Aan de clerus van Constantinopel

Geliefden, uit uw brief, welke wij door tussenkomst van de priester Germanus en de diaken Cassianus hebt doen toekomen, heb ik met angstige bezorgdheid kennis genomen van het vreselijke drama, dat gij mij onder ogen hebt gebracht. Ik weet nu met hoeveel ellende en moeilijkheden het geloof te kampen heeft. Ik heb uw schrijven meermalen herlezen. Enkel de troost, die het geduldig verdragen biedt, kan hier genezing schenken. Spoedig zal onze goede God aan zulk een verdrukking een einde maken. Dit hoopvol vertrouwen zal u helpen dit alles te doorstaan. Deze zo nodige vertroosting, vervat in de aanhef van uw brief, hebben wij met grote bewondering voor uw goede moed gestaafd door talloze bezielende getuigenissen van lankmoedige verdraagzaamheid kunnen vaststellen. De bemoediging en de troost, die Wij van onze kant U zouden moeten doen toekomen, zijt gij zelf in uw brief reeds voor geweest, gij zijt er reeds op vooruit gelopen. Deze lankmoedigheid en verdraagzaamheid is de Heer gewoon te schenken aan degenen, die te lijden hebben, opdat de dienaren van Christus in hun verdrukking zichzelf kunnen troosten en bemoedigen, door bij zichzelf te overwogen dat, wat zij zelf nu te lijden nebben, de heiligen reeds eerder hebben ondergaan.

Ook wij kunnen uit uw schrijven troost voor onszelf putten. In droefheid en in smart zijn wij voor elkaar geen vreemden, daar wij toch zelf uw kwelling net u delen. Wie toch zou de misdadigheid kunnen verdragen van degenen, die er juist op uit moesten zijn rust te brengen en vrede en eensgezindheid te stichten Nu worden onschuldige priesters op ongehoorde wijze uit hun bediening· ontzet en uit hun kerken verdreven. Als eerste onder hen heeft onze broeder en mededienaar Joannes dit onrecht te verduren, zonder van te voren zijn gehoord. Wat is dat toch voor een verschrikkelijke mentaliteit! Zonder dat de mogelijkheid wordt geboden tot een rechtvaardig gerechtelijk oordeel en zonder dat er een onderzoek werd ingesteld, worden anderen aangesteld in plaats van nog in leven zijnde priesters.

Dat hebben onze Vaderen nooit gedaan, zij hebben het zelfs weten te verbieden iemand de handen op te leggen als plaats vervanger voor een nog in leven zijnde priester. Ook kan een bisschop geen waardig bisschop zijn, die wederrechtelijk plaats neemt op de zetel van en ander.

Wat het onderhouden van de canones betreft, schrijven wij voor, alleen die canones te volgen, die in Nicea zijn vastgesteld. De Katholieke Kerk mag alleen deze erkennen en volgen. De overige canones, die door sommigen naar voren worden gebracht en die niet in overeenstemming zijn met de canones van Nicea, maar door ketters zijn opgesteld, moeten door de katholieke bisschoppen worden verworpen. Wat door de ketters werd uitgedacht, mag men nimmer aan de katholieke canones toevoegen. De ketters zijn er steeds op uit aan de Synode van Nicea op vijandige en onwettige wijze afbreuk te doen.

Wij verbieden dus niet enkel die canones te volgen, maar bepalen uitdrukkelijk, dat die canones tezamen met de ketters en schismatieke leer moeten veroordeeld worden, zoals vroeger ook is geschied door de bisschoppen, die vóór ons waren, op de Synode van Sardes. Wat lijnrecht in strijd is met de canones, zeer vereerde broeders, kan en mag het goede niet opheffen.

Maar hoe zullen wij reageren tegen wat nu gebeurt? Een synodale uitspraak is nodig. Reeds eerder hebben wij gezegd, dat een Synode bijeengeroepen zou worden. Alleen zij is in staat de beroering van dergelijke stormen tot bedaren te brengen. Om dat te bereken is nodig het geneesmiddel aan te wenden dat overeenkomt met de wil van onze grote God en van onze Heer zelf. Alles wat door afgunst van de duivel in verwarring is gebracht tot beproeving van de gelovigen zal tot bedaren komen. Sterk in het geloof, kunnen wij alles van de Heer verhopen. Wij overwegen zeer ernstig, op welke wijze een oecumenische synode zou kunnen worden bijeengebracht, opdat met Gods wil de beroeringen tot bedaren komen.

Laten wij intussen lankmoedig ons geduld bewaren en laten wij, beschouwt door de muur van lankmoedigheid, vertrouwvol hopen, dat met Gods hulp alles zal worden hersteld. Alles wat gij zegt te moeten verduren, hebben wij reeds eerder, zij het op verschillende tijden, vernomen van onze mede-bisschoppen, die te Rome hun toevlucht hebben genomen. Het zijn Demetrius, Cyriacus, Eulysius en Palladius, die met Ons samen zijn. Wij hebben hen nauwkeurig uitgevraagd.