Argentinië, Chili, Cambodja, Tsjechoslowakije

Rome is de ontmoetingsplaats van heel de kerk. Pelgrims uit alle delen van de wereld komen hier. Onder hen nemen de bisschoppen als herders van de plaatselijke kerken over heel de aarde, een bijzondere plaats in. Zij zijn bij de bisschop van Rome altijd zeer welkom. Zij zijn de broeders die in de eenheid van de apostolische zending staan. En hun aanwezigheid dient ter versterking van de eenheid en ter vernieuwing van deze zending. Hun verblijf in de eeuwige stad, hun bezoek 'ad limina apostolorum' zijn de bron van de bijzondere vreugde waarvan de psalmist spreekt: 'Zie, hoe goed, hoe weldadig broeders te wezen en samen te zijn' (Ps. 133, 1) [b:Ps. 133, 1].

En hoewel dit gezamenlijk verblijf wegens velerlei verplichtingen niet te zeer kan worden gerekt, blijven evenwel de vrucht van de innerlijke vreugde en de vernieuwing van de geest.

In dit jaar werd een aanzienlijk deel van de bisschoppen die hun ad limina bezoek brengen, gevormd door de herders van de Kerk van Latijns Amerika welke haar activiteit ontwikkelt op basis van een bijzondere organisatorische band van heel het episcopaat waarvan de permanente raad van de verschillende episcopaten (CELAM) de uitdrukking en het werktuig is.

Wij herinneren ons allen, dat aan het begin van dit jaar de derde conferentie van het Latijns-Amerikaanse episcopaat heeft plaats gehad te Puebla in Mexico, welke ik op 28 januari heb mogen openen [1508]. In mijn ontmoetingen met de bisschoppen van de afzonderlijke landen en naties van Latijns Amerika heb ik gezien hoe belangrijk een dergelijke band is welke aan de basis ligt van de door hen ontwikkelde zending. Hoewel namelijk de problemen van de samenleving en de kerk in ieder land hun eigen geaardheid hebben, bestaan er evenwel tussen hen vele overeenkomsten. Om al deze problemen in broederlijke eenheid het hoofd te bieden, kunnen de kerken, de bisschoppen en de episcopaten op een grotere beslistheid en doeltreffendheid voor hun apostolische initiatieven rekenen.

Ik wil vandaag op een bijzondere wijze als onderwerp van ons gebed de Kerk en de samenleving van het grote land voorstellen, dat in het uiterste zuiden van Latijns Amerika is gelegen, Argentinië.

Deze natie heeft ongeveer 25 miljoen katholieken, verdeeld in 60 kerkelijke gebieden. Tijdens de audiënties aan de bisschoppen die in deze twee maanden voor hun bezoek ad limina zijn gekomen, is aan mijn ogen een opbeurend panorama voorbij getrokken van de vitaliteit van de kerk in de uitoefening van haar zending. De toeneming van de religieuze roepingen en priesterroepingen is veelbelovend: het zijn over het algemeen rijpe jongeren die dus een hoog volhardingsgetal vertegenwoordigen. Het verschijnsel doet zich voor in samenhang met een godsdienstige opbloei onder de jongeren. Op 6 en 7 oktober van dit jaar hebben ongeveer 800.000 jongeren te voet een pelgrimstocht gemaakt van Buenos Aires naar Luján, een afstand van ongeveer zeventig kilometer, voor een gebedsdag rond het beroemde Maria-heiligdom van dit stadje. De devotie tot Maria is namelijk een van de voornaamste kenmerken van de godsdienstigheid van de Argentijnse katholieken en het is troostvol haar zo levend te zien onder de jongeren.

Zoals men wel weet hebben Argentinië en Chili een probleem op te lossen dat hen verdeelt over de zuidelijke zone van hun grondgebieden. Ik heb in de eerste maanden van dit jaar de uitnodiging aangenomen de bemiddelingstaak te aanvaarden. Ook de bisschoppen gaan proberen een klimaat van ontspanning te scheppen waarin de overwinning van de onenigheid gemakkelijker zal zijn.

Bij het bidden van het Angelus vandaag moeten we ons niet alleen de echo maken van de vreugde, maar ook van bezorgdheid, de onrust en het lijden welke in onze hedendaagse wereld niet ontbreken. Wij kunnen hen niet vergeten wanneer wij ons voor God onze Vader plaatsen en wanneer wij ons richten tot de moeder van Christus en de moeder van alle mensen.

Zo komt bij gelegenheid van de ontmoetingen met de pelgrims en de bisschoppen van Latijns Amerika, vooral van Argentinië en Chili, het drama van vermiste en verdwenen mensen dikwijls terug.

Wij bidden, dat de Heer degenen opbeurt die geen hoop meer hebben hun dierbaren opnieuw te omarmen. Wij delen tenvolle hun verdriet en wij verliezen niet het vertrouwen dat dergelijke smartelijke problemen worden opgehelderd voor het welzijn niet alleen van de belanghebbende gezinnen, maar ook voor het welzijn en de innerlijke vrede van de gemeenschappen die ons zo dierbaar zijn. Wij vragen, dat er haast wordt gemaakt met de aangekondigde verklaring over de situatie van de gevangenen en dat in alle omstandigheden waarin de onderhouding van de wetten wordt vereist, de bescherming van het respect voor de fysieke en morele persoon als een strenge plicht wordt gehandhaafd, ook voor schuldigen aan of verdachten van overtredingen.

Anderzijds vragen talrijke en dringende oproepen me rust en hulp te vragen voor de zeer beproefde volkeren van Cambodja, een land waar de gebeurtenissen van de laatste tijd honderdduizenden slachtoffers en vluchtelingen hebben veroorzaakt, terwijl de honger en ziekten onder een bevolking woeden die reeds angstwekkend in aantal is verminderd. Internationale oproepen zijn gedaan om de vluchtelingen te helpen die zich op de grensverbinding van Thailand en Cambodja verdringen. De katholieke charitasorganisaties blijven naar vermogen edelmoedige en belangrijke hulp zenden. Wij bidden dat de bloedbaden ophouden en dat de plagen kunnen worden verlicht welke deze broeders treffen die, al zijn zij voor het merendeel geen christenen, allen onze broeders zijn en kinderen van God zoals wij.

Bovendien kunnen wij niet onverschillig blijven voor de echo van de weerklank welke het proces in de wereld heeft gehad, dat de afgelopen week te Praag in Tsjechoslowakije is gevoerd en welke geëindigd is met veroordelingen die reacties hebben gewekt van persoonlijkheden en politieke, culturele en sociale groeperingen van landen en van verschillende richtingen.

Ik herinner hier eveneens aan, omdat het over een land gaat, dat mij bijzonder na aan het hart ligt. Daarom zou ik willen, dat het nieuws dat het betreft zodanig zou zijn, dat het altijd de erkentelijkheid en achting van allen zou wekken.

In verband met deze verschillende en droevige berichten die uit verschillende delen van de wereld komen, komt mij de recente ontmoeting voor de geest met de vertegenwoordigers van de Organisatie van de Verenigde Naties op 2 oktober [1942] jongstleden. Ik wil herinneren aan de woorden die ik toen heb uitgesproken over het thema van de fundamentele en onschendbare rechten van de mens als de onontbeerlijke voorwaarde voor de vrede zowel in de gehele wereld als binnen de afzonderlijke landen en volkerengemeenschappen.

De werkelijke weg, de fundamentele weg die tot vrede leidt 'loopt via elk menselijk wezen, via de bepaling en erkenning van en het respect voor de onvervreemdbare rechten van de individuen en van de gemeenschappen van de volkeren'. De waardigheid van de menselijke persoon als grondslag voor rechtvaardigheid en vrede [[1942|7]]

Het veelvoudige lijden van zoveel mensen en verschil/ende gemeenschappen eisen een bijzondere solidariteit. Moge deze solidariteit verschillende en evenredige uitdrukkingsvormen kunnen vinden. Moge zij op dit moment blijken in ons gezamenlijk gebed. De engel des Heren herinnert er ons altijd aan, dat God het heit en het goede voor de mens wit en dat Hij in ons de hoop op de overwinning van dat goede wekt.