Inhoudsopgave

Uitklappen

- Documentgegevens

- Inleiding

“Het katholiek geloof heeft alle respect voor de rede”, zegt de Heilige Stoel: “het geloof en de andere gaven van God maken de menselijke natuur en het gebruik van de rede niet overbodig en negeren ze evenmin, in tegendeel zij moedigen het gebruik ervan aan”.

De Permanente Vertegenwoordiging van de Heilige Stoel bij de Raad van Europa heeft een nota[4836] opgesteld ter gelegenheid van het onderzoek dat het Europees Hof voor de Rechten van de Mens voert in de zaak Sindicatul Pastorul cel Bun tegen Roemenië (nr. 2330/09) en Fernandez-Martinez tegen Spanje (nr. 56030/07).

Deze nota[4836] geeft de stelling van de Kerk weer over haar vrijheid en autonomie ten overstaan van de Staten, gebaseerd op vier principes: 1) het onderscheid tussen Kerk en politieke gemeenschap, 2) de vrijheid ten overstaan van de Staat, 3) vrijheid in de schoot van de Kerk, 4) eerbied voor een juiste openbare orde.

Het katholiek geloof heeft alle respect voor de rede

De tekst brengt meer bepaald in herinnering dat “het katholiek geloof alle respect heeft voor de rede”: Christenen, zo legt de Heilige Stoel uit, “erkennen het onderscheid tussen rede en godsdienst, tussen natuurlijke en bovennatuurlijke orde en menen dat ‘genade de natuur niet vernietigt’, met andere woorden dat het geloof en de andere gaven van God de menselijke natuur en het gebruik van de rede niet overbodig maken en evenmin negeren, maar het gebruik ervan in tegendeel aanmoedigen”.

Trouwens, het Christendom, zo vervolgt de tekst, “bevat geen formele godsdienstige voorschriften (over voeding, kleding, verminking, enz.) die de natuurmoraal desgevallend kunnen kwetsen en in conflict kunnen komen met het recht van een Staat die godsdienstig neutraal is”.

Naar het voorbeeld van Christus, overstijgt de Kerk “godsdienstige voorschriften die louter formeel” zijn om ze te vervangen door “de levende wet van de naastenliefde, een wet die binnen de natuurorde, de zorg van het geweten erkent om goed en kwaad te onderscheiden”.

Aldus, zegt de nota[4836], “zou de katholieke Kerk geen enkel voorschrift kunnen opleggen dat tegengesteld is aan de juiste eisen van de openbare orde”.

Vrijheid is afhankelijk van de waarheid

Als de Kerk “de fundamentele waarde van menselijke vrijheid” erkent, en als zijzelf “een ruimte van vrijheid” is, kan men in de nota[4836] toch ook lezen dat “deze vrijheid afhankelijk is van de waarheid” (“de waarheid zal u vrij maken”, (Joh. 8, 32)[b:Joh. 8, 32]).

Hieruit volgt dat vrijheid “niet kan ingeroepen worden om een aanslag op de waarheid te rechtvaardigen”. Dit illustreert de tekst op het vlak van de Kerk: “een gelovige leek of Godgewijde kan zijn vrijheid niet inroepen om het geloof tegen te spreken of de Kerk te schaden”. “Bij een meningsverschil, kan elke persoon haar toevlucht nemen tot het Kerkelijk recht en haar band met de Kerk zelfs verbreken”, merkt de Heilige Stoel op.

Een zending ontvangen van Jezus Christus, niet van de Staat

Trouwens, vervolgt de tekst, “de Kerk en de politieke gemeenschap hebben, zowel de ene als de andere, onderscheiden doeleinden”: een politieke gemeenschap “moet waken over het algemeen welzijn en ervoor zorgen dat de burgers op deze aarde een ‘rustig en vreedzaam leven’ kunnen leiden”.

Wat de Kerk betreft, “zij is gesticht om haar gelovigen door haar leer, Sacramenten, gebed en wetten naar hun eeuwig doel te leiden”.

In deze zin, eist zij “het volle respect en bescherming van haar vrijheid om haar zending te midden van een pluralistische samenleving te vervullen” - een zending en vrijheid “die zij van Jezus Christus en niet van de Staat ontvangen heeft”.

De burgerlijke macht moet aldus “de vrijheid en autonomie van de Kerk respecteren en beschermen en haar op geen enkele manier verhinderen om haar zending volledig uit te oefenen, die erin bestaat haar gelovigen door haar leer, sacramenten, gebed en wetten naar hun eeuwig doel te leiden”, ongeacht of dit in “de institutionele organisatie van de Kerk” gebeurt of in “het uitoefenen van haar zending onder de gelovigen”.

Vert. Sorores Christi
Bron: Zenit.org

Zie ook:

Interview met Aartsbisschop Mamberti over de vrijheid en institutionele autonomie van de Katholieke Kerk[n:1816]
Vaticaan betreurt miskenning gewetensbezwaren[n:1815]

Extra opties voor deze alinea

Reageer op deze alinea Deel op social media

Bericht

Het katholiek geloof heeft alle respect voor de rede

16 januari 2013

30 augustus 2013

Andere berichten

bekijk overzicht

Paus: Culturele diplomatie kan bruggen bouwen en vooroordelen overwinnen

12 december 2025

Paus schrijft sterke brief over eenheid christenen kort voor Turkijereis: 'In unitate fidei'

26 november 2025

Paus Leo XIV vraagt dat kunstmatige intelligentie zich ontwikkelt in het licht van ethiek, geloof en zorg voor de mens.

12 november 2025

Paus Leo XIV: Christus is het fundament van de Kerk, niet wereldse criteria

10 november 2025

Thema van honderdste Wereldmissiezondag (2026): Eén in Christus, verenigd in de missie

1 november 2025

Paus roept op tot vernieuwing van het katholiek onderwijs temidden van de uitdagingen van de moderne samenleving en technologie

28 oktober 2025

Eerste leerstellige tekst van paus Leo gepubliceerd: ‘Dilexi te’ vormt brug met paus Franciscus

9 oktober 2025

Paus: ‘God zal niet redden zonder ons’

7 oktober 2025

Paus heeft eerste Apostolische Exhortatie ondertekend

4 oktober 2025

Tien jaar Laudato si’: Samen zorg dragen voor ons gemeenschappelijk huis

1 oktober 2025

38-jarige theoloog is nieuwe redacteur van ‘Denzinger’

27 september 2025

Paus benoemt aartsbisschop Iannone tot prefect van het Dicasterie voor Bisschoppen

26 september 2025

Medeleven tonen zoals de Samaritaan, thema voor Werelddag van de Zieken 2026

26 september 2025

Paus Leo XIV over migranten en de hoop

26 september 2025

Paus tijdens jubileum: Troost is te vinden in een ‘vastberaden en stabiel’ geloof

16 september 2025

Paus Leo: Broederschap is het gezicht van God in anderen zien

12 september 2025

De waarheid van de liefhebbende God in het licht van het verraad

13 augustus 2025

Paus breidt gezinsvoordelen voor Vaticaanse werknemers flink uit

12 augustus 2025

Paus Leo XIV voor streven naar gemeenschappelijke paasdatum

17 juni 2025

WhatsApp-groep "Follow the Pope" om Paus Leo XIV te volgen.

7 juni 2025

Kardinaal Eijk spreekt op conferentie over bio-ethiek

6 juni 2025

Paus Leo XIV over het bevorderen van een “authentiek menselijke” benadering van wetenschap

31 mei 2025

Relieken in het borstkruis van Paus Leo XIV

10 mei 2025

Eerste reis naar OLV van Goede Raad, Genazzano

10 mei 2025

Belangrijkste afspraken voor Paus Leo XIV in de komende tijd

9 mei 2025

Paus Leo XIV doet nog geen benoemingen of bevestigingen in functies

9 mei 2025

26 toespraken tijdens laatste algemene congregatie van kardinalen

6 mei 2025

Negende Algemene Congregatie - Veel kardinalen willen hun collega’s nog toespreken

3 mei 2025

Conclaaf begint op woensdag 7 mei

28 april 2025

De begraafplaats van Paus Franciscus.

28 april 2025

Bij tweede Algemene Vergadering al 103 Kardinalen aanwezig

24 april 2025

Heiligverklaring van de zalige Carlo Acutis opgeschort

21 april 2025

Nieuw Romeins decreet over Misintenties

14 april 2025

Drie oproepen tot bekering: boodschap van de paus voor de Veertigdagentijd

28 februari 2025

Een vergeten aspect van de liturgie: de zetel van de celebrant

17 februari 2025

Moeder Teresa van Kolkata (Calcutta) als vrije gedachtenis op de Algemene Romeinse kalender

11 februari 2025

Geen nieuw verkozen Camerlengo voor het kardinalencollege

6 februari 2025

bekijk overzicht