Ontvang het licht van Christus

Beste broeders en zusters!

Ook dit jaar, op het feest van het Doop van de Heer, heb ik het genoegen het Sacrament van het Doopsel toe te dienen aan de pasgeborenen die door hun ouders aan de Kerk worden voorgesteld. Welkom, lieve vaders en moeders, samen met de peetouders, vrienden en familieleden die hen vergezellen. We willen God danken die deze zeven meisjes en zeven jongens vandaag roept om Zijn kinderen in Christus te worden. We omringen ze met gebed en genegenheid en met volle vreugde verwelkomen we ze in de christelijke gemeenschap, die voortaan ook hun familie wordt.

Met het feest van het Doop van Jezus gaat de reeks openbaringen van de Heer verder. Het begon met Kerstmis met de geboorte in Bethlehem van het vleesgeworden Woord, aanbeden door Maria, Jozef en de herders in de eenvoud van de kribbe. Driekoningen, toen de Messias zich via de Wijzen aan alle volkeren toonde, was een belangrijke mijlpaal. Vandaag openbaart Jezus zich aan Johannes en het volk Israël aan de oever van de Jordaan. Het is de eerste keer dat Hij als volwassen man in het openbaar verschijnt nadat Hij Nazareth heeft verlaten. We vinden Hem in een ongewone scène bij Johannes de Doper, naar wie een groot aantal mensen zich heeft begeven. In het kort daarvoor verkondigde gedeelte van het evangelie merkt Lukas met name op dat de mensen "vol verwachting" waren (Lc. 3, 15)[b:Lc. 3, 15]. Zo benadrukt hij de verwachting van Israël en herkent hij in die mensen die hun huis en hun gebruikelijke taken hadden verlaten, het diepe verlangen naar een andere wereld en naar nieuwe woorden, afkomstig van de Wegbereider, waarin mensen een antwoord lijken te vinden die streng en veeleisend kunnen zijn en toch vol hoop. Zijn doopsel is een doopsel van berouw, een teken dat uitnodigt tot bekering, tot een verandering van leven, want degene die "in de Heilige Geest en met vuur zal dopen" (Lc. 3, 16)[b:Lc. 3, 16] nadert. Want het is onmogelijk te streven naar een nieuwe wereld, terwijl je je tegelijkertijd niet kunt losmaken van egoïsme en van gewoonten die met de zonde gepaard gaan. Jezus verliet ook Zijn huis en Zijn gebruikelijke bezigheden om naar de Jordaan te gaan. Aangekomen in het midden van de menigte, luisterend naar de doper, staat Hij in de rij, net als iedereen, wachtend om gedoopt te worden. Zodra Johannes Hem ziet naderen, beseft hij dat er iets unieks in die man zit, dat Hij de mysterieuze ander is die hij verwachtte en op wie zijn hele leven gericht was. Hij realiseert zich dat hij voor iemand staat die groter is dan hij en dat hij het niet eens waard is om Zijn schoenen los te maken.

Bij de Jordaan openbaart Jezus zich met een buitengewone nederigheid, die doet denken aan de armoede en eenvoud van het kind dat in de kribbe ligt, en loopt Hij vooruit op de houding waarmee Hij aan het einde van zijn dagen op aarde zover zal komen dat Hij de voeten van de discipelen wast en de verschrikkelijke vernedering van het kruis ondergaat. De Zoon van God, Hij die zonder zonde is, plaatst zich te midden van de zondaars, toont Gods nabijheid bij het proces van bekering van de mens. Jezus neemt de last van de schuld van de hele mensheid op Zijn schouders; Hij begint zijn missie door zich aan de zijde van ons zondaars te plaatsen, in het perspectief van het kruis.

Terwijl Hij, verzonken in gebed, na Zijn doop uit het water oprijst, gaat de hemel open. Dit is het moment waarop de vele profeten hebben gewacht. Jesaja riep luid in gebed (Jes. 63, 19)[b:Jes. 63, 19]: "Scheur de hemel open en kom naar beneden!" Op dat moment, zoals de heilige Lukas lijkt te zeggen, gaat dat gebed in vervulling. Want "terwijl Hij aan het bidden was, werd de hemel geopend en daalde de Heilige Geest op Hem neer" (Lc. 3, 21-22)[b:Lc. 3, 21-22]. Nooit eerder gehoorde woorden werden gehoord: "Gij zijt mijn Zoon, de welbeminde, in U heb ik mijn behagen gesteld.” (Lc. 3, 22)[b:Lc. 3, 22]. Terwijl Jezus uit het water oprijst, zoals de heilige Gregorius van Nazianze zegt, ziet Jezus “de hemel geopend die Adam voor zichzelf en voor zijn gehele nageslacht had gesloten.” nr. 39 over de doop van de Heer: PG 36[[1174]] De Vader, de Zoon en de Heilige Geest dalen tot de mensen af ​​en openbaren ons Hun reddende liefde. Zoals het de engelen waren die het nieuws van de geboorte van de Heiland aan de herders brachten, en het de ster was die de wijzen die uit het oosten leidde, is het nu de stem van de Vader zelf die de mensen de aanwezigheid van Zijn Zoon in de wereld toont en hen uitnodigt te kijken naar de verrijzenis, naar de overwinning van Christus op zonde en dood.

Het goede nieuws van het Evangelie is de echo van deze stem die van omhoog komt. Terecht schrijft de heilige Paulus, zoals we in de tweede lezing hoorden, aan Titus: "Want de genade van God is verschenen om alle mensen te redden" (Tit. 2, 11)[b:Tit. 2, 11]. Het Evangelie is voor ons namelijk genade, die vreugde en zin geeft aan het leven. De apostel vervolgt: "Zij traint ons om goddeloosheid en aardse begeerten af ​​te zweren en sober, rechtvaardig en godvruchtig in deze wereld te leven" (Tit. 2, 12)[b:Tit. 2, 12]; het leidt ons naar een gelukkiger, mooier, solider leven, naar een leven in overeenstemming met God. We kunnen zeggen dat de hemel vandaag ook voor deze kinderen opengaat. Ze zullen de genade van de doop als een geschenk ontvangen, en de Heilige Geest zal in hen wonen als in een tempel, en hun harten diepgaand transformeren. Vanaf dat moment zal de stem van de Vader hen ook oproepen om Zijn kinderen in Christus te zijn, en in Zijn gezin, dat is de Kerk, zal Hij aan ieder de sublieme gave van het geloof schenken. Deze gave, die zij nu nog niet ten volle kunnen begrijpen, zal in hun harten worden gezaaid als een zaadje vol leven dat wacht om zich te ontwikkelen en vrucht te dragen. Vandaag worden ze gedoopt in het geloof van de Kerk, beleden door hun ouders, peetouders en aanwezige Christenen, die hen vervolgens bij de hand nemen in het volgen van Christus. Reeds aan het begin van de doopritus wordt door de celebrant het thema van het geloof sterk benadrukt, doordat hij de ouders eraan herinnert dat zij, door voor hun kinderen het doopsel aan te vragen, de verplichting op zich nemen hen "in de praktijk van het geloof op te voeden". Deze taak wordt nog meer benadrukt naar de ouders en peetouders toe in het derde deel van de viering, dat begint met de tot hen gerichte woorden: “Beste ouders en peetouders, God houdt van uw kind en schenkt hem, door de Heilige Geest in het water van de doop, nieuw leven. Om dit goddelijke leven tegen zonde te beschermen en te laten groeien, moet u uw kind in het geloof opvoeden. Als u, krachtens uw geloof en ter nagedachtenis aan uw eigen doop, bereid bent deze taak te vervullen, zie dan af van het kwaad en belijd uw geloof in Jezus Christus, het geloof van de Kerk waarin uw kind is gedoopt.” Deze woorden van de ritus suggereren dat de geloofsbelijdenis en het afzien van zonde door de ouders of peetouders in zekere zin de noodzakelijke voorwaarden vormen voor de Kerk om het doopsel aan haar kinderen toe te dienen.

Vlak voordat het water over het hoofdje van de pasgeborene wordt uitgegoten, klinkt er een hernieuwde oproep tot geloof. De celebrant stelt nog een vraag: "Nu we samen het geloof van de Kerk hebben beleden, vraag ik u: wilt u dat uw kind in dit geloof wordt gedoopt?" En pas nadat u bevestigend hebt geantwoord, wordt het sacrament toegediend. Geloof is ook het centrale thema in de verklarende rituelen – de zalving met chrisma, de overhandiging van het witte kleed en de brandende kaars, het Effeta-ritueel vergezeld van de kaars. “Beste ouders en peetouders - zo luidt de formule bij de overhandiging van de kaars - dit licht is u toevertrouwd. Christus, het licht van de wereld, heeft uw kind verlicht. Uw kind dient te leven als een kind van het licht, dient zich te bewijzen in het geloof en de Heer en alle heiligen tegemoet treden wanneer Hij komt in heerlijkheid". De celebrant zegt verder in het Effeta-ritueel: "De Heer doet je opgroeien, en net zoals Hij de oren en mond van de doofstomme opende met de oproep 'Effeta', opent Hij ook jouw oren en mond, opdat u Zijn woord hoort en u het geloof belijdt tot heil van de mensen en tot lof van God.” Alles bereikt dan zijn hoogtepunt met de slotzegening, die de ouders opnieuw herinnert aan hun taak om ‘de eerste getuigen van het geloof’ te zijn voor hun kinderen.

Beste vrienden, vandaag is een grote dag voor deze kinderen. Door deel te nemen aan de dood en opstanding van Christus door de doop, beginnen ze met Hem aan het vreugdevolle en verheffende avontuur van het discipelschap. De liturgie presenteert dit als een ervaring van het licht. Door iedereen een kaars te geven die aan de Paaskaars wordt aangestoken, zegt de Kerk: "Ontvang het licht van Christus!" Het is het doopsel dat het licht van Christus uitstraalt, die de ogen opent voor de luister van Christus, en het mysterie van God binnenleidt door het goddelijke licht van het geloof. De kinderen die gedoopt gaan worden, moeten hun hele leven in dit licht wandelen, geholpen door de woorden en het voorbeeld van hun ouders en hun peetouders. Zij moeten met hun woorden en het getuigenis van hun leven ernaar streven de fakkel van het geloof van de kinderen te voeden, zodat zij een lichtend voorbeeld kunnen zijn in onze wereld, die maar al te vaak tast in de duisternis van de twijfel, en het licht van het evangelie brengen dat leven en hoop is. Alleen zo zullen zij als volwassenen in staat zijn om met volledig bewustzijn de formule uit te spreken die de conclusie vormt van de geloofsbelijdenis aanwezig in de ritus: "Dit is ons geloof, het geloof van de Kerk, dat wij allen belijden in Christus Jezus".

Ook in onze tijd is het geloof een geschenk dat herontdekt, gekoesterd en beleden moet worden. Met deze doopviering moge de Heer ieder van ons de schoonheid en vreugde van het christen-zijn schenken, zodat wij de gedoopte kinderen kunnen leiden naar de volheid van de navolging van Christus. Wij vertrouwen deze kleintjes toe aan de moederlijke voorspraak van de Maagd Maria. Wij bidden dat zij - gekleed in het witte kleed, teken van hun nieuwe waardigheid als kinderen van God - hun leven lang trouwe volgelingen van Christus en moedige getuigen van het Evangelie mogen zijn.
Amen.