Constitutie Dei Verbum: centrale betekenis voor Vaticanum II en de Kerk

Geliefde broeders en zusters,

Op 18 november 1965 heeft het Tweede Oecumenische Vaticaanse Concilie[d:4] de dogmatische Constitutie over de Goddelijke Openbaring Dei Verbum[576] goedgekeurd, welke een centrale betekenis speelt in het gehele verloop van het Concilie. Dit document betreft de openbaring en hoe zij overgedragen wordt, met de inspiratie en de interpretatie van de Heilige Schrift en haar fundamentele rol in het leven van de Kerk. Zij brengt de vruchten van de voorafgaande theologische vernieuwing bij elkaar en daarom stelt het Tweede Vaticaans Concilie Christus centraal door Hem te presenteren als de "Middelaar en de volheid van alle openbaring" Dei Verbum, 2[[576|2]]. In feite heeft Onze Heer Jezus, het Woord dat is vlees geworden, gestorven en verrezen is, de voltooiing van het werk van de verlossing gebracht, duidelijk geworden door Zijn daden en woorden en Hij heeft ten volle het aangezicht en de wil van God kenbaar gemaakt, zodanig dat er tot aan Zijn glorieuze wederkomst en geen verdere nieuwe publieke openbaring verwacht hoeft te worden Dei Verbum, 3[[576|3]].

De Apostelen en hun opvolgers, de Bisschoppen, zijn de bewaarders van de boodschap die Christus Zijn Kerk toevertrouwde opdat het intact blijft en doorgegeven zal worden aan alle generaties. De Heilige Schriften van het Oude en Nieuwe Testament en de heilige Traditie bevatten deze boodschap, het begrijpen daarvan ontwikkelt zich in de Kerk met de hulp van de Heilige Geest. Deze zelfde Traditie heeft de volledige Canon van de Heilige Boeken bekend gemaakt en maakt hen diepgaand bekend en actief opdat God, die gesproken heeft door de Patriarchen en Profeten, niet ophoud te spreken tot de Kerk en door haar tot de wereld. Dei Verbum, 8[[576|8]].

De Kerk leeft niet van zichzelf, maar van het Evangelie en het betrekt de richting van zijn reis altijd van het Evangelie. De Conciliaire Constitutie Dei Verbum[576] bevat een sterke impuls om het optimum te halen uit de woorden van God, van waaruit ze ook een diepgaande hernieuwing van het leven van de gemeenschap van de Kerk verkrijgt, vooral in de prediking, de catechese, de theologie, de spiritualiteit en de oecumenische betrekkingen. Het is in wezen het woord van God dat, door de actie van de Heilige Geest, de gelovigen leidt tot de volheid van de waarheid (Joh. 16, 13)[[b:Joh. 16, 13]]. Onder de vele vruchten van deze Bijbelse lente, wil ik met name noemen de verspreiding van de oude praktijk van de lectio divina of "geestelijke lezing" van de Heilige Schrift. Dit bestaat in het langere tijd verwijlen bij een Bijbelse tekst, het lezen en het opnieuw lezen, praktisch gesproken "het herkauwen" zoals de Vaders het zeggen, en uiteen rafelen, om het zo te zeggen, opdat alle "vocht" ervan kan dienen tot voeding voor meditatie en contemplatie en doordrenken van het concrete leven, zoals menselijk bloed dat doet. Een voorwaarde voor de lectio divina is dat geest en hart verlicht wordt door de Heilige Geest, dat is, door dezelfde inspirator als van de Schriften zelf, en het vereist daarom een oproep tot een geest van een "aandachtig luisteren".

Dit is de typische houding van de Heilige Maagd Maria, zoals symbolisch is weergegeven in de icoon van de Aankondiging: de Maagd begroet de hemelse Boodschapper terwijl zij wil gaan mediteren in de Heilige Schrift, meestal afgebeeld door een boek die Maria in haar handen houdt, of op haar schoot of op een leestafel. En dit is ook het beeld dat de Kerk ons aanbiedt door het Concilie zelf in de Constitutie Dei Verbum[576]: "Door eerbiedig te luisteren naar het Woord Gods.." Dei Verbum, 1[[576|1]]. Bidden we, dat, zoals Maria, de Kerk het huis is van de dienstmaagd van het goddelijk Woord en verkondigen we het altijd met een ferm geloof, opdat de "gehele wereld door te horen moge geloven in de heilsboodschap, door te geloven moge hopen, door te hopen moge liefhebben." Dei Verbum, 1[[576|1]].