Op welke grond en in welke zin noemen wij Maria 'Middelares aller genaden'?

In de loop van de Zaterdag zijn de studie-vergaderingen in de Dominicaner-kerk weer zeer druk bezocht. De kerk kan de belangstellenden niet meer bergen. Velen moeten buiten op het plein blijven luisteren. Iedere inleiding heeft een gedegen gedachtenwisseling tot gevolg. Op de morgen-vergadering, die wordt voorgezeten door Dr. G. Philips bespreekt de Belgische Kanunnik en Professor aan het Groot-Seminarie van Mechelen, Dr. Al. Van Hove in een rustig betoog de vraag: OP WELKE GROND EN IN WELKE ZIN NOEMEN WIJ MARIA MIDDELARES ALLER GENADEN?

1) aan Maria heeft God het ambt, de taak, toevertrouwd om voorspreekster te zijn voor al haar kinderen;

2) de kracht der voorspraak in het andere leven zoals in het tegenwoordige is afhankelijk van de heiligheidsgraad van de persoon die de voorspraak uitoefent. Wie heiliger is, bekomt veel meer van God. Wel kunnen ook zondaars door hun gebed iets bekomen, doch zij kunnen enkel beroep doen op de goddelijke barmhartigheid; de heiligen hebben echter, in de mate van hun heiligheid, recht op de goddelijke vriendschap en welwillendheid. En vermits Maria's heiligheid die der andere heiligen ver overtreft, moet dit ook gezegd worden van de kracht van haar gebed of voorspraak bij God.

1) de wil om het Sacrament te ontvangen: wie niet gedoopt wil worden, wordt ook niet gedoopt; wie niet wil communiceren, ontvangt de eucharistische genade niet, al ontving hij materieel een geconsacreerde hostie;

2) bovennatuurlijke gesteltenissen, als liefde tot God en verfoeien van de zonde: wie b.v. geen berouw heeft, ontvangt geen genade door de Biecht. Die wil nu en die gesteltenissen zijn uitwerkselen van de genade, en die genade komt van God om wille van de voorspraak van Maria. Maria bekomt ons aldus de genade om de Sacramenten te willen ontvangen, en om ze te ontvangen met de nodige gesteltenissen, en zo is ook de sacramentele genade een gevolg weze het een onrechtstreeks en verwijderd gevolg van de voorspraak van Maria. En zo blijft het waar, dat geen enkele genade aan de mensen verleend wordt, buiten de voorspraak van de Middelares van alle genaden. Men kan wellicht de zaken nog anders verklaren; het wil mij voorkomen, dat we aan de moeilijkheid uit de Sacramentenleer een voldoende oplossing gegeven hebben.

a) Sommigen zijn van mening, dat Maria's algemene genadebemiddeling kan gedefinieerd worden, omdat zij bewezen wordt uit andere geopenbaarde waarheden. Het kan echter betwijfeld worden, en het wordt ook niet zelden ontkend,
1) dat het bewezen-worden uit een andere waarheid volstaat tot de definieerbaarheid;
2) dat Maria's algemene genadebemiddeling met volle zekerheid uit andere waarheden bewezen wordt.

b) Anderen zeggen dat Maria's universeel middelaarschap geopenbaard is in meer algemene waarheden omtrent Maria, als een onderdeel van een ruimer geheel, namelijk in de waarheid van Maria's geestelijk Moederschap ten opzichte van alle mensen. We zullen niet beweren, dat die opvatting geheel verkeerd is. We menen evenwel dat zij moet vervolledigd worden, omdat men ook moet bewijzen, dat Maria's universele genadebemiddeling in de meer algemene waarheden werkelijk en zonder twijfel bevat is. Men moet bewijzen, dat deelgenote-zijn in het verlossingswerk ook het deelgenootschap omvat in de uitdeling der genaden. Op dit aanvullend bewijs komen we een weinig verder terug.

c) De kwestie zou beslist zijn, indien men kon aantonen, dat de Kerk die waarheid altijd als een geopenbaarde waarheid aangezien heeft. In de huidige stand der theologische en historische wetenschap is dat tamelijk moeilijk. Wel zijn er oude getuigenissen te vinden ten voordele van die waarheid, doch betrekkelijk weinig bij de Kerkvaders uit de eerste eeuwen, ten minste op uitdrukkelijke wijze. Dat de Overlevering alle soort genaden aan Maria's voorspraak toeschrijft, kan moeilijk geloochend worden, doch is dat voldoende? Misschien zullen eens de geschiedkundige studiën hier meer licht bijbrengen.

d) Ik zou liefst wijzen op de hoger aangehaalde bewijsvoering ten gunste van Maria's algemeen Middelaarschap. Ik kom er nog even op terug, omdat ze, naar mijn mening, de kern uitmaakt van heel de kwestie en aldus het best aanleiding geeft tot een passend besluit van heel deze verhandeling.