Provida Matris

De wensch, dien de H. Kerk in haar eeredienst zonder ophouden aan God voordraagt, dat er namelijk voor geheel het christenvolk, over de gansche wereld heen, slechts één geloof zij als regel des verstands, slechts ééne liefde als regel van handel en wandel, deze wensch is de zorgzame liefde eener moeder ten volle waardig. Ook Wij, die den persoon van den Goddelijken Herder op aarde vertegenwoordigend, tegelijk zijn geest trachten na te volgen, hebben nooit opgehouden dat streven onder de katholieke volkeren te bevorderen, en thans dringen Wij krachtiger nog op hetzelfde aan bij die volkeren, die de H. Kerk reeds lang met groot verlangen tot zich terugroept. Dan het is niet moeilijk te begrijpen, en het wordt met den dag duidelijker, waarvandaan vooral Wij voor deze onze plannen en zorgen zoowel het begin hebben afgebeden, als de verdere verwezenlijking verwachten: van hem namelijk, die met voile recht als Vader der barmhartigheden wordt aangeroepen, en wien het eigen is het verstand te verlichten en met zachten drang den wil te buigen naar de dingen des heils.

En voorzeker den katholieken kan het niet verborgen zijn, hoe groot het gewicht en de voortreffelijkheid is van het werk dat Wij ondernomen hebben; van een werk, waarbij het gaat èn om de uitbreiding van Gods eer èn om de glorie van den christennaam èn om de eeuwige zaligheid van zeer vele zielen. Indien de katholieken dit zooals het behoort, ernstig en in den geest des geloofs overwegen, zullen zij ongetwijfeld in hun harten den onweerstaanbaren drang en de vurigheid gevoelen van die bovennatuurlijke liefde, die door Gods genade niets weigert, niets onbeproefd laat voor het heil der broeders. En zóó zal het geschieden, hetgeen Wij ten zeerste wenschen, dat zij zich met Ons vereenigen niet slechts in het blij vertrouwen op een gelukkigen gelukkigen uitslag, maar ook in het verleenen van alle mogelijke hulp, in het bijzonder van die hulp, die door een nederig en vroom gebed van God verkregen wordt.

Geen tijd nu schijnt meer geschikt voor de uitoefening van dezen liefdeplicht dan de tijd, gedurende welken eenmaal de Apostelen na 's Heeren Hemelvaart te samen waren, eendrachtig volhardend in het gebed met Maria de Moeder van Jesus (Hand. 4, 14) [b:Hand. 4, 14] afwachtend de beloofde kracht uit den hooge, en het geschenk van alle genadegaven. Want eerst toen, in die verheven Opperzaal en sinds die geheimzinnige nederdaling des H. Geestes, is de Kerk met zegenrijk gevolg, als onder goddelijke ingeving, begonnen haar ambt uit te oefenen bij alle volkeren, om alle tot één geloof en tot de nieuwheid van het christelijk leven te brengen. En in korten tijd rijpten de overvloedige en kostelijke vruchten; waaronder vooral nooit genoeg geprezen en ter navolging voorgesteld kan worden die volmaakte eensgezindheid, waarvan verhaald wordt in de Handelingen: De menigte der geloovigen had één hart en ééne ziel. (Hand. 4, 32) [b:Hand. 4, 32]

Om deze reden hebben Wij het dienstig geoordeeld de godsvrucht der Katholieken door vermaningen en uitnoodigingen op te wekken, om, naar het voorbeeld der Moedermaagd en der H. Apostelen, tijdens de negen dagen vóór het heilig Pinksterfeest tot God eendrachtig en met bijzonderen ijver te bidden en Hem zonder ophouden het smeekgebed toe te stieren: Zend uwen Geest, en zij zullen geschapen worden: en gij zult het aanschijn der aarde vernieuwen.

De hoogste en heilzaamste goederen toch mag men hopen van Hem, die de Geest der waarheid is, die de geheimen Gods in de H. Schriftuur heeft uitgesproken, en de Kerk door zijne voortdurende tegenwoordigheid bevestigt; van Hem, de levende bron der heiligheid, door wien de zielen, die herboren zijn tot Gods aangenomen kinderen, langs wonderbare wegen tot het eeuwige worden opgevoerd en vervolmaakt. Immers de veelvormige genade des H. Geestes is het, die aan de zielen zonder ophouden doet toekomen goddelijk licht en vurigheid, genezing en kracht, troost en rust, de begeerte om al wat goed is na te streven en de vruchtbaarheid tot heilige daden. Dezelfde Geest eindelijk is met zijn kracht aldus in de Kerk werkzaam, dat, gelijk Christus van dit geheimzinnig lichaam het hoofd is, op dezelfde wijze de H. Geest met een passende vergelijking het 'hart ervan genoemd kan worden: want het hart heeft een soort van verborgen invloed; en daarom wordt de H. Geest, die onzichtbaar de Kerk bezielt en één maakt, met het hart vergeleken. IIIa q. 8 a. 1 ad 3 [[t:IIIa q. 8 a. 1 ad 3]]

Wijl Hij derhalve geheel Liefde is, en de werken der liefde Hem bij uitstek toegeschreven worden, moeten wij vurig hopen, dat door Hem de zich hoe langer hoe meer uitbreidende geest van dwaling en van boosheid, bedwongen, en de overeenstemming en eens eensgezindheid, die de kinderen der Kerk past, inniger en krachtiger gemaakt worde. Mogen dan de zonen der Kerk, volgens de vermaning des Apostels, niets door twist trachten door te zetten, mogen zij in dezelfde gevoelens overeenstemmen, allen te zamen dezelfde liefde hebben (Fil. 2, 2.3) [b:Fil. 2, 2.3]; en aldus, terwijl zij Onze vreugde volkomen doen zijn, op meer dan ééne wijze bijdragen tot het welzijn en den bloei van het gemeenebest. Dit voorbeeld van christelijke eendracht onder elkander, door de Katholieken gegeven, deze godsdienstige ijver in het gebed tot den goddelijken Trooster, zal ons recht geven des te meer nog te hopen op hetgeen Wij reeds begonnen zijn voor te bereiden, de verzoening namelijk onzer afgeweken broeders; opdat ook zij, eenmaal met ons aan hetzelfde geloof en dezelfde hoop deelachtig geworden, en door de zoete banden van volmaakte liefde met ons vereenigd zijnde, in zich zelve hetzelfde mogen willen gevoelen, als in Christus Jesus (Fil. 2, 5) [b:Fil. 2, 5].

Maar aan de voordeelen, waarmede de geloovigen, die bereidvaardig aan Onze vermaningen beantwoord zullen hebben, deze zorg van broederlijke liefde en deelneming door God beloond zullen zien, behaagt het Ons daarenboven nog belooningen toe te voegen van aflaten uit den schat der Kerk.

Derhalve aan allen, die op de negen dagen voor Pinksteren dagelijks, voor zich of in het openbaar, eenige bijzondere gebeden tot den H. Geest godvruchtig verricht zullen hebben, verleenen Wij voor elk dier dagen een aflaat van zeven jaren en zeven quadragenen; daarenboven een vollen aflaat op één dier dagen naar verkiezing óf op den feestdag van Pinksteren zelven, óf op één der acht volgende dagen naar verkiezing, mits zij op de gevorderde wijze door de biecht vergiffenis hunner zonden verkregen en de H. Communie ontvangen hebbende, naar Onze intentie, die Wij boven hebben aangegeven, tot God zullen gebeden hebben. Daarenboven staan Wij nog toe, dat al wie dezelfde tot voorwaarde gestelde gebeden op nieuw, volgens zijne godsvrucht, gedurende de acht dagen na Pinksteren verricht zal hebben, ook opnieuw beide aflaten kan verdienen. Krachtens Onze macht stellen Wij vast en bepalen Wij, dat deze gunsten bij wijze van voorbede aan de geloovige zielen in het vagevuur toegevoegd kunnen worden, en ook voor volgende jaren blijven gelden; met behoud evenwel van wat overigens volgens recht en gebruik ten dezen opzichte onderhouden moet worden.