“Herinner u” om een futloos geestelijk leven te vermijden

Het thema van de gedachtenis keert op het hoogfeest van Corpus Domini meermaals terug: “Blijf denken aan heel die tocht van veertig jaar, die de Heer uw God u in de woestijn heeft laten maken (…) Denk aan de Heer uw God … die u in de woestijn het manna te eten gaf” (Deut. 8, 2.14.16)[b:Deut. 8, 2.14.16], zegt Mozes tot het volk. “Doet dit tot mijn gedachtenis” (1 Kor. 11, 24)[b:1 Kor. 11, 24] – zal Jezus ons zeggen. “Het levende brood dat uit de hemel is neergedaald” (Joh. 6, 51)[b:Joh. 6, 51] is het sacrament van de gedachtenis die ons op reële en tastbare manier herinnert aan de geschiedenis van Gods liefde voor ons.

“Blijf denken”, zegt Gods woord vandaag tot ieder van ons. De weg van het volk in de woestijn heeft kracht gehaald uit de herinnering aan de heldendaden van de Heer. Onze persoonlijke heilsgeschiedenis is gefundeerd in de herinnering aan al wat de Heer voor ons gedaan heeft. Die herinnering is essentieel voor het geloof, zoals water voor een plant: zoals een plant zonder water niet in leven kan blijven en vrucht dragen, zo ook het geloof, als het zijn dorst niet lest aan de herinnering aan al wat de Heer voor ons gedaan heeft.

Herinner u Jezus Christus. Herinner u. Herinnering is belangrijk, want zij maakt dat wij in de liefde blijven, dat wij ons in herinnering brengen, dat wil zeggen in ons hart dragen; dat wij Degene die ons bemint en die wij geroepen zijn te beminnen, niet vergeten. Nochtans is deze unieke mogelijkheid die de Heer ons gegeven heeft, op onze dagen eerder verzwakt. In de dolle drukte waarin wij ondergedompeld worden, lijken veel mensen en veel feiten van ons af te glijden. Bladzijden worden snel omgeslagen, begerig naar nieuwigheden, maar arm aan herinneringen. Door herinneringen te verbranden en alleen in het ogenblik te leven, loopt men het gevaar in de opeenvolging der dingen aan de oppervlakte te blijven, zonder naar de diepte te gaan, zonder de diepgang die ons herinnert aan wie we zijn en waar we naartoe gaan. Dan wordt het uitwendig leven verbrokkeld, het inwendig leven futloos.

Maar het hoogfeest van vandaag herinnert ons dat de Heer ons in de verbrokkeling van het leven met liefhebbende kwetsbaarheid tegemoet komt, die van de Eucharistie. In het brood des levens komt de Heer ons bezoeken, maakt Hij zich tot bescheiden voedsel dat ons geheugen, dat ziek is door die dolle drukte, liefdevol geneest. Want de Eucharistie is de gedachtenis aan Gods liefde. Daar komt Zijn lijden ons in gedachtenis vgl. Hoogfeest van het...vgl. Hoogfeest van het Lichaam en Bloed van Christus, antifoon van het Magnificat, tweede Vespers, Gods liefde voor ons, die onze kracht is, de steun op onze weg. Ziedaar waarom de Eucharistische gedachtenis ons zoveel goed doet: zij is geen abstracte, koele herinnering, niet gewoon maar een begrip, maar de levende en troostvolle herinnering aan Gods liefde. In de Eucharistie ligt de smaak voor Jezus’ woorden en gebaren, de smaak van Zijn Pasen, de geur van Zijn Geest. Door ze te ontvangen, wordt de zekerheid in ons hart geprent dat we door Hem bemind worden. Terwijl ik dat zeg, denk ik bijzonder aan u, kinderen, die onlangs de eerste Communie ontvangen hebben en hier talrijk aanwezig zijn.

Zo vormt de Eucharistie een dankbare herinnering in ons, omdat wij ons herkennen als geliefde kinderen van de Vader, die door Hem verzadigd worden. Een vrije herinnering want Jezus’ liefde, Zijn vergeving geneest de wonden van het verleden en brengt het aangedane en geleden onrecht tot bedaren; ook een geduldige herinnering want wij weten dat de Geest van Jezus bij tegenspoed in ons blijft. De Eucharistie moedigt ons aan: zelfs op de meest bewogen weg zijn wij niet alleen, de Heer vergeet ons niet en geeft ons opnieuw kracht, met liefde, telkens wij tot Hem gaan.

De Eucharistie brengt ons ook in herinnering dat wij geen enkelingen zijn, maar een lichaam. Zoals het volk in de woestijn het manna uit de hemel verzamelde en het deelde in het gezin (Ex. 16)[[b:Ex. 16]], zo roept Jezus, het Brood uit de hemel, ons op om het samen te ontvangen en met elkaar te delen. De Eucharistie is geen sacrament voor mij, zij is het sacrament van een menigte die één enkel lichaam vormt: het heilige, getrouwe volk van God. De heilige Paulus herinnert ons daaraan: “Omdat het brood één is, vormen wij allen tezamen één lichaam, want allen hebben wij deel aan het ene brood” (1 Kor. 10, 17)[b:1 Kor. 10, 17]. De Eucharistie is het sacrament van de eenheid. Wie haar ontvangt kan niet anders dan eenheid bewerken, omdat in hem, in zijn geestelijk DNA, het bewerken van eenheid gelegd wordt. Moge dit Brood van eenheid ons genezen van de ambitie om anderen te domineren, van de begeerte om te overmeesteren, om onenigheid aan te wakkeren en kritiek te verspreiden; moge het de vreugde wekken van elkaar lief te hebben zonder rivaliteit, afgunst en kwaadwillende praatjes.

En laten wij, nu wij de Eucharistie vieren, de Heer aanbidden en danken voor deze hoogste gave: de levende herinnering aan Zijn liefde die ons tot één lichaam maakt en tot eenheid brengt.