Naar een authentieke interpretatie van Sacrosanctum Concilium

Vertaling op basis van de originele tekst, zoals deze door Kard. Sarah is uitgesproken als inaugurale rede van het internationale liturgische congres Sacra Liturgia UK 2016, gehouden van 5 - 8 juli 2016 in Londen.
Na terugkomst in Rome heeft de Kardinaal de definitieve tekst beschikbaar gesteld op 11 juli. Onderstaande niet geautoriseerde werkvertaling is op deze definitieve Engelstalige versie gebaseerd.

De volledige originele tekst is op het moment in te zien:

• Engelstalige versie
• Franstalige versie

Uwe excellenties
dierbare priesters, diakens en dierbare mannelijke en vrouwelijke religieuzen
direbare broeders en zusters in Christus,

Het is noodzakelijk eensgezind een nieuwe bereidheid te tonen om het pad te gaan dat de Concilievaders ons getoond hebben, omdat er nog veel gedaan moet worden om te komen tot een correcte en complete aanvaarding van de Constitutie over de Heilige Liturgie[570] door de gedoopte en kerkelijke gemeenschappen. Ik verwijs in het bijzonder naar de inzet om te komen tot een stevige en organische liturgische initiatie en vorming, zowel van de lekengelovigen als ook van de clerus en Godgewijde personen. Sacrosanctum Concilium - Dankbaarheid en engagement voor een grote kerkelijke beweging, 3[[5352|3]]

"De heilige Liturgie dus de openbare eredienst vormt, die onze Verlosser, het hoofd van de Kerk, aan de hemelse Vader brengt en die de gemeenschap van de gelovigen aan haar Stichter en door Hem aan de eeuwige Vader brengt, en om alles kort uit te drukken: de Liturgie maakt de integrale openbare eredienst uit van het mystieke Lichaam van Jezus Christus, d.i. van het Hoofd en van Zijn ledematen." Mediator Dei et hominum, 20[[419|20]]

"het priesterlijk ambt van Jezus Christus, waarin de heiliging van de mens door uiterlijk waarneembare tekens wordt aangeduid en op de wijze, eigen aan ieder van deze tekens, wordt bewerkt, en waarin door het mystieke Lichaam van Jezus Christus, het Hoofd nl. en Zijn ledematen, de volledige publieke eredienst wordt uitgeoefend.

Daarom is alle liturgie, als zijnde het werk van Christus-Priester en van Zijn Lichaam, dat de Kerk is, bij uitstek heilige handeling; en geen enkele andere handeling van de Kerk evenaart de werkdadigheid ervan op gelijke titel en in gelijke mate." Sacrosanctum Concilium, 7[[570|7]]

"hoogtepunt is, waarop de activiteit van de Kerk zich richt, en tevens de bron, waaruit heel haar kracht voortkomt. Want de apostolische arbeid heeft tot doel, dat allen, door geloof en doopsel kinderen Gods geworden, samenkomen, God prijzen te midden van de kerkgemeenschap, deelnemen aan het offer en eten van de maaltijd des Heren." Sacrosanctum Concilium, 10[[570|10]]

"Het heilige Concilie stelt zich ten doel, het christelijk leven onder de gelovigen steeds hoger op te voeren; de instellingen, die aan veranderingen onderhevig zijn, beter aan te passen aan de behoeften van onze tijd; alles te bevorderen, wat kan bijdragen tot de eenheid van allen die in Christus geloven; en steeds krachtiger de wegen te effenen, die ertoe leiden, alle mensen tot de Kerk te roepen. Daarom beschouwt het Concilie het als zijn taak, om op bijzondere wijze ook de vernieuwing en de bevordering van de liturgie te behartigen." Sacrosanctum Concilium, 1[[570|1]]

Het is de vurige wens van onze moeder de Kerk, dat alle gelovigen worden gevormd tot die volledige, bewuste en actieve deelname aan de liturgische vieringen, die door de aard van de liturgie zelf wordt vereist en waartoe het christenvolk, "een uitverkoren geslacht, een koninklijke priesterschap, een heilige natie, Gods eigen volk", (1 Pt. 2, 9)[b:1 Pt. 2, 9] (1 Pt. 2, 4-5)[[b:1 Pt. 2, 4-5]] krachtens het doopsel het recht en de plicht bezit.

Aan deze volledige en actieve deelname van heel het volk moet bij de vernieuwing en de bevordering van de heilige liturgie de grootste zorg worden besteed. Ze is immers de eerste en noodzakelijke bron, waaruit de gelovigen de echte christelijke geest moeten putten. Daarom moet ze door de zielenherders bij heel hun pastorale activiteit ijverig worden nagestreefd door middel van een aangepaste vorming.

Maar omdat er geen enkele kans bestaat op de verwezenlijking hiervan, als niet eerst de zielenherders zelf diep doordrongen zijn van de geest en de kracht van de liturgie en hier als leraars kunnen optreden, is het absoluut noodzakelijk, dat er op de eerste plaats gezorgd wordt voor de liturgische vorming van de geestelijkheid. Daarom heeft het heilig Concilie besloten het volgende te bepalen.

(Er bestaat) geen enkele kans (...) op de verwezenlijking hiervan (de actieve deelname), als niet eerst de zielenherders zelf diep doordrongen raken van de geest en de kracht van de liturgie en hier als leraars kunnen optreden ...”. Sacrosanctum Concilium, 14[[570|14]]

“Om het christenvolk des te zekerder te laten profiteren van de overvloed van genaden, die in de heilige liturgie te vinden is, wenst onze heilige Moeder de Kerk met alle ijver een algemene hervorming van de liturgie door te voeren.” “Ut populus christianus in sacra Liturgia abundantiam gratiarum securius assequatur...”

“Daarom geeft de Kerk zich alle zorg en moeite, dat de Christengelovigen dit geheim van het geloof niet als buitenstaanders of als zwijgende toeschouwers bijwonen, maar dat zij het door de riten en gebeden goed leren begrijpen en daardoor bewust, godvruchtig en actief deelnemen aan de heilige handeling, dat zij door Gods woord onderwezen worden, zich voeden aan de tafel van ‘s Heren Lichaam en God dank brengen, dat zij het onbevlekt Offer opdragen niet alleen door de handen van de priester, maar ook tezamen met hem, en zo zich zelf leren offeren, dat zij eindelijk steeds meer door Christus de Middelaar uitgroeien tot een volmaakte eenheid met God en met elkaar, opdat tenslotte Gods alles in allen moge zijn.” Sacrosanctum Concilium, 48[[570|48]]

“Deze dienst van de verkondiging van de kant van het Leergezag heeft een antwoord gekregen in de innerlijke groei van de christelijke gemeente. Zonder twijfel heeft de liturgiehervorming van het Concilie in hoge mate bijgedragen aan een bewustere, actievere en vruchtbaarder deelname aan het heilig Offer van het Altaar van de kant van de gelovigen. Op veel plaatsen is Aanbidding van het Allerheiligst Sacrament ook een belangrijke dagelijkse praktijk en wordt een onuitputtelijke bron van heiligheid. De vrome deelname van de gelovigen aan de eucharistische processie op Sacramentsdag is een genade van de Heer die ieder jaar vreugde brengt aan hen die eraan deelnemen. Andere positieve tekenen van geloof in en liefde voor de Eucharistie zouden nog genoemd kunnen worden.

Helaas is er naast dit licht ook schaduw. Op sommige plaatsen is de praktijk van de eucharistische Aanbidding vrijwel volledig verwaarloosd. In verschillende delen van de Kerk zijn misbruiken opgetreden, die lijden tot verwarring met betrekking tot het gezonde geloof en de katholieke leer ten aanzien van dit wonderbaarlijke Sacrament. Soms komt men een uiterst verengd begrip van het eucharistische mysterie tegen. Beroofd van zijn betekenis als offer wordt het gevierd als ware het eenvoudigweg een broederlijke maaltijd. Daarenboven wordt van tijd tot tijd de noodzaak van het ambtelijke priesterschap dat wortelt in de apostolische opvolging verduisterd en de sacramentaliteit van de Eucharistie wordt teruggebracht tot louter werkdadigheid in de verkondiging. Dit heeft hier en daar geleid tot oecumenische initiatieven die hoewel edel in hun motieven, toegeven aan eucharistische praktijken die in tegenspraak zijn met de discipline waarmee de Kerk haar geloof uitdrukt. Kunnen wij anders dan onze diepe droefheid over dit alles uitdrukken? De Eucharistie is een te groot geschenk dan dat wij dubbelzinnigheid en verschraling van de betekenis zouden kunnen dulden.

Ik vertrouw erop dat deze encycliek er effectief aan kan bijdragen om de schaduwen van onaanvaardbare doctrines en praktijken te verdrijven, opdat de Eucharistie verder moge stralen in heel de glans van haar mysterie.” Ecclesia de Eucharistia, 10[[87|10]]

“Het is noodzakelijk om een hernieuwde wilskracht toe te voegen om verder te gaan op de weg die door de Concilievaders is aangewezen, omdat er nog veel gedaan moet worden voor een correcte en volledige assimilatie van de Constitutie over de Heilige Liturgie door de gedoopten en de kerkgemeenschappen. Ik doel met name op de inzet voor een degelijke en organische initiatie en liturgische vorming, zowel van de lekengelovigen als van de geestelijkheid en de godgewijde personen.” Sacrosanctum Concilium - Dankbaarheid en engagement voor een grote kerkelijke beweging, 3[[5352|3]]

“U trad binnen, zodat u uw tegenstander zou onderscheiden, die u zou gaan afzweren, als het ware recht in zijn gezicht, daarna richtte u zich naar het oosten (ad Orientem); want wie de duivel afzweert keert zich tot Christus, en aanschouwt Hem van aangezicht tot aangezicht” De Mysteriis, 7[[3466|7]]

© Robert Cardinal Sarah

Prefect, Congregatie voor de Goddelijke Eredienst en de Discipline van de Sacramenten[d:108]