Het boek "Remaining in the truth of Christ - Marriage and Communion in the Catholic Church" van Robert Dodaro (Uitg. Ignatius Press) dat o.a. in het Engels en het Italiaans is verschenen heeft stof laten opwaaien in aanloop naar de Familiesynode [d:251] van oktober 2014. Een vijftal Kardinalen en enkele andere auteurs leggen uit hoe de kerkelijke leer is omtrent degenen die vanuit een nog bestaand kerkelijk huwelijk, zonder nietigverklaring, de partner daarin verlaat en zelf een burgerlijk huwelijk aangaat met een andere partner en toch de Sacramenten van de Kerk wil ontvangen.

In februari 2014 heeft Kardinaal Kasper een omstreden mening geponeerd, waarin hij suggereert dat er wel wegen zouden zijn om vanuit de aangegeven zondige situatie toch toegelaten te kunnen worden tot de Sacramenten. In het boek "Remaining in the truth of Christ" wordt, op basis van bestaande teksten en nieuwe bijdragen, een rectificatie gegeven van enkele stellingen van Kardinaal Kasper.

Enkele van de bijdragen in het genoemde boek, waaronder de bijdrage van Kardinaal Müller, prefect van de Congregatie voor de Geloofsleer, staan al geruime tijd in een Nederlandse vertaling op de site www.rkdocumenten.nl. Over het onderhavige onderwerp, slechts een beperkt deel van de gezinspastoraal, zij het op het moment nadrukkelijk in discussie, is het goed inzicht te hebben in de ontwikkeling en onderbouwing van de bestendige leer van de Kerk. Vandaar dit dossier.

Catechismus van de Katholieke Kerk [1]

• Over het huwelijk, nrs. 1639-1640 [1|1639-1640]
• Het goed en de eisen van de huwelijksliefde, nrs. 1644-1651 [1|1644-1651]
• Over overspel, nrs. 2380-2386 [1|2380-2386]
• Over echtscheiding, nrs. 1650-1651 [1|1650-1651]

Codex Iuris Canonici [30]

• Over de onontbindbaarheid van een huwelijk, canon 1141 [30|1141]
• Over de nietigverklaring van een huwelijk, canones 1151-1155 [30|1151-1155]

Codex Iuris Canonici (1917) [2620]

• can. 2356: gescheiden mannen en vrouwen die voor de wet opnieuw trouwen zijn bigamisten [2620|(2356)]

Concilies

• 07-12-1965: De waardigheid van huwelijk en gezin en haar waardering [575|47-49]

• 11-11-1563: Leer over het Sacrament van het Huwelijk [734]

Pausen

Paus Franciscus

• 19-03-2016: Apostolische Exhortatie Amoris Laetitia [6271|298.305], waarin de suggestie gewekt wordt dat er wel een naderen tot de Sacramenten mogelijk is voor hen die in overspel leven.
• 15-08-2015: Motu Proprio Mitis Iudex Dominus Iesus [6048], Inzake enkele aanpassingen van het kerkelijk wetboek aangaande het huwelijksrecht
• 05-08-2015: Audiëntie Het gezin - 21. Kwetsuren (II) [6024]
• 27-08-2014: Oprichting Speciale Commissie ter herziening van het huwelijksrecht [d:287]
• 25-04-2014: Toespraak Tot de Bisschoppen van Botswana, Zuid-Afrika en Swaziland bij hun bezoek "Ad Limina" [5650]
• 02-04-2014: Audiëntie Het wezen van het huwelijk [5375|0-2]
• 24-11-2013: Apostolische Exhortatie Evangelii Gaudium [4984|66]
• 29-06-2013: Encycliek Lumen Fidei [4200|52]

Paus Benedictus XVI

• 22-02-2007: Apostolische Exhortatie Sacramentum Caritatis [1784|27-29]

Paus Johannes Paulus II

• 21-01-2000: Toespraak tot de Roeminse Rota Opnieuw bevestigen dat het gesloten en voltrokken huwelijk nooit kan worden ontbonden, zelfs niet door de macht van de Paus [3139], waarbij hij in de nrs. 7 en 8 [3139|7.8] nadrukkelijk ook aangeeft dat dit "als een leer is die op definitieve wijze moet worden bewaard, ook al is die leer nooit onder plechtige vorm afgekondigd door een definitieve daad."
• 22-11-1981: Apostolische Exhortatie Familiaris Consortio (1981), nr. 84 [267|84]
• 24-01-1997: Tot de Pauselijke Raad voor het Gezin () [5556]

Teksten vanuit Congregaties en Pauselijke Raden

• 20-09-2014: Speciale Commissie ter herziening van het huwelijksrecht [n:2746]

• 24-06-2000: Betreffende het toelaten tot de Communie van gelovigen die gescheiden zijn en hertrouwd [5557]

• 26-07-2000: Gezin, familie en "De facto verbintenissen" [12]

• 22-10-2014: Responsum ad propositum dubium: is absolutie te schenken aan een hertrouwd gescheidene? [6364]
• 15-08-2013: Aartsbisschop Gerhard Ludwig Müller, Prefect van de Congregatie voor de Geloofsleer [d:106] - Getuige voor de kracht van de genade [5130], Over de onontbindbaarheid van het huwelijk en de discussie over de burgerlijk hertrouwden en de Sacramenten
• 11-02-2013: Rescriptum ex audientia Ss.mi - inzake nietigverklaringen van huwelijken [5164]
• 30-11-2011 (eerder in 1998): Joseph Kardinaal Ratzinger - De pastoraal van het huwelijk moet zich baseren op de waarheid [5131], Over enkele bezwaren tegen de leer van de Kerk over het ontvangen van de eucharistische Communie door hertrouwde gescheiden gelovigen
• 14-09-1994: Annus Internationalis Familiae [943], over het ontvangen van de Communie door hertrouwd gescheiden gelovigen
• 21-03-1975: Over de bewezen praktijk van de Kerk aangaande het forum internum voor hen die leven in irreguliere relaties [5605]
• 11-03-1973: Haec Sacra Congregatio [6566]

Overige auteurs

• 19-09-2016: Kardinalen Burke, Burgmüller, Caffarra en Meisner aan Paus Franciscus en Kard. Müller, hoofd Congregatie voor de Geloofsleer [d:106]: 5 "Dubia" over Amoris Laetitia [6528]
• 30-06-2015: Over het vermeende verschil tussen burgerlijk en sacramenteel huwelijk [n:3230]
• juli 2014: Recente voorstellen voor de pastorale zorg voor echtgescheiden-en-hertrouwden: een theologische beoordeling [n:2639]
• 20-02-2014: Walter Kardinaal Kasper, Evangelie van het gezin [5363], voordracht tijdens het Buitengewoon Consistorie ter voorbereiding op de Synode van oktober 2014, gevolgd door een discussie door Paus en Kardinalen. De voordracht, die geheim zou blijven, is vervolgens door Kardinaal Kasper afgestaan aan Herder, van de discussie tijdens het Consistorie is geen verslag. Wel is vervolgens door diverse Kardinalen een verduidelijking van de Katholieke leer naar buiten gebracht, onder verwijzing naar het feit dat de voordracht van Kardinaal Kasper op zijn minst discutabel is.
  • 16-03-2014: Carlo Kardinaal Caffarra, interview Geen Paus is bevoegd de echt te verbreken [5371], o.a. over de exhortatie Familiaris Consortio [267] en de suggesties [5370] van Kardinaal Kasper.