God heeft ons door Christus met Zich verzoend

'God heeft ons door Christus met Zich verzoend' (2 Kor. 5, 18)[b:2 Kor. 5, 18]. De mens heeft verzoening nodig! Door de zonde heeft hij de vriendschap met God verbroken waardoor hij eenzaam en wanhopig werd, want buiten die vriendschap kan hij zijn bestemming niet bereiken. Daarom verlangt hij naar verzoening, hoewel hij niet in staat is die uit zichzelf tot stand te brengen. Uit eigen kracht alleen kan hij zijn hart niet zuiveren, lukt het hem niet zich van de last van de zonde te bevrijden en slaagt hij er niet in zich te openen voor de weer tot leven wekkende warmte van Gods lief de.

De 'blijde boodschap' die het geloof ons brengt is juist deze: God is in zijn goedheid de mens tegemoet gekomen. Eens en voor al heeft hij de verzoening bewerkt van de mensheid met Zichzelf, door de schulden te vergeven en in Christus een nieuwe, zuivere en heilige mens te scheppen. De heilige Paulus onderstreept de souvereiniteit van deze goddelijke handelwijze wanneer hij, sprekend over de nieuwe schepping zegt :'Alles komt van God. Hij heeft ons door Christus met Zich verzoend' (2 Kor. 5, 18)[b:2 Kor. 5, 18]. En hij voegt er aan toe: 'Ja, God was het die in Christus de wereld met zich verzoende: Hij telde de fouten van de mensen niet' (2 Kor. 5, 19)[b:2 Kor. 5, 19]. Vandaar dat de apostel, in het besef dat God hem de dienst van de verzoening meegaf, besluit met de hartstochtelijke aansporing: 'Laat u met God verzoenen!' (2 Kor. 5, 20)[b:2 Kor. 5, 20].

Alleen God is de Redder en Zaligmaker: de overtuiging dat de mens zich niet door eigen menselijke inspanningen kan redden en dat heel het heil van God komt, was door de openbaring van het Oude Testament diep ingeprent. De Heer sprak tot zijn volk: 'Er is geen andere god dan Ik alleen, buiten Mij bestaat geen god die rechtvaardig is en redt' (Jes. 45, 21)[b:Jes. 45, 21]. Met die bevestiging echter gaf God bovendien de verzekering dat Hij de mens niet aan zijn eigen lot zou overlaten. Hij zou hem redden. En inderdaad: Hij die Zichzelf noemde 'een God die redt', openbaarde door de komst van Christus dat Hij dat ook werkelijk was.

Christus onder de wijnpers
Het initiatief ligt bij de Vader En sterker nog: de vervulling heeft de belofte overtroffen, want in Christus is het mysterie van heil geopenbaard als een mysterie van God de Vader die zijn Zoon ten offer brengt voor de verlossing van de mensheid. Terwijl het joodse volk een menselijke Messias verwachtte, is de Zoon van God in eigen Persoon temidden van de mensen gekomen en heeft in zijn hoedanigheid van waarachtig God en waarachtig mens de rol van Redder en Zaligmaker vervuld. Hij is het die met zijn offer de verzoening bewerkt heeft van de mensen met God. Wij kunnen niet anders dan deze wonderbaarlijke vondst van het goddelijke heilsplan bewonderen: de mensgeworden Zoon heeft temidden van ons, in zijn leven, in zijn dood en in zijn verrijzenis, gehandeld als 'de God die redt'.

Als Zoon heeft Hij in volmaaktheid het werk volbracht dat Hem door de Vader was toevertrouwd. Hij beschouwt dit werk zowel als het werk van zijn Vader alsook als het Zijne. Het is allereerst het werk van zijn Vader, want deze heeft er het initiatief toe genomen en Hij is het ook die het aanhoudend leidt. De Vader heeft dit werk de Zoon in handen gelegd, maar Hij blijft degene die het leidt en tot zijn voltooiing brengt. Jezus erkent in de Vader degene die de weg van het offer heeft aangewezen als de weg van het heil. Niet dat Hij de verantwoordelijkheid van de mensen met betrekking tot zijn terdoodveroordeling wil ontkennen. Maar in het drama dat zich begint af te tekenen onderscheidt Hij de souvereine werkzaamheid van de Vader die met eerbiediging van de menselijke vrijheid de gebeurtenissen leidt volgens een hoger plan. In Gethsemane is het de wil van de Vader die Hij aanvaardt, en wanneer Hij op het moment van zijn gevangenneming Petrus beveelt het zwaard weer in de schede te steken, geeft Hij als motief van zijn voegzaamheid: 'De beker die de Vader Mij gegeven heeft, zou Ik die niet drinken!' (Joh. 18, 11)[b:Joh. 18, 11].

Elke uitleg van het gebeuren op Kalvarië door middel van louter historische oorzaken, schiet tekort. Het verlossende offer komt niet door degenen die Jezus ter dood veroordeeld hebben, maar komt van de Vader, die het besluit genomen heeft de mensheid heil te verschaffen langs deze weg.

Waarom het offer?
Dit mysterie verrast ons steeds, want de mensen die de blijde boodschap vernemen kunnen niet nalaten de vraag te stellen: waarom heeft de Vader het offer gekozen als middel voor de bevrijding van de mensheid? Krijgt zijn gelaat niet iets wreeds doordat Hij zijn Zoon het offer instuurt? Is dat niet de uitdrukking van een veel te grote strengheid?

Het antwoord van de openbaring is nauwkeurig: verre van een daad van wreedheid of van harde strengheid, is het gebaar van de Vader die zijn Zoon ten offer brengt veeleer het toppunt van de liefde: 'Zozeer heeft God de wereld liefgehad dat Hij zijn eniggeboren Zoon gegeven heeft, opdat ieder die in Hem gelooft niet sterft maar het eeuwig leven zal hebben'. Sint Jan, die deze woorden in zijn Evangelie optekent, geeft er commentaar bij in zijn eerste brief: 'Hierin bestaat de liefde: niet wij hebben God liefgehad, maar Hij heeft ons liefgehad, en Hij heeft zijn Zoon gezonden om door het offer van zijn leven onze zonden uit te wissen' (1 Joh. 4, 10)[b:1 Joh. 4, 10].

De Vader heeft een offer van herstel gewild voor de schulden van de mensheid, maar zelf heeft Hij de prijs van dit offer betaald vgl: Summa Theologiae Tertia Pars q. 48 a. 5 co.[[[t:IIIa, q. 48, a. 5 co]]] vgl: Summa Theologiae Tertia Pars q. 48 a. 5 co.[[[t:IIIa, q. 48, a. 5 ad 2]]] door zijn Zoon te geven. Door deze gave heeft Hij laten zien in welke mate Hij Redder was en hoe ver zijn liefde voor de mensen ging. Zijn gebaar is het definitieve gebaar van de liefde. Daarom is het paasmysterie 'het toppunt van de openbaring en de verwerkelijking van de barmhartigheid'. vgl: Dives in Misericordia, 7[[[755|7]]]

Nooit mogen wij vergeten dat onze verzoening de Vader zo'n hoge prijs gekost heeft. Zouden wij Hem dan niet bedanken voor deze liefde die ons met het heil de vrede en de vreugde heeft gebracht?