Multiplices Inter

Onder de vele en zeer zware zorgen van Ons ambt, waardoor Wij aan alle kanten gebukt gaan, en onder de zeer grote tegenslagen van deze tijd, die Onze geest verstoren en hevig verontrusten temidden van de toenemende nieuwigheid van alle dingen, komt daar het zeer te betreuren feit bij dat dagelijks de gevaarlijkste boeken voortkomen uit de holen van de jansenisten en andere mannen van dat soort, waarbij de zonen van deze tijd, om discipelen aan te trekken om hen te volgen, perverse dingen spreken in de overtuigende woorden van menselijke wijsheid. Daarom eist het leidende principe van Ons apostolisch ambt dat Wij dit soort boeken op een meer plechtige manier verbieden en veroordelen om de zuiverheid van de katholieke religie en de vereerde leer van de Kerk te beschermen en veilig te houden, en ook om met alle zorgvuldigheid niet te verzuimen de kudde van de Heer te bewaren die door Jezus Christus, de Allerhoogste Leider der Herders, aan Onze Laagheid is toevertrouwd, en om (de kudde) te behoeden voor - als voor vergiftigde weidegronden - het dodelijke lezen en bezit van deze boeken.

Bovendien, toen Wij vernamen dat er een boek of werk was gepubliceerd dat zes delen omvatte, geschreven in de Spaanse taal, met als titel Defensa de la autoridad de los gobiernos y de los obispos contra las pretensiones de la curia Romana - De verdediging van het gezag van regeringen en bisschoppen tegen de aanspraken van de Romeinse Curie door Francisco de Paula G(onzález) Vigil (Lima, 1848); en ook toen Wij, alleen al uit de titel van het werk, voldoende begrepen dat de auteur een man was met een geest die slecht gezind was tegen deze Apostolische Stoel, lieten Wij niet na om de betekenis ervan vast te stellen; en door een gemakkelijke inspanning, hoewel niet zonder een aanzienlijke droefheid van Ons hart, herkenden en bemerkten we dat hetzelfde boek de vele dwalingen van de Synode van Pistoia vernieuwde, die al behandeld waren in de dogmatische bul Auctorem fidei - Errores Synodi Pisoriensis[808] van Onze voorganger zalige nagedachtenis Pius VI, en dat het vol zat met andere goddeloze leringen en stellingen die keer op keer in elk opzicht veroordeeld werden.

Om straffeloos en ongestraft te kunnen vasthouden aan het onverschilligheid en rationalisme waarmee hij besmet blijkt te zijn, ontkent de auteur, hoewel katholiek en naar verluidt onderworpen aan het goddelijk ambt, dat de Kerk de macht heeft om dogmatisch vast te stellen dat de godsdienst van de katholieke Kerk de enige ware godsdienst is; en hij leert dat ieder mens vrij is om de godsdienst aan te nemen en te belijden die iedereen die door het licht van de rede geleid wordt als waar beschouwt. Hij klaagt zonder blikken of blozen de wet van het celibaat aan en naar de mode van de vernieuwers verkiest hij de echtelijke staat boven de staat van maagdelijkheid. Hij beweert dat de macht - waarmee de Kerk begiftigd is door haar goddelijke Stichter - om belemmeringen op te werpen die een bepaalde huwelijksband ongeldig maken, in verschillende richtingen stroomt van de vorsten der aarde, en hij beweert dat de Kerk van Christus deze macht op onzedelijke wijze voor zichzelf heeft opgeëist. Hij beweert dat de onschendbaarheid van de Kerk en van (gewijde) personen, ingesteld door de verordening van God en door canonieke sancties, haar oorsprong heeft in het burgerlijk recht; en hij schaamt zich er niet voor te beweren dat de residentie van een afgezant van welke natie dan ook met meer achting en zorg moet worden behandeld dan de tempel van de levende God. Hij kent aan de lekenregering het recht toe om de bisschoppen, die de Heilige Geest heeft aangesteld om over de Kerk van God te regeren, uit de uitoefening van het pastoraat te zetten. Hij probeert degenen die het roer van de openbare zaken in handen hebben ertoe te bewegen de Romeinse paus niet te gehoorzamen in die zaken die betrekking hebben op de benoeming van episcopaten en bisschoppen. Hij onttrekt koningen en andere vorsten die door het doopsel leden van de Kerk zijn, alsof het heidense vorsten zijn, aan de jurisdictie van dezelfde Kerk, alsof christelijke vorsten geen zonen en onderdanen van de Kerk zijn in geestelijke en kerkelijke zaken. Erger nog, hij vermengt op een onnatuurlijke manier het hemelse met het aardse, het heilige met het profane, het verhevenste met het laagste, en schrikt er niet voor terug om te leren dat, in kwesties van jurisdictie die nog moeten worden beslist (quaestionibus iurisdictionis dirimendis), de aardse macht superieur is ten opzichte van de Kerk, die de pilaar en steunpilaar van de waarheid is. Tenslotte, om de talrijke andere dwalingen onbesproken te laten, gaat hij zo vrijmoedig en ondoordacht te werk dat hij met een onuitsprekelijke durf beweert dat de Romeinse pausen en de Oecumenische Concilies de grenzen van hun macht hebben overschreden, zich de rechten van vorsten hebben toegeëigend en zich ook hebben vergist in het definiëren van zaken van geloof en moraal.

Hoewel het ongetwijfeld voor iedereen gemakkelijk te begrijpen is dat hetzelfde werk zoveel en zo'n enorm aantal hoofdstukken met fouten bevat, hebben Wij toch, in het voetspoor van Onze voorgangers, bevolen dat het genoemde werk in Onze Congregatie van de Universele Inquisitie onderzocht zou worden en dat het oordeel van dezelfde congregatie daarna aan Ons zou worden overhandigd. Verder oordeelden Onze eerbiedwaardige broeders de kardinalen inquisiteur-generaal van de Heilige Roomse Kerk, na een voorafgaande beoordeling van hetzelfde werk en na de stemmen van de raadgevers zorgvuldig te hebben beoordeeld, dat het genoemde werk in dezelfde mate leringen en stellingen bevat, respectievelijk schandalig, onbezonnen, vals, schismatiek, respectloos ten opzichte van de rechten van de Romeinse pausen en oecumenische concilies, ondermijnend ten opzichte van de macht, vrijheid en jurisdictie van de Kerk, foutief, goddeloos en ketters, veroordeeld en verboden moet worden.

Daarom, nadat het verslag van de bovengenoemde zaken was gehoord en nadat al deze zaken volledig en tijdig waren gewogen in overeenstemming met het overleg van de eerder genoemde kardinalen, en ook op Ons eigen initiatief, gebaseerd op onbetwistbare deskundige kennis en in overeenstemming met de volheid van apostolische macht, op grond van de bedoeling en de strekking van het daarin vervatte (tenore praesentium), veroordelen en berispen wij en verbieden wij het lezen of in bezit hebben van het genoemde werk waarin de hierboven vermelde leringen en stellingen zijn opgenomen, hetzij tot nu toe gedrukt of in de toekomst gedrukt (God verhoede het! ), op welke plaats dan ook en in welke taal dan ook, in welke uitgave of versie dan ook; en Wij verbieden absoluut voor elke christen, zelfs voor degenen die een specifieke en individuele identificatie en uitdrukkelijke vermelding verdienen, het afdrukken, overschrijven, lezen, in bezit houden en gebruiken van hetzelfde werk, op straffe van excommunicatie die van rechtswege moet worden opgelegd zonder enige andere verklaring van degenen die anders handelen, waarvan niemand het voordeel van absolutie kan verkrijgen van wie dan ook, behalve van Ons of, naargelang de omstandigheden, de zittende (existente) Romeinse Pontifex, tenzij de persoon op het punt van overlijden staat.

Voornemens, en door de apostolische autoriteit bevolen, dat alle personen die voornoemd boek of werk in hun bezit hebben, verplicht zijn, vanaf het moment dat het huidige document (aan hen) bekend wordt, om (het werk) af te geven aan de plaatselijke ordinarissen en het te registreren bij de inquisiteurs van ketterse perversiteit. Niettegenstaande wat dan ook handelend tot het tegendeel.

Bovendien, opdat deze zelfde huidige brieven gemakkelijker ter kennis van iedereen worden gebracht en opdat niemand kan beweren dat hij ze niet kent, zijn Wij van plan, en Wij besluiten bij bovengenoemd gezag, dat (deze huidige brieven) openbaar worden gemaakt, zoals de gewoonte is, door een van Onze koeriers, en dat kopieën ervan worden achtergelaten op de deuren van de Basiliek van de Prins der Apostelen en van de Apostolische Kanselarij, en ook van de Algemene Curie in Montecitorio, en in het Campo de' Fiori in de stad. (Het is onze bedoeling dat deze brieven), op deze manier gepubliceerd, indruk maken op en verplichten tot ieder die (deze brieven) aangaat, alsof (deze brieven) persoonlijk bekend zijn gemaakt aan en diep zijn ingeprent op ieder van hen. Verder (beogen wij) dat zowel in een rechtszaak als overal daarbuiten aan transcripties of gedrukte kopieën van deze huidige brieven, ondertekend door de hand van een willekeurige notaris en voorzien van het zegel van een persoon met een kerkelijke waardigheid, absoluut dezelfde geloofwaardigheid wordt toegekend die aan deze zelfde geschenken zou worden toegekend als ze (daar) waren uitgestald of tentoongesteld.