Over wat Stefanus en Jezus gemeen hebben: vergeven eer te sterven

Dierbare broeders en zusters, goeie dag!

Vandaag vieren we het feest van de heilige Stefanus. De herinnering aan de eerste martelaar volgt onmiddellijk op het Kerstfeest. Gisteren hebben we de barmhartige liefde van God overwogen, die voor ons is vlees geworden. Vandaag zien we het consequente antwoord van de leerling van Jezus, die zijn leven geeft. Gisteren werd op aarde de Verlosser geboren; vandaag wordt zijn trouwe getuige in de hemel geboren. Zowel gisteren als vandaag verschijnt de duisternis van de afwijzing van het leven, maar schittert nog sterker het licht van de liefde die de haat overwint en een nieuwe wereld inluidt.

Een bijzonderheid, in het verhaal uit de Handelingen van de Apostelen vandaag, doet de heilige Stefanus sterk op de Heer gelijken: dat hij zijn belagers vergeeft alvorens ze hem stenigend. Genageld aan het kruis had Jezus gezegd: Vader, vergeef hun, want ze weten niet wat ze doen (Lc. 23, 34)[b:Lc. 23, 34]; op gelijkaardige wijze viel Stefanus op de knieën en riep met luide stem: ‘Heer, reken hun deze zonde niet aan’. (Hand. 7, 60)[b:Hand. 7, 60]. Stefanus is dus martelaar, wat getuige betekent, omdat hij doet zoals Jezus; wie zich zoals Hij gedraagt, is een ware getuige. Wie bidt, wie liefheeft, wie geeft, maar vooral wie vergeving schenkt, want zoals het woord zelf zegt is ver-geven de hoogste uitdrukking van geven.

We zouden ons de vraag kunnen stellen: waartoe dient vergeving schenken? Is het louter een goede daad of draagt het ook vruchten? Het antwoord vinden we juist in het martelaarschap van Stefanus. Een van de mensen voor wie hij om vergeving bad, was een jongeman met de naam Saulus; hij vervolgde de Kerk en poogde haar te vernietigen. (Hand. 8, 3)[[b:Hand. 8, 3]] Saulus werd even later Paulus: de grote heilige, de apostel van de heidenen. Hij had de vergeving van Stefanus gekregen. We mogen dus zeggen dat Paulus geboren wordt uit de genade van God en door de vergeving van Stefanus.

Ook wij worden uit de vergeving van God geboren. Niet alleen in het doopsel, maar iedere keer als wij vergeving krijgen, wordt ons hart herboren, wordt het vernieuwd. Elke stap voorwaarts in het geloofsleven draagt vanaf het begin het teken van de goddelijke barmhartigheid. Want, alleen als we bemind worden, kunnen wij op onze beurt liefhebben. Laten we ons dit herinneren, het zal ons deugd doen: als we willen groeien in geloof, moeten we eerst van God vergeving krijgen. De Vader ontmoeten, die altijd klaar staat om alles te vergeven en die precies door vergeving te schenken het hart geneest en de liefde verlevendigt. We moeten nooit moe worden de goddelijke vergeving te vragen, want alleen als we vergiffenis ontvangen hebben, als we vergeving ervaren, leren we vergiffenis schenken.

Vergeving schenken is echter niet gemakkelijk. Het is altijd erg moeilijk. Hoe kunnen we Jezus navolgen? Waar moeten we beginnen om het kleine en grote onrecht te verontschuldigen dat we elke dag meemaken? Vooreerst door het gebed, zoals Stefanus heeft gedaan. In het eigen hart beginnen: met het gebed kunnen we de wrok aanpakken die we ervaren en wie ons kwaad gedaan heeft aan de barmhartigheid van God toevertrouwen: "Heer, ik vraag U vergeving voor hem, ik vraag U vergeving voor haar". Zo ontdekt men dat deze inwendige strijd om vergeving te schenken, zuivert van het kwaad en dat het gebed en de liefde ons bevrijden van de inwendige boeien van de rancune. Het is zo slecht met wrok te leven! Elke dag hebben we gelegenheid om ons te oefenen in vergeving schenken, om dit verheven gebaar te stellen dat de mens dicht bij God brengt. Zoals onze hemelse Vader, worden ook wij barmhartig, want door vergeving te schenken overwinnen we het kwaad door het goede, veranderen we de haat in liefde en maken zo de wereld zuiverder.

Moge de Maagd Maria ons gebed de richting geven om vergeving te ontvangen en vergeving te schenken. Aan haar vertrouwen we hen toe – en het zijn er spijtig genoeg velen – die zoals de heilige Stefanus, omwille van het geloof vervolging lijden, onze velen martelaren van vandaag. Vergeving ontvangen en schenken.