464	→	Wij geloven dat er één ware heilige katholieke en apostolische Kerk is, waarin één heilig Doopsel wo .....
855	464	→	Dit is het ware katholieke geloof, en dit houdt en verkondigt de hoogheilige Roomse Kerk in de boven .....
856	464	→	Maar als zij oprecht boete doend in de liefde zijn overleden, voordat zij door waardige vruchten van .....
857	464	→	Echter de zielen van hen, die na het ontvangen van het heilig Doopsel helemaal geen enkele zondesmet .....
858	464	→	Maar de geesten van hen, die in een doodzonde of met alleen de oerzonde zijn gestorven, dalen spoedi .....
859	464	→	Dezelfde hoogheilige Roomse Kerk gelooft en verkondigt standvastig, dat niettemin op de dag des oord .....
860	465	→	Ook houdt dezelfde heilige Roomse Kerk vast en onderwijst dat er zeven kerkelijke Sacramenten zijn, .....
861	466	→	Ook behoudt de heilige Roomse kerk zelf het hoogste en volledige primaatschap en leiderschap over de .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
868	467	→	AflatenVan de voorvaderen wordt met zekerheid verteld, dat aan hen bij een bezoek aan de eerbiedwaar .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
891	471	→	Dat een mens in het huidige leven een zo grote en dergelijke graad van perfectie kan bereiken, en da .....
892	472	→	Dat het niet hoort dat een mens vast of bidt, nadat hij een graad van een dergelijke perfectie berei .....
893	473	→	Dat zij, die in bovengenoemde staat van perfectie en in geest van vrijheid zijn, niet onderworpen zi .....
894	474	→	Dat een mens in het heden zo de uiteindelijke zaligheid volgens iedere graad van perfectie kan berei .....
895	475	→	Dan welke verstandelijke natuur dan ook in zichzelf van nature zalig is, en dat de ziel niet het lic .....
896	476	→	Dat het eigen is aan een onvolmaakte mens om zich in deugdzame handelingen te oefenen, en de volmaak .....
897	477	→	Dat de kus van een vrouw, omdat de natuur hiertoe niet neigt, een doodzonde is; maar dat de vleselij .....
898	478	→	Dat die bij de opheffing van het Lichaam van Christus niet mogen opstaan en hem verering mogen bren .....
899	478	→	Oordeel:Wij veroordelen de sekte zelf tezamen met de voornoemde dwalingen en wijzen die geheel en al .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
900	480	→	Over de twee naturen van ChristusKrachtig vasthoudend aan het fundament van het katholieke geloof, b .....
901	480	→	Over de wond in de zijde van ChristusEn dat in deze aangenomen natuur het Woord Gods zelf om het hei .....
902	481	→	Over de geest als vorm van het lichaamVoorts verwerpen wij met instemming van voornoemd heilig Conci .....
903	482	→	Over de werking van het DoopselWat dit enige Doopsel betreft, waardoor alle gedoopten in Christus op .....
904	483	→	Echter men vindt wat betreft het effect van de Doop bij kleine kinderen bij enkele theologie leraren .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
906	479	→	... als iemand in deze fout vervalt, dat hij zich aanmatigt volhardend te beweren, dat het geen zond .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
908	-	→	... er kwam een niet weinig scrupuleuze vraagstelling onder de broeders op, namelijk: of zij op gron .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1151	581	→	De materiële substantie van het brood en evenzo de materiële substantie van de wijn blijven in stand .....
1152	582	→	De bijkomstige eigenschappen van het brood blijven niet zonder subject in hetzelfde Sacrament. .....
1153	583	→	Christus is in hetzelfde Sacrament niet identiek en naar werkelijkheid in de eigen lichamelijke aanw .....
1154	584	→	Wanneer een bisschop of priester zich in toestand van doodzonde bevindt, dan wijdt hij niet, hij con .....
1155	585	→	Het wordt niet in het Evangelie bevestigd, dat Christus de Mis ingesteld zou hebben. .....
1156	586	→	God moet de duivel gehoorzamen. .....
1157	587	→	Als een mens terecht berouwvol is, is elke uitwendige Biecht voor hem overvloedig en nutteloos. .....
1158	588	→	Als de paus van tevoren {door God als verloren} gekend en slecht is, en dientengevolge een onderdeel .....
1159	589	→	Na Urbanus VI moet niemand als Paus worden erkend, maar men moet naar het gebruik van de Grieken ond .....
1160	590	→	Het is in strijd met de Heilige Schrift, dat kerkelijke mannen bezittingen hebben. .....
1161	591	→	Geen hoogwaardigheidsbekleder moet iemand excommuniceren, tenzij die van tevoren weet dat hij door G .....
1162	592	→	Een hoogwaardigheidsbekleder die een clericus excommuniceert, die een beroep heeft gedaan op de koni .....
1163	593	→	Zij, die nalaten te verkondigen of te luisteren naar het woord Gods wegens excommunicatie van mensen .....
1164	594	→	Het staat een diaken of priester vrij het woord van God te verkondigen zonder machtiging van de Apos .....
1165	595	→	Niemand is een burgerlijk heerser, niemand is hoogwaardigheidsbekleder, niemand is bisschop, zolang .....
1166	596	→	Tijdelijke heersers kunnen naar eigen goeddunken wereldlijke goederen weghalen van de Kerk, wanneer .....
1167	597	→	Mensen uit het gewone volk kunnen naar eigen inzicht heersers die misdrijven plegen terechtwijzen. .....
1168	598	→	Tienden zijn zuivere aalmoezen en de parochianen kunnen die wegens de zonden van hun hoogwaardigheid .....
1169	599	→	Speciale gebeden, toegepast op één persoon door hoogwaardigheidsbekleders of religieuzen, zijn voor .....
1170	600	→	Iemand die een aalmoes brengt aan de Broeders, is door die daad geëxcommuniceerd. .....
1171	601	→	Als iemand binnengaat in een of andere privé-orde, zowel van bezittenden als van bedelenden, wordt h .....
1172	602	→	De heiligen, die privé-ordes instellen, hebben juist door het instellen gezondigd. .....
1173	603	→	Religieuzen die leven in privé-ordes, behoren niet tot de christelijke religie. .....
1174	604	→	De Broeders zijn eraan gehouden door werk van hun handen in hun levensonderhoud te voorzien, en niet .....
1175	605	→	Allen zijn simonistisch die zich verplichten te bidden voor anderen, als die hen in tijdelijke omsta .....
1176	606	→	Het gebed van degene die van tevoren {door God als verloren} gekend is, heeft voor niemand waarde. .....
1177	607	→	Alle dingen komen voort uit absolute noodzakelijkheid. .....
1178	608	→	Het vormsel van jongeren, de wijding van geestelijken en de wijding van plaatsen worden voorbehouden .....
1179	609	→	Universiteiten, studiehuizen, colleges, de verlening van academische graden en de leerambten in diez .....
1180	610	→	De excommunicatie van de paus of van welke hoogwaardigheidsbekleder dan ook moet niet worden gevrees .....
1181	611	→	Zij die kloosters stichten zondigen, en zij die intreden, zijn duivelse mannen. .....
1182	612	→	De clerus rijk maken is tegen de regel van Christus. .....
1183	613	→	Paus Silvester en keizer Constantijn maakten een fout door de Kerk rijkelijk te begiftigen. .....
1184	614	→	Allen uit de orde der bedelmonniken zijn ketters, en allen die hen aalmoezen geven zijn geëxcommunic .....
1185	615	→	Zij die in een religieuze gemeenschap of een orde intreden, zijn daardoor ongeschikt de goddelijke v .....
1186	616	→	De paus met al zijn clerici die bezit hebben zijn ketters, omdat zij bezit hebben, en ook degenen di .....
1187	617	→	De Kerk van Rome is de synagoge van satan, noch is de paus de eerste en onmiddellijke plaatsvervange .....
1188	618	→	Brieven met decreten zijn apocrief en leiden weg van het geloof in Christus, en de clerici die deze .....
1189	619	→	De keizer en de wereldlijke heersers zijn verleid door de duivel, om de Kerk de verrijken met wereld .....
1190	620	→	De keuze van de paus door de kardinalen is door de duivel ingevoerd. .....
1191	621	→	Het is niet heilsnoodzakelijk te geloven, dat de Roomse Kerk de hoogste onder andere kerken is.{Vero .....
1192	622	→	Het is dwaas te geloven in de aflaten van de paus en de bisschoppen. .....
1193	623	→	Eden zijn ongeoorloofd, die gezworen worden om menselijke contracten en de burgerlijke handel te bek .....
1194	624	→	Augustinus, Benedictus en Bernardus zijn veroordeeld, tenzij zij hiervoor boete hebben gedaan, dat .....
1195	625	→	Alle ordes zijn zonder onderscheid door de duivel ingesteld. .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1198	626	→	Omdat in enkele delen van de wereld sommigen zich voornemen onbezonnen te beweren, dat het christeli .....
1199	626	→	En zoals deze gewoonte om sommige gevaren en schandalen te vermijden op verstandige wijze is ingevoe .....
1200	626	→	En daarom te zeggen dat het in stand houden van dit gebruik of deze wet heiligschennis of niet toege .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1201	627	→	Één is de heilige universele Kerk, die het geheel vormt der voorbestemden. En daaronder volgt: De un .....
1202	628	→	Paulus was nooit een lid van de duivel, hoewel hij sommige daden heeft begaan die zeer lijken op dad .....
1203	629	→	Degenen die van tevoren (door God als verloren) gekend zijn, zijn geen deel van de Kerk, omdat geen .....
1204	630	→	De twee naturen, de goddelijke en de menselijke, zijn één Christus. .....
1205	631	→	Degene die van tevoren (door God als verloren) gekend is, ook al is hij eens in de genade volgens de .....
1206	632	→	Indien men de Kerk als een verzameling van voorbestemden opvat, of zij nu in genade zouden zijn of n .....
1207	633	→	Petrus is niet en was niet het hoofd van de heilige katholieke Kerk. Cap. 9 G: Uitg.: S. Harrison T .....
1208	634	→	Priesters, die op de een of andere manier lasterlijk leven, bevuilen de volmacht van het priestersch .....
1209	635	→	De pauselijke waardigheid is voortgekomen uit de keizer, en de voorrang en de instelling van het pau .....
1210	636	→	Niemand zou zonder openbaring redelijkerwijze de mening toegedaan zijn over zichzelf of een ander, d .....
1211	637	→	Je mag niet geloven, dat diegene, wie ook maar de Romeinse bisschop is, hoofd is van enige particuli .....
1212	638	→	Niemand neemt de plaats in van Christus of Petrus, tenzij hij hem navolgt in zijn zeden: immers geen .....
1213	639	→	De paus is niet de ware en klaarblijkelijke opvolger van de vorst der Apostelen Petrus, als hij leef .....
1214	640	→	Geleerden, die verklaren dat iemand die via de kerkelijke censuur verbeterd moet worden, als hij nie .....
1215	641	→	De kerkelijke gehoorzaamheid is een gehoorzaamheid volgens de uitvinding van de priesters van de Ker .....
1216	642	→	De onmiddellijke indeling van de menselijke werken is dat ze of deugdzaam of zondig zijn, immers als .....
1217	643	→	Priesters van Christus die volgens zijn wet leven en kennis hebben van de Schrift en het verlangen h .....
1218	644	→	Ieder die toetreedt tot het priesterschap, aanvaardt de taak van prediker op grond van zijn opdracht .....
1219	645	→	Door de kerkelijke censuren van excommunicatie, suspensie en interdict stelt de clerus het lekenvolk .....
1220	646	→	Als de Paus slecht is en vooral als hij van te voren (door God als verloren) is gekend, dan is hij z .....
1221	647	→	De genade van de voorbestemming is de band, waardoor het lichaam van de Kerk en elk lid ervan onlosm .....
1222	648	→	Een slechte en een van tevoren (door God als verloren) gekende paus of prelaat is alleen in naam een .....
1223	649	→	De Paus moet niet de heiligste genoemd worden, ook (niet) volgens het ambt: omdat anders de koning o .....
1224	650	→	Als de Paus leeft op een wijze tegenstrijdig aan Christus, en ook als hij door een rechtmatige verki .....
1225	651	→	De veroordeling van de 45 artikelen van Johannis Wicleff vgl: Sessie VIII - Errores Johannis Wyclif .....
1226	652	→	Niet juist daardoor, dat de kiezers, of een groter deel van hen met luide stem heeft ingestemd volge .....
1227	653	→	Er is geen vonkje van inzicht, dat er een hoofd moet zijn dat de Kerk leidt in spirituele zaken, dat .....
1228	654	→	Christus zou zonder dergelijke monsterlijke hoofden door zijn ware discipelen verspreid over de aard .....
1229	655	→	De Apostelen en trouwe priesters van de Heer zouden de Kerk vastberaden leiden in de noodzakelijke d .....
1230	656	→	30. Niemand is een wereldlijke heer, niemand is een prelaat, niemand is een bisschop, zolang hij in .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1235	690	→	(De stelling)“Elke tiran kan en moet rechtmatig en op verdienstelijke wijze gedood worden door wie d .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1247	657	→	Evenzo, of hij gelooft, vasthoudt aan en beweert, dat welk algemeen Concilie ook, en ook dat van Ko .....
1248	658	→	Evenzo, of hij gelooft, vasthoudt aan en beweert, dat dit, wat het heilige Concilie van Konstanz [d .....
1249	659	→	Evenzo, of hij gelooft, vasthoudt aan en beweert, dat de veroordelingen van Johannes Wycliff, Johann .....
1250	660	→	Evenzo, of hij gelooft, vasthoudt aan en beweert, dat Johannes Wycliff uit Engeland, Johannes Hus ui .....
1251	661	→	Evenzo, vooral een geletterde moet ondervraagd worden, of hij gelooft, dat de uitspraak van het hei .....
1252	662	→	Evenzo, of hij gelooft en beweert, dat het in geen geval is toegestaan te zweren. .....
1253	663	→	Evenzo, of hij gelooft, dat het is toegestaan op bevel van de rechter een eed af te leggen over het .....
1254	664	→	Evenzo, of hij gelooft, dat een meineed die willens en wetens is gepleegd, om welke reden of aangele .....
1255	665	→	Evenzo, of hij gelooft, dat hij die weloverwogen de riten van de Kerk, de ceremonies van exorcisme e .....
1256	666	→	Evenzo, of hij gelooft, dat na de consecratie door de priester in het Sacrament van het altaar onder .....
1257	667	→	Evenzo, of hij gelooft en beweert, dat nadat de consecratie door de priester voltrokken is, onder al .....
1258	668	→	Evenzo, of hij gelooft, dat de gewoonte van communiceren van leken alleen onder de gedaante van het .....
1259	669	→	Evenzo, of hij gelooft, dat een Christen die het ontvangen van het Sacrament van het Vormsel afwijst .....
1260	670	→	Evenzo, of hij gelooft, dat een Christen boven het berouw van zijn hart, wanneer hij de beschikking .....
1261	671	→	Evenzo, of hij gelooft, dat een priester in aan hem toegestane gevallen een zondaar, die gebiecht he .....
1262	672	→	Evenzo, of hij gelooft, dat een slechte priester met de vereiste materie en vorm en met de bedoeling .....
1263	673	→	Evenzo, of hij gelooft, dat de heilige Petrus de plaatsvervanger van Christus is geweest, die de mac .....
1264	674	→	Evenzo, of hij gelooft, dat de canoniek gekozen Paus, die dat voor dat moment is, wanneer zijn eigen .....
1265	675	→	Evenzo, of hij gelooft, dat de volmacht van jurisdictie van de Paus, de aartsbisschop en de bisschop .....
1266	676	→	Evenzo, of hij gelooft, dat de Paus aan alle Christenen die oprecht berouw hebben en gebiecht hebben .....
1267	677	→	En of hij gelooft, dat zij die op grond van een dergelijk verlof de kerken zelf bezoeken en hun help .....
1268	678	→	Evenzo, of hij gelooft, dat iedere bisschop apart aan zijn onderdanen binnen de grenzen van de heili .....
1269	679	→	Evenzo, of hij gelooft en beweert, dat het is toegestaan dat relikwieën en beelden van Heiligen door .....
1270	680	→	Evenzo, of hij gelooft, dat ordes die door de Kerk goedgekeurd zijn, door de heilige Vaders volgens .....
1271	681	→	Evenzo, of hij gelooft, dat de Paus of een andere prelaat, nadat de eigen namen van de Paus voor dat .....
1272	682	→	Evenzo, of hij gelooft, dat wanneer de ongehoorzaamheid of onbuigzaamheid van de geëxcommuniceerden .....
1273	683	→	Evenzo, of hij gelooft, dat de Paus of andere prelaten en hun plaatsvervangers in geestelijke zaken .....
1274	684	→	Evenzo, of hij gelooft, dat het is toegestaan aan kerkelijke personen zonder zonden bezittingen van .....
1275	685	→	Evenzo, of hij gelooft, dat het niet is toegestaan aan leken deze dingen van hen weg te nemen op eig .....
1276	686	→	Evenzo, of hij gelooft, dat een dergelijke onteigening en inbeslagname, van welke priester ook, zelf .....
1277	687	→	Evenzo, of hij gelooft, dat het is toegestaan aan leken van beide geslacht, mannen namelijk en vrouw .....
1278	688	→	Evenzo, of hij gelooft, dat het aan iedere priester apart is toegestaan vrijelijk het woord Gods te .....
1279	689	→	Evenzo, of hij gelooft, dat alle doodzonden, en vooral de klaarblijkelijke, publiekelijk moeten word .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1290	-	→	Wij, die voor jullie en jullie klooster het gevoel van vaderlijke liefde voelen, richten ons graag o .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1300	691	→	Over het voortkomen van de Heilige GeestDaarom bepalen wij in de naam van de Heilige Drie-eenheid, d .....
1301	691	→	En wij verklaren dat dit, wat de heilige Leraren en Vaders zeggen, namelijk dat de Heilige Geest uit .....
1302	691	→	Bovendien bepalen wij dat de verklaring van die woorden, het "Filioque", omwille van het verduidelij .....
1303	692	→	Evenzo bepalen wij dat in het ongedesemde of gedesemde brood van graan het lichaam van Christus waar .....
1304	693	→	Over het lot van de overledenenEvenzo bepalen wij, als personen die waarlijk berouw hebben in de lie .....
1305	693	→	En wij bepalen dat de zielen van hen, die nadat ze zijn gedoopt geen smet van enige zonde hebben opg .....
1306	693	→	Maar de zielen van hen, die in een actuele doodzonde of alleen in de erfzonde sterven, dalen meteen .....
1307	694	→	Rangorde der patriarchale zetels: het primaatschap van RomeEvenzo bepalen wij dat de heilige Apostol .....
1308	-	→	Bovendien vernieuwen wij de rangorde die is overgeleverd in de canones van de overige eerbiedwaardig .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1309	-	→	(De synodevaders van het Concilie van Basel) ... hebben drie voorstellen aangedragen, die zij waarhe .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1310	695	→	Ten vijfde, de waarheid van de sacramenten van de Kerk brengen wij voor het gemakkelijkere onderrich .....
1311	695	→	De eerste vijf van deze zijn ingesteld voor de geestelijke vervolmaking van iedere mens in zichzelf, .....
1312	695	→	Al deze sacramenten worden drievoudig voltrokken, namelijk door de dingen als materie, door de woord .....
1313	695	→	Onder deze sacramenten zijn er drie, de doop, het vormsel en de wijding, die in de ziel een onuitwis .....
1314	696	→	DoopselDe eerste plaats onder alle sacramenten neemt het heilig doopsel in, dat de poort is tot het .....
1315	696	→	De bedienaar van dit sacrament is de priester, aan wie het van ambtswege toekomt te dopen. Maar in g .....
1316	696	→	De werking van dit sacrament is de vergeving van elke erf- en daadwerkelijke zonde, ook van elke str .....
1317	697	→	VormselHet tweede sacrament is het vormsel; de materie daarvan is het chrisma vervaardigd uit olie, .....
1318	697	→	De gebruikelijke bedienaar is de bisschop. En hoewel een gewoon priester de overige zalvingen kan to .....
1319	697	→	Maar de werking van dit sacrament is, dat in hem de Heilige Geest wordt gegeven tot kracht, zoals hi .....
1320	698	→	EucharistieHet derde is het sacrament van de Eucharistie, waarvan de materie tarwebrood is en wijn v .....
1321	698	→	De vorm van dit sacrament zijn de woorden van de Verlosser, waarmee hij dit sacrament heeft voltrokk .....
1322	698	→	De werking van dit sacrament, die het tot stand brengt in de ziel van degene die het waardig ontvang .....
1323	699	→	BiechtHet vierde sacrament is de boete, waarvan als het ware de materie de activiteiten van de boete .....
1324	700	→	Laatste zalvingHet vijfde sacrament is de laatste zalving, waarvan de materie olijfolie is die gezeg .....
1325	700	→	De bedienaar van dit sacrament is de priester. De werking is echter de genezing van de geest en, voo .....
1326	701	→	PriesterschapHet zesde sacrament is dat van de priesterwijding, waarvan dat de materie is, door de o .....
1327	702	→	HuwelijkHet zevende is het sacrament van het huwelijk, dat een teken van het verbond van Christus en .....
1328	-	→	Nadat al deze dingen uitgelegd zijn, nemen de voorgenoemde sprekers van de Armeniërs in hun eigen na .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1330	703	→	De zeer heilige Roomse Kerk, gesticht door het woord van onze Heer en Redder, gelooft vast, belijdt .....
1331	704	→	"Wegens deze eenheid is de Vader geheel in de Zoon en geheel in de Heilige Geest; de Zoon is geheel .....
1332	705	→	Dus zij veroordeelt, verwerpt en verkettert al degenen die het hier niet mee eens zijn en het tegeng .....
1333	706	→	Zij gelooft zeer vast, zegt en verkondigt dat de ene ware God, de Vader en de Zoon en de Heilige Gee .....
1334	706	→	Zij verkondigt dat één en dezelfde God inspirator is van het Oude en het Nieuwe Testament, dat wil .....
1335	706	→	Vijf {boeken} van Mozes, nl. Genesis, Exodus, Leviticus, Numeri en Deuteronomium; Josua, Ruth, vier .....
1336	707	→	Daarom verkettert zij de waanzin van de Manichaërs, die twee eerste oorsprongen hebben verondersteld .....
1337	708	→	Zij gelooft vast, belijdt en verkondigt, dat één persoon uit de Drie-eenheid, de ware God, de Zoon .....
1338	709	→	Zij gelooft vast, zegt en verkondigt dat de Zoon van God in de aangenomen mensheid echt uit de Maagd .....
1339	710	→	Maar zij verkettert, vervloekt en veroordeelt iedere ketterij die het tegenovergestelde leert. En al .....
1340	710	→	Ook verkettert zij Manichaeus met zijn volgelingen, die zich inbeeldend dat de Zoon van God niet een .....
1341	710	→	Eveneens Valentinus die verkondigde dat de Zoon van God volstrekt niets uit Maagdelijke Moeder had o .....
1342	710	→	Ook Arius, die verkondigde dat het lichaam opgenomen uit de Maagd een geest miste, en de mening had .....
1343	710	→	Ook Appolinaris, die wel begreep dat, als de het lichaam vormende geest wordt ontkend in Christus, o .....
1344	710	→	Ook verkettert zij Theodorus van Mopsuesta en Nestorius die zeiden dat de mensheid verenigd is met d .....
1345	710	→	Ook verkettert, vervloekt en veroordeelt zij de archimandriet Eutyches, die hoewel hij begreep, dat .....
1346	710	→	Ook verkettert, vervloekt en veroordeelt zij Macarius van Antiochië en alle gelijkgezinden, die, ook .....
1347	711	→	Zij gelooft vast, verklaart en onderricht dat niemand ooit uit een man en vrouw ontvangen van de hee .....
1348	712	→	Zij gelooft vast, verklaart en onderricht dat de wetsvoorschriften van het Oude Testament of van de .....
1349	712	→	Maar wat betreft kinderen spoort zij aan dat wegens het doodsgevaar, dat vaak voor kan komen, wannee .....
1350	713	→	Zij gelooft vast, belijdt en verkondigt, dat ieder schepsel van God goed is 42, n. 85 (J. Fraipont .....
1351	714	→	Zij gelooft vast, belijdt en verkondigt dat “niemand die zich buiten de Katholieke Kerk bevindt, nie .....
1352	715	→	Maar omdat in het bovengenoemde decreet voor de Armeniërs [1021\|10-12] de vorm van de woorden niet .....
1353	-	→	Aangezien wordt gezegd dat sommigen een vierde huwelijk veroordelen en afwijzen, verklaren wij, opda .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1404		→	Wij, die aan deze ergernis gevende dwalingen door onze brieven het hoofd bieden, hebben aan de prela .....
1405		→	En omdat gebeden en aalmoezen gelden als voorbede voor de zielen, hebben wij, aan wie de volheid van .....
1406		→	{...}Wij, aan wie de volheid van de macht vanuit de hoge is toebedeeld, verlangen vurig om uit de sc .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1440	738	→	Toen … de zaaier van onkruid, de oude vijand van het menselijke geslacht (Mt. 13, 25) [[b:Mt. 13, 2 .....
1441	738	→	En omdat het ware nauwelijks het ware tegenspreekt, bepalen wij dat elke bewering die tegengesteld i .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1442	-	→	Want sommige meesters en geleerden zeggen dat die Bergen van Barmhartigheid N.v.d.v.: 'Montes. .....
1443	-	→	Zeer vele andere meesters en geleerden ... spreken zich echter luid uit voor een zo groot goed en zo .....
1444	739	→	Omdat wij dienaangaande op passende wijze ... maatregelen willen nemen, terwijl wij van de ene parti .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1445	740	→	De relatie tussen Paus en Concilie... Wij menen dat wij niet met goed geweten van de herroeping van .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1447	740a	→	... Om te voorkomen dat in het vervolg nog iemand zich kan beroepen op onwetendheid over de leer van .....
1448	740a	→	Dat de Romeinse bisschop, de opvolger van de sleuteldrager Petrus en de plaatsvervanger van Jezus Ch .....
1449	740a	→	{...} .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1451	741	→	Canon 1Ketters, maar gebruikelijk is de opvatting, dat de sacramenten van de Nieuwe Wet rechtvaardig .....
1452	742	→	Canon 2Het ontkennen dat er na de doop nog zonde achterblijft in het kind, is het tegelijkertijd ver .....
1453	743	→	Canon 3Zelfs wanneer er geen daadwerkelijke zonde is, houdt een spaander van de zonde de ziel die u .....
1454	744	→	Canon 4De onvolmaakte liefde van de stervende brengt noodzakelijkerwijs een grote angst met zich mee .....
1455	745	→	Canon 5Dat er drie delen van de boete zijn: berouw, biecht en boetedoening, is niet gebaseerd op de .....
1456	746	→	Canon 6Berouw, dat verworven wordt door onderzoek, bijeenplaatsen en afwijzen van de zonden, waarin .....
1457	747	→	Canon 7Zeer waar en nog voortreffelijker dan de leer van allen die tot nu toe gegeven is over berouw .....
1458	748	→	Canon 8Je moet het op geen enkele manier op je nemen vergeeflijke zonden te biechten, maar zelfs nie .....
1459	749	→	Canon 9Zolang wij eenvoudigweg alles willen biechten, doen wij niets anders, dan dat wij aan de barm .....
1460	750	→	Canon 10Aan niemand zijn zijn zonden vergeven, als hij niet gelooft dat het hem vergeven wordt bij d .....
1461	751	→	Canon 11Vertrouw op geen enkele manier erop de absolutie te verkrijgen wegens je berouw, maar wegens .....
1462	752	→	Canon 12Als de biechteling – in het onmogelijke geval – niet berouwvol is, of de priester niet serie .....
1463	753	→	Canon 13In het Sacrament van de boete en de vergeving van de zonde doet de Paus of een bisschop niet .....
1464	754	→	Canon 14Niemand is verplicht de priester te antwoorden dat hij berouwvol is, noch is de priester ver .....
1465	755	→	Canon 15Groot is de fout van hen, die de Sacramenten van de Eucharistie naderen in dit vertrouwen da .....
1466	756	→	Canon 16Het schijnt raadzaam, dat de Kerk in een gemeenschappelijk Concilie besluit, dat de leken on .....
1467	757	→	Canon 17De schatten van de Kerk, waarvandaan de Paus aflaten geeft, zijn niet de verdiensten van Chr .....
1468	758	→	Canon 18De aflaten zijn vrome vergissingen van de gelovigen en erfenissen van de goede werken; en ze .....
1469	759	→	Canon 19Aflaten gelden voor hen, die ze waarlijk verkrijgen, niet tot de kwijtschelding van de stra .....
1470	760	→	Canon 20Degenen die geloven dat de aflaten heilzaam zijn en nuttig tot het voordeel van de Geest w .....
1471	761	→	Canon 21Aflaten zijn alleen noodzakelijk voor openbare misdaden en worden eigenlijk slechts aan de h .....
1472	762	→	Canon 22Voor zes soorten mensen zijn aflaten noch noodzakelijk noch nuttig: namelijk voor doden of s .....
1473	763	→	Canon 23Excommunicaties zijn slechts uitwendige straffen en beroven de mens niet van de gemeenschapp .....
1474	764	→	Canon 24De Christenen moet onderwezen worden meer de excommunicatie te beminnen dan hem te vrezen. .....
1475	765	→	Canon 25De Romeinse bisschop, de opvolger van Petrus, is niet de plaatsvervanger van Christus die bo .....
1476	766	→	Canon 26Het woord van Christus aan Petrus: “Wat je ook maar zal hebben losgemaakt op aarde” etc. (M .....
1477	767	→	Canon 27Het is zeker dat het helemaal niet in de hand van de Kerk of de Paus ligt om geloofsartikele .....
1478	768	→	Canon 28Als de Paus met een groot deel van de Kerk zo of zo zou denken en ook niet zou dwalen, is he .....
1479	769	→	Canon 29Voor ons is de weg {vrij} gemaakt het gezag van de Concilies te ontkrachten, en vrijelijk hu .....
1480	770	→	Canon 30Sommige artikelen van Johannes Hus, die veroordeeld zijn tijdens het Concilie van Konstanz .....
1481	771	→	Canon 31In ieder goed werk zondigt de rechtvaardige mens. vgl: Conclusio LVIII, D. Martin Luthers W .....
1482	772	→	Canon 32Een goed werk dat het beste is gedaan is een vergeeflijke zonde. vgl: Conclusio LVII, D. Ma .....
1483	773	→	Canon 33Dat ketters worden verbrand is tegen de wil van de Geest. vgl: Conclusio LXXX, D. Martin Lu .....
1484	774	→	Canon 34Vechten tegen de Turken is zich verzetten tegen God, die door hen onze fouten bezoekt. vgl: .....
1485	775	→	Canon 35Niemand weet zeker, dat hij niet altijd een doodzonde begaat, wegens de meest verhulde fout .....
1486	776	→	Canon 36De vrije wil is na de zonde alleen in naam iets; en zolang hij doet, wat in hem is, begaat h .....
1487	777	→	Canon 37Het vagevuur kan niet bewezen worden uit de Heilige Schrift, die tot de canon behoort. vgl: .....
1488	778	→	Canon 38De geesten in het vagevuur zijn niet zeker van hun heil, tenminste (niet) alle: niet is het .....
1489	779	→	Canon 39De geesten in het vagevuur zondigen onophoudelijk, zolang ze rust zoeken en de straffen vrez .....
1490	780	→	Canon 40De geesten, bevrijd uit het vagevuur, worden minder gezegend door de smeekbeden van de leven .....
1491	781	→	Canon 41De kerkelijke leiders en de wereldlijke vorsten zouden er niet slecht aan doen, als ze alle .....
1492	781	→	OordeelWij veroordelen, wijzen af en verwerpen geheel en al de voornoemde artikelen of fouten, allem .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1495		→	Ad Nostrum siquidem pervenit auditum, quod ... Carolus (V) Romanorum imperator... ad reprimendos eos .....
1495		→	Hos igitur attendentes Indos ipsos, licet extra gremium Ecclesiae exsistant, non tamen sua libertate .....
1495		→	ac praeterea Nos talium impiorum tam nefarios ausus reprimere et ne iniuriis et damnis exasperati ad .....
1495		→	circumspectioni tuae ... mandamus, quatenus... universis et singulis uniuscuiusque dignitatis... exs .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1495		→	Het is ons ter ore gekomen dat de Romeinse Keizer Karel (V), om degenen te beteugelen die, ziedend v .....
1495		→	Aangezien Wij wensen dat deze Indianen, ook al bevinden zij zich buiten de boezem van de Kerk, niet .....
1495		→	en aangezien wij bovendien de ondernemingen van deze goddeloze mannen, die zo berucht zijn, willen b .....
1495		→	vragen wij... aan uw voorzichtigheid dat u ... met de grootst mogelijke strengheid, op straffe van e .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1497	-	→	Met betrekking tot hun Indianen Indianen huwelijk beslissen wij dat men het volgende volgen moet: W .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1501	783	→	Sacrosancta oecumenica et generalis Tridentina synodus in spiritu sancto legitime congregata praesid .....
1502	784	→	Testementi vetus:quinque Moysis id est Genesis Exodus Leviticus Numeri Deuteronomium;Iosue Iudicum R .....
1503	784	→	Testamenti novi:quatuor evangelia secundum Matthaeum Marcum Lucam Ioannem;actus apostolorum a Luca e .....
1504	784	→	Si quis autem libros ipsos integros cum omnibus suis partibus prout in ecclesia catholica legi consu .....
1505	784	→	Omnes itaque intelligant quo ordine et via ipsa synodus post iactum fidei confessionis fundamentum s .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1501	783	→	De heilige, oecumenische en algemene kerkvergadering van Trente, in de Heilige Geest wettig vergader .....
1502	784	→	Oude Testament: Vijf van Mozes, namelijk Genesis, Exodus, Leviticus, Numeri, Deuteronomium; .....
1503	784	→	Nieuwe Testament: Vier Evangelies naar Matteüs, Marcus, Lucas, Johannes; de door de Evangeli .....
1504	784	→	Wanneer iemand deze boeken, volledig met al hun delen, zoals de katholieke Kerk gewoon is deze te l .....
1505	784	→	Allen mogen dus begrijpen, volgens welke orde en langs welke weg deze kerkvergadering, na de gronds .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1506	785	→	Insuper eadem sacrosancta synodus considerans non parum utilitatis accedere posse ecclesiae dei si e .....
1507	786	→	Praeterea ad coercenda petulantia ingenia decernit ut nemo suae prudentiae innixus in rebus fidei et .....
1508	786	→	Sed et impressoribus modum in hac parte ut par est imponere volens {.. qui iam sine modo hoc est put .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1506	785	→	Bovendien besluit en verklaart hetzelfde hoog heilige Concilie, in overweging nemend, dat het voor d .....
1507	786	→	Vervolgens besluit het, om lichtvaardige geesten te beteugelen, dat niemand het wagen zal, steunend .....
1508	786	→	Ook met het oog op de drukkers, om hen matiging op te leggen, {...} besluit het (concilie) dat spoed .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1510	787	→	Daarmee ons Katholieke Geloof, "zonder welke het onmogelijk is om God te behagen", (Heb. 11, 6) [b: .....
1511	788	→	Als iemand niet belijd dat de eerste mens Adam, nadat hij in het paradijs Gods gebod had overtreden, .....
1512	789	→	Wie zegt dat de overtreding van Adam alleen hem en niet zijn nakomelingen schade zal berokkenen, wan .....
1513	790	→	Wie zegt dat de zonde van Adam, die vanuit haar oorsprong één is en door voortplanting, niet door im .....
1514	791	→	Wie ontkent dat kleine kinderen, gelijk uit de moederschooot komend, gedoopt moeten worden, ook als .....
1515	792	→	Wie ontkent, dat door de genade van onze Heer Jezus Christus, welke door de doop wordt overgereikt, .....
1516	792b	→	Hetzelfde heilige Concilie verklaart evenwel, dat het niet in haar bedoeling is, in dit decreet, waa .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1520	792a	→	Omdat in deze tijd, niet zonder het verlies van veel zielen en grote schade voor de eenheid van de K .....
1521	793	→	Ten eerste verklaart de heilige Synode, dat tot het juiste en oprechte begrijpen van de rechtvaardig .....
1522	794	→	Zo gebeurde het, dat de hemelse Vader, "de Vader van barmhartigheid en de God van alle vertroosting" .....
1523	795	→	Ook al is Hij "voor allen gestorven" (2 Kor. 5, 15) [b:2 Kor. 5, 15] zo ontvangen niet allen zijn w .....
1524	796	→	Met deze woorden wordt aangeduid de beschrijving van de rechtvaardiging van de goddelozen: dat zij e .....
1525	797	→	Vervolgens verklaart het, dat het begin van deze rechtvaardiging bij volwassenen, genomen moet worde .....
1526	798	→	Zij worden echter voorbereid tot deze gerechtigheid Canon 7 en Canon 9 [[al:37.39]], wanneer zij do .....
1527	798	→	Over deze voorbereiding staat geschreven: "Wie zich God wil naderen, moet geloven dat Hij het is en .....
1528	799a	→	Deze ordening of voorbereiding volgt uit de rechtvaardiging zelf, die niet alleen de vergeving van z .....
1529	799b	→	De oorzaken van deze rechtvaardiging zijn: De doeloorzaak, de eer van God en Christus, alsook het .....
1530	800a	→	Ofschoon, immers niemand rechtvaardig kan zijn, tenzij hem de verdiensten van het lijden van onze He .....
1531	800	→	Want geloof, als de hoop en de liefde haar niet volgen, verenigt noch met Christus op volkomen wijze .....
1532	801	→	Als de apostel zegt: de mens wordt "door het geloof" gerechtvaardigd Canon 9 [[al:39]] en "om niet" .....
1533	802a	→	Hoewel het noodzakelijk is om te geloven, dat de zonden noch vergeven worden, noch ooit vergeven zij .....
1534	802b	→	Men mag echter niet beweren, dat diegenen die werkelijk gerechtvaardigd zijn, volledig zonder enige .....
1535	803	→	De derhalve gerechtvaardigden en "vrienden van God", dat wil zeggen: "huisgenoten", (Joh. 15, 15; E .....
1536	804a	→	Niemand echter, hoezeer hij ook gerechtvaardigd is, kan menen dat hij vrij is van het onderhouden va .....
1537	804b	→	Immers het past heiligen en gerechten, hoezeer ook in dit sterfelijk leven, tenminste in geringe en .....
1538	804c	→	Daarom moet niemand zich vleien in geloof alleen Canon 9 [[al:39]] Canones 19 en 20 [[al:49-50]], .....
1539	804d	→	Vandaar staat vast, dat zij de rechtgelovige leer bestrijden, namelijk zij die zeggen, de gerechte z .....
1540	805	→	Ook mag niemand, zolang dit sterfelijk leven geleefd wordt, uit het mysterie van de verborgen goddel .....
1541	806	→	Op gelijke wijze wordt, door de gave van de volharding Canon 16 [[al:46]], waarvan geschreven staat .....
1542	807	→	Zij, die waarlijk door de zonde, de ontvangen genade der rechtvaardiging hebben verloren, kunnen wed .....
1543	807b	→	Daarom moet onderwezen worden, dat de boetedoening van de christenen, na in zonde te zijn gevallen, .....
1544	808	→	Ook moet tegen het sluwe vernuft van zekere mensen, die "door zoete woorden en spreuken de harten va .....
1545	809a	→	Op grond hiervan moet men de gerechtvaardigde mensen, of ze nu de ontvangen genade standvastig bewar .....
1546	809b	→	Want Christus zelf, laat, zowel in het hoofd als in de ledematen, (Ef. 4, 15) [[b:Ef. 4, 15]] voort .....
1547	809c	→	Zo is noch onze eigen gerechtigheid, alsof wij uit onszelf bekwaam zijn (2 Kor. 3, 5) [[b:2 Kor. 3, .....
1548	810a	→	Het volgende mag echter niet buiten beschouwing gelaten worden: dat als ook aan de goede werken in d .....
1549	810b	→	En omdat "wij in allen in veel dingen struikelen" (Jak. 3, 2) [b:Jak. 3, 2] Canon 23 [[al:53]] moe .....
1550	810c	→	Het heilige Concilie besloot, na de uiteenzetting van de katholieke leer over de rechtvaardiging Ca .....
1551	811	→	Canon 1Als iemand zegt: dat de mens door zijn werken, die door de krachten van de menselijke natuur, .....
1552	812	→	Canon 2Als iemand zegt: dat de goddelijke genade, door Christus Jezus, alléén daartoe wordt gegeven, .....
1553	813	→	Canon 3Als iemand zegt: dat de mens zonder de voorkomende instorting van de Heilige Geest en door zi .....
1554	814	→	Canon 4Als iemand zegt: de door God bewogen en gewekte vrij wil van de mens kan niets meewerken door .....
1555	815	→	Canon 5Als iemand zegt: de vrije wil van de mensen is na de zonde van Adam verloren gegaan en uitged .....
1556	816	→	Canon 6Als iemand zegt: dat het niet in de macht van mensen ligt om zijn levenswegen slecht te maken .....
1557	817	→	Canon 7Als iemand zegt: dat alle werken die voor de rechtvaardiging gebeurd zijn, onverschillig hoe .....
1558	818	→	Canon 8Als iemand zegt: dat de vrees voor de hel, waardoor wij onze toevlucht nemen tot de barmharti .....
1559	819	→	Canon 9Als iemand zegt: door het geloof alleen wordt de goddeloze gerechtvaardigd, zó, dat hij daaro .....
1560	820	→	Canon 10Als iemand zegt: dat de mensen zonder de gerechtigheid van Christus, die Hij voor onze verdi .....
1561	821	→	Canon 11Als iemand zegt:de mensen worden gerechtvaardigd, ofwel alleen door de aanrekening van Chris .....
1562	822	→	Canon 12Als iemand zegt: het rechtvaardigende geloof, is niets anders dan het vertrouwen op de godde .....
1563	823	→	Canon 13Als iemand zegt: om de vergeving van de zonden te kunnen ontvangen, is het voor ieder mens n .....
1564	824	→	Canon 14Als iemand zegt: de mens wordt alleen van zijn zonden vrijgesproken en gerechtvaardigd, als .....
1565	825	→	Canon 15Als iemand zegt: de herboren en gerechtvaardigde mens, is gehouden op grond van zijn geloof, .....
1566	826	→	Canon 16Als iemand zegt: met absolute en onfeilbare zekerheid dat hij zeker is van die grote gave va .....
1567	827	→	Canon 17Als iemand zegt: de genade van de rechtvaardiging valt alleen ten deel aan de tot leven voor .....
1568	828	→	Canon 18Als iemand zegt: de geboden van God zijn zelf voor mensen die gerechtvaardigd zijn en onder .....
1569	829	→	Canon 19Als iemand zegt:In het Evangelie is niets voorgeschreven, behalve het geloof, en de rest is .....
1570	830	→	Canon 20Als iemand zegt: dat een nog zo gerechtvaardigde en perfecte mens niet gehouden is, om de ge .....
1571	831	→	Canon 21Als iemand zegt: Christus Jezus is door God aan de mensen geschonken als Verlosser, die zij .....
1572	832	→	Canon 22Als iemand zegt: dat gerechtvaardigde, of zonder speciale hulp van God, of hij zou het met h .....
1573	833	→	Canon 23Als iemand zegt: dat de éénmaal gerechtvaardigde, niet meer kan zondigen Red.: Gedoeld word .....
1574	834	→	Canon 24Als iemand zegt: dat de ontvangen gerechtigheid niet behouden wordt en zelfs niet vermeerder .....
1575	835	→	Canon 25Als iemand zegt: de rechtvaardige begaat in ieder goed werk tenminste een dagelijkse zonde ( .....
1576	836	→	Canon 26Als iemand zegt: de rechtvaardigen moeten, voor hun goede werken, die in God gedaan zijn (J .....
1577	837	→	Canon 27Als iemand zegt: er is geen doodzonde, behalve het ongeloof. Of de ontvangen genade wordt ve .....
1578	838	→	Canon 28Als iemand zegt:als de genade door de zonde verloren is gegaan, is ook altijd het geloof ver .....
1579	839	→	Canon 29Als iemand zegt: hij die naar het Doopsel is gevallen, kan niet door Gods genade zich weer o .....
1580	840	→	Canon 30Als iemand zegt, dat na het ontvangen van de genade der rechtvaardigheid aan iedere zondaar .....
1581	841	→	Canon 31Als iemand zegt: de rechtvaardige zondigt, terwijl hij met het oog op het eeuwig loon goed h .....
1582	842	→	Canon 32Als iemand zegt: de goede werken van de gerechtvaardigde mens zijn op die manier gaven van G .....
1583	843	→	Canon 33Als iemand zegt:dat, door deze katholieke leer over de rechtvaardiging, uitgedrukt door de h .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1600	843a	→	Tot voltooiing van de heilzame leer over de rechtvaardiging, welke in de voorafgaande zitting met éé .....
1601	844	→	Canon 1 over de SacramentenAls iemand zegt:de sacramenten van het nieuwe verbond zijn niet allemaal .....
1602	845	→	Canon 2 over de SacramentenAls iemand zegt:deze sacramenten van het nieuwe verbond zijn niet verschi .....
1603	846	→	Canon 3 over de SacramentenAls iemand zegt:deze zeven sacramenten zijn onderling zó gelijk, dat in g .....
1604	847	→	Canon 4 over de SacramentenAls iemand zegt:de sacramenten van het nieuwe verbond zijn niet noodzakel .....
1605	848	→	Canon 5 over de SacramentenAls iemand zegt:deze sacramenten zijn alleen ingesteld om het geloof te v .....
1606	849	→	Canon 6 over de SacramentenAls iemand zegt:sacramenten van het nieuwe verbond bevatten niet de genad .....
1607	850	→	Canon 7 over de SacramentenAls iemand zegt:de genade wordt door deze sacramenten, als het aan God li .....
1608	851	→	Canon 8 over de SacramentenAls iemand zegt:door deze sacramenten van het nieuwe verbond wordt de gen .....
1609	852	→	Canon 9 over de SacramentenAls iemand zegt:in drie sacramenten, te weten Doop, Vormsel en Wijding wo .....
1610	853	→	Canon 10 over de SacramentenAls iemand zegt:alle Christenen hebben de volmacht om in woord en handel .....
1611	854	→	Canon 11 over de SacramentenAls iemand zegt:bij de bedienaren van de sacramenten is hij niet nodig, .....
1612	855	→	Canon 12 over de SacramentenAls iemand zegt:dat een bedienaar in staat van doodzonde, zelfs als hij .....
1613	856	→	Canon 13 over de SacarmentenAls iemand zegt:de ontvangen en erkende ritus (ceremonie) van de Katholi .....
1614	857	→	Canon 1 over het Sacrament van de DoopAls iemand zegt:de doop van Johannes heeft dezelfde kracht als .....
1615	858	→	Canon 2 over het Sacrament van de DoopAls iemand zegt:voor de doop is geen werkelijk en natuurlijk w .....
1616	859	→	Canon 3 over het Sacrament van de DoopAls iemand zegt:de Roomse Kerk (welke de Moeder en Leermeester .....
1617	860	→	Canon 4 over het Sacrament van de DoopAls iemand zegt:het Doopsel, dat zelfs door ketters in de naam .....
1618	861	→	Canon 5 over het Sacrament van de DoopAls iemand zegt:het Doopsel is vrij, d.w.z niet noodzakelijk o .....
1619	862	→	Canon 6 over het Sacrament van de DoopAls iemand zegt:de gedoopte kan, zelfs al zou het het willen, .....
1620	863	→	Canon 7 over het Sacrament van de DoopAls iemand zegt:de gedoopten worden alleen door het Doopsel to .....
1621	864	→	Canon 8 over het Sacrament van de DoopAls iemand zegt:de gedoopten zijn vrij van alle voorschriften .....
1622	865	→	Canon 9 over het Sacrament van de DoopAls iemand zegt:dat de mensen zó tot het gedenken van de in de .....
1623	866	→	Canon 10 over het Sacrament van de DoopAls iemand zegt:alle zonden die na het Doopsel zijn begaan, w .....
1624	867	→	Canon 11 over het Sacrament van de DoopAls iemand zegt:De ware en rechtmatige toegediende Doop moet, .....
1625	868	→	Canon 12 over het Sacrament van de DoopAls iemand zegt:niemand mag gedoopt worden tenzij in de leeft .....
1626	869	→	Canon 13 over het Sacrament van de DoopAls iemand zegt:de kleine kinderen mogen nadat zij gedoopt zi .....
1627	870	→	Canon 14 over het Sacrament van de DoopAls iemand zegt:van deze gedoopte kinderen moet gevraagd word .....
1628	871	→	Canon 1 over het Sacrament van het VormselAls iemand zegt:het Vormsel van gedoopten is een niets ter .....
1629	872	→	Canon 2 over het Sacrament van het VormselAls iemand zegt:ongerecht tegen de Heilige Geest zijn zij, .....
1630	873	→	Canon 3 over het Sacrament van het VormselAls iemand zegt:de gewone bedienaar van het heilig Vormsel .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1635	873a	→	Sacrosancta oecumenica et generalis Tridentina Synodus..., etsi in eum finem non absque peculiari Sp .....
1636	874a	→	Principio docet sancta Synodus et aperte ac simpliciter profitetur, in almo sanctae Eucharistiae sac .....
1637	874b	→	Ita enim maiores nostri omnes, quotquot in vera Christi Ecclesia I fuerunt, qui de sanctissimo hoc s .....
1638	875	→	Ergo Salvator noster, discessurus ex hoc mundo ad Patrem, sacramentum hoc instituit, in quo divitias .....
1639	876	→	Commune hoc quidem est sanctissimae Eucharistiae cum ceteris sacramentis, 'symbolum esse rei sacrae .....
1640	876b	→	Nondum enim Eucharistiam de manu Domini Apostoli susceperant (Mt. 26, 26; Mc. 14, 22)[b:Mt. 26, 26; .....
1641	876c	→	Quapropter verissimum est, tantundem sub alterutra specie atque sub utraque contineri. Totus enim et .....
1642	877	→	Quoniam autem Christus redemptor noster corpus suum id, quod sub specie panis offerebat (cf Mt 26.26 .....
1643	878a	→	Nullis itaque dubitandi locus relinquitur, quin omnes Christi fideles pro more in catholica Ecclesia .....
1644	878b	→	Declarat praeterea sancta Synodus, pie et religiose admodum in Dei Ecclesiam inductum fuisse hunc mo .....
1645	879	→	Consuetudo asservandi in sacrario sanctam Eucharistiam adeo antiqua est, ut eam saeculum etiam Nicae .....
1646	880a	→	Si non decet ad sacras ullas functiones quempiam accedere nisi sancte, certe, quo magis sanctitas et .....
1647	880b	→	Ecclesiastica autem consuetudo declarat, eam probationem necessariam esse, ut nullus sibi conscius p .....
1648	881	→	Quoad usum autem recte et sapienter patres nostri tres rationes hoc sanctum sacramentum accipiendi d .....
1649	882a	→	Demum autem paterno affectu admonet sancta Synodus, hortatur, rogat et obsecrat 'per viscera miseric .....
1650	882b	→	Quoniam autem non est satis veritatem dicere, nisi detegantur et refellantur errores: placuit sancta .....
1651	883	→	Can. 1Si quis negaverit, in sanctissimae Eucharistiae sacramento contineri vere, realiter et substan .....
1652	884	→	Can. 2Si quis dixerit, in sacrosancto Eucharistiae sacramento remanere substantiam panis et vini una .....
1653	885	→	Can. 3Si quis negaverit, in venerabili sacramento Eucharistiae sub unaquaque specie et sub singulis .....
1654	886	→	Can. 4Si quis dixerit, peracta consecratione in admirabili Eucharistiae sacramento non esse corpus e .....
1655	887	→	Can. 5Si quis dixerit, vel praecipuum fructum sanctissimae Eucharistiae esse remissionem peccatorum, .....
1656	888	→	Can. 6Si quis dixerit, in sancto Eucharistiae sacramento Christum unigenitum Dei Filium non esse cul .....
1657	889	→	Can. 7Si quis dixerit, non licere sacram Eucharistiam in sacrario reservari, sed statim post consecr .....
1658	890	→	Can. 8Si quis dixerit, Christum in Eucharistia exhibitum spiritualiter tantum manducari, et non etia .....
1659	891	→	Can. 9Si quis negaverit, omnes et singulos Christi fideles utriusque sexus, cum ad annos discretioni .....
1660	892	→	Can. 10Si quis dixerit, non licere sacerdoti celebranti se ipsum communicare: an. s. cf. DS 1648[[al .....
1661	893	→	Can. 11Si quis dixerit, solam fidem esse sufficientem praeparationem ad sumendum sanctissimae Euchar .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1635	873a	→	VoorwoordOok als het hoogheilig oecumenisch en algemeen Concilie van Trente ... niet zonder de bijzo .....
1636	874a	→	Op de eerste plaats leert de heilige Synode en verklaard zij openlijk en in alle eenvoud: dat in het .....
1637	874b	→	Zo hebben immer al onze voorvaderen, zoveel als er maar in de ware Kerk van Christus zijn geweest, d .....
1638	875	→	Derhalve heeft onze Verlosser, toen Hij uit deze wereld terug zou gaan naar de Vader, dit sacrament .....
1639	876	→	Weliswaar heeft het allerheiligste Sacrament van de Eucharistie gemeen met de andere Sacramenten, da .....
1640	876b	→	De apostelen hebben immers de Eucharistie nog niet uit de hand van de Heer ontvangen (Mt. 26, 26 ; M .....
1641	876c	→	Derhalve is het geheel waar, dat evenveel onder één van beide gedaanten als onder beide wordt bevat. .....
1642	877	→	Omdat echter Christus, onze Verlosser zegt: dat wat Hij onder de gedaante van brood offerde (cf Mt 2 .....
1643	878a	→	Er is daarom geen enkele twijfel, waarom dan niet de Christengelovigen, dit allerheiligste Sacrament .....
1644	878b	→	Vervolgens verklaart de heilige Synode, dat ten volle op vrome en godsdienstige gronden dit gebruik .....
1645	879	→	De gewoonte om de heilige Eucharistie op een heilige plaats te bewaren, is zó oud, dat reeds de tijd .....
1646	880a	→	Als het niet past, dat iemand tot wat voor heilige handelingen dan ook zou naderen, tenzij hij heili .....
1647	880b	→	De gewoonte van de Kerk echter verklaart dat dit onderzoek noodzakelijk is, zodat niemand, die zich .....
1648	881	→	Met betrekking tot het gebruik om dit heilige Sacrament te ontvangen, hebben de Vaders, op rechte en .....
1649	882a	→	Tenslotte echter vermaant, vraagt en bezweert de heilige Synode, onder vaderlijke toeneiging, "door .....
1650	882b	→	Omdat het niet genoeg is de waarheid te zeggen, tenzij niet de dwalingen onthult worden en weerlegt .....
1651	883	→	Canon 1Als iemand ontkent,dat in het sacrament van de allerheiligste Eucharistie werkelijk (vere) wa .....
1652	884	→	Canon 2Als iemand zegt:in het hoogheilig Sacrament van de Eucharistie, verblijven de substanties van .....
1653	885	→	Canon 3Als iemand ontkent: dat in het vereringswaardige Sacrament van de Eucharistie, onder ieder va .....
1654	886	→	Canon 4Als iemand zegt:na voltrekking van de consecratie zijn in het wonderbaar Sacrament van de Euc .....
1655	887	→	Canon 5Als iemand zegt:de hoofdzakelijke vrucht van de allerheiligste Eucharistie is de vergeving va .....
1656	888	→	Canon 6Als iemand zegt:in het heilig sacrament van de Eucharistie moet Christus, de eniggeboren Zoon .....
1657	889	→	Canon 7Als iemand zegt:het is niet geoorloofd om de heilige Eucharistie op een heilige plaats te bew .....
1658	890	→	Canon 8Als iemand zegt:Christus wordt in de Eucharistie aangereikt om alleen maar op geestelijke wij .....
1659	891	→	Canon 9Als iemand ontkent:dat allen en iedere afzonderlijke Christen van beide geslachten, zodra de .....
1660	892	→	Canon 10Als iemand zegt:het is de celebrerende priester niet geoorloofd om zichzelf de Communie te g .....
1661	893	→	Canon 11Als iemand zegt:alleen het geloof is een toereikende voorbereiding om het Sacrament van de a .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1667	893a	→	VoorwoordAlhoewel er in het decreet over de rechtvaardiging Sessio VI - Decretum de iustificatione .....
1668	894	→	Als de dankbaarheid tegenover God in alle hergeborenen zo was geweest, dat de ontvangen gerechtighei .....
1669	894	→	Voor alle mensen, die zich met een doodzonde hebben bezoedeld, is immers de Biecht, in iedere tijd n .....
1670	894	→	Vervolgens was de Biecht, noch voor de komst van Christus een sacrament, noch na zijn aankomst is zi .....
1671	895	→	Vervolgens is dit sacrament op verschillende wijzen van het Doopsel onderscheiden. Canon 2 [[al:29] .....
1672	895	→	Bovendien is de vrucht van de Doop anders als die van de Biecht. Door het Doopsel immers bekleden wi .....
1673	896	→	Bovendien leert deze heilige Synode dat de vorm van de Biecht, vooral in de kracht ligt van de woord .....
1674	896	→	Inderdaad, de zaak (res) en het effect (effectus) van dit sacrament, in zoverre zijn kracht en de we .....
1675	896	→	Deze heilige Synode, overleverend de onderdelen en de werking van dit sacrament, veroordeelt tegelij .....
1676	897	→	Het berouw, die onder de genoemde act van de biechteling de eerste plaats inneemt, is de zielenpijn .....
1677	898	→	Het leert bovendien, dat, ook als dit berouw soms door de liefde volkomen (perfectam) is, om de mens .....
1678	898	→	Wat het onvolkomen berouw betreft Canon 5 [[al:32]], dat attritio wordt genoemd, omdat het in het a .....
1679	899	→	Uit de instelling van het sacrament van de Biecht, wat reeds aan de orde is geweest, heeft de gehele .....
1680	899	→	Hieruit volgt, dat het nodig is, dat door de biechtelingen, alle doodzonden (omnia peccata mortalia) .....
1681	899	→	Hieruit volgt bovendien, dat ook de omstandigheden in een belijdenis uitgelegd dienen te worden, wel .....
1682	900	→	Maar het is ook goddeloos te zeggen, dat de belijdenis, welke op deze gronden wordt voorgeschreven, .....
1683	901	→	Vervolgens, in zoverre het de wijze van geheime belijdenis bij een priester betreft: ofschoon Christ .....
1684	902	→	Wat betreft de bedienaar van dit sacrament, verklaart deze heilige Synode dat alle doctrines vals zi .....
1685	902	→	Alhoewel, echter de vrijspraak (absolutie) door de priester een uitdeling is van een vreemde weldaad .....
1686	903	→	Omdat derhalve de natuur en het wezen van het oordeel vraagt, dat een uitspraak (sententia) alleen k .....
1687	903	→	De heilige Vaderen waren het inzicht toegedaan, dat het van zeer grote betekenis voor het onderricht .....
1688	903	→	Niettemin, opdat niemand op grond daarvan te gronde zou gaan, heeft dezelfde Kerk altijd, uit tenmin .....
1689	904	→	Met betrekking tenslotte tot de genoegdoening, welke van de onderdelen van de Biecht, enerzijds ten .....
1690	904	→	Inderdaad blijkt het : dat de goddelijke gerechtigheid verlangt, dat diegene die vóór het Doopsel ui .....
1691	904	→	Deze genoegdoening, welke wij voor onze zonden volbrengen, is ook niet waarlijk de onze, zonder dat .....
1692	905	→	De priesters van de Heer moeten derhalve in die mate dat de geest en de wijsheid hun heeft ingegeven .....
1693	906	→	Vervolgens leert het (deze heilige Synode) dat de vrijgevigheid van de goddelijke mildheid zó groot .....
1701	911	→	Canon 1Als iemand zegt: in de Katholieke Kerk is de Biecht geen werkelijk en eigenlijk sacrament, do .....
1702	912	→	Canon 2Als iemand de sacramenten vermengd en zegt: de Doop is zelf het sacrament van de Biecht, also .....
1703	913	→	Canon 3Als iemand zegt: deze woorden van de Heer en Verlosser: "ontvangt de Heilige Geest, wier zond .....
1704	914	→	Canon 4Als iemand ontkent: dat tot volledige en volkomen vergeving van zonden wordt verlangd, de dri .....
1705	915	→	Canon 5Als iemand zegt: het berouw, wat voorbereid wordt door onderzoek, verzameling en afschuw van .....
1706	916	→	Canon 6Als iemand ontkent: dat de sacramentale Biecht, oftewel ingesteld door het goddelijk rech .....
1707	917	→	Canon 7Als iemand zegt: in het sacrament van de Biecht is het bij de vergeving van zonden naar g .....
1708	918	→	Canon 8Als iemand zegt: het belijden van alle zonden, zoals de Kerk vasthoudt, is onmogelijk en .....
1709	919	→	Canon 9Als iemand zegt: de sacramentale vrijspraak van de priester is geen juridische akt, maar .....
1710	920	→	Canon 10Als iemand zegt: priesters, die in doodzonde leven, hebben niet de volmacht om te binden en .....
1711	921	→	Canon 11Als iemand zegt: aan de bisschoppen komt het recht niet toe, zich zaken te reserveren, behal .....
1712	922	→	Canon 12Als iemand zegt: gelijk met de totale schuld wordt door God altijd de gehele straf vergeven .....
1713	923	→	Canon 13Als iemand zegt: voor de zonden - wat betreft de tijdelijke straf - wordt aan God geenszins .....
1714	924	→	Canon 14Als iemand zegt: de genoegdoening, waarmee de biechteling door Christus Jezus, de zonden afk .....
1715	925	→	Canon 15Als iemand zegt: de sleutels van de Kerk zijn haar alleen maar gegeven om te ontbinden en ni .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1694	907	→	Het schijnt de heilige Synode juist, om aan de voorafgaande leer over de boete het volgende over het .....
1695	908	→	De heilige zalving van zieken is echter als werkelijk (vere) en eigen (proprie) Sacrament van het Ni .....
1696	909	→	Verder wordt de inhoud (res) en de werking (effectu) van dit Sacrament met deze woorden verklaart: " .....
1697	910	→	Wat nu werkelijk betrekking heeft op de voorschriften van hen die dit Sacrament moeten ontvangen en .....
1698	910	→	Verklaard wordt ook, dat deze zalving bij zieken aangewend moet worden, in het bijzonder (praesertim .....
1699	910	→	Daarom mag men op geen enkele wijze naar die mensen luisteren, die tegen de duidelijke en heldere .....
1700	910	→	Dit is wat deze heilige algemene Synode verkondigt en leert over het Sacrament van de Biecht [683] .....
1716	926	→	Canon 1Als iemand zegt: het heilig Oliesel is geen werkelijk (vere) en eigen (proprie) sacrament doo .....
1717	927	→	Canon 2 Als iemand zegt:dat de heilige zalving van de zieken geen genade verleend, noch vergeving va .....
1718	928	→	Canon 3 Als iemand zegt:de plechtigheid (ritum) en het gebruik (usum) van het heilig Oliesel, zoals .....
1719	929	→	Canon 4 Als iemand zegt:dat de priesters van de Kerk, welke na de aansporing van de zalige Jacobus t .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1725	929a	→	VoorwoordDe hoogheilige oecumenische en algemene Synode van Trente heeft gemeend...met betrekking to .....
1726	930	→	Derhalve verklaart en leert de heilige Synode zelf, door de Heilige Geest, die de Geest van wijsheid .....
1727	930	→	Ook wanneer Christus de Heer bij het laatste Avondmaal dit erenswaardige sacrament onder de gedaante .....
1728	931	→	Bovendien verklaart het: Dat deze volmacht steeds bij de Kerk is geweest, bij het beheer van de Sacr .....
1729	932	→	Bovendien verklaart het: hoewel onze Verlosser, zoals al eerder gezegd is, dit Sacrament onder beide .....
1730	933	→	Tenslotte leert dezelfde heilige Synode, dat kinderen, die nog niet tot de jaren van het verstand zi .....
1731	934	→	Canon 1 over de Communie onder twee gedaantenAls iemand zegt: volgens het voorschrift van de Heer, o .....
1732	935	→	Canon 2 over de Communie onder twee gedaantenAls iemand zegt: de heilige Katholieke Kerk heeft geen .....
1733	936	→	Canon 3 over de Communie onder twee gedaantenAls iemand ontkent: dat de geheel en al tegenwoordige C .....
1734	937	→	Canon 4 over de Communie voor kleine kinderenAls iemand zegt: voor kinderen die nog niet tot de jare .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1738	937a	→	De hoogheilige oecumenische en algemene Synode van Trente ... opdat de oude en absoluut in alle opzi .....
1739	938	→	Aangezien onder het Eerste Verbond (volgens de apostel Paulus) wegens de onmacht van het levieten pr .....
1740	938	→	Deze, onze God en Heer, derhalve heeft weliswaar Zichzelf eens voor allemaal op het altaar van het k .....
1741	938	→	Want door de viering van het oude Pascha, wat de menigte van de zonen van Israël als herinnering (me .....
1742	939	→	En dit is voorzeker het reine offer, dat door geen onwaardigheid, of slechtheid, van diegene die het .....
1743	940	→	En omdat in dit goddelijk offer wat in de Mis wordt voltrokken, dezelfde Christus tegenwoordig is en .....
1744	941	→	En hoewel ter ere en tot gedachtenis van Heiligen de Kerk gewoon is geweest om enige missen te celeb .....
1745	942	→	En omdat het Heilige heilig moet worden, en dit offer het allerheiligste van allen is, heeft de kath .....
1746	943	→	En omdat de menselijke natuur zo is, dat zij niet gemakkelijk, zonder uiterlijke hulpmiddelen de ove .....
1747	944	→	Voorzeker wenst de hoogheilige Synode dat in de afzonderlijke missen de aanwezige gelovigen niet all .....
1748	945	→	Vervolgens herinnert deze heilige Synode eraan, dat het voor de priesters van de Kerk voorgeschreven .....
1749	946	→	Ook al bevat de Mis een grote opvoedkundige waarde voor het gelovige volk, schijnt het de vaderen to .....
1750	947	→	Omdat werkelijk tegen dit oude geloof , wat op de hoogheilige Evangeliën, op de overleveringen van d .....
1751	948	→	Canon 1 over het H. MisofferAls iemand zegt: in de Mis wordt aan God geen waarachtig (verum) en eige .....
1752	949	→	Canon 2 over het H. MisofferAls iemand zegt: met deze woorden: "doet dit tot Mijn gedachtenis" (Lc. .....
1753	950	→	Canon 3 over het H. MisofferAls iemand zegt: het heilig Misoffer is alleen maar een lof- en dank .....
1754	951	→	Canon 4 over het H. MisofferAls iemand zegt: het op het kruis volbrachte allerheiligste offer va .....
1755	952	→	Canon 5 over het H. MisofferAls iemand zegt: het is een bedrog om Missen te celebreren ter ere van h .....
1756	953	→	Canon 6 over het H. MisofferAls iemand zegt: de canon van de Mis bevat dwalingen en moet derhalve af .....
1757	954	→	Canon 7 over het H. MisofferAls iemand zegt: de plechtigheden (caeremonias), gewaden en uiterlijke t .....
1758	955	→	Canon 8 over het H. MisofferAls iemand zegt: Missen waarin alleen de priester sacramenteel communice .....
1759	956	→	Canon 9 over het H. MisofferAls iemand zegt: de ritus van de roomse Kerk, waarin met gedempte st .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1760	-	→	Bovendien heeft dezelfde hoogheilige Synode in de vorige zittingen, twee artikelen die bij andere ge .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1763	956a	→	Vera et catholica doctrina de sacramento ordinis ad condemnandos errores nostri temporis, a sancta S .....
1764	957	→	Sacrificium et sacerdotium ita Dei ordinatione conjuncta sunt, ut utrumque in omni lege exstiterit. .....
1765	958	→	Cum autem divina res sit tam sancti sacerdotii ministerium, consentaneum fuit, quo dignius et maiore .....
1766	959	→	Cum Scripturae testimonio, apostolica traditione et Patrum unanimi consensu perspicuum sit, per sacr .....
1767	960	→	Quoniam vero in sacramento ordinis, sicut et in baptismo et confirmatione, character imprimitur Can .....
1768	960	→	Proinde sancta Synodus declarat, praeter ceteros ecclesiasticos gradus episcopos, qui in Apostolorum .....
1769	960	→	Docet insuper sancta Synodus, in ordinatione episcoporum, sacerdotum et ceterorum ordinum nec populi .....
1770	960	→	Haec sunt, quae generatim sacrae Synodo visum est Christifideles de sacramento ordinis docere. His a .....
1771	961	→	Canon 1Si quis dixerit, non esse in Novo Testamento sacerdotium visibile et externum, vel non esse p .....
1772	962	→	Canon 2Si quis dixerit, praeter sacerdotium non esse in Ecclesia catholica alios ordines, et maiores .....
1773	963	→	Canon 3Si quis dixerit, ordinem sive sacram ordinationem non esse vere et proprie sacramentum a Chri .....
1774	964	→	Canon 4Si quis dixerit, per sacram ordinationem non dari Spiritum Sanctum, ac proinde frustra episco .....
1775	965	→	Canon 5Si quis dixerit, sacram unctionem, qua Ecclesia in sancta ordinatione utitur, non tantum non .....
1776	966	→	Canon 6Si quis dixerit, in Ecclesia catholica non esse hierarchiam, divina ordinatione institutam, q .....
1777	967	→	Canon 7Si quis dixerit, episcopos non esse presbyteris superiores; vel non habere potestatem confirm .....
1778	968	→	Canon 8Si quis dixerit, episcopos, qui auctoritate Romani Pontificis assumuntur non esse legitimos e .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1763	956a	→	De ware en Katholieke leer over het Sacrament van de Wijding, om de dwalingen in onze tijd, die vero .....
1764	957	→	Offer en priesterschap zijn naar Gods bevel (ordinatione) zo verbonden, dat beiden in elk Verbond be .....
1765	958	→	Omdat echter het dienstwerk van het zo heilig priesterschap als iets goddelijks wordt beschouwd, waa .....
1766	959	→	Op grond van het getuigenis van de heilige Schrift, de apostolische overlevering (traditione) en de .....
1767	960	→	Omdat werkelijke in het sacrament van de Wijding, zoals ook in de Doop en in het Vormsel een merktek .....
1768	960	→	Derhalve verklaart de heilige Synode, dat binnen de overige kerkelijke rangen, vooral de bisschoppen .....
1769	960	→	Bovendien leert deze heilige Synode dat bij de wijding van bisschoppen, priesters en de overige wijd .....
1770	960	→	Dit is alles wat in het algemeen de heilige Synode meent om de Christengelovigen over het Sacrament .....
1771	961	→	Canon 1 Als iemand zegt: dat er in het Nieuwe Testament geen zichtbaar en uiterlijk waarneembaar pri .....
1772	962	→	Canon 2 Als iemand zegt:dat er in de Kerk, behalve het priesterschap geen andere rangen (ordines) zi .....
1773	963	→	Canon 3Als iemand zegt:dat het priesterschap of de heilige Wijding géén waar Sacrament in eigenlijke .....
1774	964	→	Canon 4Als iemand zegt: dat door de heilige Wijding de Heilige Geest niet wordt gegeven en dat daaro .....
1775	965	→	Canon 5 Als iemand zegt:dat de heilige Zalving die de Kerk bij de heilige Wijding toepast, niet alle .....
1776	966	→	Canon 6 Als iemand zegt:dat er in de Katholieke Kerk geen hiërarchie is door goddelijke verordening .....
1777	967	→	Canon 7Als iemand zegt: dat de bisschoppen niet boven de priesters staan, of de macht niet hebben he .....
1778	968	→	Canon 8 Als iemand zegt:dat de bisschoppen, die op gezag van de Paus van Rome worden benoemd, geen w .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1797	969	→	Matrimonii perpetuum indissolubilem que nexum primus humani generis parens divini spiritus instinctu .....
1798	969	→	Hoc autem vinculo duos tantummodo copulari et coniungi christus dominus apertius docuit cum postrema .....
1799	969	→	Gratiam veroquae naturalem illum amorem perficeret et indissolubilem unitatem confirmaret coniuges q .....
1800	970	→	Cum igiturmatrimonium in lege evangelica veteribus connubiis per christum gratia praestet: merito in .....
1801	971	→	Canon 1Si quis dixerit matrimonium non esse vere et proprie unum ex septem legis evangelicae sacrame .....
1802	972	→	Canon 2Si quis dixerit licere christianis plures simul habere uxores et hoc nulla lege divina esse p .....
1803	973	→	Canon 3Si quis dixerit eos tantum consanguinitatis et affinitatis gradus qui Levitico (Lev. 18, 6-1 .....
1804	974	→	Canon 4Si quis dixerit ecclesiam non potuisse constituere impedimenta matrimonium dirimentia vel in .....
1805	975	→	Canon 5Si quis dixerit propter haeresim aut molestam cohabitationem aut affectatam absentiam aconiug .....
1806	976	→	Canon 6Si quis dixerit matrimonium ratum non consummatum per solemnem religionis professionemalteriu .....
1807	977	→	Canon 7Si quis dixerit ecclesiam errare cum docuit et docet iuxta evangelicam et apostolicam doctrin .....
1808	978	→	Canon 8Si quis dixerit ecclesiam errare cum ob multas causas separationem inter coniuges quoad thoru .....
1809	979	→	Canon 9Si quis dixerit clericos in sacris ordinibus constitutos vel regulares castitatem solemniter .....
1810	980	→	Canon 10Si quis dixerit statum coniugalem anteponendum esse statui virginitatis vel coelibatus et no .....
1811	981	→	Canon 11Si quis dixerit prohibitionem solemnitatis nuptiarum certis anni temporibus superstitionem e .....
1812	982	→	Canon 12Si quis dixerit causas matrimoniales non spectare ad iudices ecclesiasticos: a(nathema)s(it) .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1797	969	→	De altijddurende en onoplosbare band van het huwelijk heeft de eerste vader van het mensengeslacht, .....
1798	969	→	Dat door deze band echter alleen maar twee worden verbonden en aaneengesmeed, heeft Christus de Heer .....
1799	969	→	De genade echter, welke deze natuurlijke liefde vervolmaakt, en de onlosmakelijke eenheid bevestigt .....
1800	970	→	Omdat derhalve het huwelijk volgens de wet van het Evangelie door middel van Christus de oude echtel .....
1801	971	→	Canon 1Als iemand zegt:het huwelijk is geen werkelijk (vere) en eigenlijk (proprie) één van de zeven .....
1802	972	→	Canon 2Als iemand zegt: het is aan christenen geoorloofd om meerdere vrouwen te hebben en dit zij do .....
1803	973	→	Canon 3Als iemand zegt: alleen de graad van bloedverwantschap en zwagerschap, welke in het boek Levi .....
1804	974	→	Canon 4Als iemand zegt:de Kerk kan geen scheidende huwelijksbeletselen vastleggen, of zij heeft zich .....
1805	975	→	Canon 5Als iemand zegt: dat de huwelijksband door ketterij, door moeilijkheden bij het samenleven, d .....
1806	976	→	Canon 6Als iemand zegt: een geldig niet geconsumeerd huwelijk wordt door een plechtige kloostergelof .....
1807	977	→	Canon 7Als iemand zegt: dat de Kerk dwaalt, toen zij leerde en leert in overeenstemming met de evang .....
1808	978	→	Canon 8Als iemand zegt: de Kerk dwaalt, als zij verklaart dat een scheiding van tafel en bed tussen .....
1809	979	→	Canon 9Als iemand zegt: clerici die de heilige Wijdingen hebben ontvangen, of kloosterlingen die ple .....
1810	980	→	Canon 10Als iemand zegt: dat de huwelijksstaat de voorrang moet hebben op die van de maagdelijkheid .....
1811	981	→	Canon 11Als iemand zegt: het verbod om op bepaalde tijden van het jaar plechtig te trouwen is een ti .....
1812	982	→	Canon 12Als iemand zegt:huwelijksaangelegenheden vallen niet onder de door de Kerk aangestelde recht .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1813	990	→	Reden en inhoud van de wetAlhoewel er niet aangetwijfeld kan worden, dat geheime (clandestina) huwel .....
1814	990	→	Het ware dat de heilige Synode bemerkt, dat deze verboden wegens de ongehoorzaamheid van mensen niet .....
1815	991	→	Beperking van de wetZou er één of andere gegronde reden bestaan, dat een huwelijk om een boosaardige .....
1816	992	→	SanctieDiegene die probeert een huwelijk op een andere manier te sluiten dan in tegenwoordigheid van .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1820	983	→	Omdat de Katholieke Kerk, onderricht door de Heilige Geest, op basis van de heilige Schrift en de ou .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1821	984	→	De heilige Synode draagt alle bisschoppen en anderen die het ambt van het leren en de zorg hebben om .....
1822	985	→	Ook de heilige lichamen van heilige martelaren en anderen, die met Christus leven, die levende ledem .....
1823	986	→	Verder moeten de afbeeldingen van Christus, van de Moeder van God Maria en andere heiligen in de God .....
1824	987	→	Het volgende moeten de bisschoppen zorgvuldig onderwijzen:Door dat wat in een schilderij of in ander .....
1825	988	→	Als er echter in deze heilige en heilzame gebruiken één of ander misbruik is binnengeslopen, wenst d .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1830		→	Hoofdstuk 19 - Over het duellerenDe afschuwelijke gewoonte van duelleren, wat is ingegeven door de d .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1835	989	→	Omdat de Kerk van Christus de volmacht heeft gekregen, om aflaten te verlenen en zij van deze door G .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1847	-	→	De afhankelijkheid van een oecumenisch Concilie van de Paus.Eindelijk hebben wij bereikt dat door on .....
1848	-	→	Omdat echter de heilige Synode zelf - door eerbied tegenover de Heilige Stoel - alsook door in de vo .....
1849	-	→	Om verdere verdraaiingen en verwarring te vermijden, die kunnen ontstaan, als het ieder afzonderlijk .....
1850	-	→	Als iemand meent dat hem iets onduidelijks gezegd is, of is vastgelegd en daarom om nadere uitleg of .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1851		→	Regel 1:Alle boeken, die voor het jaar 1515 oftewel door Pausen oftewel door oecumenische Concilies .....
1852		→	Regel 2:De boeken van notoire ketters alsook diegene die na het hiervoor genoemde jaar als ketters b .....
1853		→	Regel 3:Vertalingen van kerkelijke schrijvers die tot op de dag van vandaag door veroordeelde auteur .....
1854		→	Regel 4:Omdat door ervaring duidelijk geworden is, dat als de heilige Bijbel in de volkstaal overal .....
1855		→	Regel 5:Alle boeken, welke uit de pen van ijverige ketterse auteurs voortkomen en waarin niets of ze .....
1856		→	Regel 6:Boeken in de volkstaal die handelen over controversen tussen katholieken en ketters in onze .....
1857		→	Regel 7:Boeken die uitdrukkelijk ontuchtige en obscene thema`s behandelen, vertellen of leren, moete .....
1858		→	Regel 8:Boeken, waarvan de hoofdinhoud goed is en waarin toch iets terloops is toegevoegd, wat tot k .....
1859		→	Regel 9:Alle boeken en geschriften over wat voor soort waarzeggerij dan ook, droomduiding, handlezen .....
1860		→	Regel 10:Bij het drukken van boeken of andere geschriften moet erop gelet worden, wat op het 5e Con .....
1861		→	SlotTot slot wordt aan alle gelovigen voorgeschreven dat het niemand het moet wagen om tegen deze vo .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1862	994	→	Ik N.N. geloof en belijd met een vast geloof alles en ieder deel afzonderlijk wat in de geloofsbelij .....
1863	995	→	De apostolische en kerkelijke overleveringen en de overige gebruiken en verordeningen van de Kerk aa .....
1864	996	→	Ook belijd ik dat er waarlijk en in eigenlijke betekenis zeven sacramenten van het nieuwe verbond zi .....
1865	996	→	Alle en afzonderlijke zaken, wat op het hoogheilig Concilie van Trente is gedefinieerd en werd beslo .....
1866	997	→	Eveneens belijd ik dat in de heilige Mis God een waar en eigenlijk zoenoffer wordt gebracht voor de .....
1867	998	→	Standvastig houd ik dat er een reinigingoord (purgatorium) is en dat daar de vastgehouden zielen doo .....
1868	999	→	Ik erken dat de heilige katholieke, apostolische en roomse Kerk als Moeder en Lerares van alle kerke .....
1869	1000	→	Vervolgens erken ik zonder twijfel en belijd ik al het overige dat door de heilige canones en Oecume .....
1870	1000	→	Ik, N.N., beloof, wens en zweer dat ik dit ware katholieke geloof, waarbuiten niemand kan worden ger .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
1999	1091	→	De Heiligste Heer heeft ... de volgende zinsnedes:"De H. Petrus en de H, Paulus zijn de twee vorste .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
2015	1100a	→	Overwegende dat de heilige Roomse Kerk plechtig feest viert wegens de Ontvangenis van de altijd on .....
2016	1100b	→	En bovendien is het onze wil, dat een ieder en allen die in het vervolg nog voornoemde constituties .....
2017	1100c	→	En wat boeken betreft, bijaldien daarin meergemelde mening, feest of verering uit de mening ontspro .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
2600	-	→	(...) Nadat deze synode van Pistoia uit de schuilhoeken is uitgebroken, waarin zij zich sinds enige .....
2601	1501	→	De stelling die beweert:In de laatste honderd jaren werd een algemene verduistering van de waarheden .....
2602	1502	→	De stelling, die vastlegt:"De Kerk werd door God de volmacht gegeven, opdat zij meegedeeld wordt aan .....
2603	1503	→	De volgende stelling, die vaststelt:"De Romeinse bisschop is het ambtelijk Hoofd" Synode van Pistoi .....
2604	1504	→	De stelling Synode van Pistoia, Decreet.. Synode van Pistoia, Decreet over het geloof en over de Ke .....
2605	1505	→	In het deel waarin hij zegt:de Kerk heeft niet de autoriteit de onderwerping aan haar decreten ander .....
2606	1506	→	De leer van de Synode, welke verkondigd:”wij zijn ervan overtuigd dat de bisschop van Christus alle .....
2607	1507	→	Evenzo:In hun aansporing aan de bisschop, ”zich met ijver in te zetten voor een meer volkomen toesta .....
2608	1508	→	Evenzo,omdat zij zeggen dat zij ook overtuigd zijn van: "het feit dat het ontvangen recht van Christ .....
2609	1509	→	De leerdie vastlegt: "dat de hervorming van misbruik met betrekking tot de kerkelijke orde moet op d .....
2610	1510	→	Evenzo is de Leer,waarin pastoors en andere priesters, verzameld in een synode, tezamen (una) met de .....
2611	1511	→	De opvatting die verklaart,door een oude instelling van de voorvaderen, die tot op de tijd van de Ap .....
2612	1512	→	De beweringen van de synode, samenvattendbetrekking hebbend op zaken des geloof, die sinds enkele ho .....
2613	1513	→	De in de acten van de synode weergegeven zin,die aanduidt: Clemens IX heeft de Kerk door erkenning v .....
2614	1514	→	In zoverre zij (deze acten) dit onderscheid bijvalt, en begunstigers van haar met lof overladen en h .....
2615	1515	→	De leer welke poneert:de Kerk "moet beschouwd worden als e e n mystiek lichaam, welke bestaat uit Ch .....
2616	1516	→	De leer van de synode over de staat van de gelukkige onschuld, als Adam voor de zondeval,nl. dat hij .....
2617	1517	→	In de volgende woorden uitgesproken zin:”geleerd door de apostel, beschouwen wij de dood niet als ee .....
2618	1518	→	De leer van de synode die verkondigt:“na de val van Adam heeft God aangekondigd de belofte van een t .....
2619	1519	→	Op gelijke wijze is (de leer) die daarop aansluit:dat de mens onder de wet, wanneer hij onbekwaam zo .....
2620	1520	→	Inzoverre echter te verstaan wordt gegeven datde mens onder de wet, zonder genade, het verlangen naa .....
2621	1521	→	De stelling die beweert, dathet licht van de genade, wanneer zij alleen is, niet borgstaat (praestar .....
2622	1522	→	De stelling die verbonden is met: dat het geloof,"waarmee een rij van genaden begint en door welke w .....
2623	1523	→	De leer van de synode van het tweevoudige verlangen, van de heersende begeerte (cupititas) en van de .....
2624	1524	→	{...} .....
2625	1525	→	{...} vgl: Exsurge Domine [[[690\|6]]] vgl: Sessio VI - Decretum de iustificatione [[[668\|6]]] vgl: .....
2626	1526	→	{...} .....
2627	1527	→	{...} .....
2628	1528	→	{...} .....
2629	1529	→	{...} vgl: Sessio XIII - Decretum de SS. Eucharistia [[[679\|8.18]]] vgl: Iniunctum nobis [[[775\|5]] .....
2630	1530	→	{...} Sessio XXIII - Doctrina de sacramento ordinis [[695\|2]] vgl: Sessie VIII - Errores Johannis Wy .....
2632	1532	→	{...} .....
2633	1533	→	{...} .....
2639	1539	→	{...} vgl: Sessio XIV - Doctrina de sacramento poenitentiae [[[683\|14]]] .....
2640	1540	→	De stelling die beweert,'dat de aflaat - heel precies verstaan - niets anders is dan de kwijtscheldi .....
2641	1541	→	Eveneens in wat er valselijk ondergeschoven wordt, nl.'dat de scholastieken, opgeblazen door hun sub .....
2642	1542	→	Evenzo in dat wat ze er bovendien aan toevoegt, nl. 'dat het nog bedroevender is, dat men die schimm .....
2643	1543	→	{...} .....
2644	1544	→	{...} vgl: DH1687 [[[683\|21]]] .....
2645	1545	→	{...} vgl: DH 1687 [[[683\|21]]]{...} .....
2658	1558	→	{...} .....
2659	1559	→	{...} .....
2660	1560	→	{...} .....
2662	1562	→	{...} .....
2663	1563	→	{...} .....
2666	1566	→	{...} .....
2667	1567	→	{...} .....
2668	1568	→	{...} .....
2669	1569	→	{...} .....
2670	1570	→	{...} .....
2671	1571	→	{...} .....
2672	1572	→	{...} .....
2673	1573	→	{...} .....
2674	1574	→	{...} .....
2678	1578	→	{...} .....
2693	1593	→	85De regel, dat stelt dat zelfs de geringste kennis van de kerkgeschiedenis voor iedereen voldoende .....
2695	1595	→	{...} .....
2696	1595	→	{...} .....
2697	1596	→	{...} .....
2698	1597	→	{...} .....
2699	1598	→	{...} .....
2700	1599	→	Paternae Caritati [7763] en Inter Multiplices [7764] .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
2720	-	→	OnverschilligheidMaar wat betekent dit allemaal? Er is een sekte, die u ongetwijfeld kent, die ten o .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
2722	1609	→	{...} .....
2723	1609	→	{...} .....
2724	1610	→	{...} .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
2725		→	Inleiding: Louis François Auguste, kardinaal de Rohan-Chabot, aartsbisschop van Besançon, streeft na .....
2726		→	Vraag 1:Kan een leraar in de heilige theologie de posities ondersteunen en met zekerheid leren die d .....
2727		→	Vraag 2:Of een biechtvader zich zorgen moet maken wanneer hij, bij de uitoefening van zijn taak in d .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
2730	1613	→	a. Het indifferentisme is de bron van allerlei rampenWij komen thans aan een andere overvloedige bro .....
2731	1614	→	b. „Vrijheid van geweten" is waanzinUit dit indifferentisme vloeit als uit een onreine bron het dwaz .....
2732	1616	→	Met diepe droefheid dan ook in het hart, maar vol vertrouwen op Hem, die de winden beveelt en de sto .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
2800		→	God die onuitsprekelijk is, wiens wegen barmhartigheid zijn en waarheid, wiens wil almacht is en wie .....
2802		→	En ook in waarheid, dat de leer van de Onbevlekte Ontvangenis van de H. Maagd, die sinds door het zo .....
2803-2804	1641	→	Derhalve, na zonder ophouden in vernedering en vasten onze bijzondere gebeden en de openbare gebeden .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
2865	1677	→	Opnieuw, geliefde zonen en eerbiedwaardige broeders, is het nodig dat Wij vermelden en censureren de .....
2866	1677	→	Wij weten, evenals jullie, dat zij die te maken hebben met een onoverwinnelijke onwetendheid omtrent .....
2867	1677	→	Maar tevens is het katholieke dogma bekend dat niemand buiten de katholieke Kerk kan gered worden en .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
2890	1691	→	c. De volkswil is de hoogste wetEn wanneer eenmaal de staat godsdienstloos geworden is en men de lee .....
2891-2892	1693-1695	→	e. De staat bezit het recht op de opvoeding en het onderwijs van de kinderenEn niet tevreden met de .....
2893-2895	1696-1698	→	f. De Kerk moet onderworpen worden aan het burgerlijk gezagAnderen weer komen aandragen met de verde .....
2895	1698	→	g. Alleen bij leerstukken van geloof en zeden is men gehoorzaamheid aan de Kerk verschuldigdOok moge .....
2896	1699	→	5 Plechtige veroordelingBij een zo verregaande valsheid van averechtse meningen hebben wij, in het d .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
2901	1701	→	Er bestaat geen goddelijk opperwezen, alwijs en alvoorziend, van dit heelal onderscheiden, en God is .....
2902	1702	→	Elke inwerking van God op de mens en de wereld moet ontkend worden. .....
2903	1703	→	De menselijke rede is, zonder in het minst rekening te houden met God, de enige scheidsrechter over .....
2904	1704	→	Alle godsdienstwaarheden komen voort uit de aangeboren kracht van de menselijke rede; vandaar is de .....
2905	1705	→	De goddelijke openbaring is onvolkomen en daarom onderworpen aan een voortdurend en onbeperkte vooru .....
2906	1706	→	Het christelijk geloof druist in tegen de menselijke rede; de goddelijke openbaring, wel verre van b .....
2907	1707	→	De profetieën en wonderen, in de H. Schrift meegedeeld en verhaald, zijn dichterlijke verzinsels en .....
2908	1708	→	Daar de menselijke rede gelijk staat met de godsdienst zelf, daarom moet de theologische wetenschap .....
2909	1709	→	Alle dogma's van de christelijke godsdienst zijn zonder onderscheid het voorwerp van de natuurlijke .....
2910	1710	→	Iets anders is de wijsgeer, iets anders de wijsbegeerte; daarom heeft eerstgenoemde het recht en de .....
2911	1711	→	De Kerk, wel verre van ooit de wijsbegeerte terecht te wijzen, moet veeleer de dwalingen van de wijs .....
2912	1712	→	De besluiten van de Apostolische Stoel en van de Romeinse congregaties belemmeren de vrije vooruitga .....
2913	1713	→	De methode en beginselen, volgens welke de oude scholastieke leraren de theologie ontwikkeld hebben, .....
2914	1714	→	De wijsbegeerte moet beoefend worden, zonder enige rekening te houden met de bovennatuurlijke openba .....
2914a	1714a	→	N.B.: Met het stelsel van het rationalisme hangen voor het grootste deel samen de dwalingen van Anto .....
2915	1715	→	Het staat iedereen vrij, die godsdienst te omhelzen en te belijden, welke hij onder voorlichting van .....
2916	1716	→	De mensen kunnen in het volgen van elke godsdienst de weg tot de eeuwige zaligheid vinden en de eeuw .....
2917	1717	→	Men moet tenminste goede hoop koesteren ten opzichte van de eeuwige zaligheid van hen allen, die op .....
2918	1718	→	Het protestantisme is niets anders dan een verschillende vorm van een en dezelfde ware christelijke .....
2918a	1718a	→	Deze verderfelijke stelsels en verenigingen zijn herhaalde malen en in de ernstigste bewoordingen ve .....
2919	1719	→	De Kerk is geen ware en volmaakte, geheel vrije maatschappij en bezit niet eigen en blijvende rechte .....
2920	1720	→	De kerkelijke macht behoort haar gezag niet uit te oefenen zonder verlof en instemming van de regeri .....
2921	1721	→	De Kerk heeft niet de macht, om als dogma te verklaren, dat de godsdienst van de katholieke Kerk de .....
2922	1722	→	De verplichting, waardoor katholieke leraren en schrijvers onvoorwaardelijk gebonden zijn, is slecht .....
2923	1723	→	De Pausen van Rome en de algemene Concilies hebben de grenzen van hun macht overschreden, zich de re .....
2924	1724	→	De Kerk bezit niet de bevoegdheid om geweld te gebruiken noch enige directe of indirecte tijdelijke .....
2925	1725	→	Behalve de macht, aan het episcopaat inherent, is daaraan een andere, tijdelijke macht toegekend, di .....
2926	1726	→	De Kerk heeft geen haar van nature eigen en Wettig recht, om bezit te verwerven en te hebben. .....
2927	1727	→	De geestelijke dienaren der Kerk en de paus van Rome moeten geheel uitgesloten worden van alle behee .....
2928	1728	→	Het is aan de Bisschoppen zonder verlof van de regering niet geoorloofd zelfs apostolische brieven a .....
2929	1729	→	Gunsten door de Paus van Rome verleend moeten als ongeldig beschouwd worden, als deze niet door de r .....
2930	1730	→	De immuniteit van de Kerk en kerkelijke personen heeft haar oorsprong in het burgerlijk recht. .....
2931	1731	→	De kerkelijke rechtbank voor tijdelijke rechtszaken van geestelijken, hetzij dit burgerlijke rechtsv .....
2932	1732	→	Zonder dat de natuurwet of de billijkheid in het minst geschonden worden, kan de persoonlijke immuni .....
2933	1733	→	Het komt niet uitsluitend aan de kerkelijke rechtsmacht toe, volgens haar van nature eigen recht het .....
2934	1734	→	De leer van hen, die de Paus van Rome met een vrije in de gehele Kerk regerende vorst vergelijken, i .....
2935	1735	→	Niets belet door een besluit van een algemeen Concilie of door een feitelijke daad van alle volkeren .....
2936	1736	→	De uitspraak van een nationaal Concilie laat geen verdere gedachtewisseling toe en het staatsbestuur .....
2937	1737	→	Er kunnen nationale kerken opgericht worden, die aan het gezag van de Paus onttrokken en geheel daar .....
2938	1738	→	De willekeurige beslissingen van de Pausen van Rome hebben de scheiding van de Kerk in een oosterse .....
2939	1739	→	De staat bezit, als zijnde de oorsprong en de bron van alle rechten, een door geen grenzen omschreve .....
2940	1740	→	De leer van de katholieke Kerk staat het welzijn en de belangen van de menselijke maatschappij in de .....
2941	1741	→	Aan de burgerlijke macht, zelfs wanneer deze berust bij een ongelovig heerser, komt indirecte negati .....
2942	1742	→	Wanneer de wetten van beide machten met elkaar in strijd komen, heeft het recht van de staat de voor .....
2943	1743	→	De wereldlijke macht bezit de bevoegdheid plechtige overeenkomsten (concordaten), die met de H. Stoe .....
2944	1744	→	Het burgerlijk gezag kan zich mengen in zaken, die op godsdienst, zeden en geestelijke leiding betre .....
2945	1745	→	De gehele leiding van de openbare scholen, waarop de jeugd van een christelijke staat gevormd wordt, .....
2946	1746	→	Ja zelfs is het op de seminaries voor geestelijken te volgen studieplan aan het burgerlijk gezag ond .....
2947	1747	→	De beste inrichting van de burgerlijke maatschappij vordert, dat de volksscholen, die toegankelijk z .....
2948	1748	→	Katholieken kunnen hun goedkeuring hechten aan die vorm van jeugdopleiding, die los staat van het ka .....
2949	1749	→	Het burgerlijk gezag kan beletten, dat de bisschoppen en de gelovigen in vrij en onderling verkeer s .....
2950	1750	→	Het wereldlijk gezag heeft uit zichzelf het recht, om bisschoppen voor te stellen en kan van hen eis .....
2951	1751	→	Ja zelfs heeft het wereldlijk bestuur het recht om bisschoppen te ontzetten uit de uitoefening van h .....
2952	1752	→	De regering kan krachtens haar eigen recht de leeftijd, door de Kerk vastgesteld voor het afleggen v .....
2953	1753	→	Men moet de wetten afschaffen, welke strekken tot bescherming van de kloosterlijke staat en betrekki .....
2954	1754	→	Koningen en vorsten zijn niet slechts ontheven van de jurisdictie van de Kerk, maar staan zelfs bij .....
2955	1755	→	De Kerk moet van de staat en de staat van de Kerk gescheiden worden. .....
2956	1756	→	De zedenwetten behoeven geen goddelijke bekrachtiging en het is helemaal niet nodig, dat menselijke .....
2957	1757	→	De wijsgerige en zedenkundige wetenschap, evenals ook de staatswetten, kunnen en moeten zich aan het .....
2958	1758	→	Men moet geen andere krachten aannemen dan die, welke in de stof voorhanden zijn, en zedelijke vormi .....
2959	1759	→	Recht bestaat in het materiële feit en mensenplicht is een zinledig woord en alle menselijke feiten .....
2960	1760	→	Gezag is niets anders dan de som van getal en stoffelijke krachten. .....
2961	1761	→	Een feitelijke, maar met succes bekroonde onrechtvaardigheid doet geen afbreuk aan de heiligheid van .....
2962	1762	→	Het beginsel van non-interventie moet alom verkondigd en toegepast worden. .....
2963	1763	→	Men mag aan wettige vorsten de gehoorzaamheid weigeren, ja zelfs tegen hen opstaan. .....
2964	1764	→	Zowel het schenden van iedere, ook de heiligste eed als onverschillig welke met de eeuwige wet strij .....
2965	1765	→	Het is volstrekt onaannemelijk, dat Christus het huwelijk tot de waardigheid van een Sacrament verhe .....
2966	1766	→	Het Sacrament van het Huwelijk is slechts iets bijkomstigs van het contract en kan er van gescheiden .....
2967	1767	→	Krachtens het natuurrecht is de huwelijksband niet onverbreekbaar en in verschillende gevallen kan e .....
2968	1768	→	De Kerk heeft niet de macht om beletselen, die het huwelijk ongeldig maken, vast te stellen, maar di .....
2969	1769	→	De Kerk is in later eeuwen de ongeldig-makende beletselen gaan invoeren, niet krachtens eigen recht, .....
2970	1770	→	De canons (geloofsregels) van Trente [d:21], die de banvloek uitspreken over diegenen, die de bevoe .....
2971	1771	→	De vorm (van de huwelijksvoltrekking), voorgeschreven door het Concilie van Trente [d:21], verlicht .....
2972	1772	→	Bonifacius VIII heeft het eerst verklaard, dat de gelofte van zuiverheid, bij de wijding afgelegd, h .....
2973	1773	→	Krachtens het louter burgerlijk contract kan er tussen Christenen een huwelijk in de ware zin des wo .....
2974	1774	→	Huwelijkszaken en huwelijksbeloften vallen uiteraard onder de burgerlijke rechtspraak. .....
2974a	1774a	→	N.B.: Hier kunnen nog twee dwalingen genoemd worden over de afschaffing van het celibaat der geestel .....
2975	1775	→	Over de vraag, of het wereldlijk bestuur te verenigen is met het geestelijke, verschillen de kindere .....
2976	1776	→	De afschaffing van de wereldlijke macht, die de H. Stoel bezit, zou ten zeerste bijdragen tot de vri .....
2976a	1776a	→	N.B.: Behalve deze uitdrukkelijk aangegeven dwalingen worden verscheidene andere als er in begrepen .....
2977	1777	→	In onze tijd heeft het geen nut meer de katholieke godsdienst als enige staatsgodsdienst te laten ge .....
2978	1778	→	Daarvandaan verdient het lof, dat in sommige katholieke streken aan allen, die zich daar vestigen, w .....
2979	1779	→	Het is immers niet waar, dat de door de staat erkende godsdienstvrijheid, alsook de aan allen toegek .....
2980	1780	→	De Paus van Rome kan en moet zich met de vooruitgang, het liberalisme en de moderne beschaving verzo .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3000	1781	→	{vertaling van deze alinea volgt nog. Klik door voor rest van de tekst} .....
3001	1782	→	De heilige, katholieke, apostolische, roomse Kerk gelooft en belijdt: één is de ware en levende God, .....
3002	1783	→	Deze alleen ware God schiep uit zijn goedheid en met almachtige kracht - niet om zijn gelukzaligheid .....
3003	1784	→	Alles wat God schiep, beschermt en leidt Hij door zijn voorzienigheid, "wier kracht zich uitstrekt v .....
3004	1785	→	Het feit van de bovennatuurlijke openbaringDe heilige moeder, de Kerk, houdt vast en leert: God, de .....
3005	1786	→	Haar noodzakelijkheidDe uitwerking van deze goddelijke openbaring is ook, dat datgene, wat in de god .....
3005	1787	→	Nochtans is de openbaring niet om deze reden absoluut noodzakelijk, maar omdat God in zijn onmetelij .....
3006	1787	→	Haar bronnenDeze bovennatuurlijke openbaring is naar het geloof van de gehele Kerk - de heilige kerk .....
3007	1788	→	Haar uitlegster: de KerkDe zegenrijke leerbeslissing van de kerkvergadering van Trente over de schri .....
3008	1789	→	Aangezien de mens volledig afhankelijk is van God als zijn Schepper en Heer, en de geschapen rede ge .....
3009	1790	→	Opdat niettemin de dienende gehoorzaamheid van ons geloof in overeenstemming zou zijn met de rede, b .....
3010	1791	→	Hoewel echter de instemming van het geloof geenszins een blinde beweging van het hart is, toch kan n .....
3011	1792	→	Met goddelijk en katholiek geloof moet dus al datgene geloofd worden, wat in het geschreven of overg .....
3012	1793	→	Daar "het zonder geloof onmogelijk is God welgevallig te zijn" (Hebr. 11, 6) [b:Hebr. 11, 6] en tot .....
3013	1794	→	Want alleen de katholieke Kerk draagt de vele wonderbare kentekenen, die God gegeven heeft, opdat de .....
3014	1793	→	Daardoor komt het, dat zij als een teken, dat opgericht is onder de volkeren (Jes. 11, 12) [[b:Jes. .....
3015	1795	→	Steeds heeft de katholieke Kerk eenstemmig vastgehouden - en dat doet zij nog steeds - dat er een tw .....
3016	1796	→	Wanneer echter het door het geloof verlichte verstand ijverig, vroom en zuiver zoekt, verkrijgt het .....
3017	1797	→	Hoewel het geloof boven het verstand staat, zo kan er toch nooit een werkelijke tegenstelling zijn t .....
3018	1798	→	Daar verder de Kerk met het apostolische ambt van de leerverkondiging ook de opdracht kreeg het gelo .....
3019	1799	→	Geloof en rede zijn dus nimmer met elkaar in strijd, doch ondersteunen elkaar juist wederkerig. vgl .....
3020	1800	→	De geloofsleer, die God geopenbaard heeft, werd niet alleen voortbrengsel van wijsbegeerte aan de me .....
3021	1801	→	Nr. 1Wie de ene ware God, de Schepper en Heer der zichtbare en onzichtbare dingen loochent, die zij .....
3022	1802	→	Nr. 2Wie zich niet schaamt te beweren, dat er buiten de stof niets is, die zij uitgesloten. .....
3023	1803	→	Nr. 3Wie zegt, dat de substantie of het wezen Gods en aller dingen een en hetzelfde is, die zij uitg .....
3024	1804	→	Nr. 4Wie zegt, dat zowel de lichamelijke als de geestelijke eindige dingen of althans de geestel .....
3025	1805	→	Nr. 5Wie niet belijdt, dat de wereld en alle dingen die zij omvat, geestelijke zowel als lichamel .....
3026	1806	→	Nr. 1Wie zegt, dat de ene en ware God, onze Schepper en Heer, met het natuurlijke licht van het mens .....
3027	1807	→	Nr. 2Wie zegt, dat het onmogelijk of niet zinvol is, dat de mens omtrent God en de Hem verschuldigde .....
3028	1808	→	Nr. 3Wie zegt, dat de mens niet door God tot een kennis en volkomenheid wordt verheven, die de natuu .....
3029	1809	→	Nr. 4Wie niet alle boeken van de Heilige Schrift met al hun delen, zoals de kerkvergadering van Tren .....
3031	1810	→	Nr. 1Wie zegt, dat het menselijke verstand zo onafhankelijk is, dat daaraan het geloof niet door God .....
3032	1811	→	Nr. 2Wie zegt, dat het goddelijke geloof zich niet onderscheidt van het natuurlijke weten aangaande .....
3033	1812	→	Nr. 3Wie zegt, dat de goddelijke openbaring niet door uiterlijke tekenen geloofwaardig kan worden, m .....
3034	1813	→	Nr. 4Wie zegt, dat er geen wonderen kunnen gebeuren en dat daarom alle wonderberichten, ook die welk .....
3035	1814	→	Nr. 5Wie zegt, dat de instemming met het christelijk geloof niet vrij is, maar noodzakelijk zou plaa .....
3036	1815	→	Nr. 6Wie zegt, dat gelovigen en dezulken, welke nog niet tot het enig ware geloof gekomen zijn, zich .....
3041	1816	→	Nr. 1Wie zegt, dat in de goddelijke openbaring geen ware geheimenissen in de eigenlijke zin zijn, ma .....
3042	1817	→	Nr. 2Wie zegt, dat menselijke wetenschappen met zulk een vrijheid behandeld moeten worden, dat hun b .....
3043	1818	→	Nr. 3Wie zegt, dat het mogelijk is, dat men de door de Kerk voorgelegde geloofsstellingen overeenkom .....
3044	1819	→	En dus smeken we in de uitvoering van ons allerhoogste pastorale ambt om de liefde van Jezus Christu .....
3045	1820	→	Maar aangezien het niet genoeg is om de besmetting door ketterijen te voorkomen, tenzij ook die fout .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3050	1821	→	Pastor aeternus et episcopus animarum nostrarum, ut salutiferum redemptionis opus perenne redderet, .....
3051	1821	→	Ut vero episcopatus ipse unus et indivisus esset, et per cohaerentes sibi invicem sacerdotes credent .....
3052	1821	→	Et quoniam portae inferi ad evertendam, si fieri posset, Ecclesiam contra eius fundamentum divinitus .....
3053	1822	→	Docemus itaque et declaramus, iuxta Evangelii testimonia primatum iurisdictionis in universam Dei Ec .....
3054	1822	→	Huic tam manifestae sacrarum Scripturarum doctrinae, ut ab Ecclesia catholica semper intellecta est, .....
3055	1823	→	CanonSi quis igitur dixerit, beatum Petrum Apostolum non esse a Christo Domino constitutum Apostolor .....
3056	1824	→	Quod autem in beato Apostolo Petro princeps pastorum et pastor magnus ovium Dominus Christus Iesus i .....
3057	1824	→	Unde quicumque in hac Cathedra Petro succedit, is secundum Christi ipsius institutionem primatum Pet .....
3058	1825	→	CanonSi quis ergo dixerit, non esse ex ipsius Christi Domini institutione seu iure divino, ut beatus .....
3059	1826	→	Quapropter apertis innixi sacrarum litterarum testimoniis, et inhaerentes tum Praedecessorum Nostror .....
3060	1827	→	Docemus proinde et declaramus, Ecclesiam Romanam, disponente Domino, super omnes alias ordinariae po .....
3061	1828	→	Tantum autem abest, ut haec Summi Pontificis potestas officiat ordinariae ac immediatae illi episcop .....
3062	1829	→	Porro ex suprema illa Romani Pontificis potestate gubernandi universam Ecclesiam ius eidem esse cons .....
3063	1830	→	Et quoniam divino Apostolici primatus iure Romanus Pontifex universae Ecclesiae praeest, docemus eti .....
3064	1831	→	CanonSi quis itaque dixerit, Romanum Pontificem habere tantummodo officium inspectionis vel directio .....
3065	1832	→	Ipso autem Apostolico primatu, quem Romanus Pontifex tamquam Petri principis Apostolorum successor i .....
3066	1833	→	Patres enim Concilii Constantinopolitani quarti [d:240], maiorum vestigiis inhaerentes, hanc solemn .....
3067	1834	→	Approbante vero Lugdunensi Concilio secundo [d:335], Graeci professi sunt: Sanctam Romanam Ecclesia .....
3068	1835	→	Florentinum denique Concilium [d:375] definivit: Pontificem Romanum, verum Christi Vicarium, totius .....
3069	1836	→	Huic pastorali muneri ut satisfacerent, Praedecessores Nostri indefessam semper operam dederunt, ut .....
3070	1836	→	Neque enim Petri successoribus Spiritus Sanctus promissus est, ut eo revelante novam doctrinam patef .....
3071	1837	→	Hoc igitur veritatis et fidei numquam deficientis charisma Petro eiusque in hac Cathedra successorib .....
3072	1838	→	At vero cum hac ipsa aetate, qua salutifera Apostolici muneris efficacia vel maxime requiritur, non .....
3073	1839	→	Itaque Nos traditioni a fidei Christianae exordio perceptae fideliter inhaerendo, ad Dei Salvatoris .....
3074	1839	→	DogmaRomanum Pontificem, cum ex Cathedra loquitur, id est, cum omnium Christianorum Pastoris et Doct .....
3075	1840	→	Si quis autem huic Nostrae definitioni contradicere, quod Deus avertat, praesumpserit; anathema sit. .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3050	1821	→	Om het heilbrengende werk der verlossing duurzaam te bestendigen, heeft de eeuwige herder en Bisscho .....
3051	1821	→	Opdat echter het bisschopsambt zelf enig en ongedeeld zou zijn en opdat door de onder elkander verbo .....
3052	1821	→	Van dag tot dag stormen de poorten der hel met grotere haat aan tegen de door God gelegde grondmuur .....
3053	1822	→	Wij leren dus en verklaren: Volgens de getuigenissen van het Evangelie heeft Christus de voorrang va .....
3054	1822	→	In openlijke tegenspraak tot deze zo duidelijke leer van de Heilige Schrift, zoals de Kerk die steed .....
3055	1823	→	CanonWie daarom zegt, dat de heilige apostel Petrus niet door Christus de Heer tot vorst over alle a .....
3056	1824	→	"Wat echter de Heer Jezus Christus, de vorst der herders en de opperste herder der schapen, in de he .....
3057	1824	→	Ieder die als opvolger van Petrus deze bisschopszetel bezet, bezit daarom ook naar de inzetting van .....
3058	1825	→	CanonWie dus beweert, dat niet op grond van de inzetting door Christus de Heer zelf, d.w.z. op grond .....
3059	1826	→	Steunend op de duidelijke getuigenissen van de heilige schriften en in aansluiting aan de uitdrukkel .....
3060	1827	→	Wij leren en verklaren derhalve: De roomse Kerk bezit naar de inzetting van de Heer de voorrang van .....
3061	1828	→	Deze macht van de opperste hogepriester doet aan het gewone en onmiddellijke gezag van de bisschoppe .....
3062	1829	→	Verder volgt uit dit hoogste gezag van de Bisschop van Rome om de gehele Kerk te regeren, dat hem he .....
3063	1830	→	Omdat de Bisschop van Rome door het goddelijk recht van de apostolische voorrang aan de top der gehe .....
3064	1831	→	CanonWie dus zegt, dat de Bisschop van Rome slechts het ambt van opzicht of leiding zou hebben en ni .....
3065	1832	→	In deze apostolische voorrang, die de bisschop van Rome als opvolger van de apostelvorst Petrus over .....
3066	1833	→	De vaderen van de Vierde Kerkvergadering te Constantinopel [d:240] gingen de weg van hun voorganger .....
3067	1834	→	Met toestemming van het Tweede Concilie van Lyon [d:335] beleden de Grieken:"De Heilige Roomse Kerk .....
3068	1835	→	De Kerkvergadering te Florence [d:375] ten slotte verklaarde:"De Bisschop van Rome is de waarachtig .....
3069	1836	→	Om dit herdersambt te vervullen, hebben onze voorgangers onafgebroken getracht de heilbrengende leer .....
3070	1836	→	Want ook aan de opvolgers van Petrus is de Heilige Geest niet zo beloofd, dat zij op grond van Zijn .....
3071	1837	→	Deze genadegave van de waarheid en van het nimmer versagende geloof is aan Petrus en zijn opvolgers .....
3072	1838	→	Daar er evenwel juist in deze tijd, waarin de heilbrengende werkzaamheid van het Apostolisch ambt zo .....
3073	1839	→	Tot eer, van God, onze Heiland, tot verhoging van de katholieke religie, tot heil van de christelijk .....
3074	1839	→	Wanneer de Bisschop van Rome met het hoogste leergezag (ex cathedra) spreekt, d.w.z., wanneer hij z .....
3075	1840	→	CanonWanneer iemand - wat God verhoede - zich zou vermeten deze onze definitieve beslissing te weers .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3135		→	Als daarentegen de menselijke geest gezond denkt en onwrikbaar vasthoudt aan deugdelijke en ware beg .....
3136a		→	In de eerste plaats is de wijsbegeerte in staat, als ze op de juiste wijze door haar beoefenaars wor .....
3136b		→	Inderdaad, God heeft in Zijn overgrote welwillendheid niet slechts die waarheden omtrent goddelijke .....
3136c		→	Het is van groot belang, juist deze waarheden, die ook door de heidense wijsgeren werden gevonden, t .....
3137a		→	Zijn aldus hechte grondslagen gelegd, dan blijft ook daarna een gestadig en veelvuldig benutten van .....
3137b		→	Wij mogen hier niet stilzwijgend of geringschattend heengaan over de nauwkeuriger kennis van de gelo .....
3138		→	Ten slotte behoort het ook tot de taak van de wijsgerige wetenschappen, de door God aan ons toevertr .....
3139		→	Onder de scholastieke leeraars steekt de vorst en leermeester van allen, de H. Thomas van Aquino, ve .....
3140a		→	Het was daarom een zeer goede gedachte van meerdere beoefenaars van de wijsgerige wetenschappen, dat .....
3140b		→	Wij zeggen: de wijsheid van de H. Thomas, want als men bij de scholastieke leraren soms een al te sp .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3165	-	→	Het is niet moeilijk vast te stellen, hoe de inrichting van den staat zal zijn, als de christelijke .....
3165	-	→	Hieruit volgt, dat het staatsgezag op zich beschouwd slechts van God alleen komt. Alleen God immers .....
3165	-	→	De souvereine macht is verder op zich niet noodzakelijk aan een of anderen bepaalden staatsvorm gebo .....
3166	-	→	Want de eengeboren Zoon van God heeft op aarde een gemeenschap gesticht, die den naam Kerk draagt. A .....
3167	-	→	Al bestaat deze gemeenschap uit menschen, juist gelijk de burgerlijke maatschappij, toch is zij, weg .....
3168	1866	→	Zoo heeft God de zorg voor het menschelijk geslacht aan twee machten toevertrouwd, de kerkelijke en .....
3168	1866	→	Maar nu strekt het gezag van beide zich over dezelfde onderdanen uit, en het kan gebeuren, dat één e .....
3168	1866	→	Er moet dus tusschen beide machten een ordelijk verband bestaan, en dit wordt niet ten onrechte verg .....
3168	1866	→	Er doen zich echter soms omstandigheden voor, waarin ook een andere wijze van overeenstemming het ru .....
3169	1867	→	Vervolgens is het zeer onrechtvaardig en vermetel de Kerk bij het vervullen van haar eigen taak onde .....
3170	1868	→	Op grond dan van deze pauselijke beslissingen moet men onvoorwaardelijk het volgende aanvaarden: de .....
3171	1869	→	Eveneens moet men aannemen, dat de Kerk, evengoed als de staat zelf, een naar wezen en rechten volma .....
3172	1870	→	In zaken echter van gemengden aard is het meest overeenkomstig de natuur en Gods bestel niet een sch .....
3172	1870	→	Dit zijn de beginselen aangaande de inrichting en het bestuur der burgerlijke maatschappij, die door .....
3173	1871	→	In deze uiteenzettingen en beslissingen - juist opgevat wordt echter geen enkele der verschillende r .....
3174-3175	1872-1873	→	Ook verdient het op zich geen afkeuring, dat het volk in meerdere of mindere mate deelneemt aan het .....
3176	1874	→	Inderdaad, indien de Kerk ook al oordeelt, dat het niet geoorloofd is aan de verschillende eerediens .....
3177	1875	→	Ook is de katholieke Kerk gewoon met nauwlettende zorg hierover te waken, dat niemand tegen zijn wil .....
3179	1877	→	Welnu, van deze eerzame en menschwaardige vrijheid is de Kerk de grootste voorstandster en nooit hee .....
3179	1877	→	Het is een feit, door de geschiedenis van vroegere eeuwen bevestigd, dat alles wat in den staat het .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3245	-	→	De vrijheid is een heerlijke gave, van wier goed gebruik zeer veel afhangtDe vrijheid is een heerlij .....
3246	-	→	Welnu, de katholieke Kerk verkondigt en verdedigt de leer, dat de menselijke ziel van nature onsamen .....
3247	-	→	Bijgevolg moet de eerste reden, die maakt, dat de wet voor de mens noodzakelijk is, als in haar wort .....
3247	-	→	De eerste nu van alle dergelijke wetten is de natuurwet. Deze staat diep in de ziel van ieder mens g .....
3247	-	→	Dit bevel van de menselijke rede kan echter niet de kracht van een wet hebben dan alleen omdat het d .....
3248	-	→	Wat nu gezegd is van de vrijheid van ieder mens afzonderlijk laat zich gemakkelijk uitbreiden tot de .....
3248	-	→	Onder de menselijke wetten geven sommige voorschriften over dingen, waarvan de natuurwet reeds zegt, .....
3248	-	→	Andere voorschriften echter van het burgerlijk gezag volgen niet rechtstreeks en onmiddellijk, maar .....
3249	-	→	Bijgevolg: in de menselijke samenleving bestaat de echte vrijheid niet hierin, dat men doet wat men .....
3250	-	→	Ook van de zgn. vrijheid van geweten wordt veel ophef gemaakt. Als men nu die vrijheid zo opvat, dat .....
3250	-	→	Maar men kan haar ook opvatten in dezen zin, dat de mens in het maatschappelijk leven volgens zijn g .....
3251	-	→	De Kerk echter oordeelt als een moeder, en weet daarom het gewicht van de menselijke zwakheid op zij .....
3251	-	→	God zelf, die alles voorziet, die oneindig is in volmaaktheid en die alles kan, duldt toch, dat er k .....
3251	-	→	Maar als in zulke omstandigheden de menselijke wet om het algemeen welzijn, en daarom ook alleen, he .....
3252	1932	→	Uit het gezegde volgt dus: het is volstrekt niet geoorloofd de vrijheid van gedachte, van drukpers e .....
3252	1932	→	Een tweede gevolgtrekking is: men kan die soorten van vrijheid, als er rechtvaardige redenen voor zi .....
3253	1933	→	Waar men leeft onder de druk of de bedreiging van tirannieke overheersing, die de staat door onrecht .....
3254	1934	→	Ook is het uiteraard met geen plicht in strijd, voorstander te zijn van een gematigd democratische r .....
3255	1936	→	Evenmin veroordeelt de Kerk het verlangen zijn volk te bevrijden van buitenlandse of binnenlandse ov .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3258	-	→	Op katholieke scholen kan niet veilig worden geleerd dat de chirurgische ingreep die bekend staat al .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3260	-	→	a. St. Jozef was beschermer van het heilig huisgezinDat de H. Jozef zo bijzonder als patroon der .....
3260	-	→	Zeker, de waardigheid van moeder Gods is zo verheven, dat er niets hogers kan geschapen word .....
3260	-	→	Ook in dit opzicht steekt hij door verheven waardigheid boven allen uit, dat hij bij goddelijk raads .....
3261	-	→	Uit deze dubbele waardigheid nu volgden vanzelf de plichten die de natuur aan huisvaders heeft voorg .....
3262	-	→	b. Welnu, het heilig huisgezin was het begin van de KerkWelnu, het goddelijk huisgezin, dat Joze .....
3263	-	→	c. Dus is St. Jozef ook beschermer van de KerkAan die omstandigheden is het als oorzaak toe te schri .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3282		→	Deze leiding van de Kerk is geen belemmering maar een hulpDoor deze wet vol wijsheid veroorzaakt de .....
3283		→	Bij de rest volge men de analogia fidei, en neme men dus tot voornaamste richtsnoer de katholieke le .....
3284		→	Zijn eerbied voor de VadersWat nu verder de heilige Vaders betreft, "door wier werk van planten, bes .....
3284		→	Toch behoeft hij daarom niet te denken, dat de weg hem versperd is, om, als er een wettige reden voo .....
3285		→	Het raadplegen van katholieke exegeten; geen voorkeur voor niet-katholiekeWat het gezag van de overi .....
3286		→	Bijgevolg: voor leraren in de heilige Schrift is de kennis van de talen, waarin de canonieke boeken .....
3286		→	Voor diezelfden en om dezelfde reden is ook nodig groter bekendheid met en geoefendheid in de kunst .....
3287		→	Op de tweede plaats krijgt men te strijden met mensen, die, hun kennis van de natuurwetenschap misbr .....
3287-3288		→	Tussen de theologie en de natuurwetenschap kan vanzelfsprekend geen echte tegenspraak bestaan, als z .....
3289		→	Verder, de plicht om de heilige Schrift met kracht te verdedigen betekent niet, dat men daarom alle .....
3289		→	Deze heeft op een andere plaats ook nog de volgende zeer wijze uitspraak: "Bij dingen die de wijsger .....
3290		→	Het zal verder goed zijn, deze zelfde beginselen ook op aanverwante vakken, op de geschiedenis voora .....
3293		→	Dat is het oude en onafgebroken standhoudende geloof der Kerk, dat bovendien door een plechtige uits .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3300	-	→	Dit was het grondplan, dit was het beginsel, dat bij de geboorte der Kerk voorzat. Deze is ongetwijf .....
3300	-	→	Het is om al deze redenen, dat de Kerk in de gewijde bladen N.v.d.r: Heilige Schrift N.v.d.r: Heili .....
3301	-	→	Uit het voorgaande blijkt de groote en verderfelijke dwaling van hen, die zich in hun verbeelding ee .....
3302	1954	→	Zeker, de ware Kerk van Jesus Christus is één. Dat staat door het klaar en telkens weer herhaald get .....
3303	1955	→	Welnu dan, als men let op het historisch verloop der dingen, dan komt vast te staan, dat Jesus Chris .....
3303	1955	→	Inderdaad, waar Jesus Christus over dit mystieke gebouw spreekt, vermeldt Hij slechts één Kerk, en d .....
3303	1955	→	Bijgevolg is het de taak der Kerk, het door Christus verworven heil en alle daaruit voortvloeiende w .....
3304	1955	→	Hierbij komt, dat de Zoon Gods bepaald heeft, dat de Kerk Zijn mystiek lichaam zou zijn, waarmee Hij .....
3304	-	→	Van elkander gescheiden en verspreide ledematen kunnen niet meer samenhangen met één en hetzelfde ho .....
3305	1956	→	Gaan wij nu verder. Dezelfde Stichter, die slechts één Kerk wilde, wilde die Kerk ook één, nl. in di .....
3305	1956	→	Hij heeft zelfs gewild, dat deze volgelingen zulk een innigheid van samenhang en zulk een graad van .....
3305	1957	→	Uit het tot nu toe gezegde komt vast te staan, dat Jesus Christus in de Kerk een levend, authentiek .....
3305	-	→	Zoo dikwijls derhalve een uitspraak van dit leergezag verklaart, dat een of ander punt deel uitmaakt .....
3306	-	→	Nu is een ware en volmaakte maatschappij niet denkbaar zonder de leiding van een hoogste gezag. Jesu .....
3307	-	→	Al is nu de macht van Petrus en zijn opvolgers de volle en de hoogste macht, toch moet men niet meen .....
3308	1960	→	Maar het episcopaat kan dàn alleen beschouwd worden als naar Christus' voorschrift op de vereischte .....
3308	1960	→	Hier ligt de oorsprong van die bijzondere uitdrukkingen, waarmee de oudheid den H. Petrus duidelijk .....
3309	1961	→	Het is echter in strijd met de waarheid en regelrecht ingaande tegen de goddelijke inrichting der Ke .....
3309	1961	→	Van bovengenoemd gezag, ook over het college der bisschoppen, een gezag dat de heilige Schriften zoo .....
3309	-	→	De onderhoorigheid van dezelfde onderdanen aan een tweevoudige macht veroorzaakt volstrekt geen verw .....
3309	1962	→	Overigens zijn de Roomsche opperpriesters, hun plicht indachtig, er meer dan wie ook op bedacht om a .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3315	1963	→	In den ritus van de voltrekking en toediening van ieder sacrament maakt men terecht onderscheid tuss .....
3316	1964	→	Welnu, de woorden, die tot op de laatste tijd toe door de anglicanen over het algemeen voor de eigen .....
3316	1964	→	Het is waar: die vorm is later aangevuld door de woorden: "tot het ambt en de bediening van priester .....
3317	1965	→	Hetzelfde geldt voor de bisschopswijding. Immers de woorden: "tot het ambt en de bediening van bissc .....
3317	1965	→	Het baat niets, er het prefatiegebed "Almachtige God enz." bij te halen, want ook daar heeft men ins .....
3317	1965	→	Het heeft geen doel hier te gaan onderzoeken, of het episcopaat de voltooiing van het priesterschap .....
3317a		→	Om echter het anglicaanse ordinale ten volle en op de juiste waarde te schatten, bestaat er, behalve .....
3317b		→	Hieruit blijkt vanzelf het karakter of zoals men zegt de geest, dien het ordinale van den aanvang af .....
3318	1966	→	Bij dit innerlijke gebrek aan vorm voegt zich dus het gebrek aan de intentie, welke door het Sacrame .....
3318	1966	→	Over de mening en de intentie, als zijnde op zich iets inwendigs, oordeelt de Kerk niet. Maar, voor .....
3319		→	Derhalve, onder alle opzichten instemmend met alle decreten van de pausen, onze voorgangers, betreff .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3323	-	→	Vraag: Mag de kunstmatige bevruchting van de vrouw gebruikt worden?Antwoord (door Paus Leo XIII op 2 .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3325	-	→	Het gevaar nu ligt hierin, dat wij bij onze geloofsact of in onze verering de goddelijke personen me .....
3325	-	→	Daarom weigerde onze voorganger Innocentius XII absoluut het verzoek om een eigen feest ter ere van .....
3325	-	→	De Kerk heeft zelfs, om haar kinderen in het zuivere geloof te bewaren, het feest ingesteld van de A .....
3325	-	→	Deze bezorgdheid van de Kerk wordt veelvuldig bevestigd. De verering immers, die wij bewijzen aan de .....
3326	-	→	Daarom nam de Kerk dan ook zeer juist de gewoonte aan om die werken van God, waarin de macht uitkomt .....
3326	-	→	Niet dat alle volmaaktheden en de werken naar buiten niet gemeenschappelijk zouden zijn aan de godde .....
3326	-	→	Zo is de Vader, die "het princiep is van heel de godheid" l. 4, c. 20, n. 29: PL 42, 908 [[905]], o .....
3327	-	→	Op de eerste plaats moeten wij Christus beschouwen, de stichter van de Kerk en de verlosser van ons .....
3327	-	→	Ofschoon dit zo verheven werk dus van heel de Drie-eenheid is, wordt het toch toegeëigend aan de Hei .....
3327	-	→	Maar niet alleen had de ontvangenis van Christus plaats door de inwerking van de Geest van God, doch .....
3327	-	→	Wie dit overweegt, zal er niet verwonderd over staan, dat alle gaven van de Heilige Geest in de ziel .....
3328	-	→	De Kerk, die reeds ontvangen was en die uit de zijde zelf van de tweede Adam geboren werd, toen Hij .....
3328	-	→	Op die eigen dag begon de Heilige Geest Zijn gaven zichtbaar aan het mystieke Lichaam van Christus m .....
3328	-	→	Zo voltrok zich nauwkeurig de belofte van Christus op die laatste avond aan Zijn apostelen, dat Hij .....
3328	-	→	En omdat het heil van de volkeren, waarvoor de Kerk is ingesteld, absoluut eist, dat zij die taak te .....
3328	-	→	Door Hem immers worden de bisschoppen aangesteld, door wier bediening niet alleen kinderen worden vo .....
3328	-	→	Zowel de bisschoppen als de priesters hebben door een bijzondere gave van de Geest de macht ontvange .....
3328	-	→	Dat de Kerk volledig een werk van God is, wordt verder door niets duidelijker bewezen dan door de sc .....
3329	-	→	Wel is het zeker, dat de Heilige Geest ook in de rechtvaardigen, die vóór Christus leefden, door de .....
3329	-	→	Maar ook al werden zij gerekend onder de kinderen van God, toch was hun toestand gelijk aan die van .....
3330	-	→	Het begin van deze wedergeboorte en van deze vernieuwing ontvangt de mens door het doopsel. In dit s .....
3330	-	→	En nog overvloediger schenkt Zich de Heilige Geest door het heilig vormsel om het christelijk leven .....
3330	-	→	De Heilige Geest, zo zeggen wij, schenkt Zichzelf: "De liefde Gods is uitgestort in onze harten door .....
3330	-	→	Om de aard en de kracht van die gave duidelijker te doen uitkomen behoeven wij slechts er aan te den .....
3330	-	→	Niet alleen echter is God in de mens zoals in de dingen, maar bovendien wordt Hij door hem gekend en .....
3331	-	→	Deze wonderbare verbondenheid nu, die "inwoning" (Rom. 8, 11) [[b:Rom. 8, 11]] genoemd wordt, versc .....
3331	-	→	Ofschoon die verbondenheid in volle werkelijkheid tot stand komt door de tegenwoordigheid van de geh .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3340	1967	→	Het fundamentele beginsel der nieuwe meningen, waarover wij het hebben, komt ongeveer hierop neer. O .....
3340	1967	→	Dit beginsel nu moet men volgens veler mening niet alleen verstaan van de kerkelijke tucht, maar ook .....
3340	1967	→	Er is geen lange redenering nodig, beminde zoon, om de verkeerde strekking van deze theorie aan te t .....
3341	1968	→	De geschiedenis van alle eeuwen is er getuige voor: deze Apostolische Stoel, waaraan niet alleen het .....
3341	1968	→	Dit moet echter door het kerkelijk gezag worden uitgemaakt. Dit is echter een punt dat moet worden u .....
3342	1970	→	Op de eerste plaats: men verwerpt alle uitwendige leiding voor hen die zich op de christelijke volma .....
3343	1971	→	Als men echter de zaken goed, tot in de diepste kern beschouwt, dan is het in de gedachtegang van di .....
3343	1971	→	Zeker, vooral voor de beoefening van de deugden is de bijstand van de Heilige Geest absoluut nodig. .....
3343	1971	→	Men kan maar moeilijk begrijpen, hoe mensen, die de christelijke leer goed kennen, aan de natuurlijk .....
3344	1972	→	Met deze mening over de natuurlijke deugden hangt een andere zeer innig samen, nl. die, waardoor all .....
3344	1975	→	Om echter te beweren, dat onder de deugden sommige voor deze, andere voor die tijden geëigend zijn, .....
3345	1973	→	Uit deze, men zou haast zeggen, verachting voor de evangelische deugden, die men ten onrechte passie .....
3346	1975	→	Uit alles derhalve, wat wij tot hiertoe gezegd hebben, beminde zoon, is het duidelijk, dat wij de th .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3350		→	Deze algemene en plechtige betuiging van onderdanigheid en liefde komt ten volle toe aan Jezus Chris .....
3351		→	Vooral dient men ook te denken aan hetgeen Jezus Christus omtrent Zijn heerschappij verklaard heeft, .....
3352		→	Dit is evenwel nog niet alles. Jezus Christus heerst en gebiedt niet alleen krachtens natuurlijk rec .....
3352		→	De reden waarom ook de ongelovigen aan de macht en de heerschappij van Jezus Christus onderworpen zi .....
3353		→	Daar nu het H. Hart het symbool en het aanschouwelijk beeld is der mateloze liefde van Jezus Christu .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3356	1977	→	Uitleg: In ziekenhuizen of elders worden kleine kinderen, voornamelijk in de baarmoeder, in noodgeva .....
3356	1977	→	Vragen:1. Is de Doop toegediend met zulk water veilig of van twijfelachtige geldigheid? .....
3356	1977	→	2. Is het geoorloofd om voor het Sacrament van de Doop zulk water te gebruiken om elk gevaar van zie .....
3356	1977	→	Antwoord (bevestigd door de paus N.v.d.r.: Paus Leo XIII N.v.d.r.: Paus Leo XIII op 23 augustus):Op .....
3356	1977	→	Antwoord 2: Het is toegestaan als er een reëel gevaar van ziekte bestaat. .....
3356	1977	→	Ad 3: Nee. .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3360	-	→	Wie nu de weldaden, die uit de Eucharistie voortvloeien, met aandacht en eerbied beschouwt, zal zeke .....
3360	-	→	Zoals we bij een andere gelegenheid hebben verkondigd Tametsi Futura Prospicientibus [[1748\|37-44]] .....
3360	-	→	Welnu, dit leven, waarover we spreken, heeft een sprekende gelijkenis met het natuurlijk leven van d .....
3361	1978	→	Verre dus zij de veel verbreide verderfelijke dwaling, dat het gebruik van de Eucharistie zo ongevee .....
3362	-	→	Daarbij, zelfs de tekenen, waaruit dit sacrament bestaat, zijn al een uiterst geschikte aansporing t .....
3362	-	→	Evenzo heeft de engelachtige leraar de volgende woorden naar de gedachte van Augustinus 26, n. 13, .....
3362	-	→	Dit alles wordt bevestigd door de uitspraak der kerkvergadering van Trente, dat Christus de Eucharis .....
3363	-	→	Bovendien, de heerlijke gave van de wederzijdse liefde onder de levenden, die door het eucharistisch .....
3364	-	→	Dat sacrament is ten slotte als het ware de ziel der Kerk; daartoe stijgt de volheid der priesterlij .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3370	1978a	→	c. Omdat ze de algemene middelares is bij ChristusWe ontkennen natuurlijk niet, dat de uitdeling v .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3373	1980	→	Vraag: Is het mogelijk om als een beginsel van goede exegese de mening toe te laten dat de boeken v .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3375	1981	→	Dit verlangen nu van Jezus Christus en van de Kerk, dat de gelovige christenen dagelijks tot het hei .....
3376	1982	→	Die wil Gods wel begrijpende, snelden de eerste kristenen dagelijks naar deze tafel des levens en de .....
3377	-	→	Sommigen daarentegen vervielen in het tegenovergestelde uiterste. Wijl zij de dagelijkse Communie a .....
3378	1983	→	Intussen is de Heilige Stoel in zijn eigen taak niet te kort geschoten. vgl: Errores Jansenistarum .....
3379	1985	→	De veelvuldige en dagelijkse Communie, als door Christus onze Heer en door de katholieke Kerk vu .....
3380	1986	→	Die goede stemming bestaat hierin, dat hij, die tot de H. Tafel nadert, hierbij niet aan het geb .....
3381	1987	→	Ofschoon het bij de veelvuldige en dagelijkse Communie, bijzonder wenselijk is, dat zij, die haar ge .....
3382	1988	→	Dewijl echter de sacramenten der Nieuwe Wet, hoewel ex opere operato, door de verrichte handeling ze .....
3383	1989	→	Opdat de veelvuldige en dagelijkse Communie met meer voorzichtigheid geschiede en door rijkere v .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3391	1996	→	Aangezien gevraagd werd één enkele korte formule vast te stellen voor de toediening van het laatste .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3401	2001	→	De kerkelijke wet, die voorschrijft boeken met betrekking tot de Goddelijke Schriften aan voorafgaan .....
3402	2002	→	De interpretatie door de Kerk van de Heilige Boeken dient gewis niet verworpen te worden maar is toc .....
3403	2003	→	Uit de kerkelijke oordelen en censuren tegen de vrije en meer ontwikkelde exegese kan men afleiden d .....
3404	2004	→	Het Leergezag van de Kerk kan gewis niet door dogmatische definities de ware betekenis van de Heilig .....
3405	2005	→	Aangezien de geloofsschat slechts geopenbaarde waarheden bevat, komt het onder geen enkel beding aan .....
3406	2006	→	In het definiëren van de waarheden werken de luisterende (Ecclesia discens) en de onderwijzende Kerk .....
3407	2007	→	Bij de veroordeling van dwalingen kan de Kerk van de gelovigen geen enkele innerlijke instemming eis .....
3408	2008	→	Als zijnde vrij van alle schuld dienen beschouwd te worden zij die zich niks gelegen laten aan de ve .....
3409	2009	→	Zij zijn geleid door overdreven eenvoud of onwetendheid die waarlijk geloven dat God de auteur is va .....
3410	2010	→	De inspiratie van de boeken van het Oude Testament bestaat hierin dat de Israëlitische schrijvers re .....
3411	2011	→	De goddelijke inspiratie omvat niet de gehele Heilige Schrift zodat het alle en elk gedeelte ervan v .....
3412	2012	→	De exegeet, indien hij zich nuttig wil toeleggen op de studie van de Bijbel, moet eerst elke voorgev .....
3413	2013	→	De evangelisten zelf en de Christenen van de tweede en derde generatie hebben de evangelische parabe .....
3414	2014	→	In vele verhalen hebben de evangelisten weergegeven niet zozeer wat waar is maar wat zij meenden dat .....
3415	2015	→	De Evangelies waren tot aan de vastlegging en bepaling van de canon onderworpen aan voortdurende toe .....
3416	2016	→	De vertellingen van Johannes zijn niet historisch in eigenlijke zin maar een mystieke beschouwing va .....
3417	2017	→	Het Vierde Evangelie heeft mirakels overdreven, niet enkel opdat het uitzonderlijke duidelijker zou .....
3418	2018	→	Johannes beweert voor zichzelf de status van getuige omtrent Christus. In werkelijkheid is hij enkel .....
3419	2019	→	Heterodoxe exegeten hebben de ware betekenis van de Schriften meer getrouw uitgedrukt dan de katholi .....
3420	2020	→	De Openbaring kan niets anders zijn dan het bewustzijn dat de mens verwerft van zijn relatie tot God .....
3421	2021	→	De Openbaring, het voorwerp van het katholieke geloof, is niet voltooid met de apostelen. .....
3422	2022	→	De dogma’s die de Kerk voorhoudt als geopenbaard zijn geen waarheden die uit de hemel zijn gevallen .....
3423	2023	→	Er mag bestaan en er bestaat in feite oppositie tussen de feiten die in de Heilige Schrift verteld w .....
3424	2024	→	De exegeet die premissen ontwerpt waaruit volgt dat dogma’s historisch vals of twijfelachtig zijn di .....
3425	2025	→	De geloofsinstemming berust uiteindelijk op een hoop waarschijnlijkheden. .....
3426	2026	→	De dogma’s van het geloof dienen enkel gehouden te worden naar hun praktische betekenis, d.w.z. als .....
3427	2027	→	De Godheid van Jezus Christus wordt niet bewezen vanuit de Evangelies; het is een dogma dat het chri .....
3428	2028	→	Toen Jezus zijn dienstwerk uitoefende sprak hij niet met het doel om te onderwijzen dat hij de Messi .....
3429	2029	→	Het is geoorloofd toe te staan dat de Christus van de geschiedenis veel geringer is dan de Christus .....
3430	2030	→	In alle evangelische teksten is de naam ‘Zoon van God’ enkel gelijk aan de naam ‘Messias’. Geenszins .....
3431	2031	→	De leer over Christus, zoals overgeleverd door Paulus, Johannes en de Concilies van Nicea [d:222], .....
3432	2032	→	De natuurlijke betekenis van de teksten van de Evangelies kan niet verzoend worden met wat onze theo .....
3433	2033	→	Het is evident voor elkeen die niet geleid word door voorgevormde opinies dat Jezus ofwel een dwalin .....
3434	2034	→	De criticus kan niet beweren dat Christus een onbeperkte kennis bezat tenzij als hypothese -die his .....
3435	2035	→	Christus bezat niet altijd het bewustzijn van zijn messiaanse waardigheid. .....
3436	2036	→	De verrijzenis van de Verlosser is eigenlijk niet een historisch feit maar enkel een feit van de bov .....
3437	2037	→	In den beginne bestond het geloof in de verrijzenis van Christus niet zozeer in het feit zelf van de .....
3438	2038	→	De leer over de verzoenende dood van Christus is niet evangelisch maar enkel paulinisch. .....
3439	2039	→	De opinies over de oorsprong van de Sacramenten waardoor de Vaders in het Concilie van Trente [d:21 .....
3440	2040	→	De Sacramenten hadden hun oorsprong in het feit dat de apostelen en hun opvolgers, overgehaald en be .....
3441	2041	→	De Sacramenten hebben enkel tot doel in de geest van de mens de altijd weldadige aanwezigheid van Ch .....
3442	2042	→	De Christelijke gemeenschap heeft de noodzakelijkheid van het Doopsel opgelegd, heeft dit aangenomen .....
3443	2043	→	Het gebruik om het Doopsel toe te dienen aan kinderen was een disciplinaire evolutie en is één van d .....
3444	2044	→	Niets bewijst dat de ritus van het Sacrament van het Vormsel in gebruik was ten tijde van de apostel .....
3445	2045	→	Niet alles wat Paulus vertelt over de instelling van de Eucharistie (1 Kor. 11, 23-25) [b:1 Kor. 11 .....
3446	2046	→	In de primitieve Kerk bestond er niet het concept van de Christen-zondaar, verzoend door middel van .....
3447	2047	→	De woorden van de Heer: “Ontvang de Heilige Geest; wiens zonden gij zult vergeven, die zijn ze verge .....
3448	2048	→	In zijn brief (Jak. 5, 14; ev.) [b:Jak. 5, 14vv] had Jakobus niet de intentie om een Sacrament van .....
3449	2049	→	Toen de Christelijke Maaltijd geleidelijk het karakter van een liturgische handeling aannam, hebben .....
3450	2050	→	De ouderen die de taak uitoefenden om de groepen van Christenen te overzien, werden door de apostele .....
3451	2051	→	Het Huwelijk kon zich slechts zeer laat in de Kerk als Sacrament van de nieuwe wet ontwikkelen; imme .....
3452	2052	→	Het was vreemd aan de geest van Christus een Kerk te stichten als een gemeenschap die op aarde voor .....
3453	2053	→	De organische constitutie van de Kerk is niet onveranderlijk maar de Christelijke gemeenschap is, n .....
3454	2054	→	De dogma’s, de Sacramenten en de hiërarchie, zowel naar begrip als naar werkelijkheid, zijn enkel in .....
3455	2055	→	Simon Petrus heeft nooit maar vermoed dat het primaatschap in de Kerk hem door Christus toevertrouwd .....
3456	2056	→	De Romeinse Kerk is niet door een verordening van de goddelijke voorzienigheid maar enkel door polit .....
3457	2057	→	De Kerk heeft getoond dat zij vijandig staat ten aanzien van de vooruitgang van de natuurlijke en th .....
3458	2058	→	De waarheid is niet méér onveranderlijk dan de mens zelf aangezien de waarheid met, in en door de me .....
3459	2059	→	Christus heeft niet een welbepaald geheel van leerstellingen, toepasbaar voor alle mensen van alle t .....
3460	2060	→	De Christelijke leer was oorspronkelijk Joods maar door middel van opeenvolgende evoluties is zij ee .....
3461	2061	→	Zonder paradox kan gezegd worden dat er geen enkel hoofdstuk van de Schriften is, vanaf het eerste h .....
3462	2062	→	De hoofdartikelen van de Apostolische Geloofsbelijdenis hadden niet dezelfde betekenis voor de Chris .....
3463	2063	→	De Kerk toont dat Zij niet in staat is om effectief een evangelische ethiek te bewaren want Zij hang .....
3464	2064	→	De vooruitgang van de wetenschappen vereist dat de begrippen van de Christelijke leer over God, de s .....
3465	2065	→	Het huidige katholicisme kan niet met de ware wetenschap verzoend worden tenzij het omgevormd wordt .....
3466	2065a	→	De volgende donderdag, de vierde dag van dezelfde maand en hetzelfde jaar, nadat over al deze zaken .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3475	2072	→	1. Het agnoticismeBeginnen Wij bij de wijsbegeerte: Het fundament van de godsdienst-wijsbegeerte leg .....
3475	2072	→	Na deze vooropstelling kan iedereen gemakkelijk zien wat er nog overblijft van de natuurlijke Godsle .....
3476	2073	→	Op grond van welke reden de modernisten van uit het agnosticisme, dat alleen bestaat uit "niet weten .....
3477	2074	→	2. De vitale immanentieIn de leer der modernisten moet dit agnosticisme uitsluitend als een negatief .....
3477	2074	→	3. Het aanvoelen, oorsprong van de godsdienstDe eerste drijfveer van elk levensverschijnsel en ook, .....
3477	2074	→	Nu kan men vragen: hoe wordt deze behoefte aan het goddelijke dat de mens in zich ervaart uiteindeli .....
3478	2075	→	De OpenbaringMaar aldus filosoferend, of beter gezegd raaskallend, zijn zij nog niet aan het einde.W .....
3479-3480	2076	→	5. Het geloof tegenover de verschijnselenDoch bij deze gedachtegang waaruit - naar modernistische op .....
3481	2078	→	7. De rol van het verstandTot nu toe, eerbiedwaardige Broeders, hebben Wij nog geen aandacht besteed .....
3481	2077-2078	→	6. De verschillende godsdiensten en het christendomHet "godsdienstig aanvoelen" dat door de "vitale .....
3482	2078	→	De geest neigt zich behulpzaam naar dit "aanvoelen" en gaat daar te werk als een schilder die in een .....
3483	2079	→	8. Oorsprong en wezen van het dogmaIn de leer der modernisten is men hier bij een der hoofdpunten te .....
3483	2079	→	Betreffende deze hulpmiddelen kan verstandelijk op geen enkele wijze worden aangetoond dat zij absol .....
3484	2081-2083	→	2. De religieuze ervaring en de overleveringEr is bovendien in deze leer nog iets dat heel en al in .....
3485	2084	→	3. Geloof en wetenschapa. Scheiding van geloof en wetenschapNu Wij zover gekomen zijn, eerbiedwaardi .....
3485	-	→	Maakt men hier de opmerking dat er in de zichtbare natuur dingen zijn die ook tot het geloof behoren .....
3486	2085	→	b. Ondergeschiktheid van het geloof aan de wetenschapMen zou echter een grote vergissing begaan indi .....
3487	2087	→	Hier nu, eerbiedwaardige Broeders, wordt ons de toegang vrijgemaakt om de modernisten in het theolog .....
3488	2089	→	Tot nu toe ging het over de oorsprong en het wezen van het geloof. Het geloof heeft echter vele lote .....
3488	2089	→	Beginnen wij bij het dogma. Over de oorsprong en het wezen daarvan werd reeds gesproken [al:18]. He .....
3489	2089	→	Over de eredienst zou niet veel te zeggen zijn, ware het niet dat ook de Sacramenten daaronder valle .....
3490	2090	→	Wij hebben reeds iets gezegd over de natuur en de oorsprong der heilige Boeken. In de trant der mode .....
3491	2090	→	Nu vragen we: Wat is dan de inspiratie? Hun antwoord is:De inspiratie is geenszins onderscheiden van .....
3492	2091	→	Oorsprong en wezen van de Kerk en van het kerkelijk leergezagDe modernisten geven ons meer stof ter .....
3493	2094	→	Om dit onderwerp over het geloof en wat daaruit voortvloeit te besluiten, moeten Wij, eerbiedwaardig .....
3494	2096	→	Nadat wij nu in de aanhangers van het modernisme de wijsgeer, de gelovige, de theoloog bestudeerd he .....
3494-3495	2096	→	De drie eerste grondregels van dit soort geschiedschrijvers of critici zijn precies dezelfde beginse .....
3496	2096	→	Als men dus dit menselijk element apart neemt, wat, zoals wij zagen, de historicus voor zich reserve .....
3497	2096	→	Bovendien moeten volgens het derde wijsgerig beginsel ook die dingen welke binnen het bereik van de .....
3498	2097	→	Zoals nu de geschiedenis haar gevolgtrekkingen ontvangt uit de wijsbegeerte, zo haalt de kritiek dez .....
3498	2098	→	Maar de voogdij van de filosofie over de geschiedenis is hierdoor nog niet compleet. Na de historisc .....
3499	2100	→	Ook de apologeet is bij de modernisten op tweevoudige wijze afhankelijk van de filosoof. Vooreerst i .....
3500	2101	→	Laten we eens zien hoe iemand van hen de apologetiek samenstelt. Het doel wat hij zich voorstelt te .....
3500	2101	→	Wat wordt aangetoondDe objectieve is afkomstig van het agnosticisme. Hier tracht men duidelijk te ma .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3512	2121	→	{...} .....
3513	2122	→	{...} .....
3514	2123	→	{...} .....
3515	2124	→	{...} .....
3516	2125	→	Vraag 5:Of alles en elk ding afzonderlijk, te weten de woorden en de zinnen die in de onderhavige ho .....
3517	2126	→	{...} .....
3518	2127	→	{...} .....
3519	2128	→	Vraag 8:Of in de benaming en het onderscheid tussen de zes dagen zoals die in het eerste hoofdstuk v .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3530	2137	→	De ouderdom van onderscheid, zo voor de Biecht als voor de H. Communie, is die waarop het kind begin .....
3531	2138	→	Tot de eerste Biecht en de eerste Communie is een volledige en volmaakte kennis der christelijke ler .....
3532	2139	→	De kennis van de godsdienst die in het kind vereist wordt om zich tot zijn eerste Communie behoorlij .....
3533	2140	→	Het gebod nopens Biecht en Communie dat het kind opgelegd is, valt ten laste voornamelijk van hen di .....
3534	2142	→	Zij die voor de kinderen moeten zorg dragen, zullen zich uit ganser harte bevlijtigen, dat die kinde .....
3535	2143	→	De gewoonte van kinderen tot de Biecht niet te aanvaarden of hun nooit de absolutie te geven, wannee .....
3536	2144	→	Het is een volstrekt doemwaardig misbruik de H. Teerspijs en het H. Oliesel niet toe te dienen aan k .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3537	2145	→	Ik, N.N., omarm en aanvaard stellig alles wat tezamen en afzonderlijk door het foutloze Leergezag va .....
3538	2145	→	Ten eerste belijd ik dat God, begin en einddoel van alle dingen, met zekerheid gekend kan worden en .....
3539	2145	→	Ten tweede erken ik en stem ik in met de externe argumenten voor de openbaring, d.i. de goddelijke f .....
3540	2145	→	Ten derde geloof ik ook vast dat de Kerk, bewaarder en lerares van het geopenbaarde woord, door de w .....
3541	2145	→	Ten vierde aanvaard ik oprecht dezelfde geloofsleer in dezelfde zin en met altijd dezelfde betekenis .....
3542	2145	→	Ten vijfde houd ik ten zeerste vast aan en belijd ik oprecht dat het geloof niet een blind religieus .....
3543	2146	→	Tevens, met gepaste eerbied onderwerp ik mij en houdt ik met geheel mijn ziel vast aan alle veroorde .....
3544	2146	→	Desgelijks verwerp ik de dwaling van zij die beweren dat het geloof van de Kerk in strijd kan zijn m .....
3545	2146	→	Ik veroordeel en verwerp ook de stelling die zegt dat een meer geleerde christen een tweevoudige per .....
3546	2146	→	Tevens verwerp ik de wijze van bepalen en interpreteren van de Heilige Schrift, die, in het opzij ze .....
3547	2146	→	Bovendien verwerp ik de mening van diegenen die stellen dat iemand die onderwijst in de geschiedenis .....
3548	2147	→	Tot slot belijd ik dat ik in het algemeen absoluut ver sta van de dwalingen van de modernisten die s .....
3549	2147	→	Daarom houd ik ten stelligste vast aan en zal ik tot mijn laatste adem vasthouden aan het geloof van .....
3550	2147	→	Dit alles beloof ik getrouw, geheel en oprecht te bewaren en het ongeschonden te bewaken en nooit er .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3601	-	→	Potentie en act verdelen het zijnde op dusdanige wijze dat al wat is ofwel zuivere act is ofwel nood .....
3602	-	→	De act, aangezien deze volmaaktheid is, wordt niet gelimiteerd tenzij door de potentie, welke het ve .....
3603	-	→	In het absolute domein van het zijn zelf subsisteert daarom enkel God, Hij alleen is het aller enkel .....
3604	-	→	Zijnde, dat genoemd wordt naar het zijn, wordt niet op éénzinnige wijze van God en de schepselen gez .....
3605	-	→	Er is bovendien in elk schepsel een werkelijke samenstelling van het subsisterende subject met vorme .....
3606	-	→	Naast de absolute accidenten is er ook een relatief accident of te wel ‘het naar iets toe’ (relatie) .....
3607	-	→	In haar wezen is een geestelijk schepsel geheel enkelvoudig. Maar er blijft een tweevoudige samenste .....
3608	-	→	Het lichamelijke schepsel daarentegen is in haar wezen samengesteld uit potentie en act. Deze potent .....
3609	-	→	Geen van deze delen heeft bestaan door zichzelf noch worden ze door zichzelf geproduceerd of vergaan .....
3610	-	→	Alhoewel uitgebreidheid in integrale delen volgt uit een lichamelijke natuur, toch is het voor een l .....
3611	-	→	Materie, getekend door uitgebreidheid, is het principe van individuatie oftewel numeriek onderscheid .....
3612	-	→	Omwille van deze zelfde uitgebreidheid is een lichaam op een omschreven wijze in een plaats en kan h .....
3613	-	→	Lichamen worden verdeeld in twee klassen: sommigen zijn levende lichamen, aan andere lichamen ontbre .....
3614	-	→	Zielen van de vegetatieve en sensitieve orde subsisteren op geen enkele wijze door zichzelf noch wor .....
3615	-	→	Daarentegen subsisteert de menselijke ziel door zichzelf. Wanneer het kan ingestort worden in een su .....
3616	-	→	Dezelfde rationele ziel is zodanig verenigd met een lichaam dat het de unieke substantiële vorm van .....
3617	-	→	De faculteiten van de tweevoudige orde, de organische en de inorganische komen als een natuurlijk re .....
3618	-	→	Intellectualiteit vereist noodzakelijkerwijze onstoffelijkheid en zodanig dat de graad van intellect .....
3619	-	→	Wij ontvangen daarom kennis vanuit de zintuiglijke dingen. Maar aangezien een zintuiglijk ding niet .....
3620	-	→	Door middel van deze vormen kennen wij universele dingen op directe wijze. De singuliere dingen bere .....
3621	-	→	De wil volgt op het intellect en gaat er niet aan vooraf. Noodzakelijkerwijze streeft de wil naar da .....
3622	-	→	Dat God bestaat vatten wij niet door een onmiddellijke intuïtie noch door een a priori bewijsvoering .....
3623	-	→	De goddelijke essentie, doordat het geïdentificeerd wordt met de uitgeoefende actualiteit van Zijn z .....
3624	-	→	Door de zuiverheid zelf van Zijn zijn (esse) is God dus afgescheiden van alle eindige dingen. Daarom .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3675		→	Om Christus Koning te noemen in de overdrachtelijke zin dien dit woord heeft, namelijk wegens de hoo .....
3675		→	Eveneens zegt men, dat Hij heerst over de wil van de mensen: niet alleen omdat een volmaakte en onge .....
3675		→	Eindelijk wordt Christus als Koning van de harten erkend om Zijn „liefde die alle begrip te boven ga .....
3675		→	Doch om nader op de zaak in te gaan: klaarblijkelijk moet de titel en de macht van Koning ook in de .....
3675		→	Lezen wij niet allerwegen in de heilige Schrift, dat Christus Koning is? Immers Hij is het, die daar .....
3675		→	Hierbij voegen zich nog uitvoeriger uitspraken van profeten, vooral die overbekende van Jesaja: „Een .....
3675		→	En de andere profeten spreken naar de zin niet anders als Jesaja. Zo Jeremias, die voorspelde dat „e .....
3675		→	Ligt dus deze leer over Christus' koningschap in de boeken van het Oude Testament bezegeld, zoals wi .....
3675		→	Wij behoeven hiervoor nauwelijks meer aan te halen de boodschap van de aartsengel, van wie de heilig .....
3676	2194	→	Wat nu de grondslag betreft, waarop deze waardigheid en macht berust, deze geeft de heilige Cyrillus .....
3676	2194	→	Maar is het voor ons niet een hoogst welkome en weldadig aandoende gedachte, dat Christus niet allee .....
3676	2194	→	O mochten. toch alle mensen bij hun vergeetachtigheid dikwijls bedenken, welk een grote prijs wij aa .....
3677	2195	→	Om nu de aard en de betekenis van deze heerschappij in het kort te verklaren, behoeft het nauwelijks .....
3677	2195	→	Wat de rechterlijke macht betreft, geeft Jezus zelf te kennen, dat die Hem door Zijn Vader toegeweze .....
3677	2195	→	Bovendien moeten wij aan Christus de uitvoerenderende macht toekennen; want aan Zijn bevel moeten al .....
3678	2195	→	Het geschetste koningschap is evenwel voornamelijk van geestelijke aard en ligt op geestelijk gebied .....
3678	2195	→	Dit rijk immers wordt ons in de Evangeliën aldus voorgesteld, dat men om er binnen te treden zich vo .....
3678	2195	→	Als tegenstanders kent dit koninkrijk Gods alleen het rijk van Satan en de macht van de duisternis. .....
3679	2196	→	Het zou daartegenover een schromelijke dwaling zijn, om aan Christus als mens de macht over alle tij .....
3679	2196	→	Derhalve omvat de vorstenmacht van onze Verlosser alle mensen; en hiervoor maken wij de woorden van .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3681	2198	→	Vraag: Kan men de echtheid ontkennen of althans betwijfelen van de tekst van Johannes in de eerste .....
3682	2198	→	Het bedoelde decreet is alleen gegeven om de overmoed van enkele afzonderlijke geleerden aan banden .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3683		→	Het principe van onverschilligheid en modernismeWaar de meningen zozeer uiteenlopen, zien Wij niet, .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3684	2201	→	Vraag:Is een direct veroorzaakte masturbatie, om sperma te winnen, opdat daarmee de besmettelijke zi .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3685	2203	→	De opvoeding is noodzakelijkerwijze het werk van een maatschappij en niet van een alleenstaand mens. .....
3685	2203	→	Op de eerste plaats komt dus het gezin. Dit is onmiddellijk door God ingesteld voor zijn eigen bijzo .....
3685	2203	→	Daarentegen is de burgerlijke maatschappij een volmaakte maatschappij, wijl zij in zich alle middele .....
3685	2203	→	De derde maatschappij, waarin de mens door het doopsel voor het goddelijk leven van de genade gebore .....
3685	2203	→	Bijgevolg behoort de opvoeding, die heel de mens omvat, als eenling en als gemeenschapswezen, zowel .....
3686	2204	→	Op de eerste plaats dus behoort de opvoeding op eminente wijze aan de Kerk, en wel krachtens twee re .....
3686	2204	→	De eerste rechtstitel van de Kerk bestaat in de uitdrukkelijke zending en in het hoogste leergezag, .....
3686	2204	→	De tweede rechtstitel is het bovennatuurlijk moederschap, waardoor de Kerk, Christus' onbevlekte bru .....
3687	2205	→	Met het volste recht dus bevordert de Kerk de letteren, wetenschappen en kunsten, in zoverre deze vo .....
3687	2205	→	Zelfs de zogenaamde lichamelijke opvoeding is niet te beschouwen als vreemd aan haar moederlijk lera .....
3688	2205	→	Daarenboven is het een onvervreemdbaar recht van de Kerk, en tegelijk een plicht, waarvan niemand ha .....
3689	2206	→	Te meer nog om deze reden: met deze voorrang van de Kerk zijn volstrekt niet in strijd, maar zelfs i .....
3689	2206	→	Want - om aanstonds de diepe oorzaak van deze harmonie aan te geven - de bovennatuurlijke orde, waar .....
3690	2207	→	Vooreerst: met de zending van de Kerk als opvoedster komt die van het gezin wonderbaar goed overeen, .....
3690	2207	→	Het gezin heeft dus onmiddellijk van de Schepper de zending, en dus ook het recht gekregen om de kin .....
3690	-	→	Op dit punt is de algemene opvatting van de mensen zo eenstemmig, dat allen die de bewering zouden a .....
3690	-	→	Hieruit volgt echter niet, dat het opvoedingsrecht van de ouders een absoluut of met willekeur uit t .....
3691	2208	→	Uit deze voorrang, die Kerk en gezin bij hun zending als opvoeder hebben, ontspruiten, zoals wij zag .....
3691	2208	→	Deze rechten zijn aan de staat door de Schepper zelf aan de natuur medegedeeld, niet op titel van va .....
3692	2209	→	Welnu, dit doel, het algemeen welzijn van tijdelijke orde, is gelegen in de vrede en de zekerheid, d .....
3692	2209	→	Tweevoudig is dus de taak van het bij de staat berustende burgerlijk gezag: beschermen en bevorderen .....
3693	2209	→	Derhalve heeft de staat op het gebied van de opvoeding het recht, of beter gezegd de plicht, om in z .....
3693	2209	→	Eveneens is het de taak van de staat dit recht ten gunste der kinderen zelf te beschermen, wanneer d .....
3694	2210	→	Voornamelijk behoort het omwille van het algemeen welzijn aan de staat, op verscheidene manieren de .....
3694	2210	→	Verder, door aanvulling van die werkzaamheid, waar deze haar doel niet bereikt of onvoldoende is, oo .....
3694	2210	→	Bovendien, de staat kan eisen, en dus er voor zorgen, dat alle burgers de nodige kennis hebben van d .....
3694	2210	→	Het is evenwel duidelijk, dat de staat, bij al deze manieren om het openbare of bijzondere opvoeding .....
3694	2210	→	Dit neemt echter niet weg, dat de staat in het belang van een goede administratie en ter handhaving .....
3696	2211	→	Verder behoort in het algemeen - niet alleen voor de jeugd maar voor alle leeftijden en standen - aa .....
3697	2214	→	Hoogst gevaarlijk is verder het naturalisme, dat in onze dagen het terrein van de opvoeding binnendr .....
3697	2214	→	Ernstig dwalen zulke mensen, door de aangeboren zwakheid van de menselijke natuur en de wet "strijdi .....
3698	2215	→	Even vals en voor de christelijke opvoeding verderfelijk is de zogenaamde coëducatiemethode, die eve .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3700	2225	→	Het huwelijk is een goddelijke instelling en staat onder goddelijke wettenOm dan ons uitgangspunt te .....
3701	2225	→	Welke rol de vrije wil van de mensen bij het huwelijk heeftMaar al is nu het huwelijk krachtens zijn .....
3702	2226	→	Twee conclusies aangaande plichten en rechten van de overheid betreffende het huwelijkHieruit alleen .....
3703	2227	→	Wij gaan dan nu, eerbiedwaardige broeders, uiteenzetten, welke die door God gegeven goederen van het .....
3704	2228	→	De eerste plaats dus onder de goederen van het huwelijk nemen de kinderen in. Inderdaad, de Schepper .....
3705	2229	→	Christelijke ouders moeten verder beseffen, dat zij niet meer alleen bestemd zijn om het menselijk g .....
3705	2230	→	Het is waar: al bezitten de christelijke ouders zelf de heiligmakende genade, daarom kunnen zij die .....
3705	2230	→	Het goed van het kinderbezit is echter volstrekt niet compleet door de weldaad, dat het leven aan de .....
3706	2231	→	Het tweede goed van het huwelijk, dat wij met Augustinus noemden, is de trouw. Dat is de wederkerige .....
3706	2231	→	Daarom vordert deze trouw op de eerste plaats de absolute eenheid van het huwelijk, Deze eenheid hee .....
3707	2232	→	Deze bloem van de "trouw van kuisheid", zoals ze door de H. Augustinus zeer juist wordt genoemd, zal .....
3707	2232	→	Deze daad omvat niet alleen wederzijdse hulp in het huisgezin, maar zij moet zich ook verder uitstre .....
3707	2232	→	In deze wederzijdse vorming van de inwendige mens bij de echtgenoten, in deze voortdurende toeleg op .....
3708	2233	→	Is eenmaal de huiselijke gemeenschap door deze liefdeband stevig gevestigd, dan moet als noodzakelij .....
3709	2233	→	Deze gehoorzaamheid houdt geen ontkenning of beroving in van de vrijheid, die aan de vrouw, zowel kr .....
3709	2233	→	Want, als de man het hoofd is, de vrouw is het hart; en zoals de man de voorrang heeft in het bestuu .....
3709	2233	→	Verder kan er, wat de gehoorzaamheid van de vrouw aan de man betreft, verschil bestaan omtrent de vr .....
3709	2233	→	Zeer wijze lessen over het bewaren van deze ware verhouding tussen man en vrouw geeft onze voorgange .....
3710	2234	→	De voltooiing echter van het complex dezer grote weldaden en als het ware de kroon er op, wordt gevo .....
3710	2234	→	Op de eerste plaats dan: wat de onverbreekbare hechtheid van het echtverbond betreft: deze wordt doo .....
3711	2235	→	Deze onschendbare hechtheid is wel niet voor ieder huwelijk even sterk en volmaakt, maar is toch een .....
3712	2236	→	Nu schijnt die onontbindbaarheid wel eens een uitzondering, al is het een zeer zeldzame, toe te late .....
3712	2236	→	Wanneer wij nu, eerbiedwaardige broeders, met eerbied de diepste grond willen onderzoeken, waarom Go .....
3713	2237	→	Evenwel, het goed van het sacrament sluit behalve de onverbreekbare hechtheid nog veel hogere rijkdo .....
3713	2237	→	Welnu, Christus heeft juist de geldig gegeven huwelijkstoestemming tussen gelovigen tot een teken va .....
3714	2237	→	Door het feit zelf dus, dat de gelovigen eerlijk zulk een toestemming geven, openen zij voor zichzel .....
3716	2239	→	Doch laten wij nu, eerbiedwaardige broeders, er toe overgaan, punt voor punt de misbruiken te behand .....
3716	2239	→	Doch daar staat tegenover: geen enkele reden, zelfs niet de zwaarwichtigste, kan wat in zichzelf teg .....
3716	2239	→	Het is dan ook geen wonder, dat ook de heilige Schrift zelf er getuigenis voor aflegt, hoe de goddel .....
3717	2240	→	Nu hebben sommigen, met klaarblijkelijke afwijking van de christelijke leer, zoals die van den begin .....
3717	2240	→	Aan de biechtvaders en de andere zielzorgers geven wij krachtens ons hoogste gezag en krachtens de o .....
3718		→	De Kerk weet het ook heel goed: niet zelden is het bij de ene partij eer een ondergaan dan een bedri .....
3718	2241	→	Maar men moet het absoluut voorkomen, dat heilloze toestanden op materieel gebied aanleiding gaan wo .....
3719	2242	→	Wij moeten nu vervolgens, eerbiedwaardige broeders, nog een andere zeer zware misdaad vermelden, nam .....
3719	2242	→	Sommigen houden, dat dit geoorloofd is, en dat de moeder en de vader dat zelf te beslissen hebben. A .....
3720	2243	→	Zien wij dus eerst - om hun woorden te gebruiken - naar de medische en therapeutische indicatie. Wij .....
3720	2243	→	Volkomen ten onrechte doet men, ter rechtvaardiging van deze bevoegdheid tegenover onschuldigen, een .....
3721	2244	→	Wat aangevoerd wordt voor de sociale en eugenetische indicatie: Men mag en men moet daar rekening me .....
3722	2245	→	Er zijn er namelijk die een al te grote zorg hebben voor de eugenetische doeleinden. Zij stellen zic .....
3722	2245	→	Allen die zo handelen, vergeten ten onrechte, dat het gezin heiliger is dan de staat, en dat de mens .....
3722	2245	→	De burgerlijke overheid bezit echter geen enkele rechtstreekse macht over de ledematen van haar onde .....
3723	2246	→	Trouwens, ook de individuen zelf hebben geen andere macht over hun eigen ledematen dan die, welke be .....
3724	2249	→	Maar zoals wij reeds gezegd hebben, eerbiedwaardige broeders, het grootste beletsel voor dat herstel .....
3724	2250	→	Maar ook tegenover al déze onzinnigheden, eerbiedwaardige broeders, blijft onwrikbaar staan de ene, .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3725	2253	→	Maar voordat wij tot deze uiteenzetting overgaan, moet vooropgesteld worden, wat reeds Leo XIII onom .....
3725	2253	→	Want al is het waar, dat de economie en de zedenleer, elk op eigen terrein, volgens eigen princiepen .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3788	2283	→	Vraag:Is het geoorloofd om een man of een vrouw of blijvend of tijdelijk direct te steriliseren?Antw .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3790	2284	→	Vraag:Is het toegestaan, in opdracht van de burgerlijke overheid diegene te doden die, hoewel deze g .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3800	-	→	b. Organisch, hiërarchisch verbondenDaarenboven, gelijk in de natuur niet uit ieder willekeurig bije .....
3801		→	Men moet echter volstrekt niet menen, dat deze geordende of zogenaamde "organische" bouw van het lic .....
3802	2286	→	d. Bestaande uit bepaalde ledenMen moet echter alleen hen werkelijk tot de ledematen der Kerk rekene .....
3803	2286	→	e. De zondaren niet uitgeslotenOok moet men, om het feit dat het lichaam der Kerk Christus' naam voe .....
3804	2287	→	Wat wij echter hier over de algemene Kerk hebben gezegd, geldt ook voor de bijzondere gemeenschappen .....
3805		→	c. Op grond van de behoefte aan elkaar bij hoofd en ledematenMen moet echter niet denken, dat, aange .....
3806		→	Nu wij in het kort willen uiteenzetten, op welke wijze Christus Zijn sociale lichaam heeft gesticht, .....
3806		→	a. Door de prediking van het EvangelieTerwijl Hij namelijk het predikambt vervulde, koos Hij de apos .....
3807	2288	→	Wanneer wij dit door Christus geschonken goddelijk beginsel van leven en kracht in zichzelf aandacht .....
3808	2288	→	c. Die Geest is de ziel van het mystieke lichaamAan deze Geest van Christus moet men het ook als aan .....
3813		→	Deze mededeling van de Geest, van Christus heeft tot gevolg, dat alle gaven, deugden en charismata, .....
3814	2290	→	a. Het begrip van deze leer is moeilijk; studie, mits met voorzichtigheid, is nuttig; vaststaande be .....
3815	2290	→	b. Het gaat over een geheim. De ware methodeOok moeten zij niet vergeten, dat hier sprake is van een .....
3816		→	Want omdat sommigen niet genoeg bedenken, dat de Apostel Paulus in deze dingen slechts overdrachteli .....
3817		→	Niet minder in strijd met de waarheid is de gevaarlijke dwaling, die uit de verborgen vereniging van .....
3818		→	Ditzelfde is te zeggen van de opvattingen van hen, die beweren, dat men geen grote waarde moet hecht .....
3819		→	a. Omtrent privaat en openbaar gebedSommigen ontzeggen bovendien aan onze gebeden alle werkelijke sm .....
3820		→	b. Omtrent het gebed tot ChristusTen slotte zijn er, die zeggen, dat onze gebeden gericht moeten zij .....
3821		→	Gij weet, eerbiedwaardige broeders, hoe wij vanaf de aanvang van ons pontificaat ook hen, die niet b .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3825		→	Niemand mene echter, dat dit volgens de regels der kritiek gebruiken van de grondtekst enigermate in .....
3826		→	Met de kennis der oude talen en de hulpmiddelen der tekstkritiek voortreffelijk toegerust, kan de ka .....
3827-3828		→	Wanneer de katholieke exegeten een dergelijke, vooral theologische - zoals wij zeiden - verklaring g .....
3829		→	Wanneer echter onze tijd nieuwe vraagstukken met nieuwe moeilijkheden opwerpt, dan verschaft hij met .....
3830		→	In woorden en geschriften van oud-oosterse schrijvers is vaak niet zo duidelijk, welke de letterlijk .....
3831		→	Onze beoefenaars der Bijbelwetenschap mogen derhalve ook hieraan de nodige aandacht schenken en niet .....
3831		→	Door deze stand van zaken mag echter de katholieke schriftverklaarder, die van een werkdadige en ste .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3838	2295	→	Beschrijving:{In veel geschriften wordt aangenomen} dat de belangrijkste doelstelling van het huweli .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3839	2296	→	Vraag:Hoe dient het systeem van het gematigde chiliasme te worden beschouwd, dat namelijk leert, dat .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3840	2297a	→	5. De Kerk bestendigt het priesterambt van Christus, omdat Christus-priester in haar is en door haar .....
3841	2298a	→	6. Vandaar, de Liturgie is de eredienst van het mystieke Lichaam, van het Hoofd en de ledematen.De h .....
3842		→	1. Uitwendige eredienst.In haar hele omvang nu moet de eredienst, die de Kerk aan God brengt, tegeli .....
3842		→	2. Het hoofdbestanddeel van de Liturgie is de inwendige eredienst.Maar het hoofdbestanddeel van de g .....
3843	2298b	→	Daarom dwalen degenen, die de heilige Liturgie houden voor een alleen maar uiterlijk en zinnelijk wa .....
3844		→	Gaat het over het eucharistisch offer en over de sacramenten, dan komt die uitwerking vooral en op d .....
3845		→	4. De persoonlijke godsvrucht wordt volstrekt niet uitgesloten; vandaar geen tegenstelling tussen o .....
3845		→	Bij de liturgische vieringen en met name in het hoogverheven offer van het altaar wordt ongetwijfeld .....
3845		→	5. Ja zelfs, de subjectieve godsvrucht is noodzakelijk, opdat de Sacramenten en het offer van het a .....
3845		→	Zeker, de sacramenten, en het offer van het altaar bezitten in zich een innerlijke kracht, omdat het .....
3846	2299	→	10. Daarom moeten verscheidene valse tegenstellingen, die in onze tijd zijn uitgedacht, verworpen wo .....
3846	2299	→	11. En om ernstige redenen worden door de Kerk meditatie en geestelijke oefeningen aanbevolen.Om er .....
3847		→	1. Het is door Christus ingesteld als een waar offer, van het kruisoffer onderscheiden niet vanwege .....
3847		→	Het verheven offer van het altaar is dus niet een loutere herinnering zonder meer aan het lijden en .....
3848		→	Hetzelfde slachtoffer ook, namelijk de goddelijke Verlosser volgens Zijn menselijke natuur en in de .....
3849	2300	→	Het is dus nodig, eerbiedwaardige broeders, dat alle gelovigen het als hun hoogste plicht en hun hoo .....
3849	2300	→	Omdat echter de gelovigen deelnemen aan het eucharistisch offer, daarom bezitten zij nog niet de pri .....
3850	2300	→	Er zijn er immers, eerbiedwaardige broeders, die in onze dagen weer naderen tot reeds vroeger veroor .....
3850	2300	→	Onnodig te zeggen, hoezeer dergelijke verleidelijke dwalingen in tegenspraak zijn met de waarheden, .....
3851	2300	→	Dat hebben reeds sommigen van onze voorgangers en van de kerkleraren zeer duidelijk verklaard. "Niet .....
3851	2300	→	Ook de riten en gebeden van het eucharistisch offer geven met niet minder duidelijkheid te kennen, d .....
3851	2300	→	Het is ook geen wonder, dat de gelovigen tot zulk een waardigheid worden verheven. Door het bad van .....
3852	2300	→	De innerlijke en naaste reden, waarom gezegd wordt, dat de gelovigen met Christus en door Christus .....
3852	2300	→	Om in deze hoogst belangrijke stof geen verderfelijke dwalingen te laten ontstaan, moeten wij een na .....
3853		→	Sommigen keuren namelijk de misoffers, die privé buiten aanwezigheid van het volk worden opgedragen, .....
3853		→	{557} Ten onrechte doet men daarbij een beroep op het sociaal karakter van het eucharistisch offer. .....
3854		→	1. De communie van de gelovigen behoort niet tot de integriteit van het Misoffer.Het heilig offer va .....
3854		→	Van de weg van de waarheid dwalen dus zij af, die weigeren te celebreren, dan alleen als het christe .....
3854		→	Immers, het moet nog eens met alle nadruk worden opgemerkt: het eucharistisch offer bestaat wezenlij .....
3855	2297b	→	5. Door de kring van de mysteries blijft Christus in de Kerk, want de mysteries van Christus zij .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3857	2301	→	De Kerk heeft geen macht om het wezen van de sacramenten te veranderenHet sacrament van de heilige w .....
3858	2301	→	Het overreiken van de instrumenten bij de heilige wijdingenNu staat het bij allen vast, dat de sacra .....
3859	2301	→	Het overreiken van de instrumenten is in de toekomst niet vereist voor de geldigheid van het diacona .....
3860	2301	→	De materia en de forma van diakenwijding, priesterwijding en bisschopsconsecratieOmtrent de materia .....
3861	2301	→	De handoplegging moet een fysiek aanraken zijn van het hoofd van de wijdelingOm alle aanleiding tot .....
3861	2301	→	Geen terugwerkende krachtDe beschikkingen van deze onze constitutie hebben geen terugwerkende kracht .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3862	2302	→	De Pauselijke Bijbelcommissie [d:128] wil gaarne hulde brengen aan het gevoelen van kinderlijk vert .....
3862	2302	→	In het licht van deze aanbeveling van Zijne Heiligheid moge men de drie officiële antwoorden verstaa .....
3863	2302	→	Wat de samenstelling van de Pentateuch betreft, erkende reeds de Bijbelcommissie in het gemelde decr .....
3863	2302	→	Er is heden wel niemand meer die het bestaan van deze bronnen betwijfelt en niet een progressieve gr .....
3863	2302	→	Daarom nodigen wij de katholieke geleerden uit om deze vraagstukken zonder vooringenomenheid te best .....
3864	2302	→	De vraag over de letterkundige stijlvormen van de eerste elf hoofdstukken van Genesis is nog duister .....
3864	2302	→	Deze letterkundige stijlvormen beantwoorden aan geen enkel van onze klassieke groeperingen en kunnen .....
3864	2302	→	De eerste taak die hier op de wetenschappelijke exegese rust, bestaat vooral in de grondige studie v .....
3864	2302	→	Alleen op deze wijze kan men hopen een duidelijker inzicht te krijgen in de ware zin van sommige ver .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3865	-	→	Aan de Opperste Heilige Congregatie [d:106] werd gevraagd: Is het geoorloofd lid te worden van een .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3873a	2303	→	Waar het gaat over de mens, mag de praktijk van de kunstmatige bevruchting noch uitsluitend noch zel .....
3873a	2303	→	De kunstmatige bevruchting buiten het huwelijk moet eenvoudig en zonder meer als immoreel verworpen .....
3873a	2303	→	De natuurwet en de positieve goddelijke wet bepalen immers, dat het voortbrengen van nieuw leven sle .....
3873a	2303	→	Bijgevolg is er onder katholieken omtrent de veroordeling van kunstmatige bevruchting buiten het huw .....
3873a	2303	→	De kunstmatige bevruchting in het huwelijk maar bewerkt door het actieve element van een derde, is e .....
3873a	2303	→	Alleen de echtgenoten hebben een wederzijds recht op elkanders lichaam om nieuw leven voort te breng .....
3873a	2303	→	Wat nu de geoorloofdheid betreft van de kunstmatige bevruchting in het huwelijk, mogen wij voor het .....
3873a	2303	→	Het zou verkeerd zijn te menen, dat de mogelijkheid om dit middel te gebruiken een huwelijk geldig z .....
3873a	2303	→	Van de andere kant is het overbodig op te merken, dat het actieve element nooit geoorloofd verkregen .....
3873a	2303	→	Ofschoon men nieuwe methoden niet a-priori mag uitsluiten alleen omdat ze nieuw zijn, is er toch, wa .....
3873a	2303	→	Men vergete niet: alleen het voortbrengen van nieuw leven, volgens de wil en het plan van de Scheppe .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3874	2304	→	Vraag: Moet bij het beoordelen van huwelijkszaken het Doopsel, toegediend in de sekten der Leerlinge .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3875	2305	→	Het is niet te verwonderen, dat men dit gebrek aan eenheid en deze valse opvattingen buiten de schaa .....
3876	2305	→	b. Morele noodzakelijkheid van de goddelijke openbaring.Daarom moet men zeggen, dat de "openbaring" .....
3876	2305	→	Factoren, die het oordeel omtrent de "geloofwaardigheid" van het katholiek geloof bemoeilijken.Zelfs .....
3877	2305	→	a. Het onbeperkt evolutionisme en het materialisme.Als men let op hen, die buiten Christus' schaapst .....
3878	2306	→	b. Het existentialisme.Deze evolutionistische opvattingen, die alles verwerpen wat absoluut, vaststa .....
3878	2306	→	c. Het vals historicisme.Vervolgens zien wij een vals "historicisme", dat blijft staan bij de gebeur .....
3879	2308	→	a. Vereiste kennis van die dwalingen.De katholieke theologen en filosofen nu, die de gewichtige taak .....
3881	2309	→	1. Pogingen om het katholieke dogma te bevrijden van de traditionele formuleringen.Wat de theologie .....
3882	2310	→	2. Het zoeken van nieuwe begrippen tot uitdrukking van het dogma. Foutieve opvatting van de dogmages .....
3883	2311	→	3. De waarde van de traditionele terminologie.Uit wat wij gezegd hebben blijkt, dat de genoemde pogi .....
3883	2312	→	4. Het is onverantwoord, het theologisch erfgoed van eeuwen te verwerpen.Daarom zou het hoogst onvoo .....
3884	2313	→	1. De verachting van de scholastieke theologie voert tot miskenning van het kerkelijk leergezag.Hela .....
3885	2313	→	Ook mag men niet denken, dat hetgeen de encyclieken voorhouden, per se geen instemming vraagt, omdat .....
3886	2314	→	3. Studie van de bronnen van de openbaring en onderwerping aan het kerkelijk leergezag.Ook is het wa .....
3887	2315	→	1. Inbreuk op het goddelijk karakter van de H. Schrift.Om nu terug te komen op de bovengenoemde nieu .....
3888	2316	→	2. De zogenaamde symbolische of geestelijke exegese.Bovendien zou de letterlijke zin van de heilige .....
3889	2316	→	3. Verwijzing naar de pauselijke Bijbelencyclieken.Het is voor iedereen duidelijk, hoe zeer dit alle .....
3890	2317	→	1. Met betrekking tot de natuurlijke Godskennis, de schepping en de voorkennis van God.Het is niet t .....
3891	2318	→	2. Omtrent de engelen, de bovennatuurlijke orde, de erfzonde, de verlossing en de Eucharistie.Ook st .....
3892	2320	→	1. De waarde van het menselijk verstand en de door de Kerk aanvaarde wijsbegeerte.Men kent de kracht .....
3893	2321	→	2. Het onveranderlijke van de waarheid; kritische houding tegenover nieuwigheden.Deze filosofie leer .....
3894a	2322	→	1. Voorkeur van de Kerk voor de Thomistische filosofie.Wie dit goed voor ogen houdt, begrijpt gemakk .....
3894b	2323	→	2. Verwijten tegen de Thomistische filosofiea. Zij is verouderd in vorm en denkwijze; zij huldigt ee .....
3895	2326	→	Ten slotte moeten wij nog iets zeggen over vraagstukken, die wel behoren tot de zogenaamde "positiev .....
3896	2327	→	1. De biologische en antropologische wetenschappena. Het evolutionisme.Daarom verzet het kerkelijk l .....
3897	2328	→	b. Het polygenismeMet betrekking echter tot een andere hypothese, namelijk het zogenaamde polygenism .....
3898	2329	→	2. De historische wetenschappena. De verklaring van de historische boeken van het Oude Testament, in .....
3899	2330	→	b. Waarheid en eenvoud van de heilige Schrift in tegenstelling met de mythologie.Wat echter in de he .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3900	2331	→	Al deze bewijsvoeringen en beschouwingen van de Heilige Vaders en godgeleerden steunen in laatste in .....
3901	2331	→	Bovenal dient vermeld te worden, dat vanaf de tweede eeuw de Maagd Maria door de, Heilige Vaders wor .....
3902	2331	→	Daarom heeft de hoogverheven Moeder Gods, met Jesus Christus vanaf alle eeuwigheid "in een en hetzel .....
3903	2333	→	Daarom na telkens en telkens opnieuw onze smeekbeden tot God te hebben verheven en de Geest der Waar .....
3904	2333	→	En daarom, als iemand, wat God verhoede, het zou wagen met vrije wil of wel te ontkennen of wel te b .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3905	2334	→	Er is zeker niets op tegen, de mensheid van Christus ook volgens de methode en de beginselen van de .....
3905	2334	→	Zij benadrukken de zijnswijze van de menselijke natuur van Christus zo zeer, dat zij haar schijnen .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3911	2336	→	36 Kort geleden nog hebben wij tot onze spijt de mening moeten veroordelen van hen, die zelfs het hu .....
3912	2336	→	37 Ten slotte kan men niet beweren - gelijk sommigen doen -, dat de "wederzijdse hulp" 63 C.IC., ca .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3913	-	→	Maria’s goddelijk moederschapZoals wij boven reeds opmerkten, eerbiedwaardige broeders, is volgens d .....
3914	-	→	Maria's aandeel aan het verlossingswerk van ChristusMaar toch moet de allerzaligste Maagd Maria niet .....
3914	-	→	Welnu, in het volbrengen van dit werk van de verlossing was de allerzaligste Maagd Maria ongetwijfel .....
3915	-	→	Uit deze gronden kunnen wij als volgt redeneren: als Maria bij het bewerken van het geestelijk heil .....
3916	-	→	In volle, eigenlijke en absolute zin is alleen Jezus Christus, God en mens, Koning; maar ook Maria d .....
3917	-	→	Er is dus geen twijfel aan, dat de allerheiligste Maria door haar waardigheid boven alle schepselen .....
3917	-	→	Tot goed begrip van deze allerverhevenste waardigheid, die Maria boven al het geschapene heeft verkr .....
3917	-	→	Bovendien heeft de zalige Maagd niet alleen de hoogste graad van uitmuntendheid en volmaaktheid na C .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3918	-	→	Tegen de in de katholieke Kerk traditionele zedenleer en zijn toepassing, begint zich in vele landen .....
3918	-	→	De auteurs die dit systeem volgen stellen, dat de beslissende en laatste norm van handelen niet is d .....
3919	-	→	Volgens deze auteurs is het traditionele begrip van de "menselijke natuur" niet voldoende, maar moet .....
3920	-	→	Deze beginselen eenmaal aanvaard en in praktijk gebracht, zeggen en leren zij dat de mensen - wannee .....
3921	-	→	Veel van wat in dit systeem van de "Situatie-Ethiek" wordt gesteld, is tegengesteld aan de waarheid .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3922		→	Het is echter absoluut nodig, dat allen de reden weten, waarom de Kerk goddelijke eer bewijst aan he .....
3924		→	Met recht beschouwt men daarom het Hart van het mensgeworden Woord als het voornaamste kenteken en s .....
3926		→	Om echter te zorgen, dat uit de verering van het Allerheiligst Hart van Jezus voor heel de christeli .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3928		→	Vraag over de geldige concelebratieVraag:Kunnen meerdere priesters tezamen geldig het Misoffer opdra .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3930		→	Vraag: Is het Katholieke burgers toegestaan bij verkiezingen van volksvertegenwoordigers hun stem te .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3935		→	Vooreerst leert hij, dat de arbeid niet beschouwd mag worden als een koopwaar, want de arbeid is een .....
3935		→	Verder heeft iedereen het natuurlijk recht op privaateigendom, met inbegrip van de productiemiddelen .....
3936		→	De staat, die de bevordering van het algemeen welzijn op stoffelijk gebied tot doel heeft, mag de ec .....
3936		→	Bovendien behoort de staat ervoor te waken, dat de arbeidscontracten naar recht en billijkheid worde .....
3937		→	In diezelfde Encycliek [652] wordt nog aan de arbeiders het natuurlijk recht toegekend om organisat .....
3937		→	Tenslotte moeten werknemers en werkgevers zich bij de regeling van hun onderlinge betrekkingen laten .....
3938		→	In dit document [652] benadrukt de Paus vooreerst het recht en de plicht van de katholieke Kerk om .....
3938		→	Toentertijd namelijk bestond er bij sommigen twijfel omtrent de juiste katholieke opvatting aangaand .....
3938		→	Wat het eerste punt betreft, herhaalt onze voorganger, dat het recht op privaateigendom voortvloeit .....
3938		→	Wat het tweede punt betreft: de Paus wijst de mening af van hen, die het loonstelsel als in zich onr .....
3938		→	In deze materie, aldus de duidelijke leer van onze voorganger, is het tegenwoordig gewenst, dat het .....
3938		→	Van grote doctrinaire en praktische betekenis is ook de uitspraak van Pius XI, dat "het onmogelijk i .....
3939		→	Verder verklaart de Paus, dat de leer van het communisme en die van het Christendom lijnrecht met el .....
3940		→	Maar Pius XI zag heel goed, dat in de veertig jaren na de encycliek van Leo XIII de wereldsituatie e .....
3940		→	Hierdoor was, gelijk de Paus juist opmerkt, "de economische dictator in de plaats getreden van de vr .....
3940		→	Tot herstel van deze kritieke toestand geeft de Paus als voornaamste middelen aan: het opnieuw insch .....
3941		→	Maar de meest kenmerkende punten uit de leer van de Encycliek [652] van Pius XI zijn de twee volgen .....
3941		→	Integendeel, iedere economische activiteit moet zich laten leiden door rechtvaardigheid en liefde al .....
3941		→	Het tweede kenmerkende punt van de Encycliek [652] van Pius XI is dit: door openbare of vrije inste .....
3942		→	In deze boodschap [778] verklaart de grote Paus, "dat de Kerk het onaantastbaar recht bezit om te b .....
3942		→	Wat het eerste punt betreft, verklaart onze voorganger, dat het recht van iedere mens om de stoffeli .....
3942		→	Omtrent de arbeid leert Pius XII in aansluiting aan de Encycliek [651] van Leo XIII, dat deze voor .....
3942		→	Omtrent het gezin zegt de Paus, dat de privaateigendom van stoffelijke goederen zeer veel bijdraagt .....
3943		→	Allereerst moet worden vastgesteld, dat de economie vóór alles een zaak is van het particulier initi .....
3943		→	Maar om redenen, die onze voorgangers hebben uiteengezet, heeft ook de overheid hier een actieve rol .....
3943		→	Deze zorg van de overheid, die moet helpen, stimuleren, coördineren, aanvullen en voltooien, steunt .....
3943		→	Zeker, het is duidelijk, dat de moderne vooruitgang van de wetenschap en de ontwikkeling van de prod .....
3943		→	Maar altijd blijft staan, dat de economische activiteit van het publiek gezag, hoe breed en diepgaan .....
3944		→	Daarom achten wij het onze plicht, opnieuw te verklaren, dat het arbeidsloon niet geheel mag worden .....
3944		→	Het is duidelijk, dat de zo juist aangegeven normen altijd en overal gelden; maar bij de toepassing .....
3944		→	Nu tegenwoordig de economie in de verschillende landen zich snel ontwikkelt, vooral sinds de laatste .....
3945		→	Wij moeten hier opmerken, dat tegenwoordig in vele landen de economische situatie van die aard is, d .....
3945		→	In deze materie moet men het beginsel voor ogen houden, dat onze voorganger Pius XI z.g. in zijn Enc .....
3946		→	Aan deze eis van rechtvaardigheid kan, gelijk de ervaring leert, op verschillende manieren worden vo .....
3946		→	Wij moeten er echter tevens op wijzen, dat de juiste verhouding tussen arbeidsloon en winst moet war .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
3955	-	→	De vrede in de wereld, zo vurig verlangd door alle mensen van alle tijden, kan alleen dán tot stand .....
3955	-	→	De vooruitgang van de wetenschap en de uitvindingen van de techniek tonen ons duidelijk, dat er een .....
3955	-	→	Maar de vooruitgang van de wetenschap en de uitvindingen van de techniek tonen bovenal de oneindige .....
3956	-	→	Wat ons echter opvalt is het contrast tussen deze wonderbare orde in het heelal en de verwarring, di .....
3956	-	→	Toch heeft de Schepper in het innerlijk van de mens een orde geprent; en deze orde wordt hem door zi .....
3956	-	→	Bij velen echter heerst de verkeerde opvatting, dat men de betrekkingen tussen de individuen en hun .....
3956	-	→	Deze wetten leren de mensen duidelijk, vooreerst, hoe hun onderlinge betrekkingen moeten zijn in de .....
3957	-	→	In iedere wel geordende en goed functionerende gemeenschap moet als grondbeginsel gelden, dat iedere .....
3957	-	→	Beschouwen wij de waardigheid van de menselijke persoon in het licht van de goddelijke openbaring, d .....
3958	-	→	Om met de rechten van de mens te beginnen: iedere mens heeft recht op het leven, op de integriteit v .....
3959	-	→	Verder heeft de mens van nature het recht op respect, op zijn goede naam, op vrijheid bij het zoeken .....
3960	-	→	Eveneens heeft de mens van nature het recht op wetenschappelijke vorming, en bijgevolg op basis-onde .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4001		→	PraefatioSacrosanctum Concilium, cum sibi proponat vitam christianam inter fideles in dies augere; e .....
4002		→	Liturgia enim, per quam, maxime in divino Eucharistiae Sacrificio, "opus nostrae Redemptionis exerce .....
4003		→	Quare Sacrosanctum Concilium, de fovenda atque instauranda Liturgia quae sequuntur principia censet .....
4004		→	Traditioni denique fideliter obsequens, Sacrosanctum Concilium declarat Sanctam Matrem Ecclesiam omn .....
4005		→	Deus, "qui omnes homines vult salvos fieri et ad agnitionem veritatis venire" (1Tim 2,4) [b:1 Tim. .....
4006		→	Ideoque, sicut Christus missus est a Patre, ita et ipse Apostolos, repletos Spiritu Sancto, misit, n .....
4007		→	Ad tantum vero opus perficiendum, Christus Ecclesiae suae semper adest, praesertim in actionibus lit .....
4008		→	In terrena Liturgia caelestem illam praegustando participamus, quae in sancta civitate Ierusalem, ad .....
4009		→	Sacra Liturgia non explet totam actionem Ecclesiae; nam antequam homines ad Liturgiam accedere possi .....
4010		→	Attamen Liturgia est culmen ad quod actio Ecclesiae tendit et simul fons unde omnis eius virtus eman .....
4011		→	Ut haec tamen plena efficacitas habeatur, necessarium est ut fideles cum recti animi dispositionibus .....
4012		→	12. Vita tamen spiritualis non unius sacrae Liturgiae participatione continetur. Christianus enim ad .....
4013		→	Pia populi christiani exercitia, dummodo legibus et normis Ecclesiae conformia sint, valde commendan .....
4014		→	Valde cupit Mater Ecclesia ut fideles universi ad plenam illam, consciam atque actuosam liturgicarum .....
4015		→	Magistri, qui sacrae Liturgiae disciplinae in seminariis, studiorum domibus religiosis et facultatib .....
4016		→	Disciplina de sacra Liturgia in seminariis et studiorum domibus religiosis inter disciplinas necessa .....
4017		→	Clerici, in seminariis domibusque religiosis, formationem vitae spiritualis liturgicam adquirant, cu .....
4018		→	Sacerdotes, sive saeculares sive religiosi, in vinea Domini iam operantes, omnibus mediis opportunis .....
4019		→	Liturgicam institutionem necnon actuosam fidelium participationem, internam et externam, iuxta ipsor .....
4020		→	Transmissiones actionum sacrarum ope radiophonica et televisifica, praesertim si agatur de Sacro fac .....
4021		→	Pia Mater Ecclesia, ut populus christianus in sacra Liturgia abundantiam gratiarum securius assequat .....
4022		→	§ 1. Sacrae Liturgiae moderatio ab Ecclesiae auctoritate unice pendet: quae quidem est apud Apostoli .....
4023		→	Ut sana traditio retineatur et tamen via legitimae progressioni aperiatur, de singulis Liturgiae par .....
4024		→	Maximum est sacrae Scripturae momentum in Liturgia celebranda. Ex ea enim lectiones leguntur et in h .....
4025		→	Libri liturgici quam primum recognoscantur, peritis adhibitis et Episcopis consultis ex diversis orb .....
4026		→	Actiones liturgicae non sunt actiones privatae, sed celebrationes Ecclesiae, quae est "unitatis sacr .....
4027		→	Quoties ritus, iuxta propriam cuiusque naturam, secum ferunt celebrationem communem, cum frequentia .....
4028		→	In celebrationibus liturgicis quisque, sive minister sive fidelis, munere suo fungens, solum et totu .....
4029		→	Etiam ministrantes, lectores, commentatores et ii qui ad scholam cantorum pertinent, vero ministerio .....
4030		→	Ad actuosam participationem promovendam, populi acclamationes, responsiones, psalmodia, antiphonae, .....
4031		→	In libris liturgicis recognoscendis, sedulo attendatur ut rubricae etiam partes fidelium praevideant .....
4032		→	In Liturgia, praeter distinctionem ex munere liturgico et Ordine sacro manantem, et praeter honores .....
4033		→	Etsi sacra Liturgia est praecipue cultus divinae maiestatis, magnam etiam continet populi fidelis er .....
4034		→	Ritus nobili simplicitate fulgeant, sint brevitate perspicui et repetitiones inutiles evitent, sint .....
4035		→	Ut clare appareat in Liturgia ritum et verbum intime coniungi: 1) In celebrationibus sacris abundan .....
4036		→	§1. Linguae latinae usus, salvo particulari iure, in Ritibus latinis servetur. §2. Cum tamen, sive .....
4037		→	Ecclesia, in iis quae fidem aut bonum totius communitatis non tangunt, rigidam unius tenoris formam .....
4038		→	Servata substantiali unitate Ritus romani, legitimis varietatibus et aptationibus ad diversos coetus .....
4039		→	Intra limites in editionibus typicis librorum liturgicorum statutos, erit competentis auctoritatis e .....
4040		→	Cum tamen variis in locis et adiunctis, profundior Liturgiae aptatio urgeat, et ideo difficilior eva .....
4041		→	Episcopus ut sacerdos magnus sui gregis habendus est, a quo vita suorum fidelium in Christo quodammo .....
4042		→	Cum Episcopus in Ecclesia sua ipsemet nec semper nec ubique universo gregi praeesse possit, necessar .....
4043		→	Sacrae Liturgiae fovendae atque instaurandae studium merito habetur veluti signum providentialium di .....
4044		→	A competenti auctoritate ecclesiastica territoriali, de qua in art. 22 § 2 [al:22], expedit ut inst .....
4045		→	Eadem ratione, in singulis dioecesibus Commissio de sacra Liturgia habeatur, ad actionem liturgicam, .....
4046		→	Praeter Commissionem de sacra Liturgia, in quavis dioecesi constituantur, quantum fieri potest, etia .....
4047		→	Salvator noster, in Cena novissima, qua nocte tradebatur, Sacrificium Eucharisticum Corporis et Sang .....
4048		→	Itaque Ecclesia sollicitas curas eo intendit ne christifideles huic fidei mysterio tamquam extranei .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4001		→	Het Heilige Concilie dat zich ten doel stelt om het christelijk leven onder de gelovigen van dag tot .....
4002		→	Want de liturgie, waardoor, vooral in het goddelijk offer van de Eucharistie, "het werk van onze ver .....
4003		→	Daarom meent het heilig Concilie op de hier volgende beginselen aangaande de bevordering en de verni .....
4004		→	Tenslotte verklaart het heilig Concilie, getrouw aan de traditie, dat onze heilige Moeder de Kerk aa .....
4005		→	God "die wil, dat alle mensen gered worden en tot de kennis der waarheid komen" (1 Tim. 2, 4) [b:1 .....
4006		→	Gelijk dus Christus door de Vader is gezonden, zo heeft ook Hij de apostelen, vervuld van de Heilige .....
4007		→	Voor het voltrekken van dit grote werk is Christus altijd in Zijn Kerk aanwezig, vooral in de liturg .....
4008		→	In de aardse liturgie hebben wij door een voorsmaak deel aan de hemelse, die gevierd wordt in de hei .....
4009		→	De heilige liturgie put niet de gehele activiteit van de Kerk uit; want voordat de mensen kunnen gaa .....
4010		→	Niettemin is de liturgie het hoogtepunt, waarop de activiteit van de Kerk zich richt, en tevens de b .....
4011		→	Wil echter de liturgie deze volle werkdadigheid bereiken, dan moeten de gelovigen met de juiste inne .....
4012		→	Toch beperkt het geestelijk leven zich niet tot de deelname aan de heilige liturgie alleen. Want al .....
4013		→	De oefeningen van godsvrucht van het christenvolk worden, mits in overeenstemming met de wetten en r .....
4014		→	Het is de vurige wens van onze moeder de Kerk, dat alle gelovigen worden gevormd tot die volledige, .....
4015		→	De docenten, die in de seminaries, de studiehuizen van de religieuzen en aan de theologische faculte .....
4016		→	De wetenschap van de heilige liturgie moet in de seminaries en in de studiehuizen van de religieuzen .....
4017		→	De clerici in de seminaries en kloosters moeten een liturgische vorming in het geestelijk leven ontv .....
4018		→	De priesters, seculieren en religieuzen, die reeds werkzaam zijn in de wijngaard van de Heer, moeten .....
4019		→	De zielzorgers moeten de liturgische vorming en de actieve deelname van de gelovigen, inwendig en ui .....
4020		→	Radio- en televisie-uitzendingen van godsdienstige plechtigheden vooral van de heilige Mis, moeten d .....
4021		→	Om het christenvolk des te zekerder te laten profiteren van de overvloed van genaden, die in de heil .....
4022		→	§ 1. De regeling van de heilige liturgie berust uitsluitend bij het kerkelijk gezag, d.i. bij de Apo .....
4023		→	Om de gezonde traditie te bewaren en toch de weg te openen voor een gewettigde vooruitgang, moet de .....
4024		→	Bij de viering van de liturgie is de heilige Schrift van zeer groot belang. Want uit de heilige Schr .....
4025		→	De liturgische boeken moeten zo spoedig mogelijk worden herzien met de hulp van deskundigen en na ov .....
4026		→	De liturgische handelingen zijn geen private handelingen, maar vieringen van de Kerk, die het "sacra .....
4027		→	Wanneer bepaalde riten, overeenkomstig elks eigen aard, een gemeenschappelijke viering met zich meeb .....
4028		→	Bij de liturgische vieringen moet iedereen, bedienaar of gelovige, bij het uitoefenen van zijn funct .....
4029		→	Ook de acolieten, de lezer, commentatoren en de leden van de schola cantorum oefenen een echt liturg .....
4030		→	Om de actieve deelname te verhogen dient men de acclamaties van het volk, de antwoorden, het psalmge .....
4031		→	Bij de herziening van de liturgische boeken met men er goed op letten, dat in de rubrieken ook aange .....
4032		→	Met uitzondering van de onderscheiding, die uit de liturgische functie en uit de heilige wijding voo .....
4033		→	Hoewel de heilige liturgie op de eerste plaats een eredienst is aan de majesteit Gods, bevat ze toch .....
4034		→	De riten moeten zich kenmerken door een waardige eenvoud, bondig en doorzichtig zijn, nutteloze herh .....
4035		→	Om duidelijk te laten uitkomen, dat er in de liturgie een nauw verband bestaat tussen de rite en het .....
4036		→	§ 1. Het gebruik van de Latijnse taal moet, behoudens het particulier recht, in de Latijnse ritussen .....
4037		→	De Kerk heeft niet de bedoeling om in zaken, die niet het geloof of het welzijn van heel de gemeensc .....
4038		→	Met behoud van de eenheid van de Romeinse ritus in zijn wezenlijke bestanddelen, moet er plaats blij .....
4039		→	Binnen de grenzen, die in de officiële uitgaven van de liturgische boeken zijn vastgesteld, is het d .....
4040		→	Omdat echter op verschillende plaatsen en in verschillende omstandigheden een grondiger aanpassing v .....
4041		→	De bisschop moet beschouwd worden als de hogepriester van zijn kudde van wie het leven in Christus v .....
4042		→	Aangezien de bisschop in zijn kerk niet altijd en overal persoonlijk zijn gehele kudde kan leiden, .....
4043		→	De geestdrift voor de bevordering en de vernieuwing van de heilige liturgie wordt terecht gezien als .....
4044		→	Het bevoegde territoriaal kerkelijk gezag, waarover in artikel 22 nr. 2 [al:22], stelle een liturgi .....
4045		→	Eveneens moet er in ieder bisdom een commissie zijn voor de heilige liturgie om, onder leiding van d .....
4046		→	Naast de commissie voor de heilige liturgie moeten, zo mogelijk, in elk bisdom ook commissies worden .....
4047		→	Onze Verlosser heeft bij het laatste avondmaal, in de nacht, waarin Hij werd verraden, het eucharist .....
4048		→	Daarom geeft de Kerk zich alle zorg en moeite, dat de christengelovigen dit geheim van het geloof ni .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4001		→	Het Heilige Concilie dat zich ten doel stelt om het christelijk leven onder de gelovigen van dag tot .....
4002		→	Want de liturgie, waardoor, vooral in het goddelijk offer van Eucharistie, "het werk van onze verlos .....
4003		→	Daarom meent het heilig Concilie op de hier volgende beginselen aangaande de bevordering en de verni .....
4004		→	Tenslotte verklaart het heilig Concilie, getrouw aan de traditie, dat onze heilige Moeder de Kerk aa .....
4005		→	God "die wil, dat alle mensen gered worden en tot de kennis der waarheid komen" (1 Tim. 2, 4) [b:1 .....
4006		→	Gelijk dus Christus door de Vader is gezonden, zo heeft ook Hij de apostelen, vervuld van de Heilige .....
4007		→	Voor het voltrekken van dit grote werk is Christus altijd in Zijn Kerk aanwezig, vooral in de liturg .....
4008		→	In de aardse liturgie hebben wij door een voorsmaak deel aan de hemelse, die gevierd wordt in de hei .....
4009		→	De heilige liturgie put niet de gehele activiteit van de Kerk uit; want voordat de mensen kunnen gaa .....
4010		→	Niettemin is de liturgie het hoogtepunt, waarop de activiteit van de Kerk zich richt, en tevens de b .....
4011		→	Wil echter de liturgie deze volle werkdadigheid bereiken, dan moeten de gelovigen met de juiste inne .....
4012		→	Toch beperkt het geestelijk leven zich niet tot de deelname aan de heilige liturgie alleen. Want al .....
4013		→	De oefeningen van godsvrucht van het christenvolk worden, mits in overeenstemming met de wetten en r .....
4014		→	Het is de vurige wens van onze moeder de Kerk, dat alle gelovigen worden gevormd tot die volledige, .....
4015		→	De docenten, die in de seminaries, de studiehuizen van de religieuzen en aan de theologische faculte .....
4016		→	De wetenschap van de heilige liturgie moet in de seminaries en in de studiehuizen van de religieuzen .....
4017		→	De clerici in de seminaries en kloosters moeten een liturgische vorming in het geestelijk leven ontv .....
4018		→	De priesters, seculieren en religieuzen, die reeds werkzaam zijn in de wijngaard van de Heer, moeten .....
4019		→	De zielzorgers moeten de liturgische vorming en de actieve deelname van de gelovigen, inwendig en ui .....
4020		→	Radio- en televisie-uitzendingen van godsdienstige plechtigheden vooral van de heilige Mis, moeten d .....
4021		→	Om het christenvolk des te zekerder te laten profiteren van de overvloed van genaden, die in de heil .....
4022		→	§ 1. De regeling van de heilige liturgie berust uitsluitend bij het kerkelijk gezag, d.i. bij de Apo .....
4023		→	Om de gezonde traditie te bewaren en toch de weg te openen voor een gewettigde vooruitgang, moet de .....
4024		→	Bij de viering van de liturgie is de heilige Schrift van zeer groot belang. Want uit de heilige Schr .....
4025		→	De liturgische boeken moeten zo spoedig mogelijk worden herzien met de hulp van deskundigen en na ov .....
4026		→	De liturgische handelingen zijn geen private handelingen, maar vieringen van de Kerk, die het "sacra .....
4027		→	Wanneer bepaalde riten, overeenkomstig elks eigen aard, een gemeenschappelijke viering met zich meeb .....
4028		→	Bij de liturgische vieringen moet iedereen, bedienaar of gelovige, bij het uitoefenen van zijn funct .....
4029		→	Ook de acolieten, de lezer, commentatoren en de leden van de schola cantorum oefenen een echt liturg .....
4030		→	Om de actieve deelname te verhogen dient men de acclamaties van het volk, de antwoorden, het psalmge .....
4031		→	Bij de herziening van de liturgische boeken met men er goed op letten, dat in de rubrieken ook aange .....
4032		→	Met uitzondering van de onderscheiding, die uit de liturgische functie en uit de heilige wijding voo .....
4033		→	Hoewel de heilige liturgie op de eerste plaats een eredienst is aan de majesteit Gods, bevat ze toch .....
4034		→	De riten moeten zich kenmerken door een waardige eenvoud, bondig en doorzichtig zijn, nutteloze herh .....
4035		→	Om duidelijk te laten uitkomen, dat er in de liturgie een nauw verband bestaat tussen de rite en het .....
4036		→	§ 1. Het gebruik van de Latijnse taal moet, behoudens het particulier recht, in de Latijnse ritussen .....
4037		→	De Kerk heeft niet de bedoeling om in zaken, die niet het geloof of het welzijn van heel de gemeensc .....
4038		→	Met behoud van de eenheid van de Romeinse ritus in zijn wezenlijke bestanddelen, moet er plaats blij .....
4039		→	Binnen de grenzen, die in de officiële uitgaven van de liturgische boeken zijn vastgesteld, is het d .....
4040		→	Omdat echter op verschillende plaatsen en in verschillende omstandigheden een grondiger aanpassing v .....
4041		→	De bisschop moet beschouwd worden als de hogepriester van zijn kudde van wie het leven in Christus v .....
4042		→	Aangezien de bisschop in zijn kerk niet altijd en overal persoonlijk zijn gehele kudde kan leiden, .....
4043		→	De geestdrift voor de bevordering en de vernieuwing van de heilige liturgie wordt terecht gezien als .....
4044		→	Het bevoegde territoriaal kerkelijk gezag, waarover in artikel 22 nr. 2 [al:22], stelle een liturgi .....
4045		→	Eveneens moet er in ieder bisdom een commissie zijn voor de heilige liturgie om, onder leiding van d .....
4046		→	Naast de commissie voor de heilige liturgie moeten, zo mogelijk, in elk bisdom ook commissies worden .....
4047		→	Onze Verlosser heeft bij het laatste avondmaal, in de nacht, waarin Hij werd verraden, het eucharist .....
4048		→	Daarom geeft de Kerk zich alle zorg en moeite, dat de christengelovigen dit geheim van het geloof ni .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4101		→	Lumen gentium cum sit Christus, haec Sacrosancta Synodus, in Spiritu Sancto congregata, omnes homine .....
4102		→	Aeternus Pater, liberrimo et arcano sapientiae ac bonitatis suae consilio, mundum universum creavit, .....
4103		→	Venit igitur Filius, missus a Patre, qui nos in Eo ante mundi constitutionem elegit ac in adoptionem .....
4104		→	Opere autem consummato, quod Pater Filio commisit in terra faciendum (cf. Io 17,4) [[b:Joh. 17, 4]] .....
4105-4106		→	Ecclesiae sanctae mysterium in eiusdem fundatione manifestatur. Dominus enim Iesus Ecclesiae suae in .....
4107-4111		→	Sicut in Vetere Testamento revelatio Regni saepe sub figuris proponitur, ita nunc quoque variis imag .....
4112-4117		→	Dei Filius, in natura humana Sibi unita, morte et resurrectione sua mortem superando, hominem redemi .....
4118-4121		→	Unicus Mediator Christus Ecclesiam suam sanctam, fidei, spei et caritatis communitatem his in terris .....
4122-4124		→	In omni quidem tempore et in omni gente Deo acceptus est quicumque timet Eum et operatur iustitiam .....
4125-4126		→	Christus Dominus, Pontifex ex hominibus assumptus (cf. Hebr 5,1-5) [[b:Hebr. 5, 1-5]] novum populum .....
4127-4129		→	Indoles sacra et organice exstructa communitatis sacerdotalis et per sacramenta et per virtutes ad a .....
4130-4131		→	Populus Dei sanctus de munere quoque prophetico Christi participat, vivum Eius testimonium maxime pe .....
4132-4135		→	Ad novum Populum Dei cuncti vocantur homines. Quapropter hic populus, unus et unicus manens, ad univ .....
4136-4138		→	Ad fideles ergo catholicos imprimis Sancta Synodus animum vertit. Docet autem, Sacra Scriptura et Tr .....
4139		→	Cum illis qui, baptizati, christiano nomine decorantur, integram autem fidem non profitentur vel uni .....
4140		→	Ii tandem qui Evangelium nondum acceperunt, ad Populum Dei diversis rationibus ordinantur vgl: iiia .....
4141		→	Sicut enim Filius missus est a Patre, et Ipse Apostolos misit (cf. Io 20,21) [[b:Joh. 20, 21.]], di .....
4142		→	Christus Dominus, ad Populum Dei pascendum semperque augendum, in Ecclesia sua varia ministeria inst .....
4144		→	Missio illa divina, a Christo Apostolis concredita, ad finem saeculi erit duratura (cf. Mt 28,20) [ .....
4145		→	In Episcopis igitur, quibus presbyteri assistunt, adest in medio credentium Dominus Iesus Christus, .....
4146		→	Sicut, statuente Domino, sanctus Petrus et ceteri Apostoli unum Collegium apostolicum constituunt, p .....
4147		→	Collegialis unio etiam in mutuis relationibus singulorum Episcoporum cum particularibus Ecclesiis Ec .....
4148		→	Episcopi, utpote Apostolorum successores, a Domino, cui omnis potestas in coelo et in terra data est .....
4149-4150		→	Inter praecipua Episcoporum munera eminet praedicatio Evangelii. vgl: c. 2, n. 9 [[[2608]]] vgl: S .....
4151		→	Episcopus, plenitudine sacramenti Ordinis insignitus, est "oeconomus gratiae supremi sacerdotii"(84) .....
4152	-	→	Episcopi Ecclesias particulares sibi commissas ut vicarii et legati Christi regunt § 1: Bullarium B .....
4153-4154	-	→	Christus, quem Pater sanctificavit et misit in mundum (cf. Io 10,36) [[b:Joh. 10, 36]], consecratio .....
4155	-	→	In gradu inferiori hierarchiae sistunt Diaconi, quibus "non ad sacerdotium, sed ad ministerium" manu .....
4156	-	→	Sancta Synodus, muneribus Hierarchiae declaratis, libenter animum advertit statui illorum christifid .....
4157	-	→	Nomine laicorum hic intelleguntur omnes christifideles praeter membra ordinis sacri et status religi .....
4158	-	→	Ecclesia sancta, ex divina institutione, mira varietate ordinatur et regitur. "Sicut enim in uno cor .....
4159	-	→	Laici in Populo Dei congregati et in uno Corpore Christi sub uno capite constituti, quicumque sunt, .....
4160	-	→	Supremus et aeternus Sacerdos Christus Iesus, cum etiam per laicos suum testimonium suumque servitiu .....
4161	-	→	Christus, Propheta magnus, qui et testimonio vitae et verbi virtute Regnum proclamavit Patris, usque .....
4162	-	→	Christus, factus oboediens usque ad mortem et propter hoc a Patre exaltatus (cf. Phil 2,8-9) [[b:Fi .....
4163	-	→	Laici, sicut omnes christifideles, ius habent ex spiritualibus Ecclesiae bonis, verbi Dei praesertim .....
4164	-	→	Unusquisque laicus debet esse coram saeculo testis resurrectionis et vitae Domini Iesu atque signum .....
4165	-	→	Ecclesia, cuius mysterium a Sacra Synodo proponitur, indefectibiliter sancta creditur. Christus enim .....
4166	-	→	Omnis perfectionis divinus Magister et Exemplar, Dominus Iesus, sanctitatem vitae, cuius Ipse et auc .....
4167	-	→	Consilia evangelica castitatis Deo dicatae, paupertatis et oboedientiae, utpote in verbis et exempli .....
4168	-	→	Ecclesia, ad quam in Christo Iesu vocamur omnes et in qua per gratiam Dei sanctitatem acquirimus, no .....
4169	-	→	Donec ergo Dominus venerit in maiestate sua et omnes Angeli cum eo (cf. Mt 25,31) [[b:Mt. 25, 31]] .....
4170	-	→	Hanc communionem totius Iesu Christi Mystici Corporis apprime agnoscens, Ecclesia viatorum inde a pr .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4101		→	Omdat Christus het licht is van de volken, heeft dit heilig Concilie, in de Heilige Geest vergaderd, .....
4102		→	De eeuwige Vader heeft door een soeverein en mysterievol raadsbesluit van zijn wijsheid en goedheid .....
4103		→	Zo kwam dan de Zoon, gezonden door de Vader, die ons in Hem heeft uitverkoren vóór de grondlegging d .....
4104		→	Na de voltooiing van het werk, dat de Zoon in opdracht van de Vader op aarde moest verrichten (Joh. .....
4105-4106		→	Het mysterie van de heilige Kerk openbaart zich in haar stichting. Want de Heer Jezus begon de stich .....
4107-4111		→	Zoals in het Oude Testament het Koninkrijk dikwijls onder beelden wordt geopenbaard, zo wordt ook nu .....
4112-4117		→	De Zoon van God heeft in de menselijke natuur, die Hij had aangenomen, door zijn dood en verrijzenis .....
4118-4121		→	De enige Middelaar Christus heeft zijn heilige Kerk, de gemeenschap van geloof, hoop en liefde hier .....
4122-4124		→	In elke tijd en uit elk volk is ieder, die God vreest en het goede doet, Hem welgevallig. (Hand. 10, .....
4125-4126		→	Christus de Heer, de Hogepriester, genomen uit de mensen (Hebr. 5, 1-5)[[b:Hebr. 5, 1-5]], heeft het .....
4127-4129		→	Het heilig en organisch karakter van deze priesterlijke gemeenschap wordt gerealiseerd door de Sacra .....
4130-4131		→	Het heilige volk van God deelt ook in de profetische zending van Christus, doordat het zijn levend g .....
4132-4135		→	Tot het nieuwe volk Gods zijn alle mensen geroepen. Daarom moet dit volk, één en enig blijvend, zich .....
4136-4138		→	Op de eerste plaats richt het heilig Concilie zijn aandacht op de katholieken. Op grond van de Heili .....
4139		→	De Kerk voelt zich met hen, die gedoopt zijn en de naam van christen dragen, maar niet het volledige .....
4140		→	Wat tenslotte degenen betreft die het Evangelie nog niet hebben ontvangen: zij staan op verschillend .....
4141		→	Want zoals de Zoon gezonden is door de Vader, heeft ook Hijzelf de apostelen gezonden (Joh. 20, 21.) .....
4142		→	Voor de leiding en de steeds grotere uitbreiding van het volk Gods heeft Christus, de Heer, in zijn .....
4144		→	Die Goddelijke zending, door Christus aan de apostelen toevertrouwd, zal duren tot aan het eind van .....
4145		→	In de persoon van de bisschoppen, ter zijde gestaan door de priesters, is dus de Heer Jezus Christus .....
4146		→	Zoals de heilige Petrus en de andere apostelen krachtens de wil van de Heer één apostelcollege vorme .....
4147		→	De collegiale eenheid treedt ook aan het licht in de wederzijdse betrekkingen van de afzonderlijke b .....
4148		→	Als opvolgers van de apostelen ontvangen de bisschoppen van de Heer, aan wie alle macht is gegeven i .....
4149-4150		→	Onder de voornaamste functies van de bisschoppen neemt de prediking van het Evangelie een bijzondere .....
4151		→	De bisschop, bekleed met de volheid van het priesterschap, is de beheerder van de genade van het hog .....
4152	-	→	De bisschoppen besturen de hun aangewezen particuliere Kerken als plaatsbekleders en afgezanten van .....
4153-4154	-	→	Christus, die door de Vader werd geheiligd en in de wereld gezonden (Joh. 10, 36)[b:Joh. 10, 36], he .....
4155	-	→	Op een lagere trap van de hiërarchie staan de diakens, die de handen opgelegd krijgen "niet voor het .....
4156	-	→	Na de functies van de hiërarchie te hebben uiteengezet, wil het heilig Concilie thans zijn aandacht .....
4157	-	→	Onder leken verstaan wij hier alle gelovigen, die niet behoren tot de geestelijkheid en tot de in de .....
4158	-	→	De heilige Kerk vertoont krachtens de goddelijke instelling een wonderbare verscheidenheid in ordeni .....
4159	-	→	De leken, verenigd in het volk Gods en geplaatst in het éne Lichaam van Christus onder één hoofd, wo .....
4160	-	→	Omdat de eeuwige Hogepriester Christus Jezus ook door de leken zijn eigen getuigenis en zijn eigen d .....
4161	-	→	Christus, de grote Profeet, die door het getuigenis van zijn leven en door de kracht van zijn woord .....
4162	-	→	Christus is gehoorzaam geworden tot de dood en daarom door de Vader hoog verheven (Fil. 2, 8-9)[[b:F .....
4163	-	→	Gelijk alle gelovigen, hebben de leken het recht om van hun herders in overvloed hun aandeel te ontv .....
4164	-	→	Iedere leek moet voor het forum van de wereld een getuige zijn van de verrijzenis van en het leven v .....
4165	-	→	De Kerk, waarvan het mysterie door het Concilie wordt uiteengezet, bezit, naar wij vast geloven, een .....
4166	-	→	De Heer Jezus, die goddelijke Leraar en het Toonbeeld van alle volmaaktheid, heeft al zijn leerlinge .....
4167	-	→	De evangelische raden van aan God gewijde zuiverheid, van armoede en gehoorzaamheid, zoals die gebas .....
4168	-	→	Zolang wij derhalve leven in het lichaam, zijn wij ver van de Heer" (2 Kor. 5, 6)[b:2 Kor. 5, 6], en terwijl wij reeds de eerstelingen van de Geest bezitten, verzuchten wij over ons eigen lot (Rom. 8, 23)[[b:Rom. 8, 23]] en verlangen wij met Christus te zijn. (Fil. 1, 23)[[b:Fil. 1, 23]] Maar diezelfde liefde dringt ons om meer te leven voor Hem, die ter wille van ons is gestorven en verrezen. (2 Kor. 5, 15)[[b:2 Kor. 5, 15]] Het is daarom ons streven, in alles aan de Heer te behagen (2 Kor. 5, 9)[[b:2 Kor. 5, 9]], en wij leggen de wapenrusting Gods aan om te kunnen stand houden tegen de listen van de duivel en weerstand te kunnen bieden op de boze dag. (Ef. 6, 11-13)[[b:Ef. 6, 11-13]] Omdat wij echter dag noch uur kennen, moeten wij, volgens de vermaning van de Heer, voortdurend waakzaam zijn om, na het voleinden van onze enige aardse levensloop (Hebr. 9, 27)[[b:Hebr. 9, 27]], met Hem te mogen binnentreden om bruiloft te vieren en te mogen behoren tot de gezegenden (Mt. 25, 31-46)[[b:Mt. 25, 31-46]] en niet, als slechte en luie dienaars (Mt. 25, 26)[[b:Mt. 25, 26]], verwezen te worden naar het eeuwige vuur (Mt. 25, 41)[[b:Mt. 25, 41]], naar de duisternis daarbuiten, waar "geween zal zijn en tandengeknars" (Mt. 22, 13; Mt. 25, 30)[b:Mt. 22, 13; Mt. 25, 30]. Want, voordat wij met de verheerlijkte Christus mogen heersen, zullen wij allen verschijnen "voor Christus' rechterstoel, opdat ieder het loon ontvangt voor wat hij in dit leven heeft gedaan, goed of kwaad" (2 Kor. 5, 10)[b:2 Kor. 5, 10] ; en bij het einde van de wereld "zullen zij, die het goede deden, te voorschijn treden tot de opstanding ten leven, maar die het kwade deden, tot de opstanding ten oordeel" (Joh. 5, 29)[b:Joh. 5, 29] (Mt. 25, 46)[[b:Mt. 25, 46]]. In de overtuiging dus, dat "het lijden van deze tijd niet opweegt tegen de heerlijkheid, waarvan ons de openbaring te wachten staat" (Rom. 8, 18)[b:Rom. 8, 18] (2 Tim. 2, 11-12)[[b:2 Tim. 2, 11-12]], zien wij, sterk door het geloof, uit naar "de zalige hoop en de heerlijke Verschijning van onze grote God en Heiland, Christus Jezus" (Tit. 2, 13)[b:Tit. 2, 13], die "ons armzalig lichaam zal herscheppen om het gelijkvormig te maken aan zijn verheerlijkte lichaam" (Fil. 3, 21)[b:Fil. 3, 21] en die zal komen "om verheerlijkt te worden onder zijn heiligen en gevierd onder al de gelovigen" (2 Tess. 1, 10)[b:2 Tess. 1, 10].">De Kerk, waartoe wij allen geroepen worden in Christus Jezus en waarin wij door Gods genade tot de h .....
4169	-	→	Zolang daarom de Heer niet is gekomen in zijn heerlijkheid, vergezeld van alle engelen (Mt. 25, 31)[ .....
4170	-	→	In het vaste geloof aan deze gemeenschap van geheel het mystieke Lichaam van Jezus Christus, heeft d .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4180		→	De geschiedenis, de tradities en talrijke kerkelijke instellingen laten duidelijk zien, welke grote .....
4181		→	Een deelnemen aan de eredienst dat afbreuk doet aan de eenheid van de Kerk of een formele instemming .....
4182		→	Op grond van de genoemde beginselen mogen aan de Oosterse Christenen, die te goeder trouw gescheiden .....
4183		→	Op grond van dezelfde beginselen is het deelnemen door katholieken en de gescheiden Oosterse broeder .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4185-4186	-	→	De bevordering van het herstel der eenheid onder alle christenen is een van de voornaamste doelstell .....
4187	-	→	Hierin heeft Gods liefde zich onder ons geopenbaard, dat de eniggeboren Zoon van God door de Vader i .....
4188-4190	-	→	In deze ene en enige Kerk van God hebben reeds in het begin zich enkele scheuringen voorgedaan (1 K .....
4191	-	→	De zorg voor het herstel van de eenheid is iets dat de gehele Kerk aangaat, gelovigen zowel als herd .....
4192	-	→	De wijze en de methode, waarop men het katholiek geloof formuleert, mag niet in het minst een belets .....
4193	-	→	De Kerken van het Oosten en het Westen zijn vele eeuwen lang hun eigen weg gegaan, terwijl zij toch .....
4193	-	→	Het is ook algemeen bekend, met hoeveel liefde de oosterse christenen de heilige liturgie vieren, vo .....
4193	-	→	Bovendien volgden de Kerken van het Oosten reeds vanaf de oudste tijd hun eigen discipline, bekracht .....
4194	-	→	Wat hierboven is gezegd omtrent de rechtmatige verscheidenheid, willen wij ook graag toepassen op he .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4195	-	→	Nostra aetate, in qua genus humanum in dies arctius unitur et necessitudines inter varios populos au .....
4196	-	→	Iam ab antiquo usque ad tempus hodiernum apud diversas gentes invenitur quaedam perceptio illius arc .....
4197	-	→	Ecclesia cum aestimatione quoque Muslimos respicit qui unicum Deum adorant, viventem et subsistentem .....
4198	-	→	Mysterium Ecclesiae perscrutans, Sacra haec Synodus meminit vinculi, quo populus Novi Testamenti cum .....
4199	-	→	Nequimus vero Deum omnium Patrem invocare, si erga quosdam homines, ad imaginem Dei creatos, fratern .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4195	-	→	In onze tijd, nu de mensheid steeds sterker groeit naar een eenheid, en de onderlinge betrekkingen t .....
4196	-	→	De verschillende niet-christelijke godsdienstenReeds vanaf de vroegste tijden tot op onze dagen vind .....
4197	-	→	De IslamDe Kerk beschouwt ook met hoogachting de moslims N.v.d.r.: de Latijnse tekst...N.v.d.r.: de .....
4198	-	→	Het Joodse volkHet mysterie van de Kerk bestuderend, denkt dit heilig Concilie aan de band, waardoor .....
4199	-	→	Veroordeling van elke discriminatieWij kunnen onmogelijk God, de Vader van alle mensen, aanroepen, w .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4201		→	Door eerbiedig te luisteren naar het Woord Gods en het vrijmoedig te verkondigen, geeft de Heilige S .....
4202		→	Het heeft God in zijn goedheid en wijsheid behaagd, zich zelf te openbaren en het geheim van zijn ra .....
4203		→	God, die door het Woord alles schept (Joh. 1, 3)[[b:Joh. 1, 3]] en in stand houdt, geeft in het gesc .....
4204		→	Nadat God nu vele malen en op velerlei wijzen gesproken had door de profeten, heeft Hij "nu op het e .....
4205		→	Aan de openbarende God is de mens "de gehoorzaamheid van het geloof" verschuldigd (Rom. 16, 26)[b:Ro .....
4206		→	Door de goddelijke Openbaring heeft God zich zelf en zijn eeuwige raadsbesluiten omtrent het heil va .....
4207-4208		→	In zijn grote goedheid heeft God bepaald, dat hetgeen Hij tot heil van alle volken had geopenbaard, .....
4209-4211		→	Daarom moest de apostolische prediking, die in de geïnspireerde boeken op bijzondere wijze ligt uitg .....
4212		→	De heilige Overlevering en de Heilige Schrift zijn dus nauw met elkaar verbonden en hebben innig dee .....
4213-4214		→	De heilige Overlevering en de Heilige Schrift vormen één heilige schat van het woord Gods, die aan d .....
4215-4216		→	Het door God geopenbaarde, dat in de Heilige Schrift staat opgetekend en zich aan ons aanbiedt, is o .....
4217-4219		→	Aangezien echter God in de Heilige Schrift door mensen op menselijke wijze heeft gesproken XVII, 6, .....
4220		→	In de Heilige Schrift toont zich dus het wonderbare "afdalen" van de eeuwige Wijsheid, steeds met be .....
4221		→	In zijn zorg voor het heil van de gehele mensheid, dat Hij op het oog had en wilde voorbereiden, hee .....
4222		→	Het heilsbestel van het Oude Verbond was vooral hiertoe door God gewild om de komst van Christus, on .....
4223		→	Daarom heeft God, die de boeken der beide Testamenten heeft geïnspireerd en hun auteur is, het in zi .....
4224		→	Het woord van God, dat een goddelijke kracht is tot heil van ieder, die er in gelooft (Rom. 1, 16)[[ .....
4225		→	Het is voor iedereen duidelijk, dat onder alle boeken van de Schrift, ook van het Nieuwe Testament, .....
4226		→	Onze moeder, de heilige Kerk, heeft beslist en standvastig gehouden en houdt nog altijd, dat de vier .....
4227		→	Naast de vier Evangelies bevat de canon van het Nieuwe Testament ook de brieven van de heilige Paulu .....
4228		→	De Kerk heeft de Heilige Schrift, zoals ook het Lichaam des Heren zelf, altijd vereerd, doordat zij, .....
4229		→	Voor de christengelovigen moet de weg tot de heilige Schrift wijd open staan. Daarom heeft de Kerk v .....
4230		→	De Bruid van het vleesgeworden Woord, de Kerk, onderricht door de Heilige Geest, geeft zich alle moe .....
4231		→	De heilige theologie heeft tot blijvende grondslag het geschreven woord Gods tezamen met de heilige .....
4232-4234		→	Daarom moeten alle clerici, vooral de priesters van Christus en de anderen, die als diaken of catech .....
4235		→	Moge zo dus door het lezen en bestuderen van de heilige Boeken "het woord des Heren zijn luisterrijk .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4240-4241		→	Haec Vaticana Synodus declarat personam humanam ius habere ad libertatem religiosam. Huiusmodi liber .....
4242		→	Quae clarius adhuc patent consideranti supremam humanae vitae normam esse ipsam legem divinam, aeter .....
4244		→	Quae de iure hominis ad libertatem religiosam declarat haec Vaticana Synodus, fundamentum habent in .....
4245		→	Caput est ex praecipuis doctrinae catholicae, in verbo Dei contentum et a Patribus constanter praedi .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4240-4241		→	Dit Vaticaans Concilie kent aan de menselijke persoon het recht toe op godsdienstvrijheid. Deze vrij .....
4242		→	Dit alles wordt nog duidelijker, als men in aanmerking neemt, dat de hoogste norm van het menselijk .....
4244		→	Wat dit Vaticaans Concilie verklaart omtrent het recht van de mens op godsdienstvrijheid, is gebasee .....
4245		→	Een uiterst belangrijk punt van de katholieke leer, dat vervat ligt in het woord Gods en door de Vad .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4301		→	De nauwe verbondenheid van de Kerk met de gehele mensengemeenschapDe vreugde en de hoop, het leed en .....
4302		→	Tot wie het Concilie zich richtDaarom richt het Tweede Vaticaans Concilie, na zich dieper te hebben .....
4303		→	De dienst aan de mensIn onze tijd is de mensheid vol bewondering voor haar eigen uitvindingen en haa .....
4304		→	Hoop en angstWil de Kerk deze taak kunnen vervullen, dan moet zij voortdurend de tekenen van de tijd .....
4305		→	Diepgaande veranderingenDe huidige geestelijke onrust en de diepgaande veranderingen in de levensoms .....
4306		→	Sociale veranderingenDit brengt met zich mee steeds radicale veranderingen in de traditionele locale .....
4307		→	Psychologische, morele en godsdienstige veranderingenDe verandering van mentaliteit en structuren st .....
4308		→	Spanningen in de moderne wereldDeze snelle ontwikkeling, die niet zelden ordeloos verloopt, en reeds .....
4309		→	De meer algemene aspiraties van de mensheidIntussen wint altijd meer de overtuiging veld, dat de men .....
4310		→	De diepste vragen van de mensheidInderdaad, de verschillende spanningen, die op de moderne wereld dr .....
4311		→	Beantwoorden aan de stuwing van de GeestHet volk Gods leeft in het vaste geloof, dat het geleid word .....
4312		→	De mens als beeld van GodGelovigen en niet-gelovigen zijn het er vrijwel over eens, dat alles op aar .....
4313		→	De zondeHoewel door God geplaatst in een staat van gerechtigheid, heeft de mens, verleid door de Boz .....
4314		→	De wezenselementen van de mensAls een eenheid van lichaam en ziel verenigt de mens in zich, juist do .....
4315		→	De waardigheid van het verstand; de waarheid en de wijsheid. Omdat de mens deel heeft aan het lic .....
4316		→	De waardigheid van het zedelijk gewetenIn het diepst van zijn geweten ontdekt de mens een wet, die h .....
4317		→	Het grote goed van de vrijheidMaar de mens kan slechts in vrijheid tot het goede keren, een vrijheid .....
4318		→	Het geheim van de doodNergens wordt het raadsel van het menselijk bestaan zo groot als ten aanzien v .....
4319		→	Vormen en oorzaken van het atheïsmeDe diepste grond van de waardigheid van de mens bestaat in zijn r .....
4320		→	Het atheïsme als systeemHet moderne atheïsme vertoont dikwijls ook een systematische vorm, die, om t .....
4321		→	De houding van de Kerk tegenover het atheïsmeDe Kerk, getrouw aan haar verplichtingen jegens God en .....
4322		→	Christus, de Nieuwe MensIn werkelijkheid vindt het mysterie van de mens alleen klaarheid in het lich .....
4323		→	De bedoeling van het ConcilieEen der voornaamste aspecten van de moderne wereld is zeker een grotere .....
4324		→	Het gemeenschapskarakter van de menselijke roeping in God planGod, wiens vaderlijke zorg zich over a .....
4325		→	De onderlinge afhankelijkheid van de menselijke persoon en de menselijke samenlevingUit het feit, da .....
4326		→	De bevordering van het algemeen welzijnDe onderlinge afhankelijkheid, die met de dag sterker wordt e .....
4327		→	Eerbied voor de menselijke persoonOm over te gaan tot praktische en meer urgente gevolgtrekkingen: h .....
4328		→	Eerbied en liefde jegens de tegenstandersDe eerbied en de liefde moeten zich eveneens uitstrekken to .....
4329		→	De wezenlijke gelijkheid van alle mensen en de sociale rechtvaardigheidOmdat alle mensen, begiftigd .....
4330		→	De noodzaak om een individualistische ethica te doorbrekenVanwege de grote omvang en het snelle temp .....
4331		→	Verantwoordelijkheid en medewerkingOm iedereen in staat te stellen, zijn gewetensplicht met grotere .....
4332		→	Het mensgeworden Woord en de menselijke solidariteitGod heeft de mensen geschapen niet om als eenlin .....
4333		→	ProbleemstellingDe mens is er altijd op uit geweest om door zijn arbeid en zijn vernuft een ruimere .....
4334		→	De waarde van de menselijke activiteitVoor de gelovigen staat één ding vast: op zich zelf beschouwd .....
4335		→	Normen voor de menselijke activiteitGelijk de menselijke activiteit voortkomt uit de mens, zo is ze .....
4336		→	De rechtmatige autonomie van de aardse werkelijkhedenToch schijnen velen van onze tijdgenoten de vre .....
4337		→	De menselijke activiteit, aangetast door de zondeMaar geheel in overeenstemming met een eeuwenlange .....
4338		→	De menselijke activiteit, tot haar volmaaktheid gebracht in het PaasmysterieHet Woord Gods, waardoor .....
4339		→	Een nieuwe aarde en een nieuwe hemelWij weten niet, wanneer de voltooiing van de aarde en de menshei .....
4340		→	De betrekkingen tussen Kerk en wereldAlles wat wij gezegd hebben over de waardigheid van de menselij .....
4341		→	De hulp, die de Kerk wil bieden aan iedere mensDe moderne mens is op weg naar een vollediger ontwikk .....
4342		→	De hulp, die de Kerk wil bieden aan de menselijke samenlevingDe innerlijke verbondenheid van de mens .....
4343		→	De hulp, die de Kerk door de Christenen wil bieden aan de menselijke activiteitHet Concilie spoort d .....
4344		→	De hulp, die de Kerk ontvangt van de moderne wereldGelijk het voor de wereld van belang is de Kerk t .....
4345		→	Christus, Alpha en OmegaBij alle hulp, die de Kerk aan de wereld geeft en in rijke mate van haar ont .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4350		→	Theologische kwalificatie van de leer in "Lumen Gentium"Men heeft de vraag gesteld, wat de theologis .....
4351		→	Bij deze gelegenheid verwijst de doctrinaire commissie naar haar Verklaring [7944] van 6 maart 1964 .....
4352		→	Vooafgaande verklarende nota bij het 3e hoofdstuk van "Lumen Gentium"Vervolgens wordt op hoger Gezag .....
4353		→	VOORAFGAANDE VERKLARENDE NOTA "De commissie heeft besloten, aan de beoordeling van de Modi de volgen .....
4354-4355		→	Men wordt lid van het College krachtens de bisschopsconsecratie en door de hiërarchische gem .....
4356		→	Omtrent het College, dat niet mogelijk is zonder het Hoofd, wordt gezegd, dat het "ook drage .....
4357-4358		→	De paus kan als Opperherder van de Kerk te allen tijde zijn macht naar eigen goeddunken uito .....
4359		→	N.B. Zonder de hiërarchische gemeenschap, is de uitoefening van de sacramenteel-ontologische functie .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4400		→	The reverent, unbroken practice of burying the bodies of the faithful departed is something the Chur .....
4400		→	All necessary measures must be taken to preserve the practice of reverently burying the faithful dep .....
4400		→	It has seemed the wiser course, however, to relax somewhat the prescriptions of canon law touching o .....
4400		→	From this it follows that the sacraments or public prayers are not to be refused to those who have c .....
4400		→	The devout attitude of the faithful toward the ecclesiastical tradition must be kept from being harm .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4400		→	Piam et constantem christianorum consuetudinem fidelium cadavera humandi Ecclesia semper fovere stud .....
4400		→	1. curandum omnino ut consuetudo fidelium, defunctorum corpora sepeliendi sancte servetur; quapropte .....
4400		→	2. ne autem difficultates ex hodiernis rerum adiunctis exsurgentes plus aequo augeantur, et ne frequ .....
4400		→	3. inde etiam sequitur, iis qui elegerint proprii cadaveris cremationem, non esse, ex hoc capite, de .....
4400		→	4. ne autem pius christifidelium sensus erga ecclesiasticam traditionem detrimentum patiatur et ut E .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4400		→	De Kerk heeft altijd met klem de respectvolle, ononderbroken praktijk van het begraven van het stoff .....
4400		→	Alle noodzakelijke maatregelen moeten worden genomen om de praktijk van het respectvol begraven van .....
4400		→	Het leek echter verstandiger om de voorschriften van het kerkelijk recht met betrekking tot crematie .....
4400		→	Hieruit volgt dat de sacramenten of openbare gebeden niet mogen worden geweigerd aan degenen die voo .....
4400		→	De vrome houding van de gelovigen tegenover de kerkelijke traditie moet ongeschonden blijven en de n .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4402-4403		→	De Katholieke exegeet moet onder leiding van de Kerk voordeel trekken uit alles, wat vroegere tekstv .....
4404-4407		→	Om een juist oordeel te vormen over de waarde van wat in het Evangelie wordt geopenbaard, moet de ex .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4410		→	Het is ons namelijk bekend, dat sommigen, bij het spreken en schrijven over dit heilig Geheim, aanga .....
4411		→	2. Enkele punten, die door de Paus worden afgewezenMen mag nl., om maar een voorbeeld te noemen, de .....
4412		→	4. De eucharistische tegenwoordigheid als "werkelijke" tegenwoordigheidDeze tegenwoordigheid wordt e .....
4413		→	1. De betekenis van de term "Transsubstantiatie"Willen wij deze wijze van tegenwoordigheid, die de w .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4420		→	Op het ogenblik waarop wij het woord gaan richten tot dit auditorium, uniek in de wereld, gevoelen w .....
4421		→	Morele ratificatie van de V.N.Onze boodschap wil op de eerste plaats zijn een plechtige morele bekra .....
4422-4423		→	Niet de een tegen de anderEn nu zijn wij aan het voornaamste punt van onze boodschap gekomen. Het is .....
4424-4425		→	Bouwen op geestelijke beginselenEen woord nog, mijne, heren, een laatste woord.Het gebouw, dat gij b .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4430-4433		→	Vandaar dat paus Paulus VI en patriarch Athenagoras I met zijn synode, overtuigd hiermee het gemeens .....
4434-4435		→	Paus Paulus VI en patriarch Athenagoras I met zijn synode zijn er zich van bewust dat dit gebaar wed .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4440		→	De ontwikkeling van de volken, vooral van die, welke zich inspannen om het leed van honger, gebrek, .....
4441		→	In onze tijd constateren wij bij de mensen het streven naar een betere voeding en een betere gezondh .....
4442		→	De groeiende economische tegenstelling tussen de volkenDit alles toegegeven, blijft het maar al te d .....
4443		→	De toenemende sociale onrustTezelfdertijd hebben de sociale conflicten een wereldwijde omvang aangen .....
4444		→	De botsing tussen twee beschavingenBovendien heeft de botsing tussen de traditionele beschaving en d .....
4445		→	Kerk en wereldMaar tegenwoordig zijn in die landen de initiatieven van individuen en groepen niet me .....
4446		→	Christelijke visie op de ontwikkelingDe ontwikkeling, waarover wij spreken, beperkt zich niet tot ee .....
4447		→	Naar een meer menselijke situatieVraagt de verwezenlijking van de ontwikkeling een steeds groter aan .....
4448		→	De universele bestemming van de aardse goederenOp de eerste bladzijde van de H. Schrift lezen wij de .....
4449		→	De eigendom"Wie de goederen van deze wereld bezit en zijn broeder gebrek ziet lijden, maar zijn hart .....
4450		→	Het gebruik van de winstHet gemeenschappelijk welzijn eist dus soms de onteigening van het grondbezi .....
4451		→	Het liberale kapitalismeMaar helaas heeft deze nieuwe situatie in de samenleving geleid tot opvattin .....
4452		→	De bekoring van het geweldEr bestaan ongetwijfeld situaties, waarvan de onrechtvaardigheid tenhemels .....
4453		→	RevolutieHet is voldoende bekend, dat opstand en revolutie - afgezien van het geval van een evidente .....
4454		→	Goede programma's en planningHet particulier initiatief en het spel van de concurrentie alleen zulle .....
4455		→	Het probleem van de bevolkingsgroeiHet is waar, dat een snelle demografische groei maar al te vaak d .....
4456		→	De bekoring van het materialismeDe arme volken kunnen zich niet genoeg in acht nemen voor de verleid .....
4457		→	Conclusie: naar een integraal humanismeEen integraal humanisme: ziedaar wat men moet nastreven. Zie .....
4458		→	De volledige ontwikkeling van de menselijke persoon kan niet tot stand komen zonder de solidaire ont .....
4459		→	Broederschap van de volkenHet gaat hier allereerst over een plicht van de meer welgestelden. Hun ver .....
4460		→	In de toekomstMaar dit alles is niet voldoende, evenmin als de reeds gedane private en publieke inve .....
4461		→	De plicht van solidariteitOmdat de plicht van solidariteit niet alleen bestaat tussen de afzonderlij .....
4462		→	Alle, zelfs de krachtigste pogingen om de ontwikkelingslanden te helpen op financieel en technisch p .....
4463		→	Over de grens van het liberalisme heenDit alles betekent, dat de wet van de vrije handel alleen niet .....
4464		→	De rechtvaardigheid van overeenkomsten op internationaal niveauDe leer van onze voorganger Leo XIII .....
4466		→	Internationale overeenkomstenMen moet op dit gebied met volkomen gelijke maten meten. Wat geldt voor .....
4467		→	Het racismeHet racisme is niet uitsluitend eigen aan de jonge volken, waar het soms schuil gaat acht .....
4468		→	SamenvattingDe al te grote economische, sociale en culturele ongelijkheid tussen de volken, is de oo .....
4469		→	Gegronde hoop op een betere wereldSommigen zullen deze verwachtingen misschien een utopie noemen. He .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4470-4473		→	Quibus rebus in sua luce positis, perspicue et notae et necessitates coniugalis amoris propriae pate .....
4474		→	Quas ob causas amor coniugum ab ipsis exigit, ut munus suum probe noverint, paternitatem consciam at .....
4475		→	Hi actus, quibus coniuges intime et caste copulantur, et per quos vita humana propagatur, quemadmodu .....
4476		→	Quare primariis hisce principiis humanae et christianae doctrinae de matrimonio nixi, iterum debemus .....
4477-4479		→	Attamen, contra huiusmodi Ecclesiae doctrinam de coniugii moribus dirigendis, quidam nostris tempori .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4470-4473		→	In dit licht treden duidelijk de eigenschappen en eisen naar voren die kenmerkend zijn voor de echte .....
4474		→	De echtelijke liefde verlangt derhalve van de echtgenoten, dat zij zich terdege bewust zijn van hun .....
4475		→	De daden waarbij de echtgenoten zich innig en kuis verenigen en waardoor het menselijk leven wordt o .....
4476		→	Steunend op deze grondbeginselen van de menselijke en christelijke huwelijksleer moeten wij dan ook .....
4477-4479		→	Tegen deze leer van de Kerk inzake de huwelijksmoraal werpt men heden ten dage echter op, zoals wij .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4500		→	Gezien dit grote verschil in situatie kunnen wij moeilijk een algemeen geldige oplossing voorstellen .....
4501		→	Terwijl de technisch-wetenschappelijke vooruitgang het landschap van de mens volkomen verandert en t .....
4502		→	Het dubbele verlangen naar gelijkheid en medeverantwoordelijkheid vraagt om een democratische vorm v .....
4503		→	De politieke actie - is het nog nodig op te merken, dat het hier om actie, niet om ideologie gaat? - .....
4504		→	Sommige geleerden beginnen thans over de teruggang van de ideologieën te spreken; misschien schept d .....
4505		→	Er zijn christenen in onze tijd die zich voelen aangetrokken tot het socialisme in de verschillende .....
4506		→	Andere christenen vragen zich zelfs af, of de historische ontwikkeling van het marxisme niet reeds e .....
4507		→	Sommigen menen, dat het marxisme in wezen de concrete praktijk van de klassenstrijd blijft. Vanuit h .....
4508		→	Al is het mogelijk in de concrete beleving van het marxisme deze verschillende aspecten en de vragen .....
4509		→	Aan de andere kant ziet men thans een vernieuwing van de liberale ideologie. En dat ofwel uit naam v .....
4510		→	Overigens hebben de concrete stelsels waarin de ideologieën zich proberen te verwerkelijken ons de l .....
4511		→	In deze wereld, die wordt overheerst door een technisch-wetenschappelijke verandering welke haar naa .....
4512		→	De achterdocht van de menswetenschappen raakt de christenen meer dan de anderen; maar zij staan niet .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4520-4521		→	Recente dwalingen rond het geloof in de mens geworden Zoon van GodEr bestaat een duidelijke tegenspr .....
4522		→	Recente dwalingen over de allerheiligste Drie-eenheid en met name over de Heilige GeestDwalend is de .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4530		→	De ene Kerk van ChristusEen is de Kerk, "die onze Verlosser na zijn verrijzenis aan Petrus als herde .....
4531-4533		→	De onfeilbaarheid van de hele Kerk'Hetgeen God tot heil van alle volken had geopenbaard, moest naar .....
4534-4536		→	De onfeilbaarheid van het leerambt van de KerkJezus Christus heeft gewild dat het leerambt der herde .....
4537-4538		→	De gave van de onfeilbaarheid van de Kerk niet afzwakkenUit wat gezegd is over de omvang en de voorw .....
4539-4540		→	Het begrip van de onfeilbaarheid van de Kerk niet verdraaienHet doorgeven van de goddelijke openbari .....
4541		→	De Kerk verbonden met het priesterschap van ChristusChristus de Heer, hogepriester van een nieuw en .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4550		→	Het probleem van de abortus provocatus en het eventueel ruimte scheppen daarvoor in de wetgeving is .....
4551		→	Wat betreft de wederzijdse rechten en plichten van de persoon en van de gemeenschap, behoort het tot .....
4552		→	Het eerste recht van een menselijke persoon is zijn leven. Hij heeft nog andere hoge waarden en bepa .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4570		→	Getuigenis en zending van JezusHet getuigenis dat de Heer over zichzelf geeft en dat Lucas in zijn E .....
4571		→	De verkondiging van bevrijdend heilAls kern en hart van de Blijde Boodschap verkondigt Christus het .....
4572		→	Ten koste van een inspanning die kruisigend iosDit "Rijk" en dit "heil" - sleutelwoorden van de evan .....
4573		→	Evangelisatie, de eigen roeping van de KerkDe Kerk weet het. Zij is zich er levendig van bewust dat .....
4574		→	Vernieuwing van de mensheid . . .Evangeliseren betekent voor de Kerk: de Blijde Boodschap dragen naa .....
4575		→	. . . en van alle lagen van de mensheidLagen van de mensheid die worden omgevormd: voor de Kerk gaat .....
4576-4578		→	Evangelisatie van de culturenMen zou dat alles ook zo kunnen zeggen: het is nodig - niet voor de sie .....
4579		→	In noodzakelijk verband met het bevorderen van een menswaardiger bestaan Tussen evangelisatie en het .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4580		→	De mensen van onze tijd zijn er dagelijks meer van overtuigd, dat de waardigheid en roeping van de m .....
4581		→	Velen ontkennen derhalve tegenwoordig ten onrechte, dat er zowel in de menselijke natuur als in de g .....
4582		→	Velen eisen in deze dagen het recht op geslachtelijke vereniging voor het aangaan van het huwelijk, .....
4583		→	In tegenstelling tot de constante leer van het leergezag en het zedelijk aanvoelen van het Christenv .....
4584		→	De traditionele leer van de Katholieke Kerk, dat de zelfbevrediging (masturbatie) een ernstige onger .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4590-4591		→	Nooit heeft de katholieke Kerk gemeend, dat de priester- of bisschopswijding geldig aan vrouwen kon .....
4592-4593		→	Christus Jezus heeft onder de twaalf geen vrouw opgenomen. Wanneer Hij zo deed, gebeurde dit niet, o .....
4594-4595		→	Deze gedragslijn van Christus ten opzichte van de vrouwen heeft de apostolische gemeenschap trouw on .....
4596-4597		→	Ofschoon deze handelwijze van Christus en de apostelen door alle eeuwen heen tot op onze dagen door .....
4598-4602		→	Nadat deze norm van de Kerk en haar gronden in herinnering zijn gebracht, lijkt het nuttig en gunsti .....
4603-4606		→	Het is misschien nuttig in herinnering te brengen, dat de problemen die uit de theologie van de sacr .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4640-4642		→	De mens kan niet leven zonder liefde. Hij krijgt nooit inzicht in zichzelf, en zijn leven is zinloos .....
4643		→	Wanneer wij in heel de ervaring van de mensenfamilie, die in versneld ritme voortdurend aangroeit, d .....
4644-4645		→	De Kerk mag de mens niet in de steek laten. Immers, zijn "bestemming, dat wil zeggen: zijn uitverkie .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4650		→	Deze Congregatie [d:106], die de verantwoordelijkheid heeft de geloofsleer te bevorderen en te besc .....
4651		→	De Kerk gelooft vgl: Credo [[[66]]] in de verrijzenis van de doden. .....
4652		→	De Kerk ziet die verrijzenis voor de gehele mens; voor de uitverkorenen is zij niets anders dan .....
4653		→	De Kerk bevestigt dat na de dood een geestelijk element voortbestaat, dat begiftigd is met bewustzij .....
4654		→	De Kerk sluit iedere wijze van denken of uitdrukken uit die haar gebed, begrafenisriten en dodencult .....
4655		→	In overeenstemming met de Schrift, verwacht de Kerk “de glorievolle openbaring van onze Heer Jez .....
4656		→	De Kerk sluit in haar leer over het lot van de mens na zijn dood, iedere uitleg uit die de zin z .....
4657		→	Trouw aan het Nieuwe Testament en de traditie, gelooft de Kerk in het geluk van de rechtvaardige .....
4658		→	Wat de situatie van de mens na de dood betreft, is het gevaar van denkbeeldige en eigenmachtige voor .....
4659		→	Noch de Schriften noch de theologie geven ons voldoende licht om ons het hiernamaals voor te stellen .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4660-4662		→	EuthanasieOm de kwestie van de euthanasie nauwkeurig te behandelen moeten we eerst de betekenis van .....
4663-4666		→	De maat die men moet houden bij het gebruik van geneesmiddelen In onze tijden is het van groot belan .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4670		→	De Kerk heeft deze zending althans vanaf de eerste tijd zo verstaan, en zeker niet alleen ten aanzie .....
4671		→	Door zo te leren en te handelen heeft de Kerk getoond, dat zij geen andere weg kent dan het Doopsel .....
4672		→	Dat de kinderen hun geloof nog niet zelf kunnen belijden verhindert de kerk geenszins hun dit Sacram .....
4673-4674		→	Het is van belang allereerst in herinnering te roepen, dat het Doopsel van de kinderen voor een erns .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4680		→	Bijzondere aandacht voor de menselijke waardigheidDe hier beschreven gemoedstoestand van de verloren .....
4681-4682		→	Openbaring van de barmhartigheid in het Kruis en in de VerrijzenisDe Messiaanse boodschap van Christ .....
4685		→	Dit zicht op onze tijd, dat wel de grootste bezorgdheid moet wekken, roept ons de woorden voor de ge .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4690		→	Bij de voortzetting van mijn onderzoek in hoeverre de analyse van de arbeid samenhangt met de woorde .....
4691		→	Deze fundamentele stellingen over de arbeid zijn in alle tijden voortgekomen uit de rijke schat van .....
4692		→	Nog steeds met aandacht voor de mens als subject van de arbeid moet ik minstens in beknopte bewoordi .....
4693-4694		→	Als ik deze reële situatie van onze tijd bekijk, waarin zich zoveel door de mens opgeroepen structur .....
4695		→	In de allereerste plaats zien we gemakkelijk, in het licht van deze waarheid, dat het kapitaal niet .....
4696-4699		→	Het historische proces dat hier kort uiteengezet is, dat zekere zijn beginfase ontgroeid is maar nog .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4700-4703		→	De mens, beeld van God die liefde isGod heeft de mens geschapen naar zijn beeld en gelijkenis (Gen. .....
4704-4706		→	Jezus Christus, bruidegom van de Kerk, en het sacrament van het huwelijkDe gemeenschap tussen God en .....
4707-4709		→	De altijd oude en altijd nieuwe leer en norm van de KerkJuist omdat de liefde van de echtgenoten een .....
4710-4711		→	De Kerk kiest partij voor het levenDe leer van de Kerk wordt heden ten dage geplaatst voor een maats .....
4712		→	Het handvest van de rechten van het gezinHet ideaal van wederkerige steun en ontwikkeling tussen gez .....
4713-4716		→	Het huwelijk, sacrament van wederzijdse heiliging en daad van eredienstEigen bron en bijzonder midde .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4720		→	I.1Het Tweede Vaticaans Concilie [d:4] heeft uitdrukkelijk als geloofszekerheid vastgesteld, dat he .....
4721		→	I.2In de laatste jaren zijn echter opvattingen verbreid en zelfs af en toe in praktijk gebracht, die .....
4722		→	I.3De Heilige Congregatie voor de Geloofsleer [d:106] wil derhalve in de geest van collegialiteit a .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4730		→	VII.1Het ongeduld en een wil tot de doeltreffende aanpak hebben bepaalde christenen die aan elke and .....
4731		→	VII.2Zij redeneren daarbij namelijk als volgt: een onduldbare en explosieve situatie vereist een doe .....
4732-4733		→	VII.8Het is waar, dat het marxistische denken zich vanaf het begin, maar meer opvallend in de laatst .....
4734		→	VII.9Wij herinneren eraan dat het atheïsme en de ontkenning van de menselijke persoon, zijn vrijheid .....
4735		→	IX.6Het radicaal op politiek vlak brengen van de geloofsuitspraken en de theologische oordelen is he .....
4736		→	IX.7Daarom wordt het ingaan op de klassenstrijd als een eis van de liefde zelf voorgesteld; de wil r .....
4737		→	IX.8Aangaande de Kerk bestaat de neiging haar 'alleen maar' te zien als een werkelijkheid binnen de .....
4738		→	IX.10Maar de 'theologieën van de bevrijding' die de verdienste hebben de grote teksten van de profet .....
4739		→	IX.11Een soortgelijke opmerking moet worden gemaakt over de uitdrukking 'Kerk van het volk'. Vanuit .....
4740		→	IX.12Maar de 'theologieën van de bevrijding' waarover het hier gaat, verstaan onder 'Kerk van het vo .....
4741		→	IX.13Vanuit een dergelijk begrip 'volkskerk' wordt een kritiek op de structuren zelf van de Kerk ont .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4750		→	Het smachtend verlangen naar bevrijdingHet bewustzijn van de vrijheid en waardigheid van de mens is, .....
4762-4764		→	De evangelische boodschap van het sociale levenDe sociale leer van de Kerk is voortgekomen uit de on .....
4765-4766		→	GrondbeginselenHet hoogste gebod van de liefde leidt tot de volle erkenning van de waardigheid van i .....
4767-4770		→	BeoordelingsnormenDeze beginselen zijn de grondslag van de normen om situaties, structuren en social .....
4771-4772		→	Richtlijnen voor het handelenDe grondbeginselen en beoordelingsnormen inspireren de richtlijnen voor .....
4773		→	Strijd voor de rechtvaardigheidWanneer zij de oprichting en het werk van verenigingen aanmoedigt, zo .....
4774		→	De mythe van de revolutieDe situaties van ernstige onrechtvaardigheid vragen de moed tot diepgaande .....
4775		→	De rol van de lekenHet komt niet aan de herders van de Kerk toe rechtstreeks in te grijpen in de pol .....
4776		→	De noodzaak van culturele veranderingDe christenen die aan de verwezenlijking werken van deze "besch .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4780-4781		→	In zijn innerlijke leven “is” God “liefde” (1 Joh. 4, 8.16) [[b:1 Joh. 4, 8.16]], wezenlijke liefde .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4790		→	De gave van het leven, welke God de Schepper en Vader aan de mens heeft toevertrouwd, vraagt van hem .....
4791		→	De fundamentele waarden die met de technieken van de kunstmatige menselijke voortplanting verband ho .....
4792		→	Van zijn kant biedt het leergezag van de kerk ook op dit gebied aan de menselijke rede het licht van .....
4793		→	Het menselijk wezen moet - als persoon - worden gerespecteerd vanaf het eerste ogenblik van zijn bes .....
4794		→	Wanneer de prenatale diagnostiek het leven en de integriteit van het embryo en de menselijke foetus .....
4795		→	Zoals bij iedere medische ingreep op patiënten, moeten de ingrepen op het menselijk embryo als geoor .....
4796		→	Het medisch onderzoek Daar de termen 'onderzoek.. Daar de termen 'onderzoek' en .....
4797		→	De in vitro verkregen menselijke embryo's zijn menselijke wezens en subjecten met rechten: hun waard .....
4798		→	De technieken van in vitro bevruchting kunnen de mogelijkheid openen tot andere vormen van biologisc .....
4799		→	Ieder menselijk wezen moet steeds worden ontvangen als een gave en een zegen van God. Vanuit moreel .....
4800		→	Komt de heterologe kunstmatige bevruchting overeen met de waardigheid van de echtgenoten en de waarh .....
4801		→	Neen, draagmoederschap Onder de benaming.. Onder de benaming 'draagmoeder' verstaat deze .....
4802		→	De leer van de Kerk over het huwelijk en over de menselijke voortplanting benadrukt 'de onverbrekel .....
4803		→	Het antwoord op deze vraag is strikt afhankelijk van de beginselen waaraan zojuist is herinnerd. Ong .....
4804		→	De homologe kunstmatige inseminatie binnen het huwelijk kan niet worden toegestaan, behalve in het g .....
4805		→	Het medisch handelen mag niet alleen worden beoordeeld naar zijn technische dimensie, maar ook en vo .....
4806		→	Van de kant van de echtgenoten is het verlangen naar een kind natuurlijk: het brengt de roeping tot .....
4807		→	Het onschendbaar recht op leven van ieder onschuldig menselijk individu, de rechten van het gezin en .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4810		→	De blik die wij op uitnodiging van de encycliek richten op Derde wereld van deze tijd, maakt ons dui .....
4811		→	Maar tegelijk is het 'economische' begrip dat verbonden is met het woord ontwikkeling, in een crisis .....
4812		→	Een niet slechts economische ontwikkeling wordt bepaald en gericht volgens die werkelijkheid en roep .....
4813		→	Volgens de Heilige Schrift is het begrip ontwikkeling dus niet slechts een 'profaan' begrip maar bli .....
4814		→	Het geloof in Christus de Verlosser, dat van binnen uit de aard van de ontwikkeling verlicht, geeft .....
4815		→	Ook een type van ontwikkeling dat de persoonlijke en maatschappelijke, economische en politieke mens .....
4816		→	Het morele karakter van de ontwikkeling kan ook niet afzien van de eerbied voor de wezens die de zic .....
4817		→	Het is een lange en ingewikkelde weg, die bovendien voortdurend bedreigd wordt zowel door de innerli .....
4818		→	De beoefening van de solidariteit binnen iedere maatschappij is geldig als degenen die de maatschapp .....
4819		→	De solidariteit is ongetwijfeld een christelijke deugd. Het was mogelijk reeds in de voorafgaande ui .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4820		→	Met grote droefheid heeft de Kerk kennis genomen van de onwettige bisschopswijdingen, die 30 juni jo .....
4821		→	Op zich zelf is een dergelijke handeling een handeling van ongehoorzaamheid aan de paus geweest in e .....
4822		→	De wortel van deze schismatieke daad is een onvolledige en tegenstrijdige kennis van de traditie. On .....
4823		→	Ten behoeve van de ontstane situatie voel ik mij verplicht om alle katholieke gelovigen op de hoogte .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4830		→	Door met de gedachte in het geheel van de beschrijving van Genesis 2, 18-25 door de dringen en deze .....
4831-4832		→	De Bijbelse beschrijving van het boek Genesis schetst de waarheid over de gevolgen van de zonde van .....
4833		→	Wij moeten onze meditatie nu richten op de maagdelijkheid en het moederschap als twee bijzondere vor .....
4834		→	Om deel te nemen aan dat ‘zien’ is het nogmaals nodig de waarheid over de menselijke persoon te verd .....
4835		→	Het Bijbelse paradigma model, van de "vrouw", dat opgenomen is door het proto-Evangelie, keert in on .....
4836		→	In het onderricht van Christus is het moederschap verbonden met de maagdelijkheid maar het is er ook .....
4837		→	De maagdelijkheid in de evangelische zin houdt het afstand doen in het huwelijk, en dus ook van het .....
4838		→	Het Evangelie openbaart juist deze wijze van zijn van de menselijke persoon en maakt het mogelijk ha .....
4839		→	De tekst is gericht tot de echtgenoten als concrete vrouwen en mannen en brengt hun het "ethos" van .....
4840		→	Tegen de wijde achtergrond van het "diepzinnige geheim", dat uitgedrukt wordt in de bruidsverhouding .....
4841		→	Het Tweede Vaticaans Concilie heeft in de Kerk het bewustzijn van de algemeenheid van het priestersc .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4850		→	Rond het derde uur ging hij er weer op uit en zag nog anderen werkloos op de markt staan tot wie hij .....
4851		→	De fundamentele betekenis van deze synode, en dus de meest kostbare vrucht die ervan verwacht wordt, .....
4852		→	Zich richtend tot de gedoopten als tot “pasgeboren kinderen” schrijft de apostel Petrus:“Treedt hoe .....
4853		→	De christelijke nieuwheid is het fundament en de titel van de gelijkheid van allen die in Christus g .....
4854		→	De roeping van de lekengelovigen tot de heiligheid brengt mee dat het leven van de Geest zich op bij .....
4855		→	De kerkelijke gemeenschap wordt meer precies afgebeeld als een “organische” gemeenschap, naar analog .....
4856		→	Het Tweede Vaticaans Concilie wijst erop dat de bedieningen en charisma’s gaven zijn van de Heilige .....
4857		→	Er zijn in de Kerk op de eerste plaats de gewijde bedieningen of de bedieningen die voortkomen uit h .....
4858		→	De heilszending van de Kerk in de wereld wordt niet alleen vervuld door de bedienaren uit kracht van .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4963	-	→	De leer van het Concilie onderstreept enerzijds de actieve rol van het menselijk verstand bij de ont .....
4964	-	→	De tegenwoordig bijzonder felle belangstelling voor de vrijheid is voor veel vertegenwoordigers van .....
4965	-	→	Zonder twijfel erkent de christelijke zedenleer in haar eigen bijbelse wortels de bijzondere beteken .....
4966	-	→	Deze tendensen staan dus in tegenstelling met de bijbelse leer, die de fundamentele optie als een ec .....
4970	-	→	De post-synodale Apostolische Brief Reconciliatio et paenitentia [759] heeft het belang en de blijv .....
4970	-	→	In het probleem van de zedelijkheid van het menselijk handelen en speciaal in de vraag naar het best .....
4971	-	→	Het is inderdaad de eerste keer dat het leergezag van de Kerk de fundamenten van deze leer in een ze .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
4990	-	→	Als aan het eerbiedigen van ieder leven, zelfs dat van misdadigers en onrechtvaardige aanvallers, zo .....
4991	-	→	Onder alle misdaden die tegen het leven kunnen worden begaan heeft een abortus provocatus kenmerken .....
4992	-	→	Het pauselijk Leergezag van de jongste tijd heeft deze algemene leer nadrukkelijk bekrachtigd. Pius .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
5085	-	→	De praktijk en de theoretische verdieping van de dialoog tussen het christelijke geloof en de andere .....
5085	-	→	De voortdurende missionaire verkondiging van de Kerk wordt tegenwoordig bedreigd door relativistisch .....
5085	-	→	Als remedie tegen deze relativistische mentaliteit die zich steeds verder verbreidt, moet vooral het .....
5085	-	→	In tegenstelling tot het geloof van de Kerk staat dus de mening dat de openbaring van Jezus Christus .....
5086	-	→	Volgens een telkens weer opduikende theorie wordt ook de uniekheid en de universaliteit van het heil .....
5087	-	→	Men moet daarom als waarheid van het katholieke geloof vast geloven dat de universele wil tot heil v .....
5087	-	→	Niet zelden doet men het voorstel in de theologie uitdrukkingen als "uniciteit", "universaliteit" of .....
5088	-	→	De Heer Jezus, de enige Verlosser, heeft niet louter een gemeenschap van gelovigen gesticht. Hij hee .....
5088	-	→	Er is dus één enige Kerk van Christus, die in de katholieke Kerk blijft bestaan (subsisteert) en die .....
5089	-	→	De Kerk is gezonden "om het Rijk van Christus en van God aan te kondigen en in alle volken te vestig .....
5089	-	→	De onlosmakelijke betrekking tussen Kerk en Rijk onderstrepen, wil echter niet zeggen: vergeten dat .....
5089	-	→	Uit hetgeen hierboven in herinnering is gebracht, vloeien ook enkele punten voort, die noodzakelijk .....
5089	-	→	Met betrekking tot de manier waarop de heilbrengende genade van God, die altijd door Christus in de .....
5089	-	→	Met de komst van Jezus Christus, de Verlosser, heeft God de Kerk, die door Hem was gesticht, middel .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
5090	-	→	Vraag: Is de doop toegediend door de gemeenschap “De kerk van Jezus Christus van de heiligen der Laa .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
5092	-	→	DECREET TER VASTSTELLING VAN DE EXCOMMUNICATIENadat de Congregatie op 10 juli 2002 een waarschuwing .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
5093	-	→	Het ingewikkeld cultureel proces dat op het ogenblik in de burgermaatschappij gaande is duidt erop d .....
5093	-	→	Een dergelijk relativisme is iets heel anders dan de legitieme vrijheid van de katholieke burgers om .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
5094	-	→	“Mysterium fidei! – het mysterie van het geloof!” Wanneer de priester deze woorden uitspreekt of zin .....
5094	-	→	Dit aspect van de universele liefde van het eucharistische offer is gebaseerd op de woorden van de V .....
5094	-	→	Krachtens haar innige relatie met het offer van Golgotha, is de Eucharistie offer in de eigenlijke b .....
5094	-	→	Het in het doopsel opgenomen worden in Christus vernieuwt en versterkt zich voortdurend door het dee .....
5094	-	→	De Aanbidding van de Eucharistie buiten de Mis is van onschatbare waarde voor het leven van de Kerk. .....
5095	-	→	De uitdrukking die door het Tweede Vaticaans Concilie [d:4] herhaaldelijk gebruikt wordt, volgens w .....
5095	-	→	De leer van de katholieke Kerk over de betrekking tussen het priesterlijke ambt en de Eucharistie en .....
5095	-	→	Juist omdat de eenheid van de Kerk, die de Eucharistie verwezenlijkt door het offer van Christus, en .....
5095	-	→	Terwijl het nooit geoorloofd is om te concelebreren bij afwezigheid van volledige communio, is datze .....
5095	-	→	Daarenboven moet vanwege het eigen karakter van de kerkelijke gemeenschap en van de verhouding die h .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
5096	-	→	De Kerk leert dat respect voor homoseksuele personen in geen geval kan leiden tot goedkeuring van ho .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
5097	-	→	“En Hij stelde er twaalf aan” (Mc. 3,14) [b:Mc. 3,14]. De dogmatische Constitutie Lumen Gentium [6 .....
5097	-	→	Het Tweede Vaticaans Concilie leert: “in de hun toevertrouwde bisdommen komt aan de bisschoppen als .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
5098	-	→	Het is echter passend hier in herinnering te brengen dat de vrouwelijke waarden die hierboven genoem .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
5100	-	→	Homoseksualiteit en WijdingVanaf het Tweede Vaticaans Concilie tot nu toe hebben verschillende docum .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
5101	-	→	Inleiding“God is liefde: wie in de liefde woont, woont in God en God is met hem” (1 Joh. 4, 16) [b: .....
5101	-	→	Onze vooreerst meer filosofische overwegingen over het wezen van de liefde, hebben ons nu vanzelf bi .....
5101	-	→	De eros van God voor de mens is - zoals gezegd - tegelijk één en al agapè. Niet alleen omdat hij vol .....
5101	-	→	Het eerste nieuwe van het bijbelse geloof ligt, zoals we zagen, in het Godsbeeld; het tweede, daarme .....
5102	-	→	Hebben wij tot nu toe overwegend gesproken over het Oude Testament, toch is al voortdurend de innerl .....
5102	-	→	Inderdaad: niemand heeft God gezien, zoals Hij in zichzelf is. En toch is God niet helemaal onzichtb .....
5102	-	→	Zo wordt naastenliefde mogelijk, in de door de Bijbel, door Jezus verkondigde zin. Zij bestaat er im .....
5103	-	→	De naastenliefde, verankerd in de liefde tot God , is allereerst een opdracht aan iedere individuele .....
5103	-	→	In de loop der tijd en met de toenemende uitbreiding van de Kerk kwam haar liefdedienstwerk, de cari .....
5103	-	→	Op dit punt gekomen, willen we twee belangrijke inzichten uit onze overwegingen vasthouden: Het weze .....
5104	-	→	Tegen het kerkelijke liefdewerk wordt sinds de 19de eeuw een bezwaar ingebracht dat vervolgens voora .....
5104	-	→	Om nu de verhouding tussen de noodzakelijke inzet voor de gerechtigheid en het dienstwerk van de lie .....
5104	-	→	Dat het aantal zo toeneemt van allerlei organisaties die zich inzetten voor de mens in zijn verschil .....
5105	-	→	Tenslotte moeten we nog aandacht schenken aan de reeds genoemde dragers van het caritatieve handelen .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
5106	-	→	In de lijst van titels van de Paus in het Pauselijk Jaarboek 2006 ontbreekt de titel "Patriarch van .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
5108		→	Het Tweede Vaticaans Concilie heeft met de dogmatische Constitutie Lumen Gentium [617] en met het D .....
5108	-	→	1e vraag: Heeft het Tweede Vaticaans Concilie de bestaande leer over de Kerk gewijzigd?Antwoord: Het .....
5108		→	2e vraag: Wat is de betekenis van de bevestiging dat de Kerk van Christus subsisteert in de Katholie .....
5108		→	3e vraag: Waarom wordt de uitdrukking “subsistit in” en niet eenvoudig het woord “is” gebruikt?Antwo .....
5108		→	4e vraag: Waarom gebruikt het Tweede Vaticaans Concilie de term “Kerk” met betrekking tot de oosters .....
5108		→	5e vraag: Waarom wordt in de teksten van het Concilie en die van het Magisterium ná het Concilie de .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
5109	-	→	De zorg van de Pausen is tot op heden altijd geweest dat de Kerk van Christus aan de Goddelijke Maje .....
5109	-	→	Art. 1Het Missale Romanum [1209], gepromulgeerd door Paulus VI, is de gewone uitdrukking (ordinaria .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
5110	-	→	Vraag 1Is het geven van voeding en vocht (op natuurlijke of kunstmatige wijze) aan een patiënt in "v .....
5110	-	→	Vraag 2In het geval een patiënt in een "blijvende vegetatieve toestand" op kunstmatige wijze met voc .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
5111	-	→	Inleiding“SPE SALVI facti sumus” – “In hoop zijn wij gered”, zegt Paulus tegen de Romeinen en ons ( .....
5111	-	→	Voordat we onze hedendaagse vragen nagaan, moeten we eerst nog iets nauwkeuriger luisteren naar het .....
5111	-	→	Wij moeten nog een keer terugkeren naar het Nieuwe Testament. In het elfde hoofdstuk van de Brief aa .....
5111	-	→	Om deze beschouwing over de beide wijzen van substantie – hypostasis en hyparchonta – en de beide le .....
5112	-	→	Met dit alles hebben we over het geloof en de hoop van het Nieuwe Testament en van de vroege christe .....
5112	-	→	Wat de heilige Ambrosius ook precies met deze woorden wilde zeggen, waar is, dat het afschaffen van .....
5112	-	→	Ik denk dat Augustinus hier heel nauwkeurig en op een nog steeds geldende wijze de werkelijke situat .....
5113	-	→	Maar hoe kon zich toch die voorstelling ontwikkelen dat de boodschap van Jezus strikt individualisti .....
5113	-	→	Als men deze zinnen zorgvuldig leest en overweegt, herkent men daarin een ontstellende stap: het her .....
5113	-	→	Tegelijkertijd komen twee categorieën steeds meer centraal te staan in de vooruitgangsgedachte: rede .....
5113	-	→	Aan de twee wezenlijke etappes in de politieke vormgeving van deze hoop, moeten we kort aandacht bes .....
5113	-	→	De negentiende eeuw hield aan het vooruitgangsgeloof als de nieuwe vorm van de menselijke hoop vast, .....
5113	-	→	Maar met haar overwinning werd ook de fundamentele vergissing van Marx zichtbaar. Hij heeft weliswaa .....
5113	-	→	Vragen we nog eens: wat mogen wij hopen? En wat mogen we niet hopen? Om te beginnen moeten we vastst .....
5113	-	→	Niet de wetenschap verlost de mens. Verlost wordt de mens door de liefde. Dat geldt allereerst op lo .....
5114	-	→	Een eerste belangrijke leerplaats van de hoop is het gebed. Als niemand meer naar mij luistert, lui .....
5114	-	→	Al het serieuze en juiste handelen van de mens is hoop in uitvoering. Allereerst in die zin, dat wij .....
5114	-	→	Keren we terug. Het lijden kunnen we proberen te beperken, te bestrijden, maar we kunnen het niet ui .....
5114	-	→	De mate aan menselijkheid wordt wezenlijk bepaald in verhouding tot het lijden en met de lijdende. D .....
5115	-	→	In het grote Credo van de Kerk wordt het middelste gedeelte, dat het mysterie van Christus behandelt .....
5115	-	→	In de moderne tijd verbleekt de gedachte aan het Laatste Oordeel: het christelijk geloof wordt geïnd .....
5115	-	→	Het protest tegen God omwille van de gerechtigheid is niet dienstig. Een wereld zonder God is een we .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
5116	-	→	Gedurende de laatste decennia heeft de medische wetenschap significante vooruitgang geboekt wat betr .....
5116	-	→	Dit ethische principe, dat door de rede kan worden erkend als waar en als in overeenstemming met de .....
5116	-	→	Iedere mens heeft recht op respect voor deze waardigheid, omdat iedereen op onuitwisbare wijze zijn .....
5116	-	→	Het is de overtuiging van de Kerk dat wat menselijk is niet alleen ontvangen en gerespecteerd wordt .....
5117	-	→	Wat de behandeling van onvruchtbaarheid betreft, nieuwe medische technieken moeten drie fundamentele .....
5117	-	→	Technieken die erop gericht zijn obstakels voor natuurlijke bevruchting weg te nemen, zoals bijvoorb .....
5117	-	→	Het feit dat in vitro fertilisatie zeer vaak de opzettelijke vernietiging van embryo’s met zich mee .....
5117	-	→	Er wordt vaak aangevoerd dat het verlies van embryo’s in de meerderheid van de gevallen onbedoeld is .....
5117	-	→	Bovendien vindt de Kerk dat het ethisch onaanvaardbaar is als de voortplanting wordt gescheiden van .....
5117	-	→	Een van de recente technieken van kunstmatige bevruchting die langzamerhand zeer belangrijk is gewor .....
5117	-	→	Een van de methoden om de kansen op succes bij in vitro fertilisatie te verbeteren is het opvoeren v .....
5117	-	→	Met betrekking tot het grote aantal ingevroren embryo’s dat reeds bestaat rijst de vraag: wat doen w .....
5117	-	→	Om de ernstige ethische problemen te vermijden die ontstaan bij het invriezen van embryo’s, is ook h .....
5117	-	→	Sommige technieken die gebruikt worden bij kunstmatige voortplanting, met name het inbrengen van mee .....
5117	-	→	Pre-implantatie diagnostiek is een vorm van prenatale diagnostiek die samenhangt met technieken van .....
5117	-	→	Naast methoden om zwangerschap te voorkomen, die in feite contraceptief zijn, dat wil zeggen die voo .....
5118	-	→	Voor een morele evaluatie moet men de volgende onderscheidingen voor ogen houden. Procedures toegepa .....
5118	-	→	De vraag aangaande het gebruik van genetische technologie voor andere doeleinden dan medische behand .....
5118	-	→	Met menselijk klonen bedoelt men de aseksuele reproductie van het gehele menselijke organisme om een .....
5118	-	→	Als klonen gedaan zou worden omwille van de voortplanting, zou dit aan het daaruit ontstane individu .....
5118	-	→	Wat de ethische evaluatie betreft, het is noodzakelijk de methoden voor het verkrijgen van stamcelle .....
5118	-	→	Gedurende de laatste tijd zijn de eicellen van dieren gebruikt voor het herprogrammeren van de nucle .....
5118	-	→	Voor wetenschappelijk onderzoek en voor de productie van vaccins en andere producten, worden soms ce .....
5118	-	→	Een andere situatie ontstaat als onderzoekers “biologisch materiaal” gebruiken dat op ongeoorloofde .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
5119	-	→	“Caritas in veritate” is het principe waar de sociale leer van de Kerk om draait, een principe dat e .....
5119	-	→	“De feitelijke solidariteit van alle mensen brengt voor ons niet alleen voordelen mee, maar legt ons .....
5119	-	→	Als men de thematiek beschouwt, die zich bezig houdt met de relatie tussen onderneming en ethiek, ev .....
5119	-	→	Het thema van ontwikkeling is vandaag de dag sterk gebonden aan de verplichtingen die voortkomen uit .....
5119	-	→	Deze verantwoordelijkheid geldt wereldwijd, want die betreft niet alleen energie maar de gehele sche .....
5119	-	→	De gedragspatronen volgens welke de mens het milieu behandelt beïnvloeden de gedragspatronen volgens .....
5120	-	→	Een van de ergste vormen van armoede die de mens kan ervaren is eenzaamheid. Op de keper beschouwd v .....
5120	-	→	De wereldwijde verbondenheid door onderlinge netwerken heeft een nieuwe politieke macht doen ontstaa .....
5120	-	→	De christelijke openbaring aangaande de eenheid van het menselijk geslacht vooronderstelt een metafy .....
5120	-	→	Het subsidiariteitsbeginsel moet nauw verbonden blijven met het solidariteitsbeginsel en omgekeerd. .....
5120	-	→	De ontwikkelingssamenwerking mag zich niet alleen bezighouden met de economische dimensie, doch moet .....
5120	-	→	Bij het zoeken naar oplossingen in de huidige economische crisis moet de ontwikkelingshulp aan de ar .....
5120	-	→	Het probleem van de ontwikkeling is vandaag de dag nauw verbonden met de technologische vooruitgang .....
5120	-	→	Technologische ontwikkeling kan verleiden tot het idee dat de techniek op zich voldoende is, als de .....
5120	-	→	Het belangrijkste en meest beslissende gebied van de culturele strijd tussen de absolute aanspraken .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
5123	-	→	Luister naar de verklaring door de Paus in het Latijn,voorgelezen door hemzelf tijdens het Consistor .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
5124	-	→	‘Abraham, uw vader, juichte van vreugde bij de gedachte dat hij mijn dag zou zien; hij heeft hem gez .....
5124	-	→	De nieuwe logica van het geloof is gericht op Christus. Het geloof in Christus redt ons, want in Hem .....
5125	-	→	Kan het christelijk geloof in deze omstandigheden dienstbaar zijn aan het gemeenschappelijk goed waa .....
5125	-	→	Het christelijk geloof bereikt de diepe kern van de ervaring van elke mens, in zoverre het de waarhe .....
5125	-	→	Het licht van de liefde, dat eigen is aan het geloof, kan de vragen van onze tijd aangaande de waarh .....

DH-nr	DS-nr	naar doc	Tekst van de betreffende alinea in het document plaats cusor op de tekst voor de volledige tekst van de alinea
5126		→	AAN DE PRIESTERS EN DE DIAKENSDE GODGEWIJDE PERSONENEN DE LEKENGELOVIGENOVER DE VERKONDIGING VAN HET .....
5126		→	Ik heb hier ervoor gekozen enkele lijnen voor te stellen die in heel de Kerk een nieuwe evangelisere .....
5127		→	De Kerk “die erop uitgaat” is de gemeenschap van missionaire leerlingen die initiatief nemen, die be .....
5127		→	Ik droom van een missionaire keuze die in staat is alles te veranderen, opdat de gewoonten, de stijl .....
5127		→	Vanaf het ogenblik dat ik wordt geroepen om te beleven wat ik van anderen vraag, moet ik ook denken .....
5128		→	Het postmoderne en geglobaliseerde individualisme begunstigt een levensstijl die de ontwikkeling en .....
5128		→	Het christelijk substraat van sommige volken - vooral in het Westen - is een levende werkelijkheid. .....
5128		→	Geestelijke wereldse gezindheid, die zich verschuilt achter de schijn van religiositeit en zelfs lie .....
5128		→	De Kerk erkent de onmisbare inbreng van de vrouw in de maatschappij met een gevoeligheid, intuïtie e .....
5129		→	Ik vraag God dat het aantal politici mag toenemen die in staat zijn een authentieke dialoog aan te g .....
5129		→	Het is absoluut noodzakelijk aandacht te schenken aan nieuwe vormen van armoede en broosheid, waarin .....
5129		→	Het model is niet de bol, die niet superieur is aan haar delen, waar ieder punt even ver van het mid .....
5129		→	Ook de dialoog tussen wetenschap en geloof maakt deel uit van de evangeliserende activiteit die de v .....

Recent bezocht:

Recent bezocht:

Overzicht van DH-nummers die horen bij alinea's in de documenten

Reageer

Delen