Droom van Johannes XXIII komt uit: Pius IX zalig verklaard
Inhoudsopgave
Uitklappen
- Documentgegevens
- Inleiding
Afgelopen zondag 3 september 2000 zijn door Paus Johannes Paulus II twee Pausen zalig verklaard: Pius IX en Johannes XXIII. Het is interessant op te merken dat twee Pausen die een beslissende rol hebben gespeeld in de geschiedenis van de laatste twee eeuwen op dezelfde dag zalig zijn verklaard. In één ceremonie heeft Paus Johannes Paulus II de Paus van het dogma van de Onbevlekte Ontvangenis[254] en het Eerste Vaticaans Concilie[d:217] èn de Paus van de Encycliek “Pacem in Terris[53]” en het Tweede Vaticaans Concilie[d:4] zalig verklaard. Sommige media, zelfs binnen de Kerk, hebben deze pontificale beslissing echter bekritiseerd.
Daarom is het des te interessanter de grote bewondering die Johannes XXII had voor zijn voorganger Pius IX op te merken, aldus Aartsbisschop Jose Saraiva Martins, prefect van de Congregatie voor de Zalig- en Heiligverklaringen[d:109]. Onderstaand een interview met hem op Vaticaan Radio.
Sommige mensen zeggen dat Pius IX niet zalig verklaard had moeten worden, en nog minder tegelijkertijd met Johannes XXIII; wat vindt u hiervan?
Aartsbisschop Saraiva Martins: Johannes XXIII had grote bewondering voor Pius IX. Zo ging hij op 31 augustus 1962 naar Albano, een stad even buiten Rome, om Bisschop Alberto Canestri, postulator van de zaligverklaringen, te bezoeken met het verzoek om de conclusie van de kerkelijke beschrijving van Pius IX’ handelingen. Als een groot expert op het gebied van kerkgeschiedenis, speciaal in de periode van Pius IX , had hij op 2 januari 1959 al een handgeschreven briefje naar Bisschop Canestri gestuurd, waarin hij zei: “ik zegen uw persoon, die ik graag in audiëntie zou willen ontvangen en ik bemoedig u voor een heilige onderneming die ik ten diepste voel: de verheerlijking van Pius IX.” Getekend: “Johannes XXIII, Paus.” In een andere brief gestuurd naar Bisschop G. Angrisani van Casale Monferrato, bevestigde hij: “ik denk altijd aan Pius IX, in heilige en verheerlijkte herinneringen en hem volgend in zijn opofferingen, hoop ik waardig te zijn zijn heiligverklaring te vieren.”
Pius IX is de geschiedenis ingegaan als de Paus van het Eerste Vaticaans Concilie[d:217], en Johannes XXIII als die van het Tweede Vaticaans Concilie[d:4]. Denkt u dat er een bijzondere betekenis is in de gezamenlijke zaligverklaring van deze twee Pausen?
Aartsbisschop Saraiva Martins: het samenvoegen van de zaligverklaringceremonie van deze twee grote Pausen die in zulke verschillende periodes hebben geleefd, is een toeval, eenvoudig omdat beide processen op dezelfde tijd zijn afgesloten. Daarom heeft het feit dat deze twee oppermachtige Pausen gezamenlijk tot de glorie der altaren zijn verheven, geen speciale betekenis. De betekenis van hun zaligverklaring is die van de zaligverklaring van elke dienaar van God: om te worden gegeven aan de gelovigen, en niet alleen aan de gelovigen, als voorbeelden van broeders en zusters begiftigd met ongewone charisma, die ons op de levenswegen zijn voorgegaan met deugden tot op heroïsche wijze geleefd.
Met het oog op Pius IX; welk voorbeeld heeft hij ons nagelaten?
Aartsbisschop Saraiva Martins: Pius IX genoot de faam van heiligheid al gedurende zijn leven, speciaal in het laatste deel van zijn pontificaat, toen zijn tijdelijke macht definitief ten val kwam; de pogingen die hij deed om het ‘samenstel van verbindingen’ van de Kerk op te bouwen en te herbouwen, werd openlijk duidelijk aan de gehele Kerk, geteisterd door rationalisme, inclusief theologische, door nationalisme, internationale vrijmetselarij, antiklerikalisme, sektes reeds overlopen door de moderne mentaliteit, de explosie van de ‘sociale vraag’ en het atheïstische Marxisme. Boven alles leefde barmhartigheid in hem op alle niveaus van zijn persoonlijk en sociaal leven, een mildheid die de authentieke vrucht was van zijn onbreekbare geloof in Christus en zijn Kerk.
Deugden in praktijk gebracht tot op heroïsche hoogte?
Aartsbisschop Saraiva Martins: Als we kijken naar de heroïsche deugden van Pius IX zijn zijn geesteskracht en zachtmoedigheid uitzonderlijk. De beroemde Jezuïet Carlo Iemolo zei: “zelfs degenen die hem beschuldigden waren nooit in staat hem als een man en als een priester aan te vallen. Vincenzo Gioberti en Domenico Farini (voorstanders van het proces tot Italiaanse eenwording die de Pontificale Staat onteigende) zagen Pius IX als een vurige priester, met een geloof zonder enige twijfel, een man boven alle verdenking. Hij oordeelde alles vanuit een religieus standpunt.”
Wat waren de fundamentele elementen van de spiritualiteit van Pius IX?
Aartsbisschop Saraiva Martins: Allereerst een volledig vertrouwen in God, gevoed door een vurige vroomheid dat zijn roeping bevorderde, vergezeld door het besluit de Kerk te dienen, met name in het pastorale werk. Zijn liefde voor God verminderde niet; het werd door de tijd en de ervaring juist dieper. Zijn grote karakteristieke kenmerken waren goedheid van geest, oprechtheid en toewijding aan de dienst van de Kerk. Deze oprechte en diepe spiritualiteit werd vergezeld door spontaniteit, die het geheim was van zijn aantrekkingskracht.Zijn persoonlijke vroomheid werd gevoed door de Eucharistie, met veelzeggende episodes, zoals het persoonlijk betrokken zijn bij de zorg van zijn kapel, dagelijkse aanbidding, toewijding aan het Heilig Hart van Jezus.
Pius IX is de Paus van het dogma van de Onbevlekte Ontvangenis[254].
Aartsbisschop Saraiva Martins: Inderdaad, de grote devotie die hij voor de Heilige Maagd voelde moet worden genoemd. Op 2 februari 1849 richtte hij zich tot alle bisschoppen van de wereld met de Encycliek “Ubi Primum[4803]”, waarin hij hun mening vroeg over de mogelijkheid de Onbevlekte Ontvangenis tot dogma te verklaren. Van de 600 antwoorden waren 9 van de 10 positief en op 8 december 1854, in aanwezigheid van meer dan 200 kardinalen en bisschoppen maakte hij het geloofsdogma bekend met de bul “Ineffabilis Deus[254]”. In deze bul zegt hij nadrukkelijk dat hij vanaf zijn vroegste jaren al een speciale devotie had tot de Heilige Maagd. Hij benoemde de maand Mei tot Mariamaand en hij had altijd de Maagd van Sassoferrato op zijn bureau staan. Bovendien had hij altijd een grote devotie tot St. Jozef. Op 10 september 1846 breidde hij het patroonsfeest van St. Jozef[4804] uit tot de gehele Kerk en op 8 december 1870 verklaarde hij hem tot patroon van de Wereldkerk met het decreet “Quemadmodum Deus[1726]”.
Hoe beïnvloedde deze spiritualiteit het leven van de Kerk?
Aartsbisschop Saraiva Martins: De spiritualiteit van Paus Pius IX werd in krachtdadige persoonlijke beslissingen vertaald: de bevordering van een meer toebereide geestelijkheid, meer vurigheid, met speciale aandacht aan de seminaries en aan de vestiging van de “Pius Seminarie” voor het diocees van de Pontificale Staat; de ontwikkeling van de religieuze ordes en congregaties; rangschikking van de liturgie en geheiligde kunst; de wens tot Christelijke eenheid en opening naar het Oosten; het inzetten van een sociaal Katholicisme; en waardering voor de leken, speciaal met Katholieke Zending.
Om RK Documenten te kunnen verbeteren is uw reactie zeer waardevol. Heeft u aanmerkingen of suggesties voor verbeteringen of bent u een fout tegen gekomen? Laat het ons weten.
Naar de oude site