Instructio de musica sacra et sacra liturgia
x
Gebruik de knoppen om door de historische teksten te lopen:
Informatie over dit document
Instructio de musica sacra et sacra liturgia
Over gewijde muziek en de heilige Liturgie
Gaetano Kard. Cicognani
Congregatie voor de Riten
3 september 1958
Curie
1959, Katholiek Archief 14e jrg., nr. 9/10 p. 193-216
3 september 1958
21 januari 2015
1563
nl
Referenties naar dit document: 3
Open uitgebreid overzichtReferenties naar dit document van thema's en berichten
Open uitgebreid overzichtExtra opties voor dit document
Kopieer document-URL naar klembord Reageer op dit document Deel op social mediaInhoudsopgave
Uitklappen
- Inhoud
Over de gewijde muziek zijn in onze tijd door de Pausen drie documenten uitgegeven van uitzonderlijk belang, nl. het Motu proprio van de H. Pius X, Tra le sollecitudini - Inter sollicitudines [308], van 22 november 1903; de Apostolische Constitutie van Pius XI, roemrijker gedachtenis, Divini Cultus Sanctitatem [321], van 20 december 1928; en ten slotte van Paus Pius XII, roemrijk regerend, de Encycliek Musicae sacrae disciplina [1094], van 25 december 1955; daarnaast zijn er nog andere, kleinere documenten van pausen en decreten van deze H. Ritencongregatie geweest, waarin verschillende, op de gewijde muziek betrekking hebbende, zaken werden geregeld. Het is echter voor iedereen duidelijk, dat er tussen de gewijde muziek en de heilige liturgie van nature een zodanig nauwe band bestaat, dat nauwelijks omtrent de eerste wetten uitgevaardigd en regels gegeven kunnen worden met voorbijzien van de tweede. In werkelijkheid gaat het daarom in de genoemde pauselijke documenten en in de decreten van de Ritencongregatie tegelijk over de gewijde muziek en over de heilige liturgie.
Aangezien verder Paus Pius XII, nog vóór de Encycliek over de gewijde muziek [1094], een andere en wel zeer belangrijke Encycliek over de heilige liturgie had uitgevaardigd: Mediator Dei et hominum [419], van 20 november 1947, waarin de leer van de liturgie èn de pastorale behoeften in een wonderbaarlijke samenhang worden uiteengezet, leek het nu het juiste ogenblik, om de voornaamste hoofdstukken, met betrekking tot de gewijde muziek en heilige liturgie en hun pastorale doeltreffendheid, uit de genoemde documenten bijeen te brengen en in een aparte Instructie met grotere nauwkeurigheid aan te geven, opdat alles wat in deze documenten is uiteengezet, gemakkelijker en beter in praktijk gebracht kan worden.
Juist daarom is deze Instructie gezamenlijk geredigeerd door mensen die op het gebied van de gewijde muziek bevoegd zijn tezamen met de pauselijke commissie, die is ingesteld voor de algemene vernieuwing van de liturgie.
De gehele stof van de Instructie is als volgt verdeeld:
Na de vooropstelling dus van enige algemene begrippen ( hoofdstuk I (Algemene begrippen) [1563 |+ 3 ]), worden algemene normen met betrekking tot het gebruik van de gewijde muziek in de liturgie gegeven ( hoofdstuk II (Algemene normen) [1563 |+ 14 ]); als dit fundament is gelegd wordt de gehele zaak in hoofdstuk III (Bijzondere normen) [1563 |+ 26 ] ontvouwd; in de afzonderlijke paragrafen van dit hoofdstuk worden op de eerste plaats enige meer belangrijke beginselen vastgesteld, waaruit vervolgens speciale normen als vanzelf voortvloeien.
Aangezien verder Paus Pius XII, nog vóór de Encycliek over de gewijde muziek [1094], een andere en wel zeer belangrijke Encycliek over de heilige liturgie had uitgevaardigd: Mediator Dei et hominum [419], van 20 november 1947, waarin de leer van de liturgie èn de pastorale behoeften in een wonderbaarlijke samenhang worden uiteengezet, leek het nu het juiste ogenblik, om de voornaamste hoofdstukken, met betrekking tot de gewijde muziek en heilige liturgie en hun pastorale doeltreffendheid, uit de genoemde documenten bijeen te brengen en in een aparte Instructie met grotere nauwkeurigheid aan te geven, opdat alles wat in deze documenten is uiteengezet, gemakkelijker en beter in praktijk gebracht kan worden.
Juist daarom is deze Instructie gezamenlijk geredigeerd door mensen die op het gebied van de gewijde muziek bevoegd zijn tezamen met de pauselijke commissie, die is ingesteld voor de algemene vernieuwing van de liturgie.
De gehele stof van de Instructie is als volgt verdeeld:
HOOFDSTUK 1 | Algemene begrippen (Algemene begrippen) [1563 |+ 3 ] |
HOOFDSTUK 2 | Algemene normen (Algemene normen) [1563 |+ 14 ] |
HOOFDSTUK 3 | Bijzondere normen (Bijzondere normen) [1563 |+ 26 ] |
ARTIKEL 1 | De voornaamste liturgische handelingen waarbij van gewijde muziek gebruik wordt gemaakt (De voornaamste liturgische handelingen waarbij van gewijde muziek gebruik wordt gemaakt) [1563 |+ 27 ] |
PARAGRAAF 1 | De Mis (De Mis) [1563 |+ 28 ] |
SUBPARAGRAAF 1 | Enige algemene beginselen over de deelname van de gelovigen (Enige algemene beginselen over de deelname van de gelovigen) [1563 |+ 29 ] |
SUBPARAGRAAF 2 | De deelname van de gelovigen aan gezongen Missen (De deelname van de gelovigen aan gezongen Missen) [1563 |+ 32 ] |
SUBPARAGRAAF 3 | De deelname van de gelovigen aan gelezen Missen (De deelname van de gelovigen aan gelezen Missen) [1563 |+ 37 ] |
SUBPARAGRAAF 4 | De conventuele Mis, die ook Koor-Mis wordt genoemd (De conventuele Mis, die ook Koor-Mis wordt genoemd) [1563 |+ 45 ] |
SUBPARAGRAAF 5 | De assistentie van priesters bij het heilig Offer der Mis en de zogenaamde gesynchroniseerde Missen (De assistentie van priesters bij het heilig Offer der Mis en de zogenaamde gesynchroniseerde Missen) [1563 |+ 49 ] |
PARAGRAAF 2 | Het Breviergebed (Het Breviergebed) [1563 |+ 52 ] |
PARAGRAAF 3 | De zegen met het Allerheiligste (De zegen met het Allerheiligste) [1563 |+ 60 ] |
ARTIKEL 2 | Enige soorten van gewijde muziek (Enige soorten van gewijde muziek) [1563 |+ 62 ] |
PARAGRAAF 1 | Gewijde polyfonie (Gewijde polyfonie) [1563 |+ 63 ] |
PARAGRAAF 2 | Moderne gewijde muziek (Moderne gewijde muziek) [1563 |+ 66 ] |
PARAGRAAF 3 | Religieuze volkszang (Religieuze volkszang) [1563 |+ 68 ] |
PARAGRAAF 4 | Religieuze muziek (Religieuze muziek) [1563 |+ 72 ] |
ARTIKEL 3 | Boeken met liturgische zang (Boeken met liturgische zang) [1563 |+ 75 ] |
ARTIKEL 4 | Muziekinstrumenten en klokken (Muziekinstrumenten en klokken) [1563 |+ 79 ] |
PARAGRAAF 1 | Enige algemene beginselen (Enige algemene beginselen) [1563 |+ 29 ] |
PARAGRAAF 2 | Het klassieke orgel en soortgelijke instrumenten (Het klassieke orgel en soortgelijke instrumenten) [1563 |+ 82 ] |
PARAGRAAF 3 | Gewijde instrumentale muziek (Gewijde instrumentale muziek) [1563 |+ 90 ] |
PARAGRAAF 4 | Muziekinstrumenten en automatische apparaten (Muziekinstrumenten en automatische apparaten) [1563 |+ 93 ] |
PARAGRAAF 5 | Uitzending va gewijde handelingen door radio en televisie (Uitzending van gewijde handelingen door radio en televisie) [1563 |+ 98 ] |
PARAGRAAF 6 | De tijden waarin het geluid van muziekinstrumenten is verboden (De tijden waarin het geluid van muziekinstrumenten is verboden) [1563 |+ 105 ] |
PARAGRAAF 7 | Klokken (Klokken) [1563 |+ 112 ] |
ARTIKEL 5 | Personen die bij gewijde muziek en de heilige liturgie de voornaamste functies vervullen (Personen die bij gewijde muziek en de heilige liturgie de voornaamste functies vervullen) [1563 |+ 120 ] |
ARTIKEL 6 | Beoefening van de gewijde muziek en de heilige liturgie (Beoefening van de gewijde muziek en de heilige liturgie) [1563 |+ 132 ] |
PARAGRAAF 1 | Algemene vorming van geestelijkheid en gelovigen in de gewijde muziek en de heilige liturgie (Algemene vorming van geestelijkheid en gelovigen in de gewijde muziek en de heilige liturgie) [1563 |+ 133 ] |
PARAGRAAF 2 | Publieke en private instellingen ter bevordering van de gewijde muziek (Publieke en private instellingen ter bevordering van de gewijde muziek) [1563 |+ 143 ] |
Referenties naar deze alinea: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- HOOFDSTUK 1 Algemene begrippen
1
"De heilige liturgie maakt de integrale openbare eredienst uit van het mystieke Lichaam van Jezus Christus, d.i. van het Hoofd en van zijn ledematen" Mediator Dei et hominum [[419|20-21]]. Daarom zijn "liturgische handelingen" die gewijde handelingen die, krachtens instelling door Jezus Christus of de Kerk en in hun naam, in overeenstemming met de door de H. Stoel goedgekeurde liturgische boeken, door personen die hiertoe wettig zijn bestemd, worden voltrokken, om aan God, de Heiligen of de Zaligen de verschuldigde eredienst te brengen vgl: Codex Iuris Canonici (1917) [[[2620|(1256)]]]; de andere gewijde handelingen die, hetzij in de kerk hetzij daarbuiten, ook in tegenwoordigheid van of onder leiding van een priester, worden verricht, worden "oefeningen van godsvrucht" genoemd.
Referenties naar alinea 1: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
2
Het hoogheilig Offer van de Mis is een daad van publieke eredienst, in naam van Christus en van de Kerk aan God gebracht, op welke plaats en op welke manier het ook wordt gevierd. De naam "privé Mis" worde daarom vermeden.
Referenties naar alinea 2: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
3
Er zijn twee soorten Missen: de "gezongen" Mis en de "gelezen" Mis. Een Mis wordt gezongen genoemd, indien de priester die het offer opdraagt de gedeelten, die door hem volgens de rubrieken moeten worden gezongen, ook werkelijk zingt; anders wordt de Mis gelezen genoemd. Een "gezongen" Mis wordt verder, indien hij wordt gevierd met assistentie van gewijde dienaren, plechtige gezongen Mis genoemd; indien hij wordt gevierd zonder gewijde dienaren, heet hij gewone gezongen Mis.
Referenties naar alinea 3: 1
Musicam Sacram ->=geentekst=Extra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
4
Onder "gewijde muziek" wordt verstaan in deze Instructie:
- Het gregoriaans.
- Gewijde polyfonie.
- Moderne gewijde muziek.
- Gewijde muziek voor orgel.
- Religieuze volkszang.
- Religieuze muziek.
Referenties naar alinea 4: 1
Musicam Sacram ->=geentekst=Extra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
5
Het gregoriaans, dat bij de liturgische handelingen gebruikt moet worden, is de gewijde zang van de Romeinse Kerk die naar de oude en eerbiedwaardige traditie vroom en trouw bewerkt en geregeld, of ook in de nieuwste tijden naar voorbeelden van de oude traditie gemoduleerd, in de verschillende, door de H. Stoel plechtig goedgekeurde, boeken voor liturgisch gebruik wordt aangeboden. Het gregoriaans eist niet van nature, dat het met muziek van een orgel of een ander muziekinstrument wordt uitgevoerd.
Referenties naar alinea 5: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
6
Onder de naam "gewijde polyfonie" wordt verstaan die gemensureerde zang die, uit gregoriaanse gezangen ontstaan, uit meerdere stemmen samengevoegd, zonder begeleiding van enig muziekinstrument, in de middeleeuwen in de Latijnse Kerk tot bloei is gekomen, in de tweede helft van de zestiende eeuw Giovanni Pierluigi da Palestrina (1525-1594) als grootste meester heeft gekend en nog steeds door de uitstekendste meesters in deze kunst wordt beoefend.
Referenties naar alinea 6: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
7
"Moderne gewijde muziek" is de muziek die, samengevoegd uit meerdere stemmen, muziekinstrumenten niet uitgesloten, in de nieuwere tijd in overeenstemming met de vooruitgang van de muziekkunst is ontwikkeld. Daar deze echter onmiddellijk voor liturgisch gebruik is bedoeld, moet hij een sfeer van vroomheid en religiositeit ademen en op deze voorwaarde is hij voor de liturgische dienst aanvaard.
Referenties naar alinea 7: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
8
"Gewijde muziek voor orgel" is muziek voor orgel alleen gecomponeerd, die vanaf de tijden waarin het pijporgel daarvoor meer geschikt is geworden, door beroemde meesters bijzonder is ontwikkeld en die, indien hij de wetten van de gewijde muziek nauwgezet in acht neemt, niet weinig kan bijdragen om aan de heilige liturgie luister bij te zetten.
Referenties naar alinea 8: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
9
105
105
"Religieuze volkszang" is die zang, die spontaan aan het religieus gevoel, waarmee het schepsel mens door de Schepper zelf is begiftigd, ontspruit en derhalve is hij universeel, d.w.z. bij alle volkeren in bloei. Waar echter deze zang allergeschiktst is om het leven van de gelovigen, het privéleven en het sociale leven, met een christelijke geest te doordringen, is hij reeds vanaf de alleroudste tijden in de Kerk in ruime mate beoefend (Ef. 5, 18-20; Kol. 3, 16) [[b:Ef. 5, 18-20; Kol. 3, 16]] en hij wordt ook in onze tijden ten zeerste aanbevolen om de godsvrucht van de gelovigen te voeden en om luister bij te zetten aan de oefeningen van godsvrucht; ja zelfs kan hij soms bij de liturgische handelingen zelf worden toegelaten AAS 48 (1956) 13-14 [[1094]].
Referenties naar alinea 9: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
10
"Religieuze muziek" ten slotte is de muziek die zowel krachtens de bedoeling van de componist als krachtens aard en doel van de compositie, tracht om godsdienstige en vrome gevoelens uit te drukken en te bewegen en daarvandaan "een grote hulp is voor de godsdienst" AAS 48 (1956) 13 [[1094]]; daar hij echter niet voor de goddelijke eredienst is bedoeld en een vrijer karakter draagt, wordt hij niet bij liturgische handelingen toegelaten.
Referenties naar alinea 10: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- HOOFDSTUK 2 Algemene normen
11
Deze Instructie is van kracht voor alle riten van de Latijnse Kerk; derhalve geldt wat wordt gezegd over de gregoriaanse zang, ook voor een eventuele eigen liturgische zang van andere Latijnse riten. Verder wordt onder "gewijde muziek" in deze Instructie soms verstaan "zang èn instrumentele muziek", soms "instrumentele muziek" alleen, zoals gemakkelijk uit de samenhang kan worden opgemaakt.
Ten slotte wordt onder "kerk" gewoonlijk verstaan iedere "gewijde plaats", d.w.z.: kerk in strikte zin, openbare kapel, halfopenbare kapel en privé kapel vgl: Codex Iuris Canonici (1917) [[[2620|(1154.1161.1188)]]], tenzij uit de samenhang blijkt, dat alleen kerken in strikte zin worden bedoeld.
Ten slotte wordt onder "kerk" gewoonlijk verstaan iedere "gewijde plaats", d.w.z.: kerk in strikte zin, openbare kapel, halfopenbare kapel en privé kapel vgl: Codex Iuris Canonici (1917) [[[2620|(1154.1161.1188)]]], tenzij uit de samenhang blijkt, dat alleen kerken in strikte zin worden bedoeld.
Referenties naar alinea 11: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
12
Liturgische handelingen moeten worden voltrokken volgens de regels van de boeken die door de Apostolische Stoel plechtig zijn goedgekeurd, hetzij voor de gehele Kerk, hetzij voor een of andere afzonderlijke kerk of religieuze familie vgl: Codex Iuris Canonici (1917) [[[2620|(1257)]]]; oefeningen van godsvrucht echter geschieden volgens de gewoonten en tradities van plaatsen en gemeenschappen, zoals die door de bevoegde kerkelijke overheid zijn goedgekeurd vgl: Codex Iuris Canonici (1917) [[[2620|(1259)]]]. Het is niet geoorloofd om liturgische handelingen en oefeningen van godsvrucht door elkaar te verrichten; maar indien het geval zich voordoet, moeten de oefeningen van godsvrucht ofwel aan de liturgische handelingen voorafgaan of er op volgen.
Referenties naar alinea 12: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
13
19
51
19
51
- De taal van de liturgische handelingen is het Latijn, tenzij in bovenvermelde liturgische boeken, hetzij voor de algemene hetzij voor een afzonderlijke kerk, voor bepaalde liturgische handelingen een andere taal uitdrukkelijk is toegestaan en behoudens de uitzonderingen die hieronder genoemd worden.
- Bij liturgische handelingen die met zang worden gevierd, mag geen enkele liturgische tekst letterlijk in de volkstaal overgezet worden gezongen Tra le sollecitudini - Inter sollicitudines [[308|7]], behoudens afzonderlijke toestemmingen.
- Afzonderlijke uitzonderingen, die door de H. Stoel zijn gemaakt op de wet van het uitsluitend gebruik van de Latijnse taal bij liturgische handelingen, behouden hun geldigheid; maar zonder verlof van dezelfde H. Stoel mag men deze niet breder interpreteren of tot andere streken uitstrekken.
- Bij oefeningen van godsvrucht mag iedere taal worden gebruikt die beter bij de gelovigen past.
Referenties naar alinea 13: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
14
19
30
33
51
96
19
30
33
51
96
- In gezongen Missen moet zowel door de celebrerende priester en de assistenten, als door de schola en door de gelovigen uitsluitend de Latijnse taal worden gebruikt.
"Maar waar sinds eeuwen of onheuglijke tijden de gewoonte heerst om bij het plechtig Eucharistisch Offer (d.w.z. bij gezongen Missen) na het zingen van de heilige liturgische woorden in het Latijn sommige volkszangen in de volkstaal in te voegen, kunnen de plaatselijke ordinarissen dit laten bestaan, "als zij vanwege plaatselijke of persoonlijke omstandigheden oordelen, dat deze (gewoonte) redelijkerwijze niet kan worden opgeheven" (can. 5), doch hierbij blijft de wet van kracht, die voorschrijft, dat de liturgische woorden zelf niet mogen worden gezongen in de volkstaal" AAS 48 (1956) 16-17 [[1094]] - In gelezen Missen moeten de celebrerende priester, zijn assistent, en de gelovigen die tezamen met de celebrant onmiddellijk aan de liturgische handeling deelnemen, d.w.z. met luider stem die delen van de Mis zeggen die op hen betrekking hebben (vgl. n. 31) [[al:31]], uitsluitend de Latijnse taal gebruiken.
Indien echter de gelovigen, buiten deze onmiddellijke deelname aan de liturgie, bepaalde gebeden of volksliederen, naar plaatselijke gewoonte, willen toevoegen, dan kan dit ook in de volkstaal gebeuren. - Delen van het Eigen, van het Gewone en van de Canon van de Mis luidop zeggen tezamen met de celebrant, in het Latijn of letterlijk vertaald, hetzij door alle gelovigen hetzij door een commentator, is streng verboden, behalve die delen die in n. 31 [al:31] worden opgesomd.
Het is echter wenselijk, dat op zon- en feestdagen in de gelezen Missen het Evangelie en ook het Epistel door een lezer in de volkstaal worden gelezen tot nut van de gelovigen.
Vanaf de Consecratie bovendien tot aan het Pater Noster is een gewijde stilte aan te raden.
Referenties naar alinea 14: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
15
19
51
19
51
Bij gewijde processies, die in de liturgische boeken zijn beschreven, worde de taal gebruikt die deze boeken voorschrijven of toelaten; maar bij andere processies, die bij wijze van oefeningen van godsvrucht worden gehouden, kan de taal worden gebruikt die het beste past bij de deelnemende gelovigen.
Referenties naar alinea 15: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
16
96
96
Het gregoriaans is een gewijde zang, de eigen en voornaamste zang van de Romeinse Kerk; derhalve kan hij niet alleen bij alle liturgische handelingen worden gezongen, maar moet hij, onder gelijke omstandigheden, de voorkeur hebben boven andere soorten van gewijde muziek.
Hieruit volgt:
Hieruit volgt:
- De taal van het gregoriaans, als liturgische zang, is uitsluitend het Latijn.
- Die delen van de liturgische handelingen, die volgens de rubrieken door de celebrant en zijn assistenten gezongen moeten worden, moeten uitsluitend volgens de gregoriaanse melodieën, in de officiële uitgaven aangegeven, gezongen worden, met verbod voor begeleidende muziek van welk instrument dan ook.
De schola en het volk moeten, wanneer zij krachtens de rubrieken antwoorden op de zang van priester en assistenten, eveneens uitsluitend dezelfde gregoriaanse melodieën gebruiken. - Ten slotte, waar het door bijzondere Indulten is toegestaan, dat in gezongen Missen de celebrant, de diaken of subdiaken, ofwel de lezer, na het zingen op gregoriaanse melodie van de teksten van Epistel of Lezing en Evangelie, dezelfde teksten ook, in de volkstaal kan afkondigen, moet dit geschieden door met luide en heldere stem te lezen, met uitsluiting van iedere echte of nagemaakte gregoriaanse melodie (vgl. n. 96 e) [[al:96]].
Referenties naar alinea 16: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
17
De gewijde polyfonie kan bij alle liturgische handelingen worden aangewend, echter op voorwaarde dat er een schola is die deze op kunstzinnige wijze kan uitvoeren. Deze soort gewijde muziek stemt het meest overeen met liturgische handelingen die met grotere luister moeten worden gevierd.
Referenties naar alinea 17: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
18
Ook de moderne gewijde muziek kan bij alle liturgische handelingen worden toegelaten, indien hij werkelijk beantwoordt aan de waardigheid, ernst en heiligheid van de Liturgie en indien er een schola is die deze op kunstzinnige wijze kan uitvoeren.
Referenties naar alinea 18: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
19
104
104
Religieuze volkszang kan bij oefeningen van godsvrucht vrij worden aangewend; bij liturgische handelingen echter worde strikt de hand gehouden aan wat boven, nn. 13-15 [al:13-15], is bepaald.
Referenties naar alinea 19: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
20
Religieuze muziek echter worde bij alle liturgische handelingen absoluut geweerd; bij oefeningen van godsvrucht kan hij daarentegen worden toegelaten; wat betreft concerten in gewijde plaatsen, houde men zich aan de normen die onder, nn. 54 en 55 [al:54-55], worden gegeven.
Referenties naar alinea 20: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
21
104
104
Alles wat volgens de regels van de liturgische boeken hetzij door de priester en zijn assistenten, hetzij door de schola en het volk gezongen moet worden, behoort integraal tot de heilige liturgie zelf. Vandaar:
- Het is streng verboden, de volgorde van de te zingen tekst op welke wijze dan ook te wijzigen, woorden te veranderen of weg te laten, of ongepast te herhalen. Ook bij de composities volgens de gewijde polyfonie en de gewijde moderne muziek moeten de afzonderlijke woorden van de tekst duidelijk en helder verstaan kunnen worden.
- Om dezelfde reden is het bij iedere liturgische handeling streng verboden, welke liturgische tekst dan ook die gezongen moet worden, ofwel geheel ofwel gedeeltelijk weg te laten, behalve wanneer door de rubrieken anders is beschikt.
- Wanneer echter om een genoegzame reden, b.v. wegens een te klein aantal zangers, of om hun niet volledig geschoold zijn in de zangkunst, of ook soms vanwege de lengte van een rite of melodie, een of andere liturgische tekst, die aan de schola toekomt, niet kan worden gezongen zoals in de notaties van de liturgische boeken staat aangegeven, dan is alleen dit geoorloofd, dat deze teksten in hun geheel ofwel recto tono, ofwel op de wijze van psalmen worden gezongen, eventueel met orgel begeleiding.
Referenties naar alinea 21: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- HOOFDSTUK 3 Bijzondere normen
- Artikel 1 De voornaamste liturgische handelingen waarbij van gewijde muziek gebruik wordt gemaakt
- Paragraaf 1 De Mis
- Subparagraaf 1 Enige algemene beginselen over de deelname van de gelovigen
22
De Mis eist uiteraard dat alle aanwezigen, ieder naarmate zijn vermogen, daaraan deelnemen.
- Deze deelname nu moet allereerst inwendig zijn, en wel beoefend met vrome aandacht van de geest en gevoelens van het hart, waardoor de gelovigen "zich zo nauw mogelijk met de Opperpriester verenigen en tezamen met Hem en door Hem (het Offer) opdragen, en tezamen met Hem zich toewijden" Mediator Dei et hominum [[419|79]].
- De deelname echter van de aanwezigen wordt vollediger, indien bij de inwendige aandacht de uiterlijke deelname komt, nl. door uitwendige daden gemanifesteerd, zoals door de lichaamshouding - (knielen, staan, zitten), door rituele gebaren, vooral echter door antwoorden, gebeden en gezang. Over deze deelname heeft Paus Pius XII, in zijn encycliek over de heilige Liturgie Mediator Dei et hominum [419], in het algemeen deze prijzenswaardige woorden geschreven:
"Men moet hen prijzen, die er naar streven de Liturgie, ook uitwendig, te maken tot een heilige handeling, waaraan al de aanwezigen daadwerkelijk deelnemen. Dit kan op meer dan één wijze gebeuren, nl. doordat geheel het volk overeenkomstig de rituele regels in goede orde op de woorden van de priester antwoordt, ofwel gezangen uitvoert, of beide doet, ofwel ten slotte bij plechtige Missen afwisselend op de gebeden van de bedienaar van Jezus Christus antwoordt en tevens meezingt met de liturgische gezangen" Mediator Dei et hominum [[419|104]].
Deze harmonische deelname beogen de pauselijke documenten, wanneer zij over de "werkzame deelname" spreken Mediator Dei et hominum [[419|23-37]], waarvan het voornaamste voorbeeld ligt in de celebrant en zijn assistenten die met de passende innerlijke godsvrucht en met strikte onderhouding van de rubrieken en ceremonies hun dienst aan het altaar verrichten. - De volmaakte werkzame deelname ten slotte heeft men, wanneer er ook de sacramentele deelname bijkomt, waardoor nl. "de aanwezige gelovigen niet alleen op geestelijke wijze maar ook door het sacramenteel ontvangen van de Eucharistie communiceren, opdat daardoor in rijker overvloed de vrucht van dit allerheiligst Offer hun ten deel zou vallen" Sessio XXII - Doctrina de sanctissimo Missae sacrificio [[694|10]] vgl: Mediator Dei et hominum [[[419|119]]].
- Omdat echter een bewuste en werkzame deelname van de gelovigen zonder dat zij voldoende zijn onderricht niet verkregen kan worden, is het goed de wijze wet, door de Vaders van het Concilie van Trente [d:21] uitgevaardigd, weer in herinnering terug te roepen, waarin het luidt: "De Heilige Synode legt de herders en alle zielzorgers op, om dikwijls onder de viering van de Mis (dwz. in de homilie na het Evangelie, of "bij het catechismus onderricht aan de gelovigen") persoonlijk of door anderen een of ander gebed van de Mis uit te leggen en onder meer een of ander geheim van het Heilig Offer te verklaren, vooral op zon- en feestdagen" Sessio XXII - Doctrina de sanctissimo Missae sacrificio [[694|12]] vgl: AAS 48 (1956) 17 [[[1094]]].
Referenties naar alinea 22: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
23
De verschillende manieren echter, waarop de gelovigen werkzaam kunnen deelnemen aan het allerheiligst Offer van de Mis, moeten zo geregeld worden, dat het gevaar voor ieder misbruik wordt uitgesloten en het voornaamste doel van deze deelname wordt bereikt, nl. de volmaaktere eredienst van God en stichting van de gelovigen.
Referenties naar alinea 23: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Subparagraaf 2 De deelname van de gelovigen aan gezongen Missen
24
De meest verheven vorm van Eucharistieviering heeft men in de plechtige gezongen Mis waarin de overvloedige rijkdom van ceremonies, assistenten en gewijde muziek de grootsheid van de goddelijke geheimen laat zien en de geest van de aanwezigen tot de vrome overweging van dezelfde geheimen brengt. Er moet derhalve naar worden gestreefd, dat de gelovigen deze vorm van viering met de passende waardering begeleiden, door op de juiste wijze daaraan deel te nemen, zoals onder wordt uiteengezet.
Referenties naar alinea 24: 1
Musicam Sacram ->=geentekst=Extra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
25
In de plechtige gezongen Mis nu kan de werkzame deelname van de gelovigen in drie graden worden verwezenlijkt:
- De eerste graad heeft men, wanneer alle gelovigen de liturgische antwoorden zingend geven: Amen; Et cum spiritu tuo; Gloria tibi, Domine; Habemus ad Dominum; Dignum et iustum est; Sed libera nos a malo; Deo gratias. Alle zorg moet er aan worden besteed, dat alle gelovigen, overal ter wereld, deze liturgische antwoorden zingend kunnen geven.
- De tweede graad heeft men, wanneer alle gelovigen ook gedeelten uit het Gewone van de Mis zingen, nl.: Kyrie eleison; Gloria in excelsis Deo; Credo; Sanctus-Benedictus; Agnus Dei. Er moet wel naar worden gestreefd, dat de gelovigen deze gedeelten uit het Gewone van de Mis, vooral in de meer eenvoudige gregoriaanse notaties, kunnen zingen. Maar indien niet alle gedeelten gezongen kunnen worden, dan is er niets op tegen dat de meer gemakkelijke, zoals Kyrie eleison; Sanctus-Benedictus; Agnus Dei worden gekozen om door alle gelovigen te worden gezongen, maar Gloria in excelsis Deo en Credo door de schola.
Overigens moet men er voor zorgen, dat overal ter wereld de volgende meer eenvoudige gregoriaanse melodieën door de gelovigen worden aangeleerd: Kyrie eleison; Sanctus-Benedictus, en Agnus Dei volgens nr. XVI van het romeins Graduale; Gloria in excelsis Deo en Ite, missa est - Deo gratias, volgens nr. XV; Credo volgens nr. I of III. Langs deze weg kan het hoogst wenselijke effect worden bereikt, dat de Christengelovigen overal ter wereld hun gemeenschappelijk Geloof bij de werkzame deelname aan het hoogheilig Offer van de Mis ook door gemeenschappelijke en blijde samenzang kunnen manifesteren. AAS 48 (1956) 16 [[1094]]. - De derde graad ten slotte heeft men, indien alle aanwezigen zo geoefend zijn in de gregoriaanse zang, dat zij ook gedeelten uit het Eigen van de Mis kunnen zingen. Deze volledige deelname nu in de zang moet vooral benadrukt worden voor religieuze communiteiten en seminaries.
Referenties naar alinea 25: 1
Musicam Sacram ->=geentekst=Extra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
26
108
108
Grote waarde moet ook worden gehecht aan de gewone gezongen Mis die, hoewel hij verstoken is van gewijde assistenten en de volledige pracht van de ceremonies, toch is uitgerust met de schoonheid van de zang en de gewijde muziek. Het is te wensen, dat op zon- en feestdagen de parochiemis of de hoogmis gezongen is.
Wat echter over de deelname van de gelovigen bij de plechtige gezongen Mis in het vorige nummer is gezegd, dat geldt evenzeer voor de gewone gezongen Mis.
Wat echter over de deelname van de gelovigen bij de plechtige gezongen Mis in het vorige nummer is gezegd, dat geldt evenzeer voor de gewone gezongen Mis.
Referenties naar alinea 26: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
27
Bij de gezongen Missen moet bovendien dit worden opgemerkt:
- Indien de priester met zijn assistenten de intocht in de kerk houdt langs een langere weg, is er niets op tegen, dat na het zingen van de Introïtusantifoon met zijn vers meerdere andere verzen van dezelfde psalm worden gezongen; in dat geval kan na ieder vers of na iedere twee verzen de antifoon worden herhaald, en, wanneer de celebrant bij het altaar is aangekomen wordt, nadat zo nodig de psalm is afgebroken, het Gloria Patri gezongen en ten slotte de antifoon herhaald.
- Na de antifoon bij het Offertorium mag men de oude gregoriaanse melodieën zingen van die verzen, die eertijds na de antifoon werden gezongen.
Indien echter de antifoon bij het Offertorium aan een of andere psalm is ontleend, mag men de andere verzen van dezelfde psalm zingen; in dat geval kan na ieder vers of na iedere twee verzen van de psalm de antifoon worden herhaald en wordt na het beëindigen van het Offertorium de psalm besloten met Gloria patri, en de antifoon herhaald. Indien echter de antifoon niet aan een psalm is ontleend, kan een andere psalm worden gekozen die bij de plechtigheid past. Ook kan, na beëindiging van de antifoon bij het Offertorium, een of andere Latijns lied worden gezongen, dat echter bij dit deel van de Mis moet passen en niet langer mag duren dan tot de Secreta. - De antifoon bij de Communio moet als regel gezongen worden terwijl de celebrant het Allerheiligst Sacrament nuttigt. Indien echter de gelovigen te communie gaan, wordt het zingen van dezelfde antifoon ingezet terwijl de priester de heilige Communie uitreikt. Indien dezelfde antifoon bij de Communio aan een of andere psalm is ontleend, mag men andere verzen van dezelfde psalm zingen; in dat geval kan na ieder vers of na iedere twee verzen de antifoon worden herhaald, en, na het beëindigen van de Communie, wordt de psalm besloten met Gloria Patri, en de antifoon herhaald. Indien echter de antifoon niet uit een psalm is, kan een psalm worden gekozen in overeenstemming met de plechtigheid en met de liturgische handeling.
Na het beëindigen echter van de antifoon bij de Communio, vooral als het Communie-uitreiken aan de gelovigen lange tijd duurt, mag men ook een ander Latijns lied, dat bij de heilige handeling past, zingen. Bovendien kunnen de gelovigen die te Communie zullen gaan driemaal Domine, non sum dignus, tezamen met de celebrant, reciteren. - Sanctus en Benedictus moeten, indien ze gregoriaans worden gezongen, aaneengesloten gezongen worden, maar anders worde Benedictus na de Consecratie geplaatst.
- Terwijl de Consecratie wordt voltrokken moet ieder gezang ophouden, en, waar dit gewoonte is, ook de muziek van het orgel en ieder ander instrument.
- Na de Consecratie wordt, tenzij Benedictus nog gezongen moet worden, een heilige stilte aangeraden tot aan Pater noster.
- Terwijl de celebrant op het einde van de Mis de gelovigen zegent, zwijge het orgel; de celebrant moet echter de woorden van de Zegen zo uitspreken, dat zij door alle gelovigen verstaan kunnen worden.
Referenties naar alinea 27: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Subparagraaf 3 De deelname van de gelovigen aan gelezen Missen
28
Met ijver moet men er voor zorgen, dat de gelovigen "niet als buitenstaanders of stomme toeschouwers" Divini Cultus Sanctitatem [[321|17]] ook bij de gelezen Mis tegenwoordig zijn, maar die deelname opbrengen, die door zo groot geheim wordt geëist en die overvloedige vruchten afwerpt.
Referenties naar alinea 28: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
29
De eerste manier waarop de gelovigen aan de gelezen Mis kunnen deelnemen, heeft men wanneer de afzonderlijke personen uit eigen beweging een deelname opbrengen, hetzij een innerlijke, nl. een vrome aandacht voor de voornaamste delen van de Mis, hetzij een uiterlijke, naargelang de voor verschillende streken goedgekeurde gewoontes.
Zij vooral zijn op dit punt te prijzen die met in hun hand een missaal, aan het eigen bevattingsvermogen aangepast, tezamen met de priester dezelfde woorden van de Kerk meebidden. Omdat echter niet allen evenzeer in staat zijn tot een juist begrip van de liturgische riten en formules en omdat vervolgens de geestelijke behoeften niet bij allen dezelfde zijn, en niet bij ieder steeds dezelfde blijven, bestaat voor hen een andere, betere of meer eenvoudige, manier van deelname, nl. "door de mysteriën van Jezus Christus godvruchtig te overwegen of door het verrichten van andere godvruchtige oefeningen en van andere gebeden die, hoewel in vorm van de heilige riten verschillend, er toch door haar natuur bij passen" Mediator Dei et hominum [[419|104-105]]. Bovendien moet worden opgemerkt, dat indien ergens de gewoonte bestaat om onder de gelezen Mis het orgel te laten spelen, zonder dat de gelovigen door gemeenschappelijke gebeden ofwel door gezang aan de Mis deelnemen, het gebruik moet worden afgekeurd om orgel, harmonium of een ander muziekinstrument als het ware zonder onderbreking te laten klinken. Deze instrumenten moeten dus zwijgen:
Zij vooral zijn op dit punt te prijzen die met in hun hand een missaal, aan het eigen bevattingsvermogen aangepast, tezamen met de priester dezelfde woorden van de Kerk meebidden. Omdat echter niet allen evenzeer in staat zijn tot een juist begrip van de liturgische riten en formules en omdat vervolgens de geestelijke behoeften niet bij allen dezelfde zijn, en niet bij ieder steeds dezelfde blijven, bestaat voor hen een andere, betere of meer eenvoudige, manier van deelname, nl. "door de mysteriën van Jezus Christus godvruchtig te overwegen of door het verrichten van andere godvruchtige oefeningen en van andere gebeden die, hoewel in vorm van de heilige riten verschillend, er toch door haar natuur bij passen" Mediator Dei et hominum [[419|104-105]]. Bovendien moet worden opgemerkt, dat indien ergens de gewoonte bestaat om onder de gelezen Mis het orgel te laten spelen, zonder dat de gelovigen door gemeenschappelijke gebeden ofwel door gezang aan de Mis deelnemen, het gebruik moet worden afgekeurd om orgel, harmonium of een ander muziekinstrument als het ware zonder onderbreking te laten klinken. Deze instrumenten moeten dus zwijgen:
- Na de intocht van de celebrant naar het altaar tot aan het Offertorium;
- Vanaf de eerste verzen voor de Prefatie tot en met Sanctus;
- Waar de gewoonte bestaat, vanaf de Consecratie tot Pater Noster;
- Vanaf het gebed des heren tot en met Agnus Dei; bij de schuldbelijdenis voor de Communie van de gelovigen; terwijl de Postcommunio wordt gezegd en de Zegen op het einde van de Mis wordt gegeven.
Referenties naar alinea 29: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
30
De tweede manier van deelname heeft men, wanneer de gelovigen aan het eucharistisch Offer deelnemen door gemeenschappelijke gebeden en gezangen te verrichten.
Men moet er voor zorgen, dat zowel gebeden als gezangen aan de afzonderlijke delen van de Mis goed zijn aangepast, behoudens echter het voorschrift van n. 14 c [al:14].
Men moet er voor zorgen, dat zowel gebeden als gezangen aan de afzonderlijke delen van de Mis goed zijn aangepast, behoudens echter het voorschrift van n. 14 c [al:14].
Referenties naar alinea 30: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
31
14
36
108
14
36
108
De derde ten slotte, en volmaaktste manier heeft men, wanneer de gelovigen de celebrant liturgisch antwoorden, door als het ware met hem "een dialoog te houden" en door de hun eigen delen met duidelijke stem te zeggen.
In deze volmaaktste manier van deelname kunnen vier graden worden onderscheiden:
In deze volmaaktste manier van deelname kunnen vier graden worden onderscheiden:
- De eerste graad, indien de gelovigen de celebrant de meer eenvoudige liturgische antwoorden geven, nl.: Amen; Et cum spirit u tuo; Deo gratias; Gloria tibi, Domine; Laus tibi, Christe; Habemus ad Dominum; Dignum et iustum est; Sed libera nos a malo;
- De tweede graad, indien de gelovigen bovendien de delen uitspreken die volgens de rubrieken door de ministrant gezegd moeten worden; en indien de heilige Communie onder de Mis wordt uitgereikt, ook de schuldbelijdenis zeggen en driemaal Domine, non sum dignus;
- De derde graad, indien de gelovigen ook delen uit het Gewone van de Mis, nl.: Gloria in excelsis Deo; Credo; Senctus-Benedictus; Agnus Dei, tezamen met de celebrant reciteren;
- De vierde graad ten slotte, indien de gelovigen ook delen die tot het Eigen van de Mis behoren: Introïtus; Graduale; Offertorium; Communio, tezamen met de celebrant zeggen. Deze laatste graad kan slechts door uitgelezen, meer ontwikkelde, welonderrichte gemeenschappen waardig, zoals het behoort, worden aangewend.
Referenties naar alinea 31: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
32
In gelezen Missen kan het gehele Pater noster, omdat het een geschikt en eerbiedwaardig gebed bij de Communie is, door de gelovigen tezamen met de celebrant worden gereciteerd, maar alleen in het latijn en met toevoeging door allen van Amen, met uitsluiting van ieder reciteren in de volkstaal.
Referenties naar alinea 32: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
33
In gelezen Missen kunnen religieuze volksliederen door de gelovigen worden gezongen, met behoud echter van de wet dat zij moeten passen bij de afzonderlijke delen van de Mis vgl. n. 14 b) [[al:14]].
Referenties naar alinea 33: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
34
Vooral als de kerkruimte groot is en er veel mensen zijn, moet de celebrant alles wat hij volgens de rubrieken met duidelijke stem moet uitspreken, zo luidop zeggen, dat alle gelovigen de heilige handeling gemakkelijk en goed kunnen volgen.
Referenties naar alinea 34: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Subparagraaf 4 De conventuele Mis, die ook Koor-Mis wordt genoemd
35
Onder de liturgische handelingen, die uitmunten door bijzondere waardigheid, moet terecht worden gerekend de "conventuele" Mis, of de "Koor-Mis", die nl. welke door hen, die door de wetten van de Kerk tot het koorgebed worden verplicht, dagelijks in verbinding met het goddelijk Officie gevierd moet worden. De Mis vormt immers met het goddelijk Officie het hoogtepunt van de gehele christelijke eredienst, ofwel die volledige lof, die aan de almachtige God, ook met uiterlijke en openbare plechtigheid, dagelijks wordt gebracht. Omdat echter deze volledige openbare en collegiale opdracht van de goddelijke eredienst niet in alle kerken dagelijks kan worden voltrokken, daarom wordt hij door hen die door de wet van "het koor" daartoe zijn afgevaardigd, als het ware "plaatsvervangend" volbracht; wat vooral geldt voor kathedralen met betrekking tot hun gehele diocees. Daarom moeten de vieringen "in koor" in de regel met bijzondere luister en plechtigheid, d.w.z., door gezang en gewijde muziek opgeluisterd, worden verricht.
Referenties naar alinea 35: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
36
De conventuele Mis moet derhalve als regel plechtig gezongen zijn, of minstens gewoon gezongen. Waar echter door particuliere wetten of door speciale Indulten in de plechtigheid van de Mis "in koor" is gedispenseerd, moet minstens dit absoluut worden vermeden, dat onder de conventuele Mis de canonieke uren worden gereciteerd. Bet is daarentegen het beste, dat de gelezen conventuele Mis in die vorm wordt opgedragen, die in nr. 31 [al:31] wordt voorgesteld, met uitsluiting echter van ieder gebruik van de volkstaal.
Referenties naar alinea 36: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
37
Wat betreft de conventuele Mis moet bovendien de hand worden gehouden aan het volgende:
- Op de afzonderlijke dagen mag slechts één conventuele Mis worden gelezen, die in overeenstemming moet zijn met het Officie in het koor, tenzij door de rubrieken anders is voorgeschreven Additiones et Variationes in.. Additiones et Variationes in rubricis Missalis, tit. I, n. 4. De verplichting echter om andere Missen in het koor op te dragen, krachtens vrome fundaties of een andere wettige reden, blijft bestaan.
- De conventuele Mis volgt de normen van de gezongen of gelezen Mis.
- De conventuele Mis moet worden opgedragen na de Terts, tenzij het hoofd van de communiteit om een ernstige reden, van oordeel is dat deze na de Sext of de Noon moet worden opgedragen.
- De conventuele Missen "buiten het koor" die tot nu toe door de rubrieken soms waren voorgeschreven, worden afgeschaft.
Referenties naar alinea 37: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Subparagraaf 5 De assistentie van priesters bij het heilig Offer der Mis en de zogenaamde gesynchroniseerde Missen
38
Vooropgesteld dat de sacramentele concelebratie in de Latijnse Kerk wordt beperkt tot rechtens vastgestelde gevallen; vervolgens het Antwoord van de Opperste Heilige Congregatie van het H. Officie van 23 mei 1957 [648] in herinnering geroepen, waardoor ongeldig wordt verklaard de concelebratie van het Misoffer door priesters die, hoewel met de gewijde gewaden bekleed en door welke intentie ook geleid, de woorden van de consecratie niet uitspreken: is het niet verboden dat, wanneer meerdere priesters bij gelegenheid van Congressen bijeen zijn gekomen, "slechts één priester het offer voltrekt, maar de anderen (hetzij allen hetzij de meesten) dit ene offer bijwonen en onder deze Mis de heilige communie ontvangen uit de hand van de celebrant", mits "dit geschiedt om een wettige en ernstige reden, en de Bisschop ter vermijding van verwondering bij de gelovigen niet anders heeft bepaald", en aan deze handelwijze niet ten grondslag ligt de dwaling, door Paus Pius XII vermeld, nl. dat de viering van één Mis, waarbij honderd priesters vol godsvrucht tegenwoordig zijn, gelijkwaardig is aan de viering van honderd Missen door honderd priesters. vgl: AAS 46 (1954), 669-670 [[[1611]]] vgl: Vous nous avons demandé [[[2786|11-17]]]
Referenties naar alinea 38: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
39
Verboden echter zijn de z.g. "gesynchroniseerde Missen", nl. die Missen, op deze bijzondere wijze gecelebreerd, dat twee of meer priesters, op een of meerdere altaren, zo gelijktijdig de Mis opdragen, dat alle handelingen en alle woorden op een en hetzelfde moment worden gesteld en uitgesproken, met gebruikmaking ook, vooral indien het aantal priesters dat zo celebreert groot is, van bepaalde moderne instrumenten, waardoor deze absolute uniformiteit of "synchronisatie" gemakkelijker wordt bereikt.
Referenties naar alinea 39: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Paragraaf 2 Het Breviergebed
40
Het goddelijk Officie wordt volbracht of "in koor", of "gemeenschappelijk", of "alleen".
"In koor", indien het goddelijk Officie wordt volbracht door een gemeenschap, die door de kerkelijke wetten tot het koor is verplicht; "gemeenschappelijk" echter, indien hetzelfde gebeurt door een communiteit die niet tot het koor is verplicht. ' Hoe echter het goddelijk Officie ook wordt volbracht, hetzij "in koor", hetzij "gemeenschappelijk", hetzij "alleen", indien het wordt volbracht door hen die door de kerkelijke wetten zijn verplicht om het officie te volbrengen, moet het steeds worden beschouwd als een daad van publieke eredienst, in naam van de Kerk aan God gebracht.
"In koor", indien het goddelijk Officie wordt volbracht door een gemeenschap, die door de kerkelijke wetten tot het koor is verplicht; "gemeenschappelijk" echter, indien hetzelfde gebeurt door een communiteit die niet tot het koor is verplicht. ' Hoe echter het goddelijk Officie ook wordt volbracht, hetzij "in koor", hetzij "gemeenschappelijk", hetzij "alleen", indien het wordt volbracht door hen die door de kerkelijke wetten zijn verplicht om het officie te volbrengen, moet het steeds worden beschouwd als een daad van publieke eredienst, in naam van de Kerk aan God gebracht.
Referenties naar alinea 40: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
41
Het goddelijk Officie is naar zijn aard zo samengesteld, dat het door twee groepen afwisselend wordt volbracht; zelfs vragen bepaalde delen op zich om te worden gezongen.
Referenties naar alinea 41: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
42
Dit eenmaal vastgesteld, moet het verrichten van het goddelijk Officie "in koor" worden behouden en bevorderd; het verrichten echter "gemeenschappelijk", evenals het zingen van minstens een gedeelte van het Officie, naar de mogelijkheid van plaatsen, tijden en personen, moet nadrukkelijk worden aanbevolen.
Referenties naar alinea 42: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
43
Het reciteren van psalmen "in koor" of "gemeenschappelijk", hetzij dit gebeurt op gregoriaanse melodie, hetzij zonder gezang, weze waardig en passend, met behoud van de juiste toonhoogte, aan de stem aangepaste pauze, en volledige overeenstemming.
Referenties naar alinea 43: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
44
Indien de Psalmen die in een canoniek uur voorkomen, moeten worden gezongen, moeten zij minstens ten dele op gregoriaanse melodieën worden gezongen, ofwel iedere tweede Psalm, ofwel ieder tweede vers van dezelfde Psalm.
Referenties naar alinea 44: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
45
De aloude en eerbiedwaardige gewoonte om de Vespers op zon- en feestdagen tezamen met het volk, volgens de norm van de rubrieken te zingen, moet waar deze bestaat behouden blijven; waar hij niet bestaat, moet hij voor zover mogelijk worden ingevoerd minstens enige malen per jaar.
De plaatselijke Ordinarissen moeten er bovendien naar streven, dat niet bij gelegenheid van een Avondmis het zingen van de Vespers op zon- en feestdagen in onbruik geraakt. De Avondmissen immers die de plaatselijke Ordinaris kan toestaan "indien 'het geestelijk heil van een aanzienlijk deel van de christengelovigen dit vraagt" Christus Dominus [[4724]] Instructie over het nuchterblijven vóór de Eucharistie [[5441]] AAS 49 (1957) 177-178 [[3091]], mogen geen schade toebrengen aan de liturgische handelingen en de oefeningen van godsvrucht, waardoor het christenvolk feestdagen pleegde te heiligen. Daarom moet de gewoonte, om de Vespers te zeggen of om andere oefeningen van godsvrucht te verrichten met de Zegen met het Allerheiligste, behouden blijven waar deze bestaat, ook indien er een Avondmis wordt opgedragen.
De plaatselijke Ordinarissen moeten er bovendien naar streven, dat niet bij gelegenheid van een Avondmis het zingen van de Vespers op zon- en feestdagen in onbruik geraakt. De Avondmissen immers die de plaatselijke Ordinaris kan toestaan "indien 'het geestelijk heil van een aanzienlijk deel van de christengelovigen dit vraagt" Christus Dominus [[4724]] Instructie over het nuchterblijven vóór de Eucharistie [[5441]] AAS 49 (1957) 177-178 [[3091]], mogen geen schade toebrengen aan de liturgische handelingen en de oefeningen van godsvrucht, waardoor het christenvolk feestdagen pleegde te heiligen. Daarom moet de gewoonte, om de Vespers te zeggen of om andere oefeningen van godsvrucht te verrichten met de Zegen met het Allerheiligste, behouden blijven waar deze bestaat, ook indien er een Avondmis wordt opgedragen.
Referenties naar alinea 45: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
46
In de seminaries echter van geestelijken zowel reguliere als seculiere, worde vaker minstens een of ander gedeelte van het goddelijk Officie volbracht en wel, in zo ver het mogelijk is, met zang; op de zon- en feestdagen echter moeten minstens de Vespers worden gezongen vgl: 3° [[[2620|(1367)]]].
Referenties naar alinea 46: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Paragraaf 3 De zegen met het Allerheiligste
47
De Zegen met het Allerheiligste is een echte liturgische handeling; hij moet derhalve geschieden zoals hij in het Rituale Romanum, tit. X, cap. V, n. 5, wordt beschreven.
Referenties naar alinea 47: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Artikel 2 Enige soorten van gewijde muziek
- Paragraaf 1 Gewijde polyfonie
48
De werken van componisten van gewijde polyfonie, zowel van oudere als van nieuwere tijden, mogen niet bij liturgische handelingen worden uitgevoerd, tenzij van te voren is komen vast te staan, dat zij zo zijn gecomponeerd of aangepast, dat zij werkelijk beantwoorden aan de normen en vermaningen die in de Encycliek Musicae sacrae disciplina [1094] AAS 48 (1956), 18-20 [[1094]] ter zake zijn gegeven. In twijfelgevallen worde raad gevraagd aan de diocesane Commissie voor de gewijde muziek.
Referenties naar alinea 48: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
49
De oude monumenten van deze kunst, die nog in de archieven liggen, moeten met zorg worden opgespoord, in hun behoud moet zo nodig op geschikte wijze worden voorzien, en de uitgaven daarvan, hetzij kritische hetzij voor liturgisch gebruik geschikte, moeten door deskundigen worden voorbereid.
Referenties naar alinea 49: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Paragraaf 2 Moderne gewijde muziek
50
Werken van moderne gewijde muziek mogen bij liturgische handelingen niet worden uitgevoerd, tenzij zij in overeenstemming met de wetten van de liturgie en van de gewijde muziek-kunst zelf zijn gecomponeerd, naar de geest van de encycliek Musicae sacrae disciplina [1094] AAS 48 (1956) 19-20 [[1094]]. Ter zake moet de diocesane Commissie voor gewijde muziek zijn oordeel uitbrengen.
Referenties naar alinea 50: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Paragraaf 3 Religieuze volkszang
51
105
105
De religieuze volkszang moet ten zeerste worden aanbevolen en bevorderd; met behulp daarvan immers wordt het christelijk leven van een religieuze geest vervuld en de geesten van de gelovigen tot hogere dingen verheven. Deze religieuze volkszang nu heeft een eigen plaats bij alle, hetzij openbare hetzij familiale, feesten van het christelijk leven, of ook onder de langdurige zorgen van het dagelijks leven; een edeler plaats echter bekleedt hij bij alle oefeningen van godsvrucht, hetzij in hetzij buiten de kerk te verrichten; soms ten slotte wordt hij bij liturgische handelingen toegelaten, volgens de boven nn. 13-15 [al:13-15] verstrekte normen.
Referenties naar alinea 51: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
52
105
105
Opdat echter de religieuze volksliederen hun doel bereiken, "moeten zij volkomen met de katholieke geloofsleer overeenstemmen, deze op een juiste manier voorstellen en verklaren, duidelijk van taal en eenvoudig van melodie zijn, vrij zijn van gezwollen en zinloze woorden en ten slotte, ook al zijn zij kort en eenvoudig, toch een zekere religieuze waardigheid en ernst vertonen" AAS 48 (1956) 20 [[1094]]. De plaatselijke Ordinarissen moeten met gestadige zorg er voor waken, dat deze voorschriften worden onderhouden.
Referenties naar alinea 52: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
53
105
105
Er wordt dus aan alle belanghebbenden aanbevolen, om de religieuze volksliederen, ook uit vroegere tijd, die schriftelijk of mondeling zijn overgeleverd, op geschikte wijze te verzamelen en na goedkeuring door de plaatselijke Ordinarissen ten gebruike van de gelovigen uit te geven.
Referenties naar alinea 53: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Paragraaf 4 Religieuze muziek
54
20
20
Grote waarde moet ook worden gehecht aan en op geschikte wijze moet worden beoefend de muziek die, hoewel hij om zijn apart karakter bij liturgische handelingen niet kan worden toegelaten, toch beoogt om bij de hoorders godsdienstige gevoelens op te wekken en om de godsdienst zelf te begunstigen, en daarom met recht en reden religieuze muziek wordt genoemd.
Referenties naar alinea 54: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
55
20
20
De eigen plaatsen om religieuze muziekstukken te laten horen zijn gehoorzalen voor concerten bestemd, ofwel ruimten voor toneelspelen of bijeenkomsten opgericht, maar niet de kerken, aan de eredienst van God gewijd.
Waar echter een muziekzaal of een andere geschikte ruimte niet bestaat en men niettemin van mening is, dat een concert van religieuze muziek geestelijk nut voor de gelovigen kan afwerpen, kan de plaatselijke Ordinaris een dergelijk concert in een of andere kerk toestaan, maar met inachtneming van de volgende regels:
Waar echter een muziekzaal of een andere geschikte ruimte niet bestaat en men niettemin van mening is, dat een concert van religieuze muziek geestelijk nut voor de gelovigen kan afwerpen, kan de plaatselijke Ordinaris een dergelijk concert in een of andere kerk toestaan, maar met inachtneming van de volgende regels:
- Voor ieder te houden concert wordt de schriftelijke toestemming vereist van dezelfde plaatselijke Ordinaris;
- Aan dit verlof moet een schriftelijk verzoekschrift voorafgaan, waarin worden aangegeven: de tijd van het concert, de inhoud van de stukken, de namen van de meesters (de organist en de koordirecteur) en van de kunstenaars;
- De plaatselijke Ordinaris geve geen verlof tenzij - na het oordeel van de diocesane Commissie voor gewijde muziek en het advies van eventuele andere ter zake kundigen gehoord te hebben - het voor hem absoluut vaststaat, dat de voorgestelde stukken niet alleen door echte kunst uitmunten, maar ook door oprechte christelijke vroomheid; en tevens dat de personen, die het concert zullen geven, de hoedanigheden bezitten, waarover in nn. 97 en 98 [al:97-98];
- Het Allerheiligste Sacrament worde te gelegener tijd uit de kerk weggebracht en in een kapel of ook wel in de sacristie op waardige wijze neergezet; zo dit niet gebeurt, dan moet de luisteraars er op worden gewezen, dat het Allerheiligste Sacrament in de kerk aanwezig is, en moet de kerkbestuurder nauwgezet toezien dat geen oneerbiedigheid t.o.v. hetzelfde sacrament plaats heeft;
- Indien toegangskaartjes moeten worden gekocht, of programmaboekjes moeten worden uitgedeeld, dan moet dit allemaal buiten de kerk geschieden;
- De musici, de zangers en hoorders moeten zich zo gedragen en op zodanige wijze zijn gekleed, dat zij die ernst vertonen, die geheel en al past bij de heiligheid van de gewijde plaats;
- Indien dit in de gegeven omstandigheden past, is het goed dat het concert door een of andere oefening van godsvrucht wordt besloten, of veeleer door de zegen met het Allerheiligste, en wel met deze opzet dat de geestelijke verheffing, die het concert beoogt te bevorderen, door een gewijde handeling als het ware wordt bekroond.
Referenties naar alinea 55: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Artikel 3 Boeken met liturgische zang
56
Als boeken met de liturgische zang van de Romeinse Kerk zijn tot nu toe officieel uitgegeven:
- Graduale Romanum, met het Eigen van de Mis.
- Antiphonale Romanum voor de Uren van de dag.
- Het Officie der Overledenen, Het Officie van de Goede Week en Het Officie van de Geboortedag van Onze Heer Jezus Christus.
Referenties naar alinea 56: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
57
De H. Stoel behoudt zich op alle gregoriaanse melodieën, die in de door haar goedgekeurde liturgische boeken van de Romeinse Kerk voorkomen, alle rechten van eigendom en gebruik voor.
Referenties naar alinea 57: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
59
De authentieke gregoriaanse zang is dus die, welke in de officiële Vaticaanse uitgaven wordt gegeven of door de H. Ritencongregatie voor een particuliere kerk of voor een religieuze familie is goedgekeurd, en daarom moet deze door de uitgevers die met de benodigde bevoegdheid zijn uitgerust, in alles, nl. melodie en tekst, nauwkeurig worden overgenomen.
De z.g. ritmische tekens echter, die op eigen gezag in de gregoriaanse zang zijn ingevoerd, worden toegelaten, mits geheel en al behouden blijft de kracht en bedoeling van de noten, die in de Vaticaanse boeken van de liturgische zang worden gevonden.
De z.g. ritmische tekens echter, die op eigen gezag in de gregoriaanse zang zijn ingevoerd, worden toegelaten, mits geheel en al behouden blijft de kracht en bedoeling van de noten, die in de Vaticaanse boeken van de liturgische zang worden gevonden.
Referenties naar alinea 59: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Artikel 4 Muziekinstrumenten en klokken
- Paragraaf 1 Enige algemene beginselen
60
68
68
Omtrent het gebruik van muziekinstrumenten in de heilige liturgie worden deze beginselen in herinnering gebracht:
- Gelet op de aard, heiligheid en waardigheid van de heilige liturgie, zou het gebruik van welk muziekinstrument dan ook op zich zo volmaakt mogelijk dienen te zijn. Het zal derhalve beter zijn de muziek van instrumenten (hetzij van het orgel alleen, hetzij van andere instrumenten) geheel en al weg te laten, dan op niet luisterrijke wijze voort te brengen; en in het algemeen zal het beter zijn om iets, zij het van beperkte omvang,goed te doen, dan om omvangrijke dingen op te zetten, ter voltooiing waarvan de geschikte middelen ontbreken.
- Vervolgens moet rekening worden gehouden met het verschil tussen gewijde en profane muziek. Er zijn immers muziekinstrumenten, die uiteraard en oorspronkelijk - zoals het klassieke orgel - onmiddellijk voor de gewijde muziek zijn bestemd, of andere, die aan liturgisch gebruik gemakkelijk worden aangepast, zoals sommige instrumenten die uit boog en snaren bestaan; daarentegen bestaan er andere instrumenten die, naar algemeen gevoelen, zo eigen aan de profane muziek worden geacht, dat zij absoluut niet aan gewijd gebruik aangepast kunnen worden.
- Ten slotte worden slechts muziekinstrumenten in de heilige liturgie toegelaten, die door een persoonlijke daad van de kunstenaar, niet echter op een mechanische of automatische manier worden bespeeld.
Referenties naar alinea 60: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Paragraaf 2 Het klassieke orgel en soortgelijke instrumenten
61
65
65
Het voornaamste en wel plechtige liturgische muziekinstrument van de Latijnse Kerk is geweest en blijft het klassieke orgel, of pijporgel.
Referenties naar alinea 61: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
62
65
65
Het voor liturgische dienst bestemde orgel, ook al is het klein, weze volgens de regels van de kunst gebouwd en van die stemmen voorzien, die met gewijd gebruik overeenkomen; voordat het in gebruik worde genomen, worde het plechtig ingezegend; en als gewijde zaak worde het met alle zorg bewaard.
Referenties naar alinea 62: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
63
65
65
Behalve het klassieke orgel, wordt ook toegestaan het gebruik van dat instrument, dat men "harmonium" noemt; op deze voorwaarde echter, dat het door de kwaliteit van de stemmen en het volumen van het geluid aan het gewijd gebruik beantwoordt.
Referenties naar alinea 63: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
64
65
65
Het nagebootste orgel echter, dat men "elektronisch" orgel noemt, kan tijdelijk onder liturgische handelingen worden geduld, wanneer er niet voldoende middelen beschikbaar zijn, om zich een, zij het klein, pijporgel aan te schaffen. In ieder geval echter moet uitdrukkelijk verlof van de plaatselijke Ordinaris gegeven worden. Deze echter raadplege eerst de diocesane commissie voor gewijde muziek en andere ter zake kundigen, die zich moeten beijveren om al die maatregelen aan te raden, die zulk instrument meer geschikt maken voor gewijd gebruik.
Referenties naar alinea 64: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
65
De bespelers van de instrumenten, waarover in nno 61-64 [al:61-64], moeten voldoende onderlegd zijn in de speelkunst, hetzij om de gewijde zang of de muziek van de musici te begeleiden, hetzij om het orgel alleen schoon te laten klinken; omdat het nogal vaak noodzakelijk is om onder liturgische handelingen "naar omstandigheden" tonen te laten klinken, die met de verschillende momenten van dezelfde plechtigheid overeenstemmen, moeten zij in de wetten, waar het orgel en de gewijde muziek in het algemeen onder vallen, theoretisch en praktisch geschoold zijn. Deze bespelers moeten zich inzetten om de hun toevertrouwde instrumenten nauwgezet te bewaren. Zo vaak zij echter onder liturgische handelingen aan het orgel zitten, wezen zij zich bewust van het actieve aandeel dat zij hebben in de eer van God en de stichting van de gelovigen.
Referenties naar alinea 65: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
66
Het orgelspel moet, of het nu liturgische handelingen begeleidt of oefeningen van godsvrucht, nauwlettend aangepast worden aan de aard van de liturgie van de tijd of van de dag, aan de natuur van de riten en oefeningen zelf, en evenzeer aan alle delen daarvan.
Referenties naar alinea 66: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
67
Tenzij een oude gewoonte of een of andere, door de plaatselijke Ordinaris goed te keuren, bijzondere reden een andere plaats aanraadt, worde het orgel geplaatst in de nabijheid van het hoogaltaar, op de meest geschikte plaats, maar steeds zo dat de zangers of musici op de verhoging door de in de kerkruimte verenigde gelovigen niet gezien kunnen worden.
Referenties naar alinea 67: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Paragraaf 3 Gewijde instrumentale muziek
68
Bij liturgische handelingen, vooral op hoogtijdagen, kunnen behalve het orgel ook andere muziekinstrumenten - vooral snaarinstrumenten - worden gebruikt, tezamen met of zonder het orgel, voor zelfstandige muziek of ter begeleiding van de zang, met strikte inachtneming echter van de wetten die uit de boven ( n. 60 [al:60]) gegeven beginselen voortvloeien, te weten:
- Dat het betreft muziekinstrumenten die aan het gewijd gebruik werkelijk aangepast kunnen worden;
- Dat de klank van deze instrumenten op zulk een wijze en met zulk een ernst, en als het ware met zulk een zuivere religiositeit wordt voorgebracht, dat ieder geschetter van profane muziek wordt vermeden en de godsvrucht van de gelovigen wordt gevoed;
- Dat de dirigent, de organist en de kunstenaars in het gebruik van de instrumenten en de wetten van de gewijde muziek wel bedreven zijn.
Referenties naar alinea 68: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
69
De plaatselijke Ordinarissen moeten, vooral met behulp van de diocesane Commissie voor gewijde muziek, nauwlettend toezien, dat deze voorschriften over het gebruik van instrumenten in de heilige liturgie werkelijk worden onderhouden; en niet nalaten, zo nodig bijzondere normen ter zake te geven, die aan de omstandigheden en beproefde gewoonten zijn aangepast.
Referenties naar alinea 69: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Paragraaf 4 Muziekinstrumenten en automatische apparaten
70
De muziekinstrumenten die, naar algemeen inzicht en gebruik, slechts bij profane muziek passen, moeten uit iedere liturgische handeling en uit oefeningen van godsvrucht absoluut worden geweerd.
Referenties naar alinea 70: 1
Musicam Sacram ->=geentekst=Extra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
71
Het gebruik van "automatische" instrumenten en apparaten, zoals daar zijn: automatisch orgel, grammofoon, radio, dictafoon of magnetofoon, en andere dergelijke, worde bij liturgische handelingen en oefeningen van godsvrucht, hetzij in de kerk hetzij buiten de kerk te houden, absoluut verboden; ook indien het slechts gaat over de overbrenging van gewijde redes of van gewijde muziek, of over het vervangen in zang van zangers of gelovigen of zelfs over het steunen van deze bij de zang.
Deze apparaten mag men echter gebruiken, ook in kerken, maar dan buiten liturgische handelingen of oefeningen van godsvrucht, wanneer het gaat over het luisteren naar de stem van de Paus, van de plaatselijke Ordinaris, of van andere gewijde sprekers; of ook om de gelovigen in de christelijke leer of in de gewijde zang of in de religieuze volkszang te onderrichten; en ten slotte om de zang van het volk te leiden en te steunen bij processies die buiten de kerk gehouden worden.
Deze apparaten mag men echter gebruiken, ook in kerken, maar dan buiten liturgische handelingen of oefeningen van godsvrucht, wanneer het gaat over het luisteren naar de stem van de Paus, van de plaatselijke Ordinaris, of van andere gewijde sprekers; of ook om de gelovigen in de christelijke leer of in de gewijde zang of in de religieuze volkszang te onderrichten; en ten slotte om de zang van het volk te leiden en te steunen bij processies die buiten de kerk gehouden worden.
Referenties naar alinea 71: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
72
De zogenaamde "versterkers" echter mag men gebruiken ook bij liturgische handelingen en oefeningen van godsvrucht, indien het gaat over het versterken van de levende stem van de celebrant of commentator of van anderen die volgens de rubrieken of op bevel van de kerkbestuurder hun stem kunnen verheffen.
Referenties naar alinea 72: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
73
Het gebruik in kerken van apparaten om beelden te projecteren, vooral van zogenaamde filmapparaten, hetzij voor stomme film hetzij voor geluidsfilm, om welke, zelfs vrome of religieuze of liefdadige, reden dan ook, worde allerstrengst verboden. Men wake er bovendien voor, dat bij de bouwen inrichting van congreszalen en vooral van toneelzalen bij de kerk, of bij gebrek aan een andere plaats, onder de kerk, er geen toegang bestaat vanuit deze ruimten naar de kerk en dat geen lawaai van daaruit de heilige stilte van de gewijde plaats op enigerlei wijze kan verstoren.
Referenties naar alinea 73: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Paragraaf 5 Uitzending van gewijde handelingen door radio en televisie
74
Om liturgische handelingen of oefeningen van godsvrucht, die binnen of buiten de kerk worden gehouden, per radio of televisie uit te zenden, wordt uitdrukkelijk verlof van de Ordinaris vereist; en deze verlene dit verlof niet, tenzij hij er van overtuigd is:
- Dat de gewijde zang en muziek volledig in overeenstemming zijn met de wetten, zowel van de liturgie als van de gewijde muziek.
- Verder, indien het over een televisie-uitzending gaat, dat allen die deelnemen aan de gewijde handeling zo goed onderricht zijn, dat de plechtigheid volkomen in overeenstemming met de rubrieken en alleszins waardig wordt gevierd.
Referenties naar alinea 74: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
75
77
77
De televisiecamera's mogen, voor zover mogelijk, niet binnen het priesterkoor worden gelaten; nooit echter mogen zij zo dicht bij het altaar worden geplaatst dat zij de gewijde riten hinderen. De mensen die deze camera's bedienen moeten zich zo ernstig gedragen, als past bij de plaats en de gewijde rite en de godsvrucht van de aanwezigen op de minste wijze stoort, vooral op die momenten, die de grootste devotie vragen.
Referenties naar alinea 75: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
76
77
77
Wat in het vorig artikel is bepaald, moet ook in acht genomen worden door fotografen: en wel met grotere toeleg, gezien het gemak waarmee zij zichzelf en hun apparaten kunnen verplaatsen.
Referenties naar alinea 76: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
77
Iedere kerkbestuurder moet er voor zorgen, dat aan de voorschriften, waarover in nrs. 75-76 [al:75-76], getrouw de hand wordt gehouden; de plaatselijke Ordinarissen mogen niet nalaten, meer gedetailleerde normen uit te vaardigen die door de omstandigheden misschien worden geëist.
Referenties naar alinea 77: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
78
Omdat een radio-uitzending van nature vraagt, dat de luisteraars deze zonder onderbreking kunnen volgen, is het bij een Mis over de radio goed, dat de celebrant, vooral indien er geen commentator van de Mis is, de woorden die krachtens de rubrieken met zachte stem moeten worden gezegd, met een enigszins luidere stem uitspreekt; op dezelfde wijze die welke met heldere stem gezegd moeten worden, goed hoorbaar uitspreekt, opdat de luisteraars de gehele Mis gemakkelijk kunnen volgen.
Referenties naar alinea 78: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
79
Het is ten slotte dienstig dat, voor de uitzending van een Mis door radio of televisie, de luisteraars en kijkers er op wordt gewezen, dat dit horen of zien van de Mis niet volstaat om aan het gebod van mishoren te voldoen.
Referenties naar alinea 79: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Paragraaf 6 De tijden waarin het geluid van muziekinstrumenten is verboden
80
Omdat de muziek van het orgel en meer nog van andere muziekinstrumenten een ornement vormt van de gewijde liturgie, moet het gebruik van deze instrumenten derhalve worden afgemeten naar de graad van vreugde, waardoor de verschillende dagen en tijden van de liturgie zich onderscheiden.
Referenties naar alinea 80: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
81
Bij alle liturgische handelingen dus, behalve alleen de zegen met het Allerheiligste, wordt de muziek van orgel en alle andere instrumenten verboden:
- In de Adventstijd, dwz. van de eerste Vespers van de eerste zondag van de Advent tot de Noon van de vigilie van 's-Heren Geboorte;
- In de tijd van de Veertigdaagse vasten en van het Lijden, d.w.z. vanaf de Metten van Aswoensdag tot aan de hymne Gloria in excelsis Deo van de Mis van de plechtige Paaswake;
- Op de quatertemperdagen van september, indien daarvan het Officie en de Mis geschieden;
- In alle Officies en Missen van de overledenen.
Referenties naar alinea 81: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
82
De muziek van andere instrumenten dan van het orgel wordt bovendien verboden op de zondagen septuagesima, sexagesima en quinquagesima en de weekdagen die op deze zondagen volgen.
Referenties naar alinea 82: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
83
84
84
Op de bovengenoemde verboden dagen en tijden echter, worden de volgende uitzonderingen gemaakt:
- Van het orgel en andere instrumenten is muziek toegestaan op de geboden en de afgeschafte feestdagen (behalve de zondagen) en de feesten van de eerste patroon van de plaats, van de titel of de verjaardag van de wijding van de eigen kerk en van de titel of de stichter van de religieuze familie; of indien een of andere buitengewone plechtigheid zich voordoet;
- Alleen van het orgel of van het harmonium wordt muziek toegestaan op de derde zondag van de Advent en de vierde van de Vasten; eveneens op de donderdag van de heilige week bij de Mis van het chrisma, en vanaf het begin van de plechtige Avondmis van het Avondmaal des Heren tot aan het einde van de hymne Gloria in excelsis Deo;
- Verder wordt van het orgel alleen of van het harmonium muziek toegestaan onder de Mis en onder de Vespers, maar alleen om de zang te ondersteunen.
Referenties naar alinea 83: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
84
Gedurende heel het heilig Triduum, d.w.z. vanaf middernacht waarop de donderdag van het Avondmaal des Heren begint tot aan de hymne Gloria in excelsis Deo van de Mis van de plechtige Paaswake, moeten orgel en harmonium absoluut zwijgen en mogen zelfs niet om de zang te ondersteunen worden gebruikt, behoudens de uitzonderingen, die boven n. 83 b [al:83] zijn gemaakt.
De muziek van orgel en harmonium wordt verder in dit heilig Triduum verboden zonder enige uitzondering en ondanks iedere tegengestelde gewoonte, ook voor oefeningen van godsvrucht.
De muziek van orgel en harmonium wordt verder in dit heilig Triduum verboden zonder enige uitzondering en ondanks iedere tegengestelde gewoonte, ook voor oefeningen van godsvrucht.
Referenties naar alinea 84: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
85
De kerkbestuurders of zij wie het aanbelangt, mogen niet nalaten, om de reden van dit liturgisch zwijgen aan de gelovigen op passende wijze duidelijk te maken en zij mogen niet vergeten te zorgen. dat gedurende dezelfde dagen en tijden ook de overige liturgische voorschriften betreffende het niet versieren van de altaren op gelijke wijze worden onderhouden.
Referenties naar alinea 85: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Paragraaf 7 Klokken
86
Het aloude en beproefde gebruik van klokken in de Latijnse Kerk moeten allen, wie het aanbelangt, vroom in ere houden.
Referenties naar alinea 86: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
87
Klokken worden voor kerkelijk gebruik niet aangewend, dan nadat zij plechtig zijn geconsacreerd of minstens gebenediceerd; van dat ogenblik af moeten zij echter als gewijde zaken met de passende zorg worden omringd.
Referenties naar alinea 87: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
88
90
90
De beproefde gewoontes en de verschillende manieren om de klokken te luiden, volgens de onderscheiden doelstellingen van dat geluid, moeten met alle zorg behouden blijven; en de plaatselijke Ordinarissen mogen niet nalaten de overgeleverde en gebruikelijke normen ter zake bijeen te brengen of waar ze ontbreken voor te schrijven.
Referenties naar alinea 88: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
89
De uitvindingen die beogen, dat de klokken zelf een vollere klank geven of dat het luiden ervan gemakkelijker wordt, kunnen door de plaatselijke Ordinarissen, na deskundigen gehoord te hebben, worden aanvaard; in twijfelgevallen echter worde de zaak aan deze H. Ritencongregatie voorgelegd.
Referenties naar alinea 89: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
90
Behalve de verschillende gewone en beproefde manieren om de klokken te luiden, waarover boven in n. 88 [al:88], bestaan op sommige plaatsen aparte apparaten van meerdere in de klokkentoren opgehangen klokken, waarmee afwisselende melodieën en muziek worden gemaakt. Zo'n klokkenspel, dat gewoonlijk "carillon" genoemd wordt, wordt helemaal uitgesloten van ieder gebruik in de liturgie. Klokken echter tot een dergelijk gebruik bestemd, kunnen noch worden geconsacreerd, noch gewijd volgens de plechtige ritus van het Romeins Pontificale, maar slechts met de eenvoudige wijding.
Referenties naar alinea 90: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
91
Met alle kracht moet er naar worden gestreefd, dat alle kerken, openbare en halfopenbare kapellen, minstens twee of drie, zij het kleine, klokken bezitten; streng echter wordt verboden, in plaats van gewijde klokken gebruik te maken van een of ander apparaat of instrument, om het geluid van klokken mechanisch of automatisch na te bootsen of te versterken; het is wel geoorloofd dergelijke apparaten of instrumenten te gebruiken, indien zij, volgens de boven gegeven bepalingen bij wijze van carillon worden aangewend.
Referenties naar alinea 91: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
92
Overigens moeten de voorschriften van 1169, 1185 en 612 [2620|(1169.1185.612)] van het Kerkelijk Wetboek nauwgezet worden gevolgd.
Referenties naar alinea 92: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Artikel 5 Personen die bij gewijde muziek en de heilige liturgie de voornaamste functies vervullen
93
99
99
De celebrant staat aan het hoofd van de gehele liturgische handeling. Alle overigen nemen op de hun eigen wijze aan de liturgische handeling deel. Derhalve:
- Geestelijken, die op de manier en in de vorm door de rubrieken bepaald, of als geestelijken, bij de liturgische plechtigheid aanwezig zijn, hetzij in de functie van hogere assistenten of lagere dienaren, hetzij ook in koor of schola hun taak volbrengend, vervullen een eigen en directe dienende taak, en wel krachtens hun wijding of opneming in de geestelijke stand;
- Leken echter brengen een werkzame liturgische deelname op, en wel krachtens het merkteken van het Doopsel, waardoor zij ook bij het allerheiligst Offer van de Mis naar eigen wijze het goddelijk offerlam aan God de Vader met de priester offeren vgl: AAS 35 (1943) 232-233 [[[433|79-81]]] vgl: Mediator Dei et hominum [[[419|88-92]]];
- Wanneer echter leken van het mannelijk geslacht, hetzij jongens, jongelieden of mannen, door de bevoegde kerkelijke overheid tot de altaardienst of tot uitvoering van gewijde muziek worden afgevaardigd, dan vervullen zij, indien zij deze taak op de door de rubrieken vastgestelde wijze en vorm volbrengen, een wel directe dienende taak, maar een gedelegeerde, echter op voorwaarde, als het over de zang gaat, dat zij een koor of een schola vormen.
Referenties naar alinea 93: 1
Redemptionis Sacramentum ->=geentekst=Extra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
94
De celebrant en de gewijde assistenten moeten, behalve een accurate onderhouding van de rubrieken, er naar streven om de te zingen gedeelten op de juiste wijze, duidelijk en schoon te volbrengen, voor zover het in hun vermogen ligt.
Referenties naar alinea 94: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
95
Zo dikwijls als er voor het vieren van een liturgische handeling een keuze van personen gedaan kan worden, is het goed aan hen de voorkeur te geven, van wie men weet dat zij beter kunnen zingen; vooral als het gaat over meer solemnele liturgische plechtigheden en over die welke of een moeilijker zang vragen of door radio en televisie worden uitgezonden.
Referenties naar alinea 95: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
96
16
16
De werkzame deelname van de gelovigen, vooral aan de heilige Mis en aan bepaalde meer ingewikkelde liturgische plechtigheden, zal gemakkelijker verkregen kunnen worden door het optreden van een commentator, die, te juister tijd en met weinig woorden, de riten zelf of de gebeden en lezingen van celebrant of gewijde assistenten verklaart en de uitwendige deelname van de gelovigen, nl. hun antwoorden, bidden en zingen, leidt. Een dergelijke commentator kan toegelaten worden, met inachtneming van de volgende nor- men:
- Het is passend, dat de functie van commentator door een priester of minstens door een geestelijke wordt vervuld; bij gebreke hieraan kan deze aan een mannelijke leek worden opgedragen, door zijn christelijke levenswandel aanbevolen en in zijn functie goed onderricht. Vrouwen echter kunnen nooit de functie van commentator vervullen; slechts dit wordt toegestaan, dat ingeval van nood een vrouw het zingen of bidden van de gelovigen als het ware voorgaat.
- Indien de commentator een priester of geestelijke is, zij hij in toog gekleed en opgesteld in het priesterkoor of bij het hek, ofwel op de ambo of de preekstoel; is hij echter een leek, dan stelle hij zich op voor de gelovigen, op de meest geschikte plaats, maar niet in het priesterkoor of op de preekstoel.
- De verklaringen en aansporingen door de commentator te geven moeten schriftelijk voorbereid zijn, weinig in aantal, opvallend door soberheid, te juister tijd en met gematigde stem uitgesproken; zij moeten nooit de gebeden van de celebrant overstemmen; kortom: zij moeten zo worden gegeven, dat zij de godsvrucht van de gelovigen tot steun, niet tot nadeel strekken.
- Bij het leiden van het gebed van de gelovigen, zal de commentator de voorschriften indachtig zijn, waarover boven n. 14 c [al:14].
- In de plaatsen, waar de H. Stoel het voorlezen van Epistel en Evangelie in de volkstaal, na het zingen van de Latijnse tekst heeft toegestaan, mag de commentator voor deze voorlezing zich niet in de plaats stellen van de celebrant, diaken, subdiaken of lezer (vgl. n. 16 c) [[al:16]].
- De commentator houde rekening met de celebrant en begeleide de gewijde plechtigheid zo dat deze noch vertraagd behoeft te worden noch onderbroken, zodoende dat de gehele liturgische plechtigheid harmonisch, waardig en vroom verloopt.
Referenties naar alinea 96: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
97
55
55
Allen die in de gewijde muziek een aandeel hebben, zoals daar zijn componisten, organisten, koordirigenten, zangers, of ook musici, moeten voor alles, aangezien zij direct of indirect aan de heilige liturgie deelnemen, boven de andere gelovigen door hun voorbeeldig christelijk leven uitblinken.
Referenties naar alinea 97: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
98
55
55
Behalve genoemde voorbeeldigheid van geloof en christelijke zeden, moeten zij ook in verhouding tot hun levensomstandigheden en hun deelname aan de liturgie, een meer of minder groot onderricht gevolgd hebben in de heilige liturgie en de gewijde muziek. En wel:
- Componisten van gewijde muziek moeten een ruim voldoende kennis bezitten van de heilige liturgie zelf, onder historisch, dogmatisch of leerstellig en praktisch of rubricistisch opzicht; ook de Latijnse taal moeten zij beheersen; en in de wetten tenslotte van de gewijde en van de profane muziekkunst, en in de muziekgeschiedenis moeten zij een diepgaand onderricht hebben gehad.
- Ook de organisten en koorleiders moeten een ruim voldoende kennis van de heilige liturgie hebben en voldoende kennis van de Latijnse taal; tenslotte moeten zij ieder in de eigen kunst zulke vorming hebben gehad, dat zij hun functie waardig en deskundig kunnen vervullen.
- Ook aan de zangers, kleine zowel als grote, moet een zodanige aan hun bevattingsvermogen aangepaste kennis van de liturgische plechtigheden en teksten, die zij te zingen hebben, worden bijgebracht, dat zij de gezangen zelf met dat begrip en meeleven kunnen uitvoeren, als wordt vereist door de "redelijke gehoorzaamheid" van hun dienst. Men lere hen ook, de Latijnse woorden juist en duidelijk uit te spreken. De kerkbestuurders, of zij wie het aanbelangt, moeten volijverig toezien, dat op de plaats, waar de zangers in de kerk staan, een goede orde en een oprechte devotie heerst.
- De musici ten slotte, die de gewijde muziek zullen uitvoeren, moeten niet alleen ieder wat zijn eigen instrument betreft, bedreven zijn in de regels van de kunst, maar ook het gebruik daarvan aan de wetten van de gewijde muziek goed kunnen aanpassen, en zij moeten zo'n kennis van de liturgie bezitten, dat zij de uiterlijke kunstbeoefening op de juiste wijze weten te verbinden met een devote godsvrucht.
Referenties naar alinea 98: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
99
Het is zeer wenselijk dat kathedrale kerken en minstens parochiekerken of andere van meer belang, een eigen en vast muziekkoor of schola hebben, dat een echte diensttaak kan vervullen volgens de norm van artikel 93 a en c [al:93].
Referenties naar alinea 99: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
100
Indien ergens zo'n koor niet kan worden opgericht, wordt de oprichting toegestaan van een koor van gelovigen, hetzij een gemengd, hetzij van vrouwen of meisjes alleen. Zulk een koor worde op een eigen plaats opgesteld, buiten het priesterkoor of buiten het hek; de mannen moeten gescheiden van de vrouwen of meisjes worden opgesteld, met zorgvuldige vermijding van alles wat niet passend is. En de plaatselijke Ordinarissen mogen niet nalaten ter zake precieze normen uit te vaardigen, omtrent de naleving waarvan de kerkbestuurders verantwoording moeten afleggen. Vgl. Decr. Auth. S.R.C. 3964,.. Vgl. Decr. Auth. S.R.C. 3964, 4210 en 4231 AAS 4S (1956) 23 [[1094]]
Referenties naar alinea 100: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
101
Het is te wensen en aan te raden dat organisten, koorleiders, zangers, musici en andere mensen die in dienst van de kerk zijn, hun werk uit godsvrucht en godsdienstzin ter liefde Gods verrichten, zonder dat een geldelijke beloning wordt gegeven. Maar indien zij dat werk niet voor niets kunnen doen, dan vraagt de christelijke rechtvaardigheid evenzeer als de liefde, dat de kerkelijke overheden, in overeenstemming met de verschillende en beproefde plaatselijke gewoonten, en eveneens met onderhouding van de verordeningen van de burgerlijke wetten, aan hen een rechtvaardig loon uitbetalen.
Referenties naar alinea 101: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
102
Het past verder, dat de plaatselijke Ordinarissen, na het oordeel van de Commissie voor gewijde muziek te hebben gehoord, een lijst opmaken waarin de beloning, aan de verschillende in het vorig artikel genoemde personen uit te betalen, voor het gehele diocees wordt vastgesteld.
Referenties naar alinea 102: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
103
Tenslotte is het plicht dat voor dezelfde personen alles met zorg wordt uitgevoerd wat betrekking heeft op de z.g. "sociale voorzieningen", met inachtneming van de burgerlijke wetten, indien deze bestaan, of bij afwezigheid hiervan, van de nonnen die door dezelfde Ordinarissen moeten worden gegeven.
Referenties naar alinea 103: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Artikel 6 Beoefening van de gewijde muziek en de heilige liturgie
- Paragraaf 1 Algemene vorming van geestelijkheid en gelovigen in de gewijde muziek en de heilige liturgie
104
De gewijde muziek is ten nauwste met de liturgie verbonden, de gewijde zang echter behoort integraal tot de liturgie zelf ( n. 21 [al:21]); de religieuze volkszang tenslotte wordt in zeer ruime mate bij oefeningen van godsvrucht aangewend, soms ook bij liturgische handelingen ( n. 19 [al:19]). Hieruit kan men gemakkelijk bewijzen, dat vorming in de gewijde muziek en vorming in de heilige liturgie niet gescheiden kunnen worden, beide tot het christelijk leven behoren, zij het in verschillende mate, volgens de verschillende staten en wijdingen van geestelijken en gelovigen.
Allen moeten derhalve minstens een zekere vorming in de gewijde muziek en in de heilige liturgie, aan hun eigen staat aangepast, zien te verkrijgen.
Allen moeten derhalve minstens een zekere vorming in de gewijde muziek en in de heilige liturgie, aan hun eigen staat aangepast, zien te verkrijgen.
Referenties naar alinea 104: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
105
De natuurlijke en eerstkomende school van christelijke opvoeding is het christelijk gezin zelf, waarin de kinderen langzamerhand worden gebracht tot de kennis en beleving van het christelijk geloof. Er moet derhalve naar worden gestreefd, dat de kinderen - in verhouding tot hun leeftijd en verstand - aan oefeningen van godsvrucht en ook aan liturgische handelingen, vooral aan het Offer van de Mis, leren deelnemen en het religieuze volkslied, in de huiselijke kring of in de kerk, leren kennen en beminnen ( vgl. boven nn. 9, 51-53 [al:9.51-53]).
Referenties naar alinea 105: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
106
In de z.g. lagere scholen moet het volgende worden onderhouden:
- Indien zij door katholieken worden bestuurd en hun eigen programma's kunnen volgen, moet er in worden voorzien, dat de kinderen in de scholen zelf de gewijde volksliederen vollediger aanleren, maar vooral dat zij dieper worden onderricht omtrent het heilig Offer der Mis en de manier om daaraan deel te nemen, alles naar hun bevattingsvermogen, en dat zij de meer eenvoudige gregoriaanse melodieën beginnen te zingen.
- Gaat het echter over openbare scholen, die onder de burgerlijke wet staan, dan moeten de plaatselijke Ordinarissen trachten aangepaste normen te geven, waardoor wordt voorzien in de noodzakelijke opvoeding van de kinderen in de heilige liturgie en in de gewijde zang.
Referenties naar alinea 106: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
107
Wat voor de lagere scholen wordt vastgesteld, moet nog meer worden benadrukt voor z.g. middelbare scholen, waarin de opgroeiende jeugd die rijpheid moet bereiken, die nodig is om het sociale en godsdienstige leven juist te leiden.
Referenties naar alinea 107: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
108
De tot nu toe beschreven liturgische en muzikale opvoeding moet tenslotte nog verder worden voortgezet in die allerhoogste inrichtingen van onderwijs, die universiteiten worden genoemd. Het verdient immers de absolute voorkeur dat zij die na beëindiging van de hogere studies tot de zwaardere ambten van het sociale leven worden geroepen, ook een vollediger vorming in het gehele christelijke leven hebben verworven. Daarom moeten alle priesters, aan wier zorgen universiteitsstudenten op welke wijze dan ook zijn toevertrouwd, er naar streven om deze theoretisch en praktisch tot een diepergaande kennis van en deelname aan de heilige liturgie te brengen, met gebruikmaking ook voor deze studenten, voor zover de omstandigheden het toestaan, van die vorm van de Mis, waarover in nn. 26 en 31 [al:26.31].
Referenties naar alinea 108: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
109
Indien enige kennis van de heilige liturgie en de gewijde muziek van alle gelovigen wordt gevraagd, dan moeten de jongens die naar het priesterschap streven, een volledig en degelijk onderricht volgen, zowel in de heilige liturgie in het algemeen, als in de gewijde zang. Daarom moet alles, wat in het canoniek recht hieromtrent wordt bepaald 1e, 3e [[2620|(1364)]] 1365 § 2 [[2620|(1365)]], of door de bevoegde overheid nader is geregeld vgl: Divini Cultus Sanctitatem [[[321]]], nauwgezet worden onderhouden, onder belasting van het geweten van hen op wie het betrekking heeft.
Referenties naar alinea 109: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
110
Ook aan de religieuzen van beiderlei kunne, en aan de leden van seculiere instituten moet, reeds vanaf de proeftijd en het noviciaat, een verdere en degelijke vorming worden gegeven, zowel in de heilige liturgie als in de gewijde zang. Men moet er bovendien in voorzien, dat er in de religieuze communiteiten voor mannen en voor vrouwen en in de van hen afhankelijke colleges, geschikte leraren zijn, die de gewijde zang kunnen onderwijzen, leiden en begeleiden. De religieuze Oversten moeten zorgen dat in hun communiteiten niet slechts uitgelezen groepen, maar alle leden genoegzaam in de gewijde zang worden geoefend.
Referenties naar alinea 110: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
111
Er zijn echter kerken waaraan het uiteraard past dat de heilige liturgie tegelijk met de gewijde muziek met bijzondere glans en luister wordt voltrokken, nl. de grotere parochiekerken, collegiale kerken, kathedralen, abbatiale of reguliere kerken, of grotere heiligdommen. Al wie aan dergelijke kerken zijn verbonden, hetzij geestelijken hetzij dienaren, hetzij musici, moeten met alle zorg en toewijding trachten om zich geschikt en bereid te maken om de gewijde zang en de liturgische plechtigheden op uitstekende wijze te volbrengen.
Referenties naar alinea 111: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
112
Tenslotte moet bijzondere aandacht worden besteed aan de invoering en regeling van de heilige liturgie en de gewijde zang in de buitenlandse missies. Vooreerst moet men onderscheid maken tussen volkeren met een, soms eeuwenoude en zeer rijke, menselijke cultuur, en volkeren die van hogere cultuur nog zijn verstoken. Dit vooropgesteld moeten enige algemene regels voor ogen worden gehouden, nl.:
- Priesters die naar buitenlandse missies worden gezonden moeten een goede vorming in de heilige liturgie en de gewijde zang bezitten.
- Indien het gaat over volkeren die uitmunten door hun eigen muziekcultuur, moeten de missionarissen trachten ook de inheemse muziek tot gewijd gebruik te trekken, met inachtneming van de voorschriften; de oefeningen van godsvrucht vooral moeten zij zo trachten in te richten, dat de inheemse gelovigen ook in hun eigen landstaal en in aan hun volk aangepaste muziek hun religieus gemoed kunnen openbaren. En zij mogen niet vergeten, dat de gregoriaanse melodieën, zoals gebleken is, op eenvoudige wijze soms door de inheemsen kunnen worden gezongen, aangezien zij nog al vaak met hun melodieën een zekere verwantschap vertonen.
- Gaat het echter over minder beschaafde volkeren, dan moet men wat boven onder a is gesteld zo regelen, dat het aan het eigen bevattingsvermogen en karakter van die volkeren wordt aangepast. Waar echter het gezins- en sociale leven van deze volkeren met een groot godsdienstig gevoel is doordrenkt, moeten de missionarissen alle zorg er aan besteden, dat zij niet alleen deze religieuze geest niet uitdoven, maar veeleer na verdrijving van het bijgeloof deze met behulp van oefeningen van godsvrucht christelijk maken.
Referenties naar alinea 112: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Paragraaf 2 Publieke en private instellingen ter bevordering van de gewijde muziek
113
De pastoors en rectoren van kerken moeten vol ijver zorgen dat men voor de volbrenging van oefeningen van godsvrucht en liturgische plechtigheden de beschikking heeft over jongens of jongemannen of ook volwassen mannen als dienaren, door hun vroomheid aanbevolen, omtrent de ceremonies wel onderricht, en ook voldoende in de gewijde zang en het religieuze volkslied geschoold.
Referenties naar alinea 113: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
114
Nauwer echter in verband met de gewijde en volkszang staat het z.g, knapenkoor-instituut, door de H. Stoel meer dan eens geprezen. vgl: AAS 21 (1929) 28 [[[321]]] vgl: AAS 48 (1956) 23 [[[1094]]] Het is voorzeker te wensen en nastrevenswaard, dat alle kerken een eigen knapenkoor hebben, die in de heilige liturgie en vooral in de kunst om vroom en goed te zingen, op uitstekende wijze zijn opgeleid.
Referenties naar alinea 114: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
115
Aanbevolen wordt verder, dat er in ieder diocees een instelling is of zang- en orgelschool, waaraan organisten, koordirigenten, zangers of ook musici op de juiste wijze worden opgeleid. Het zal soms meer verantwoord zijn, dat een dergelijk instituut door meerdere diocesen met vereende krachten wordt opgericht. En de pastoors en rectoren van kerken moeten niet nalaten om uitgelezen jongens naar dergelijke scholen te sturen en hun studies op geschikte wijze te bevorderen.
Referenties naar alinea 115: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
116
Hoogst. opportuun tenslotte moeten die hogere instituten of academies worden geacht, die met de opzet om in de gewijde muziek dieper door te dringen worden opgericht. Onder deze instituten echter neemt de eerste plaats in het Pauselijk Instituut voor Gewijde Muziek [d:339], door de heilige Pius X in Rome gesticht. Het moge de plaatselijke Ordinarissen ter harte gaan om enige priesters, die met een bijzondere aanleg voor en liefde tot deze kunst zijn begiftigd, naar vorengenoemde instituten te zenden, vooral echter naar het Pauselijk Instituut voor gewijde muziek.
Referenties naar alinea 116: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
117
Behalve de Instituten met als doel het onderwijs in de gewijde muziek, zijn er meerdere verenigingen gesticht, die onder de naam van de H. Gregorius de Grote of van St. Caecilia, of van andere heiligen, op verschillende manieren dezelfde gewijde muziek beogen te beoefenen. Uit de toeneming in aantal en samenwerking van deze verenigingen, op nationaal of internationaal plan, zal de gewijde muziek grote voordelen kunnen verkrijgen.
Referenties naar alinea 117: 1
Nobile subsidium Liturgiae ->=geentekst=Extra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
118
In ieder diocees moet sinds de tijd van H. Pius X een aparte Commissie voor gewijde muziek bestaan Tra le sollecitudini - Inter sollicitudines [[308|24]] Decr. Auth. S.R.C. 4121. Decr. Auth. S.R.C. 4121. . De leden van deze Commissie, hetzij priesters hetzij leken, moeten door de plaatselijke Ordinaris worden benoemd, die mensen moet kiezen van gezag in de verschillende sectoren van de gewijde muziek, door hun leer en ervaring.
Er is geen enkel bezwaar dat de Ordinarissen van meerdere diocesen een gemeenschappelijke Commissie instellen. Aangezien echter de gewijde muziek nauw met de liturgie, en deze met de gewijde kunst samenhangt, moeten in ieder diocees ook Commissies voor de gewijde kunst Schrijven van het.. Schrijven van het Staatssecretariaat, 1-11-1924, Prot. 34215. en voor de gewijde liturgie Encycliek Mediator Dei,.. Encycliek Mediator Dei, 20-11-1947: AAS 39 (1947) 561 -562. worden ingesteld. Er is echter geen bezwaar, ja soms is het zelfs aan te bevelen, dat de drie genoemde Commissies, niet afzonderlijk maar alle tegelijk bijeenkomen en in gemeenschappelijk overleg zich beijveren om de gemeenschappelijke problemen aan te pakken en op te lossen. Overigens moeten de plaatselijke Ordinarissen waakzaam zijn, dat voornoemde Commissies naar de eisen der omstandigheden vaker bijeenkomen; het is ook wenselijk, dat de Ordinarissen zelf deze bijeenkomsten van tijd tot tijd voorzitten.
Er is geen enkel bezwaar dat de Ordinarissen van meerdere diocesen een gemeenschappelijke Commissie instellen. Aangezien echter de gewijde muziek nauw met de liturgie, en deze met de gewijde kunst samenhangt, moeten in ieder diocees ook Commissies voor de gewijde kunst Schrijven van het.. Schrijven van het Staatssecretariaat, 1-11-1924, Prot. 34215. en voor de gewijde liturgie Encycliek Mediator Dei,.. Encycliek Mediator Dei, 20-11-1947: AAS 39 (1947) 561 -562. worden ingesteld. Er is echter geen bezwaar, ja soms is het zelfs aan te bevelen, dat de drie genoemde Commissies, niet afzonderlijk maar alle tegelijk bijeenkomen en in gemeenschappelijk overleg zich beijveren om de gemeenschappelijke problemen aan te pakken en op te lossen. Overigens moeten de plaatselijke Ordinarissen waakzaam zijn, dat voornoemde Commissies naar de eisen der omstandigheden vaker bijeenkomen; het is ook wenselijk, dat de Ordinarissen zelf deze bijeenkomsten van tijd tot tijd voorzitten.
Deze Instructie over de gewijde muziek en de heilige liturgie, door ondergetekende Kardinaal-Prefekt aan Onze H. Vader Paus Pius XII voorgelegd, heeft Zijne Heiligheid in haar geheel en in alle onderdelen op speciale wijze goedgekeurd en, met zijn gezag willen bekrachtigen, en de promulgatie ervan bevolen, om door allen wie het aangaat nauwgezet te worden onderhouden.
Te Rome, uit het Paleis van de Ritencongregatie, op het feest van de H. Pius X, 3 september 1958.
C. Kard. Cicognani, Prefekt.
A. Carinci, Aartsb. v. Selevc., Secretaris.
Referenties naar alinea 118: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social mediaReferenties naar dit document: 3
Open uitgebreid overzichthttps://rkdocumenten.nl/toondocument/1563-instructio-de-musica-sacra-et-sacra-liturgia-nl