De wonden van Jezus vormen het teken dat Hij ons begrijpt en Zich door liefde laat verwonden

Beminde broeders en zusters:

Volgens een eeuwenoude traditie wordt deze zondag zondag "in Albis" genoemd. Op deze dag trokken de neofieten van de Paaswake opnieuw hun witte kleed aan, een symbool van het licht dat de Heer hen bij de Doop had gegeven. Daarna legden ze het witte kleed af, maar moesten de nieuwe helderheid die hen was meegedeeld in hun dagelijks leven binnenleiden. Ze moesten ijverig de delicate vlam van de waarheid en het goede beschermen die de Heer in hen had ontstoken, om iets van de helderheid en goedheid van God in onze wereld te brengen.

De Heilige Vader Johannes Paulus II wilde dat deze zondag gevierd zou worden als het feest van de Goddelijke Barmhartigheid: in het woord "barmhartigheid" vond hij het hele mysterie van de Verlossing samengevat en opnieuw geïnterpreteerd voor onze tijd. Hij leefde onder twee dictatoriale regimes en heeft, in contact met armoede, nood en geweld, diepgaand de macht van de duisternis ervaren, die de wereld ook in onze tijd bedreigt. Maar hij ervoer ook, met dezelfde intensiteit, de aanwezigheid van God, die zich verzet tegen al deze krachten met zijn totaal andere en goddelijke macht: met de kracht van de barmhartigheid. Het is de barmhartigheid die een grens stelt aan het kwaad. Daarin komt de geheel bijzondere aard van God tot uitdrukking: zijn heiligheid, de kracht van waarheid en liefde. Twee jaar geleden, na de eerste Vespers van deze feestdag, beëindigde Johannes Paulus II zijn aardse bestaan. Toen hij stierf, trad hij het licht van de goddelijke barmhartigheid binnen, van waaruit hij, voorbij de dood en vanuit God, nu op een nieuwe manier tot ons spreekt. Hebt vertrouwen in de goddelijke Barmhartigheid, zegt hij ons. Bekeert u dag na dag tot mannen en vrouwen van Gods barmhartigheid. Barmhartigheid is het kleed van licht dat de Heer ons bij het Doopsel heeft gegeven. We mogen dit licht niet laten doven; integendeel, het moet elke dag in ons toenemen om het goede nieuws van God aan de wereld te brengen.

Juist in deze dagen, die bijzonder verlicht worden door het licht van de goddelijke barmhartigheid, doet zich voor mij een belangrijk toeval voor: ik kan terugblikken om mijn 80-jarige leven te overzien. Ik groet allen die hier zijn gekomen om dit jubileum met mij te vieren. Ik groet in de eerste plaats de kardinalen en spreek in het bijzonder mijn dank uit aan de deken van het College van Kardinalen, kardinaal Angelo Sodano, die een geautoriseerde vertolker van de gemeenschappelijke gevoelens is geworden. Ik groet de aartsbisschoppen en bisschoppen, in het bijzonder de hulpbisschoppen van het bisdom Rome, van mijn bisdom. Ik groet de prelaten en de andere leden van de geestelijkheid, de mannelijke en vrouwelijke religieuzen en alle aanwezige gelovigen. Ik richt ook een respectvolle en dankbare groet aan de politieke persoonlijkheden en leden van het Corps Diplomatique, die mij met hun aanwezigheid hebben willen eren. Ten slotte begroet ik met broederlijke genegenheid de persoonlijke gezant van de oecumenische patriarch Bartholomeüs I, Zijne Eminentie Ioannis, metropoliet van Pergamon, waarbij ik mijn waardering uitdruk voor dit beminnelijke gebaar en wens dat de katholiek-orthodoxe theologische dialoog met hernieuwde inzet zal worden voortgezet.

We zijn hier bijeen om na te denken over het verloop van een lange periode van mijn bestaan. Het is duidelijk dat de liturgie niet dient om over het ik, over jezelf te spreken. Het eigen leven kan echter dienen om de barmhartigheid van God te verkondigen. "Hoort mij dan: want ik wil verhalen aan elk die God waagt te vrezen, wat Hij in mijn leven gedaan heeft" (Ps. 66,16)[b:Ps. 66,16]. Ik heb het altijd als een groot geschenk van de goddelijke Barmhartigheid beschouwd dat mij de genade werd verleend om mijn geboorte en wedergeboorte – om zo te zeggen – te laten samenvallen, op dezelfde dag, aan het begin van Pasen. Zo werd ik op dezelfde dag geboren als lid van mijn gezin en van de grote familie van God. Ja, ik dank God dat ik heb mogen ervaren wat "familie" betekent; ik heb mogen ervaren wat vaderschap betekent, omdat ik van binnenuit heb kunnen begrijpen dat God Vader is. Op basis van menselijke ervaringen heb ik toegang gehad tot de grote en welwillende Vader die in de hemel is. Wij hebben een verantwoordelijkheid jegens Hem, maar tegelijkertijd stelt Hij zijn vertrouwen in ons, omdat zijn gerechtigheid altijd de barmhartigheid en vriendelijkheid weerspiegelt waarmee Hij ook onze zwakheid aanvaardt en ons steunt, zodat we beetje bij beetje kunnen leren om rechtop te lopen. Ik dank God omdat ik diepgaand heb mogen ervaren wat moederlijke goedheid betekent, die altijd open staat voor hen die toevlucht zoeken en juist daardoor in staat mij de vrijheid te schenken. Ik dank God voor mijn zus en broer, die mij trouw nabij zijn geweest met hun hulp op mijn levenspad. Ik dank God voor de metgezellen die ik op mijn pad heb gevonden, voor de raadgevers en vrienden die Hij mij heeft gegeven. Ik dank Hem op een bijzondere manier omdat ik vanaf de eerste dag heb kunnen binnentreden en groeien in de grote gemeenschap van gelovigen, waarin de grens tussen leven en dood, tussen hemel en aarde wijd open ligt. Ik dank Hem dat ik zoveel dingen hebt kunnen leren, waarbij ik heb geprofiteerd van de wijsheid van deze gemeenschap, die niet alleen menselijke ervaringen uit de meest verwijderde tijden bevat: de wijsheid van deze gemeenschap is niet alleen menselijke wijsheid, maar daarin de wijsheid zelf bereikt van God, eeuwige Wijsheid.

In de eerste lezing van deze zondag (Hand. 2, 42-47)[b:Hand. 2, 42-47] wordt ons gezegd dat mensen bij het aanbreken van de opkomende Kerk de zieken naar de pleinen brachten, zodat Petrus, als hij langskwam, ze met zijn schaduw zou bedekken: aan deze schaduw werd een genezende kracht toegeschreven, omdat deze uit het licht van Christus kwam en daarom iets van de kracht van zijn goddelijke goedheid bevatte.

De schaduw van Petrus heeft, via de gemeenschap van de Katholieke Kerk, mijn leven vanaf het begin bedekt, en ik heb geleerd dat het een goede schaduw is, een helende schaduw omdat die uiteindelijk juist van Christus zelf komt. Petrus was een man met alle zwakheden van een mens, maar bovenal was hij een man vol hartstochtelijk geloof in Christus, vol liefde voor Hem. Door zijn geloof en zijn liefde heeft de genezende kracht van Christus, zijn verenigende kracht, de mensen bereikt, hoewel vermengd met alle zwakheid van Petrus. Zoeken we vandaag ook de schaduw van Petrus om in het licht van Christus te zijn.

Geboorte en wedergeboorte; aardse familie en grote familie van God: dit is het grote geschenk van Gods vele barmhartigheden, het fundament waarop wij staan. Terwijl ik verder ging op mijn levenspad, kwam er een nieuw en veeleisend geschenk op mijn pad: de roep tot het priesterlijk dienstwerk. Op de feestdag van de heilige Petrus en Paulus in 1951, toen mijn metgezellen en ik – we waren met meer dan veertig man – op de grond lagen in de kathedraal van Freising en alle heiligen ten guste van ons werden aangeroepen, drukte het geweten van mijn armzalig bestaan op mij ​​voor deze taak. Ja, het was een troost dat de bescherming van Gods heiligen, de levenden en de doden, over ons werd afgeroepen. Ik wist dat ik niet alleen zou staan. En wat een vertrouwen hebben de woorden van Jezus ons gegeven, die we later, tijdens de wijdingsliturgie van de lippen van de bisschop konden horen: "Ik noem u niet langer dienaren, maar vrienden". Ik heb ten diepste ervaren dat Hij, de Heer, niet alleen de Heer is, maar ook een vriend. Hij heeft zijn hand op mij gelegd en Hij zal mij niet verlaten. Deze woorden werden vervolgens gesproken in de context van het verlenen van de macht om het sacrament van de Verzoening toe te dienen en zo, in de naam van Christus, de zonden te vergeven. Het is hetzelfde wat we vandaag in het Evangelie hebben gehoord: de Heer blaast over zijn leerlingen. Hij schenkt hun zijn Geest, de Heilige Geest: "Wiens zonden gij vergeeft, ze zijn vergeven...". De Geest van Jezus Christus is kracht van vergeving. Het is de kracht van goddelijke Barmhartigheid. Het geeft de mogelijkheid om altijd opnieuw te beginnen. De vriendschap van Jezus Christus is de vriendschap van Degene die van ons mensen maakt die vergeven, van Degene die ook ons vergeeft, die ons voortdurend uit onze zwakheid teniet doet en ons juist op deze manier onderricht, ons het bewustzijn schenkt van de innerlijke plicht van de liefde, van de plicht om aan Zijn vertrouwen te beantwoorden met onze trouw.

In de evangeliepassage van vandaag hebben we ook het verhaal gehoord van de ontmoeting van de apostel Thomas met de verrezen Heer: de apostel wordt toegestaan zijn wonden aan te raken, en herkent Hem zo, voorbij de menselijke identiteit van Jezus van Nazareth, in zijn ware en diepste identiteit: "Mijn Heer en mijn God!" (Joh. 20, 28)[b:Joh. 20, 28]. De Heer heeft zijn wonden met zich meegedragen naar de eeuwigheid. Hij is een gewonde God; Hij heeft zich laten verwonden uit liefde voor ons. Zijn wonden zijn voor ons het teken dat Hij ons begrijpt en zich uit liefde voor ons laat verwonden. Wij kunnen zijn wonden aanraken in de geschiedenis van onze tijd, omdat Hij zich voortdurend door ons laat verwonden. Wat een zekerheid van zijn barmhartigheid geven zijn wonden ons en wat een troost betekenen ze voor ons! En wat een zekerheid geven ze ons over wat Hij is: "Mijn Heer en mijn God"! We moeten toestaan dat we door hem gewond worden.

Gods barmhartigheden vergezellen ons dag na dag. Het is voldoende een waakzaam hart te hebben om deze te kunnen waarnemen. We zijn zeer geneigd alleen de dagelijkse vermoeidheid op te merken die ons, als kinderen van Adam, is opgelegd. Maar als we ons hart openen, kunnen we, ook al zijn we erin ondergedompeld, voortdurend zien hoe goed God voor ons is; hoe Hij juist in de kleine dingen aan ons denkt en ons zo helpt de grote dingen te bereiken. Nu de last van de verantwoordelijkheid is toegenomen, heeft de Heer ook nieuwe hulp in mijn leven gebracht. Ik merk altijd met vreugde en dankbaarheid hoe groot het aantal mensen is dat mij steunt met hun gebed; van degenen die mij met hun geloof en liefde helpen mijn dienstwerk uit te voeren; van degenen die zich overgeven aan mijn zwakheid, en in de schaduw van Petrus ook het heilzame licht van Jezus Christus herkennen. Daarom wil ik op dit uur de Heer en u allen hartelijk danken.

Ik zou deze homilie willen besluiten met het gebed van de heilige paus Leo de Grote, het gebed dat ik precies dertig jaar geleden schreef ter herinnering aan mijn bisschopswijding: "Vraag onze goede God om het geloof te versterken, de liefde te vergroten en de vrede in onze dagen te vermeerderen. Moge Hij mij, zijn nederige dienaar, geschikt maken voor zijn taak en nuttig tot uw opbouw, en mij een zodanig dienstwerk verlenen dat, samen met de mij toegekende tijd, mijn overgave moge groeien N.v.d.v: Leo de Grote, Sermo...N.v.d.v: Leo de Grote, Sermo II,2.. Amen".