De bekering van Zacheüs

Geliefde broers en zussen, goede dag!

De bladzijde uit het Evangelie volgens Lucas voor deze zondag toont ons Jezus die op zijn reis naar Jeruzalem de stad Jericho binnengaat. Dit is de laatste halte van de reis die heel de betekenis samenvat van Jezus’ leven gewijd aan het zoeken en redden van de verloren schapen van het huis Israël. Naarmate de reis haar einddoel nadert, wordt rond Jezus een kring van vijandigheid nauwer.

En toch heeft in Jericho een van de meest blije gebeurtenissen plaats die door de Heilige Lucas worden verteld: de bekering van Zacheüs. Deze man is een verloren schaap. Hij wordt geminacht. Het is een “geëxcommuniceerde” omdat hij een tollenaar is, meer nog, hij is het hoofd van de tollenaars in de stad, vriend van de gehate Romeinse bezetters. Het is een dief en uitbuiter.

Omdat hij niet in staat is dichtbij Jezus te komen, waarschijnlijk omwille van zijn slechte naam en ook omdat hij klein van gestalte is, klimt hij in een boom om de Meester die voorbijkomt te kunnen zien. Dit, enigszins lachwekkende, gebaar is uitdrukking van de innerlijke daad van deze mens. Hij wil boven de massa uit komen om met Jezus contact te krijgen. Zacheüs zelf beseft niet de diepe betekenis van zijn gebaar, hij weet niet waarom hij dit doet maar toch doet hij het. Hij durft ook niet hopen dat hij de afstand die hem van de Heer scheidt kan overbruggen. Hij legt er zich bij neer dat hij Hem slechts in het voorbijgaan zal zien. Maar, wanneer Jezus bij die boom komt roept Hij hem bij name: “Zacheüs, klim vlug naar beneden, want vandaag moet ik in uw huis te gast zijn” (Lc. 19, 5)[b:Lc. 19, 5]. Deze mens, klein van gestalte, door allen verstoten en ver van Jezus, is als het ware verloren in de anonimiteit. Maar Jezus roept hem en de naam Zacheüs heeft in de taal van die tijd een mooie betekenis, vol zinspelingen: “Zacheüs” wil inderdaad zeggen “ God herinnert”.

En Jezus gaat naar het huis van Zacheüs, wat de kritiek oproept van alle inwoners van Jericho (want zelfs in die tijd werd er veel geroddeld!), die zeiden: “Wat? Er zijn zoveel goede mensen in de stad en hij gaat bij die tollenaar op bezoek?” Ja, omdat die verloren was; en Jezus zegt: “Heden is de redding in dit huis gekomen, want ook hij is een zoon van Abraham” (Lc. 19, 9)[b:Lc. 19, 9]. In het huis van Zacheüs kwam vanaf die dag vreugde binnen, er kwam vrede binnen, er kwam redding binnen, Jezus kwam er binnen.

Er bestaat geen beroep, geen sociale klasse, er bestaat geen zonde of misdaad van welke soort dan ook die uit het geheugen en uit het hart van God ook maar een van zijn kinderen zou kunnen wissen. “God herinnert”, altijd. Hij vergeet niemand van alle die door Hem zijn geschapen. Hij is de Vader die waakzaam en liefdevol wacht tot Hij in het hart van het kind het verlangen van de terugkeer naar huis ziet ontwaken. En wanneer Hij dat verlangen ontwaart, zij het slechts als aanzet en dikwijls bijna onbewust, komt Hij onmiddellijk tegemoet en met zijn vergiffenis maakt Hij de weg van de bekering en van de terugkeer lichter. Laten we vandaag naar Zacheüs in de boom kijken. Zijn gebaar is lachwekkend, maar wel een gebaar van verlossing. Ik zeg je: als je een bezwaard geweten hebt, als je je schaamt over vele zaken die je bedreven hebt, houd even halt, schrik niet. Weet dat er iemand is die je verwacht omdat Hij nooit opgehouden heeft je te herinneren. Die iemand is je Vader, het is God die je verwacht! Klim, zoals Zacheüs, in de boom van de wil om vergiffenis te krijgen. Ik verzeker je dat je niet ontgoocheld zult zijn. Jezus is barmhartig en wordt het nooit moe vergiffenis te schenken. Onthoud dat goed, Jezus is zo.

Broers en zussen, laten ook wij ons bij name door Jezus roepen! In het diepste van ons hart horen we zijn stem die ons zegt: “Vandaag moet ik in jouw huis te gast zijn”, dat wil zeggen, in je hart, in je leven. En laten we Hem met vreugde ontvangen: Hij kan ons veranderen, Hij kan ons hart van steen omvormen tot een hart van vlees. Hij kan ons bevrijden van het egoïsme en van ons leven een geschenk van liefde maken. Jezus kan dat doen; laat je aan Jezus zien!