Het is ruim 120 jaar geleden dat Paus Leo XIII de Encycliek Rerum Novarum[651] publiceerde, het begin van het moderne denken over de sociale leer, zeker in de Kerk, maar ook in de maatschappij. Tevens is het meer dan 50 jaar geleden dat de Encycliek Mater et Magistra[90] van de H. Paus Johannes XXIII uitkwam en ook de sociale leer tot onderwerp heeft.
Het uitgangspunt van de sociale leer van de Kerk[d:48] is de mens die beeld is van God (“imago Dei”). Daaruit volgen de andere vertrekpunten als de waardigheid van de mens, de roeping van de mens, de roeping van de gemeenschap, de vrijheid als gave en opdracht. De Sociale leer[d:48] richt zich op de gemeenschap en onderlinge verhoudingen (‘bonum commune’) en onderscheidt daar toe de drie kernbegrippen van personaliteit, solidariteit en subsidiariteit.
Op 26 oktober 2004 is te Rome het Compendium van de Sociale Leer van de Kerk[769] uitgebracht. Opdrachtgever was Paus Johannes Paulus II. Het compendium[769] is een synthese van kerkelijke documenten en uitspraken en bestemd “voor allen, katholieken en alle mensen van goede wil, die het welzijn van mensen en de samenleving willen bevorderen”. Het document[769] bevat een volledig overzicht van de katholieke Sociale leer[d:48].
Pauselijke Raad 'Justitia et Pax'[d:94]
26-10-2004 - Compendium van de Sociale Leer van de Kerk[769]
Daarin opgenomen:
Brief Bij de publicatie van het Compendium van de Sociale Leer van de Kerk[2800]
Presentatie Compendium van de sociale leer van de Kerk[2801]
Catechismus van de Katholieke Kerk
15-08-1997: In de Catechismus van de Katholieke Kerk[1] wordt gesproken over de Sociale Leer: nrs. 2419 - 2425 (De sociale leer van de Kerk)[1|+2819]
28-06-2005: In het Kompendium der Katechismus der Katholischen Kirche[663] wordt in het kort ook ingegaan op de Sociale Leer: nrs. 503 - 520 (Het zevende gebod: Gij zult niet stelen)[663|+619]
Tweede Vaticaans Concilie
07-12-1965: Gaudium et Spes[575], Over de Kerk in de wereld van deze tijd
Vijfde Lateraans Concilie
04-05-1515: Bul Sessio X - Inter Multiplices[1633]
vanaf 05-08-2020 Catechesereeks tijdens de Algemene Audiënties over sociale leer en pandemie: De wereld genezen[d:521]
03-07-2017: Boodschap Aan de 40e algemene vergadering van de FAO over voedsel en landbouw[6840]
24-11-2016: Boodschap Midden onder de mensen[6541]
25-09-2015: Toespraak Toespraak tot de 70e Algemene Vergadering van de Verenigde Naties[6000]
24-05-2015: Encycliek Laudato Si'[5000]
24-11-2013: Postsynodale Apostolische Exhortatie Evangelii Gaudium[4984], over de nieuwe evangelisatie (met name hoofdstuk 4)
21-11-2013: Tot de deelnemers aan het derde "Festival van de Sociale Leer van de Kerk"[5182]
Bericht Paus Franciscus vraagt om versterking van de solidariteit[n:2268]
Bericht Sociale encycliek in het klein[n:2267]
Werelddag van de armen[d:456]
Paus Benedictus XVI
03-12-2012: Bericht Paus: "Evangelie blijft richtsnoer voor sociale relaties"[n:1786]
03-11-2010: De grote wereldfamilie verwacht woorden van hoop[3867]
17-09-2010: Religie en politiek[3752]
08-12-2009: Boodschap voor Wereldvrededag 2010: Als u de vrede wilt bevorderen, bescherm dan de schepping[3069]
Caritas in Veritate[2254] (verschijningsdatum 7 juli 2009) (zie ook het dossier Caritas in Veritate, Encycliek van Paus Benedictus XVI[d:261])Berichten in het voortraject tot aan de publicatie van de Encycliek o.a.:
28-06-2009: Op het Hoogfeest van de Heilige Apostelen Petrus en Paulus - Aankondiging derde Encycliek, 4[3012|4]
13-06-2009: Paus pleit voor menswaardige vooruitgang[n:615]
26-02-2009: Paus ontmoet priester Bisdom Rome en spreekt over 3e Encycliek[n:544]
02-10-2008: Actuele morele problemen in derde encycliek van Paus Benedictus XVI[n:440]
12-03-2008: Derde Encycliek Paus Benedictus XVI verschijnt binnenkort[n:330]
16-07-2007: Nieuwe encycliek en reizen van de Paus[n:166]
08-12-2008 - Armoede bestrijden, werken aan vrede[2763], Boodschap voor Wereld Vrede Dag 2009
25-12-2005 - Deus Caritas Est[715], God is liefde en de liefdadigheidswerken door de Kerk
H. Paus Johannes Paulus II
25-03-1995 - Encycliek Evangelium Vitae[2]
02-02-1994 - Brief Gratissimam sane[565]
06-01-1993 - Encycliek Veritatis Splendor[83]
19-05-1991 - Homilie Op Pinksteren ter gelegenheid van honderd jaar Rerum novarum[2462], b.g.v. honderd jaar na Rerum Novarum[651] van Paus Leo XIII
19-05-1991 - Brief Aan alle Bisschoppen over de principes van de onschendbaarheid van het menselijk leven[2775], o.a. over honderd jaar na Rerum Novarum[651] van Paus Leo XIII en over Evangelium Vitae[2]
01-05-1991 - Centesimus Annus[3], Honderd jaar na Rerum Novarum van Paus Leo XIII
01-05-1991 - Algemene audiëntie Bij de 100e verjaardag van Rerum Novarum[2290]
01-05-1987 - Sollicitudo Rei Socialis[350], Twintig jaar na Populorum Progressio van Paus Paulus VI
15-06-1982 - Tot de deelnemers aan de 68e Sessie van de Internationale Arbeidsconferentie te Geneve[1438]
14-09-1981 - Laborem Exercens[712], Negentigste verjaardag van Rerum Novarum van Paus Leo XIII
13-05-1981: Audiëntie Rerum Novarum nog altijd vitaal en geldig[6339]
28-01-1978 - Tot de Bisschoppen van Latijns-Amerika bij de Opening van hun derde conferentie in Puebla (Mexico)[1508]
In het Grote Jubeljaar 2000 is een zgn. Sociale Agenda[979] uitgegeven door de Pauselijke Raad 'Justitia et Pax'[d:94]. Het is een overzicht van aandachtspunten, gebaseerd op bestaande teksten van het Kerkelijk leergezag. (zie de site The Social Agenda (Engelstalig)) Het "Compendium van de Sociale Leer van de Kerk[769]", die de Pauselijke Raad 'Justitia et Pax'[d:94] heeft uitgegeven op 26 oktober 2004, heeft een gelijke strekking en herhaalt in belangrijke mate hetgeen de Pausen en Concilies daaraanvoorafgaand al over dit onderwerp geschreven hebben. Voorts: Sociale leer[d:48]
H. Paus Paulus VI
08-12-1975 - Evangelii Nuntiandi[519], Over de Evangelisatie in de Moderne Wereld
14-05-1971 - Octogesima Adveniens[809], bij de 80e verjaardag van Rerum Novarum
10-06-1969 - Toespraak Tot de Internationale Arbeidsorganisatie[1764]
26-03-1967 - Populorum Progressio[266], De ontwikkeling van de volkeren
(zie ook: Paus Benedictus XVI, Encycliek Caritas in Veritate[2254])
H. Paus Johannes XXIII
11-04-1963 - Pacem in Terris[53], Vrede op aarde, met daarin o.a. aanwijzingen over de culturele ontwikkeling
15-05-1961 - Mater et Magistra[90], Moderne ontwikkeling van het sociale leven en de christelijke beginselen
Paus Pius XII
31-01-1952 - Di Tutto Cuore[5797]
03-06-1950 - Tot het intrnationaal congres voor sociale studies[1667]
07-05-1949 - Tot de Internationale Katholieke Werkgeversorganisaties (Uniapac)[4457]
01-06-1941 - La Solennità[778]
Paus Pius XI
15-05-1931 - Quadragesimo Anno[652], Veertig jaar na Rerum Novarum van Paus Leo XIII
31-12-1930 - Casti Connubii[526]
11-12-1925 - Quas Primas[700]
Paus Leo XIII
22-01-1899 - Testem benevolentiae[3073]
06-01-1895 - Longinqua oceani[3784]
23-12-1892 - Au milieu des consolations[3037]
15-05-1891 - Rerum Novarum[651], Over kapitaal en arbeid
06-01-2018 - Oeconomicae et pecuniariae quaestiones[6944]
24-11-2002 - Activiteiten en het gedrag van de Katholieken op het gebied van de politiek[11]
22-03-1986 - Instructie Libertatis conscientia[1533], waarin o.a. in hoofdstuk 5 over de sociale leer gesproken wordt.
Dicasterie voor de Bevordering van de Gehele Menselijke Ontwikkeling[d:423]
06-01-2018 - Oeconomicae et pecuniariae quaestiones[6944]
24-10-2011: Nota Pauselijke Commissie "Iustitia et Pax": Voor een hervorming van de internationale financiële en monetaire systeem vanuit het perspectief van een overheidsinstantie in de wereldwijde competentie[4351]
Tweede Gewone Bisschoppensynode
31-10-1971 - De iustitia in mundo[1514], De bevordering van rechtvaardigheid in de wereld is onderdeel van de missie van de Kerk
01-05-1954 - De Katholiek in het openbare leven van deze tijd[4439] ‘Bisschoppelijk Mandement’
Capita Selecta
Financiële ethiek
2009 - Paus Benedictus XVI publiceert Encycliek Caritas in Veritate[2254]: wijst daarin op drie pijlers: markt, staat, en burgerlijke samenleving en het 'beschaven' van de economie (bijv. Caritas in Veritate, 36[2254|36].
2011 - Pauselijke Raad 'Justitia et Pax'[d:94] publiceert Voor een hervorming van de internationale financiële en monetaire systeem vanuit het perspectief van een overheidsinstantie in de wereldwijde competentie[4351]: zegt dat gezamenlijke inspanning van iedereen vereist wordt, grondig onderzoek naar sociale, economische, culturele en spirituele oplossing vooral op terrein van politieke, economische en technische aard
2018 - Congregatie voor de Geloofsleer[d:106] en Dicasterie voor de Bevordering van de Gehele Menselijke Ontwikkeling[d:423] publiceert Oeconomicae et pecuniariae quaestiones[6944]: nieuwe economische systemen ontwikkelen met respect menselijke waardigheid in solidariteit en subsidiariteit
ACLI
11-03-1945: Paus Pius XII - Toespraak Il Nostro Predecessore[2644]
01-05-1955: Paus Pius XII - Toespraak Poco Più[2645]
19-03-2006: Paus Benedictus XVI - Angelus Voer de taak, die de Voorzienigheid ons heeft opgedragen, uit met trouw, eenvoud en bescheidenheid, 5[8135|5]
01-05-2005: Paus Benedictus XVI - Toespraak Eenheid met de Orthodoxe Kerk en St. Jozef, arbeider, 3[503|3]
Inheemsen, mensenhandel
30-03-2023: Gezamenlijke verklaring over de "Ontdekkingsdoctrine"[8873]
Slavernij en ontdekkingsdoctrine[d:553]
Vrede
Vrede[d:46]
Wereld Vrede Dag - 1 januari[d:24]
Notities bij deze alinea
Het expertisecentrum in het Nederlandse taalgebied is het CSLK
Politieke en maatschappelijke stromingen[d:69]
Verenigde Naties[d:75]
Samenvatting en analyse: Compendium van de sociale leer van de Kerk [n:2068]
Vaticaanse Stichting "Centesimus Annus - Pro Pontifice"[d:206]
Om RK Documenten te kunnen verbeteren is uw reactie zeer waardevol. Heeft u aanmerkingen of suggesties voor verbeteringen of bent u een fout tegen gekomen? Laat het ons weten.