Orientalium Ecclesiarum
x
Gebruik de knoppen om door de historische teksten te lopen:
Informatie over dit document
Orientalium Ecclesiarum
Over de Oosterse Kerken
2e Vaticaans Concilie
21 november 1964
Concilies en synodes - Decreten
1965, Ecclesia Docens 0717, uitg. Gooi & Sticht, Hilversum
1965
Ecclesia Docens
3 februari 2024
701
nl
Referenties naar dit document: 9
Open uitgebreid overzichtReferenties naar dit document van thema's en berichten
Open uitgebreid overzichtExtra opties voor dit document
Kopieer document-URL naar klembord Reageer op dit document Deel op social mediaInhoudsopgave
Uitklappen
- Paragraaf 1 Inleiding
1
Orientale Lumen ->=geentekst=
Ecclesia sub Verbo Dei mysteria Christi celebrans pro salute mundi ->=geentekst=
Aan de Europese Bisschoppen over de betrekkingen tussen Katholieken en Orthodoxen in de ordening van Midden- en Oost-Europa ->=geentekst=
Liturgiam Authenticam ->=geentekst=
Ecclesia in Medio Oriente ->=geentekst=
Instructie over de toepassing van de liturgische voorschriften uit Canoniek wetboek van de Oosterse Kerken ->=geentekst=
Voor de instellingen, de liturgie, de kerkelijke tradities en de ordening van het christelijk leven van de Oosterse Kerken heeft de katholieke Kerk grote waardering. Want, omdat zij zich mogen beroemen op een eerbiedwaardige oudheid, komt daarin de overlevering naar voren, die langs de Vaders teruggaat op de apostelen Orientalium Dignitas [[1179|(11)]] en die deel uitmaakt van het door God geopenbaarde en ondeelbare erfgoed van de universele Kerk. In haar zorg voor de Oosterse Kerken, de levende getuigen van deze traditie, en in het verlangen, dat zij tot steeds groter bloei zullen komen en met nieuwe apostolische energie de haar toevertrouwde taak zullen vervullen, heeft deze Heilige en Oecumenische Synode besloten om, naast haar beslissingen aangaande de gehele Kerk, enkele hoofdpunten vast te stellen, daarbij de andere punten overlatend aan de zorg van de Oosterse Synoden en van de Apostolische Stoel.
Referenties naar alinea 1: 7
Redemptionis Sacramentum ->=geentekst=Orientale Lumen ->=geentekst=
Ecclesia sub Verbo Dei mysteria Christi celebrans pro salute mundi ->=geentekst=
Aan de Europese Bisschoppen over de betrekkingen tussen Katholieken en Orthodoxen in de ordening van Midden- en Oost-Europa ->=geentekst=
Liturgiam Authenticam ->=geentekst=
Ecclesia in Medio Oriente ->=geentekst=
Instructie over de toepassing van de liturgische voorschriften uit Canoniek wetboek van de Oosterse Kerken ->=geentekst=
Extra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Paragraaf 2 De particuliere Kerken of ritussen
2
5
Solemni hac liturgia - Credo van het Volk van God ->=geentekst=
Liturgiam Authenticam ->=geentekst=
Varietates legitimae ->=geentekst=
De Katholieke Kerk in het Midden-Oosten: gemeenschap en getuigenis - ‘De menigte die het geloof had aangenomen was één van hart en één van ziel’ (Hand. 4, 32) ->=geentekst=
Lijst van 44 Voorstellen van de Synode over het Midden-Oosten ->=geentekst=
Propositiones van de 13e Gewone Bisschoppensynode over de nieuwe evangelisatie ->=geentekst=
5
De heilige katholieke Kerk, het mystieke Lichaam van Christus, bestaat uit gelovigen, die organisch zijn verbonden door hetzelfde geloof, dezelfde sacramenten en hetzelfde bestuur, en die, aaneengesloten in verschillende hiërarchisch verbonden groeperingen, de particuliere Kerken of ritussen vormen. Tussen deze bestaat er een bewonderenswaardige gemeenschap, zodat de verscheidenheid in de Kerk aan haar eenheid geen afbreuk doet, maar deze juist beter laat uitkomen. Want het is de bedoeling van de katholieke Kerk, dat de tradities van iedere particuliere Kerk of ritus onaangetast blijven, en tevens wil zij haar levenswijze aanpassen aan de verschillende eisen van tijd en plaats. vgl: "Ut enim" [[[7151]]] vgl: "Licet Graecos" [[[799]]] vgl: "Postulasti postmodum" [[[7150]]] vgl: Cum de Cetero [[[7148]]] vgl: Inleiding [[[2804]]] vgl: Istud Est Memoriale [[[7147]]] vgl: Accepimus Nuper [[[7146]]] vgl: Dudum [[[7145]]] vgl: Romanus Pontifex [[[7144|(5)]]] vgl: Magnus Dominus [[[7143|(10)]]] vgl: Solet Circumspecta [[[7142|(3)]]] vgl: Demandatam [[[7141|(3)]]] vgl: Allatea Sunt [[[7008|(3.6-19.32)]]] vgl: Catholicae Communionis [[[7140]]] vgl: § 3 [[[7139]]] vgl: Ecclesiam Christi [[[7137]]] vgl: Romani Pontificis [[[7138]]] vgl: Praeclara Gratulationis Publicae [[[1181|7]]] vgl: Inleiding [[[1179]]]
Referenties naar alinea 2: 7
Redemptionis Sacramentum ->=geentekst=Solemni hac liturgia - Credo van het Volk van God ->=geentekst=
Liturgiam Authenticam ->=geentekst=
Varietates legitimae ->=geentekst=
De Katholieke Kerk in het Midden-Oosten: gemeenschap en getuigenis - ‘De menigte die het geloof had aangenomen was één van hart en één van ziel’ (Hand. 4, 32) ->=geentekst=
Lijst van 44 Voorstellen van de Synode over het Midden-Oosten ->=geentekst=
Propositiones van de 13e Gewone Bisschoppensynode over de nieuwe evangelisatie ->=geentekst=
Extra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
3
Instructie over de toepassing van de liturgische voorschriften uit Canoniek wetboek van de Oosterse Kerken ->=geentekst=
De synodaliteit in het leven en de zending van de Kerk ->=geentekst=
Deze particuliere Kerken, zowel van het Oosten als van het Westen, verschillen weliswaar gedeeltelijk van elkaar op grond van de zogenaamde ritussen, namelijk de liturgie, de kerkelijke discipline en het geestelijk erfgoed, maar staan toch op gelijke wijze onder het herderlijk bestuur van de Bisschop van Rome, die van Godswege de opvolger is van de heilige Petrus in het primaat over de gehele Kerk. Zij genieten daarom alle een zelfde waardigheid, zonder dat een van haar boven de andere staat op grond van de ritus; en zij bezitten dezelfde rechten en hebben dezelfde plichten, ook met betrekking tot de prediking van het Evangelie over de gehele wereld (Mc. 16, 15) [[b:Mc. 16, 15]], onder de leiding van de bisschop van Rome.
Referenties naar alinea 3: 3
Solemni hac liturgia - Credo van het Volk van God ->=geentekst=Instructie over de toepassing van de liturgische voorschriften uit Canoniek wetboek van de Oosterse Kerken ->=geentekst=
De synodaliteit in het leven en de zending van de Kerk ->=geentekst=
Extra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
4
Ad Gentes Divinitus ->=geentekst=
Erga migrantes caritas Christi ->=geentekst=
Aan de Europese Bisschoppen over de betrekkingen tussen Katholieken en Orthodoxen in de ordening van Midden- en Oost-Europa ->=geentekst=
Overal ter wereld moet dus worden gezorgd voor het behoud en de groei van alle particuliere Kerken. Daarom moeten parochies en een eigen hiërarchie worden opgericht, waar het geestelijk welzijn van de gelovigen dit vraagt. De hiërarchische leiders echter van de verschillende particuliere Kerken, die jurisdictie hebben in hetzelfde gebied, moeten door onderling overleg in geregelde bijeenkomsten, streven naar een eenheid van activiteit, en met vereende krachten hun gemeenschappelijke ondernemingen steunen, teneinde de godsdienstige belangen gemakkelijker te bevorderen en de juiste levenswijze van de clerus doeltreffender te verzekeren. Cleri Sanctitati [[4776|(4)]] Alle clerici en kandidaten voor de heilige wijdingen moeten goed onderricht worden omtrent de ritussen en vooral omtrent de praktische richtlijnen inzake interrituele kwesties, en ook de leken moeten bij het catechetisch onderricht worden ingewijd in de ritussen en de betreffende richtlijnen. Tenslotte moeten alle katholieken zonder uitzondering, en ook de gedoopten van iedere niet-katholieke Kerk of gemeenschap, die toetreden tot de volheid van de katholieke gemeenschap, overal hun eigen ritus behouden, deze in ere houden en naar vermogen praktiseren Can. 8: "zonder verlof van de Apostolische Stoel", in aansluiting aan de praktijk van de voorafgaande eeuwen; eveneens wordt omtrent de niet-katholieke gedoopten in can. 11 bepaald: "zij kunnen de ritus aanvaarden, die zij verkiezen"; de voorgestelde tekst spreekt zich positief uit voor het onderhouden van de ritus, overal en voor iedereen [[4776|(8.11)]], behoudens het recht om, in bijzondere gevallen betreffende personen, gemeenschappen of gebieden, zich te wenden tot de apostolische Stoel, die, als hoogste rechter in interkerkelijke betrekkingen, persoonlijk of door andere autoriteiten in oecumenische geest in de behoeften zal voorzien door geschikte richtlijnen, decreten of rescripten.
Referenties naar alinea 4: 4
Christus Dominus ->=geentekst=Ad Gentes Divinitus ->=geentekst=
Erga migrantes caritas Christi ->=geentekst=
Aan de Europese Bisschoppen over de betrekkingen tussen Katholieken en Orthodoxen in de ordening van Midden- en Oost-Europa ->=geentekst=
Extra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Paragraaf 3 Het behoud van het geestelijk erf goed van de Oosterse Kerken
5
Orientale Lumen ->=geentekst=
Aan de Europese Bisschoppen over de betrekkingen tussen Katholieken en Orthodoxen in de ordening van Midden- en Oost-Europa ->=geentekst=
De synodaliteit in het leven en de zending van de Kerk ->=geentekst=
De geschiedenis, de tradities en talrijke kerkelijke instellingen laten duidelijk zien, welke grote verdiensten de Oosterse Kerken hebben voor de universele Kerk. vgl: Orientalium Dignitas [[[1179]]] vgl: Praeclara Gratulationis Publicae [[[1181]]] En de in alinea 2 aangehaalde documenten. [[al:2]] Daarom heeft de heilige Synode niet alleen de verschuldigde waardering en lof voor dit kerkelijk en geestelijk erfgoed, maar beschouwt dit ook als een erfgoed van de gehele Kerk van Christus. Zij verklaart derhalve plechtig, dat de Kerken van het Oosten zowel als van het Westen het recht en de plicht hebben, haar leven in te richten volgens haar eigen bijzondere wetten en gebruiken, want deze genieten het voorrecht van een eerbiedwaardige oudheid, beantwoorden beter aan de levenswijze van haar gelovigen en zijn meer bevorderlijk voor hun geestelijk heil.
Referenties naar alinea 5: 4
Solemni hac liturgia - Credo van het Volk van God ->=geentekst=Orientale Lumen ->=geentekst=
Aan de Europese Bisschoppen over de betrekkingen tussen Katholieken en Orthodoxen in de ordening van Midden- en Oost-Europa ->=geentekst=
De synodaliteit in het leven en de zending van de Kerk ->=geentekst=
Extra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
6
Erga migrantes caritas Christi ->=geentekst=
Solemni hac liturgia - Credo van het Volk van God ->=geentekst=
Liturgiam Authenticam ->=geentekst=
De concordia inter Codices ->=geentekst=
Instructie over de toepassing van de liturgische voorschriften uit Canoniek wetboek van de Oosterse Kerken ->=geentekst=
Instructie over de toepassing van de liturgische voorschriften uit Canoniek wetboek van de Oosterse Kerken ->=geentekst=
Instructie over de toepassing van de liturgische voorschriften uit Canoniek wetboek van de Oosterse Kerken ->=geentekst=
Slotdocument van de Bisschoppensynode over de Pan-Amazone Regio (t.m. nr 53 + 86-120) ->=geentekst=
Alle Oosterse Christenen moeten weten en ervan verzekerd zijn, dat zij hun rechtmatige liturgische riten en hun wetten en gebruiken altijd mogen en moeten behouden, en dat daarin geen veranderingen mogen worden aangebracht tenzij op grond van hun eigen organische ontwikkeling. De Oosterse christenen zelf moeten daarom dit alles met de grootste trouw naleven; zij moeten zich een steeds grotere kennis en een steeds volmaaktere praktijk van deze dingen eigen maken, en, mochten zij door omstandigheden van tijd of personen er onrechtmatig van zijn afgeweken, dan moeten zij zich beijveren, tot de aloude tradities terug te keren. Zij, die uit hoofde van hun ambt of hun apostolaat dikwijls in contact komen met de Oosterse Kerken of haar gelovigen, moeten, overeenkomstig de belangrijkheid van hun functie, nauwkeurig onderricht worden omtrent de theorie en de praktijk van de riten, de wetten en gebruiken, de leer, de geschiedenis en het karakter van de Oosterse christenen. vgl: Orientis catholici [[[1682]]] vgl: Rerum Orientalium [[[1683]]] De religieuze instituten en gemeenschappen van de Latijnse ritus, die in het Oosten of onder Oosterse gelovigen werkzaam zijn, wordt dringend op het hart gedrukt, om, met het oog op een doeltreffender apostolaat, huizen of zelfs provincies te stichten van de Oosterse ritus, voor zover dit mogelijk is. De praktijk van de Katholieke.. De praktijk van de Katholieke Kerk onder Pius XI, Pius XII, Johannes XXIII vertoont heel duidelijk deze tendens.
Referenties naar alinea 6: 9
Redemptionis Sacramentum ->=geentekst=Erga migrantes caritas Christi ->=geentekst=
Solemni hac liturgia - Credo van het Volk van God ->=geentekst=
Liturgiam Authenticam ->=geentekst=
De concordia inter Codices ->=geentekst=
Instructie over de toepassing van de liturgische voorschriften uit Canoniek wetboek van de Oosterse Kerken ->=geentekst=
Instructie over de toepassing van de liturgische voorschriften uit Canoniek wetboek van de Oosterse Kerken ->=geentekst=
Instructie over de toepassing van de liturgische voorschriften uit Canoniek wetboek van de Oosterse Kerken ->=geentekst=
Slotdocument van de Bisschoppensynode over de Pan-Amazone Regio (t.m. nr 53 + 86-120) ->=geentekst=
Extra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Paragraaf 4 De Oosterse Patriarchen
7
Ecclesia sub Verbo Dei mysteria Christi celebrans pro salute mundi ->=geentekst=
De synodaliteit in het leven en de zending van de Kerk ->=geentekst=
Onder Oosters Patriarch verstaat men een bisschop, die jurisdictie heeft over alle bisschoppen, met inbegrip van de metropolieten, over de geestelijkheid en het volk van zijn eigen territorium of ritus, overeenkomstig het recht, en met eerbiediging van het primaat van de paus. vgl: can. 6 [[[2594|(6)]]] vgl: can. 3 [[[4778|(3)]]] vgl: can. 17 [[[1858|17]]] vgl: can. 21 [[[1858|21-24]]] vgl: can. 216, par. 2, 1e. [[[4776|(216)]]]
Wordt ergens een Hiërarch van een bepaalde ritus aangesteld buiten de grenzen van het patriarchale territorium, dan blijft hij behoren tot de hiërarchie van het patriarchaat van die ritus, overeenkomstig de normen van het recht.
Wordt ergens een Hiërarch van een bepaalde ritus aangesteld buiten de grenzen van het patriarchale territorium, dan blijft hij behoren tot de hiërarchie van het patriarchaat van die ritus, overeenkomstig de normen van het recht.
Referenties naar alinea 7: 3
Christus Dominus ->=geentekst=Ecclesia sub Verbo Dei mysteria Christi celebrans pro salute mundi ->=geentekst=
De synodaliteit in het leven en de zending van de Kerk ->=geentekst=
Extra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
8
De synodaliteit in het leven en de zending van de Kerk ->=geentekst=
De Patriarchen van de Oosterse Kerken zijn, al is de een ook later in functie getreden dan de ander, toch allen gelijk in de patriarchale waardigheid, behoudens een wettig vastgestelde erevoorrang onder hen. Bij de oecumenische concilies.. Bij de oecumenische concilies van: vgl: can. 6 [[[2594|(6)]]] Constantinopel I, can. 3 Constantinopel I, can. 3 vgl: Sessio X - Canones [[[1858|21]]] vgl: Caput 5. De dignitate Patriarcharum [[[800]]] vgl: Sessio VI - Laetentur caeli - Decretum pro Graecis [[[895|8]]] vgl: can. 219, enz. [[[4776|(219)]]]
Referenties naar alinea 8: 2
Christus Dominus ->=geentekst=De synodaliteit in het leven en de zending van de Kerk ->=geentekst=
Extra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
9
Mutuae relationes ->=geentekst=
De Katholieke Kerk in het Midden-Oosten: gemeenschap en getuigenis - ‘De menigte die het geloof had aangenomen was één van hart en één van ziel’ (Hand. 4, 32) ->=geentekst=
De synodaliteit in het leven en de zending van de Kerk ->=geentekst=
Volgens de aloude traditie van de Kerk komt aan de Patriarchen van de Oosterse Kerken een bijzondere eer toe, omdat ieder van hen als vader en hoofd de leider is van zijn patriarchaat.
Daarom bepaalt dit heilig Concilie, dat hun rechten en privileges moeten worden hersteld volgens de oude tradities van de afzonderlijke Kerken en de decreten van de oecumenische concilies. vgl: can. 6 [[[2594|(6)]]] vgl: can. 3 [[[4778|(3)]]] vgl: can. 17 [[[1858|17]]] vgl: can. 21 [[[1858|21-24]]] vgl: can. 216, par. 2, 1e. [[[4776|(216)]]]
Deze rechten en privileges zijn die, welke golden ten tijde van de eenheid van het Oosten en het Westen, al is een zekere aanpassing aan de huidige omstandigheden noodzakelijk.
De Patriarchen met hun synoden vormen de hoogste instantie voor alle aangelegenheden van het Patriarchaat, met inbegrip van het recht om binnen de grenzen van het patriarchale territorium nieuwe eparchieën (bisdommen) op te richten en bisschoppen van de eigen ritus te benoemen, behoudens het onvervreemdbaar recht van de paus om in afzonderlijke gevallen tussenbeide te komen.
Daarom bepaalt dit heilig Concilie, dat hun rechten en privileges moeten worden hersteld volgens de oude tradities van de afzonderlijke Kerken en de decreten van de oecumenische concilies. vgl: can. 6 [[[2594|(6)]]] vgl: can. 3 [[[4778|(3)]]] vgl: can. 17 [[[1858|17]]] vgl: can. 21 [[[1858|21-24]]] vgl: can. 216, par. 2, 1e. [[[4776|(216)]]]
Deze rechten en privileges zijn die, welke golden ten tijde van de eenheid van het Oosten en het Westen, al is een zekere aanpassing aan de huidige omstandigheden noodzakelijk.
De Patriarchen met hun synoden vormen de hoogste instantie voor alle aangelegenheden van het Patriarchaat, met inbegrip van het recht om binnen de grenzen van het patriarchale territorium nieuwe eparchieën (bisdommen) op te richten en bisschoppen van de eigen ritus te benoemen, behoudens het onvervreemdbaar recht van de paus om in afzonderlijke gevallen tussenbeide te komen.
Referenties naar alinea 9: 4
Christus Dominus ->=geentekst=Mutuae relationes ->=geentekst=
De Katholieke Kerk in het Midden-Oosten: gemeenschap en getuigenis - ‘De menigte die het geloof had aangenomen was één van hart en één van ziel’ (Hand. 4, 32) ->=geentekst=
De synodaliteit in het leven en de zending van de Kerk ->=geentekst=
Extra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
10
Wat van de Patriarchen is gezegd, geldt, overeenkomstig de normen van het recht, ook voor de OpperAartsbisschoppen, die aan het hoofd staan van een gehele particuliere Kerk of ritus. vgl: Sessio VII - Canones [[[7816|(8)]]] vgl: Decet Romanum Pontificem [[[7817]]] vgl: In universalis Ecclesiae [[[7818]]] vgl: Cleri Sanctitati [[[4776|(324-339)]]] vgl: Canones [[[7819|(17)]]]
Referenties naar alinea 10: 1
Christus Dominus ->=geentekst=Extra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
11
Omdat het patriarchaal instituut in de Oosterse Kerken een traditionele bestuursvorm is, spreekt het heilig oecumenisch Concilie de wens uit, dat, zo nodig, nieuwe patriarchaten worden gesticht; maar de oprichting daarvan is voorbehouden aan een oecumenisch Concilie of aan de paus. Canones [[7819|(17.57)]] Sessio XV - Canones [[7015|(12)]] "Nam quid sciscitaris" [[7872]] "A quo autem" [[1993]] Rex Regum [[7873]] Petrus Apostolorum Princeps [[7874]] Christi Domini [[7875]] vgl: can. 159 [[[4776|(159)]]]
Referenties naar alinea 11: 1
Christus Dominus ->=geentekst=Extra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Paragraaf 5 De regeling betreffende de sacramenten
12
Het heilig oecumenisch Concilie bekrachtigt en prijst de oude regeling betreffende de sacramenten in de Oosterse Kerken en ook de praktijk van de viering en toediening ervan, en het spreekt de wens uit, dat deze, zo nodig, worden hersteld.
Referenties naar alinea 12: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
13
De regeling omtrent de bedienaar van het Vormsel, die vanaf de oudste tijden bij de Oosterse christenen heeft gegolden, moet volledig worden hersteld. De priesters kunnen dus dit sacrament toedienen met chrisma, gewijd door de patriarch of de bisschop. vgl: § 3 nr. 4 [[[2804|1]]] vgl: Sessio IV - Professio fidei Michaelis Palaeologi [[[783]]] vgl: Exsultate Deo [[[1021|11]]] vgl: Sanctissimus [[[7876]]] vgl: Etsi Pastoralis [[[7009|(2.3)]]] vgl: Canones [[[6426|(48)]]] Zie: Synode van Sis van de.. Zie: Synode van Sis van de Armeniërs van 1342; Synode van de Libanon van de Maronieten van 1736, P. II, cap. III, no. 2, en andere particuliere synoden.
Referenties naar alinea 13: 1
Instructie over de toepassing van de liturgische voorschriften uit Canoniek wetboek van de Oosterse Kerken ->=geentekst=Extra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
14
Alle Oosterse priesters kunnen dit sacrament, tegelijk met het Doopsel of gescheiden daarvan, geldig toedienen aan alle gelovigen van elke ritus, ook van de Latijnse, waarbij zij met het oog op de geoorloofdheid de bepalingen moeten onderhouden van het algemene en particuliere recht. Zie de Instructie van het H... Zie de Instructie van het H. Officie (aan de bisschop van Spis) van 1783; de Congregatie de Propaganda Fide (voor de Kopten) van 15 maart 1790, n. XIII, Decreet van 6 oktober 1863, C.a. vgl: De vreugde een zin in zijn leven te ontdekken [[[7863]]] Zie Congregatie van het H... Zie Congregatie van het H. Officie, Resp. van 22 april 1896 met de brief van 19 mei 1896 Eveneens kunnen de priesters van de Latijnse ritus, overeenkomstig hun bevoegdheden aangaande de toediening van dit sacrament, het toedienen ook aan de gelovigen van de Oosterse Kerken, zonder dat dit iets afdoet aan de ritus; hierbij moeten zij met het oog op de geoorloofdheid de bepalingen onderhouden van het algemene of particuliere recht. § 4 [[2620|(782)]] vgl: De vreugde een zin in zijn leven te ontdekken [[[7863]]]
Referenties naar alinea 14: 1
Instructie over de toepassing van de liturgische voorschriften uit Canoniek wetboek van de Oosterse Kerken ->=geentekst=Extra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
15
Instructie over de toepassing van de liturgische voorschriften uit Canoniek wetboek van de Oosterse Kerken ->=geentekst=
Instructie over de toepassing van de liturgische voorschriften uit Canoniek wetboek van de Oosterse Kerken ->=geentekst=
De gelovigen zijn verplicht, op zon- en feestdagen de goddelijke Liturgie mee te vieren of, overeenkomstig de voorschriften of het gebruik, deel te nemen aan het goddelijk Officie vgl: Canones [[[6426|(29)]]] Zie S. Nicephorus, C.P., cap... Zie S. Nicephorus, C.P., cap. XIV; Syn. Duinen. Armenorum van 719, can. 31; S. Theodorus Studita, serm. 21; vgl: : "In quorum Apostolorum"; "Nos Cupitis"; "Quod interrogatis"; "Praeterea consulitis"; "Si die Dominica" [[[1993]]] Zie en particuliere synoden Zie en particuliere synoden Om de gelovigen de vervulling van deze plicht te vergemakkelijken wordt bepaald, dat de tijd, waarbinnen men aan dit voorschrift kan voldoen, loopt vanaf de Vespers van de vigilie tot aan het einde van de zon- of feestdag. Dit is iets nieuws, tenminste.. Dit is iets nieuws, tenminste waar de verplichting bestaat, de heilige Liturgie bij te wonen; het houdt overigens verband met de liturgische dag bij de oosterse christenen. De gelovigen worden dringend aangespoord om op deze dagen en nog vaker en zelfs dagelijks de heilige Eucharistie te ontvangen. Zie de Canones Apostolorum, 8.. Zie de Canones Apostolorum, 8 en 9; de Synode van Antiochië van 341, can. 2; Timotheus van Alexandrië, Interrogatio; Innocentius III, Constitutie Quia divinae van 4 januari 1215; en talrijke jongere particuliere synoden van de Oosterse Kerken.
Referenties naar alinea 15: 3
Catechismus van de Katholieke Kerk ->=geentekst=Instructie over de toepassing van de liturgische voorschriften uit Canoniek wetboek van de Oosterse Kerken ->=geentekst=
Instructie over de toepassing van de liturgische voorschriften uit Canoniek wetboek van de Oosterse Kerken ->=geentekst=
Extra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
16
Omdat in eenzelfde streek of gebied steeds een gemengde bevolking leeft van gelovigen uit verschillende particuliere Kerken, strekt de biecht jurisdictie van de priesters van elke ritus, hun rechtmatig en zonder enige beperking verleend door hun eigen hiërarchen, zich uit tot heel het gebied van deze laatsten en ook tot de plaatsen en gelovigen van elke ritus in dat gebied, tenzij de plaatselijke hiërarch dit uitdrukkelijk heeft uitgesloten voor de plaatsen van zijn ritus. Zonder het territoriaal.. Zonder het territoriaal karakter van de jurisdictie aan te tasten wil deze canon, voor het geestelijk heil van de gelovigen, een regeling treffen met het oog op een meervoudige jurisdictie binnen eenzelfde territorium.
Referenties naar alinea 16: 1
Instructie over de toepassing van de liturgische voorschriften uit Canoniek wetboek van de Oosterse Kerken ->=geentekst=Extra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
17
Slotdocument van de Bisschoppensynode over de Pan-Amazone Regio (t.m. nr 53 + 86-120) ->=geentekst=
Teneinde de oude praktijk met betrekking tot het wijdingssacrament in de Oosterse Kerk in ere te herstellen, spreekt dit heilig Concilie de wens uit, dat het blijvende diaconaat opnieuw daar zal worden ingevoerd, waar het in onbruik is geraakt. Zie het eerste concilie van.. Zie het eerste concilie van Nicea, can. 18; de synode van Neocaesarea van 314/325, can. 12; de Synode van Sardica van 343, can. 8; de H. Leo de Grote, Brief Omnium quidem, van 13 januari 444; de concilies van Chalcedon, can. 6; van Constantinopel IV, can. 23, 26; enz. Wat betreft het subdiaconaat en de lagere wijdingen alsmede de rechten en verplichtingen hiervan, moet het wetgevend Gezag van elke particuliere Kerk de nodige maatregelen treffen. Het subdiaconaat wordt in.. Het subdiaconaat wordt in verschillende Oosterse Kerken als een lagere wijding beschouwd, maar volgens het Motu proprio Cleri sanctitati van Pius XII gelden daarvoor de verplichtingen van de hogere wijdingen. De canon stelt voor om met betrekking tot de verplichtingen van de subdiakens terug te keren tot de oude praktijk van de afzonderlijke kerken, in afwijking van het algemeen recht van Cleri sanctitati
Referenties naar alinea 17: 2
Instructie over de toepassing van de liturgische voorschriften uit Canoniek wetboek van de Oosterse Kerken ->=geentekst=Slotdocument van de Bisschoppensynode over de Pan-Amazone Regio (t.m. nr 53 + 86-120) ->=geentekst=
Extra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
18
Crescens matrimoniorum ->=geentekst=
Instructie over de toepassing van de liturgische voorschriften uit Canoniek wetboek van de Oosterse Kerken ->=geentekst=
Teneinde ongeldige huwelijken te voorkomen in gevallen, dat katholieke Oosterlingen trouwen met gedoopte niet-katholieke Oosterlingen, en ter bevordering van de stabiliteit en heiligheid van het huwelijk en de huiselijke vrede, bepaalt het heilig Concilie, dat de canonieke vorm van de huwelijkssluiting voor deze huwelijken slechts verplichtend is voor wat betreft de geoorloofdheid; voor de geldigheid volstaat de aanwezigheid van de gewijde bedienaar, met inachtneming van de overige voorschriften van het recht. Zie Pius XII, Motu proprio.. Zie Pius XII, Motu proprio Crebrae allatae van 22 februari 1949, can. 32, § 2, n. 5 (bevoegdheid van de patriarchen om te dispenseren in de canonieke vorm van de huwelijkssluiting), Pius XII, Motu proprio Cleri sanctitati van 2 juni 1957, can. 267 (bevoegdheid van de patriarchen tot Sanatio in radice); de Congregatie van het H. Officie en de Congregatie voor de Oosterse Kerk geven in 1957 de bevoegdheid om te dispenseren in de canonieke vorm en tot sanatio wegens het ontbreken van de canonieke vorm (voor 5 jaar): "buiten de patriarchaten, aan de metropolieten en de andere plaatselijke ordinarissen die rechtstreeks staan onder de H. Stoel".
Referenties naar alinea 18: 3
Crescens matrimoniorum ->=geentekst=Crescens matrimoniorum ->=geentekst=
Instructie over de toepassing van de liturgische voorschriften uit Canoniek wetboek van de Oosterse Kerken ->=geentekst=
Extra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Paragraaf 6 De goddelijke eredienst
19
Het invoeren van nieuwe feestdagen voor alle Oosterse Kerken tezamen en het verplaatsen of het afschaffen van zulke gemeenschappelijke feestdagen komt uitsluitend toe aan een algemeen Concilie of de Apostolische Stoel. Het invoeren, verplaatsen of afschaffen van feestdagen Voor afzonderlijke particuliere Kerken komt, behalve aan de Apostolische Stoel, toe aan de patriarchale of aartsbisschoppelijke synoden, waarbij men echter rekening dient te houden met het gehele gebied en met de andere particuliere Kerken. Zie H. Leo de Grote, Brief.. Zie H. Leo de Grote, Brief Quod saepissime van 15 april 454: "Petitionem autem"; S. Nicephorus C.P., cap. 13; de Synode van Patriarch Sergius van 18 september 1596, can. 17; Pius VI, Apostolische Brief Assueto paterne van 8 april 1775; enz.
Referenties naar alinea 19: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
20
Zolang nog niet onder alle christenen de gewenste overeenstemming is bereikt omtrent de viering van het Paasfeest door allen op een en dezelfde dag, wordt het, ter bevordering van de eenheid onder de christenen in eenzelfde gebied of land, overgelaten aan de Patriarchen of de hoogste kerkelijke autoriteiten ter plaatse om, met algemeenheid van stemmen en na overleg met de belanghebbenden, een gemeenschappelijke regeling te treffen omtrent de viering van het Paasfeest op een en dezelfde zondag. vgl: Sacrosanctum Oecumenicum Concilium [[[512]]] vgl: Sacrosanctum Concilium [[[570]]]
Referenties naar alinea 20: 1
Instructie over de toepassing van de liturgische voorschriften uit Canoniek wetboek van de Oosterse Kerken ->=geentekst=Extra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
21
Gelovigen, die zich ophouden buiten het territorium of het gebied van hun eigen ritus, kunnen, wat betreft de wet aangaande de heilige tijden, zich volledig richten naar de plaats, waar zij verblijven. In gezinnen met gemengde ritus mag men ter onderhouding van deze wet een en dezelfde ritus volgen. Zie Clemens VIII, Instructie.. Zie Clemens VIII, Instructie Sanctissimus van 31 augustus 1595, § 6: "Si ipsi graeci"; de Congregatie van het H. Officie, 7 juni 1673, ad 1 en 3; 13 maart 1727, ad 1; de Congregatie de Propaganda Pide, decreet van 18 augustus 1913, art. 33; decreet van 14 augustus 1914, art. 27; decreet van 27 maart 1916, art. 14; Congregatie voor de Oosterse Kerk, decreet van 1 maart 1929, art. 36; decreet van 4 mei 1930, art. 41.
Referenties naar alinea 21: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
22
De Oosterse clerici en religieuzen moeten zich bij de viering van het goddelijk Officie, dat van ouds hoog in ere heeft gestaan bij alle Oosterse Kerken, houden aan de bij hen geldende voorschriften en tradities. Zie de Synode van Laodicea.. Zie de Synode van Laodicea van 347/381, can. 18; de Synode van Mar Issae van de Chaldeeën van 410, can. 15; S. Nerses Glaien. van de Armeniërs, 1166; Innocentius IV, Brief Sub catholicae van 6 maart 1254, § 8; Benedictus XIV, Constitutie Etsi pastoralis van 26 mei 1742, § 7, n. 5; Instructie Eo quamvis tempore van 4 mei 1745, § § 42 vv.; en de jongere particuliere synoden: van de Armeniërs (1911), van de Kopten (1898), van de Maronieten (1736), van de Roemeniërs (1872), van de Ruthenen (1891), van de Syriërs (1888). Ook de gelovigen zullen zich op het voorbeeld van hun voorouders naar vermogen en met godsvrucht wijden aan het goddelijk Officie.
Referenties naar alinea 22: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
23
Aan de Patriarch tezamen met zijn Synode of aan de hoogste autoriteit van iedere Kerk tezamen met de Raad van Hiërarchen komt het recht toe om het gebruik te regelen van de taal bij de liturgische handelingen; ook hebben zij het recht om vertalingen van teksten in de landstaal goed te keuren, waarbij verslag moet worden uitgebracht aan de Apostolische Stoel. Aldus krachtens de oosterse.. Aldus krachtens de oosterse traditie
Referenties naar alinea 23: 1
Paenitemini ->=geentekst=Extra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Paragraaf 7 Het contact met de broeders van de gescheiden Kerken
24
Aan de Europese Bisschoppen over de betrekkingen tussen Katholieken en Orthodoxen in de ordening van Midden- en Oost-Europa ->=geentekst=
Instructio de Peculiaribus Casibus Admittendi Alios Christianos ad Communionem Eucharisticam in Ecclesia Catholica ->=geentekst=
Tot Zijne Heiligheid Dimitrius I, patriarch van Constantinopel ->=geentekst=
Ecclesia in Medio Oriente ->=geentekst=
Instructie over de toepassing van de liturgische voorschriften uit Canoniek wetboek van de Oosterse Kerken ->=geentekst=
De Oosterse Kerken, die in gemeenschap leven met de Apostolische Stoel van Rome, hebben als bijzondere taak, de eenheid te bevorderen van alle christenen, vooral van de Oosterse christenen, volgens de beginselen van het decreet van dit heilig Concilie over het Oecumenisme [618], en zulks vooral door gebed, voorbeeld, gewetensvolle trouw aan de oude Oosterse tradities, door elkaar beter te leren kennen, door samenwerking en door broederlijke waardering van personen en zaken. Aldus de strekking van de.. Aldus de strekking van de Bullen van eenheid van de verschillende katholieke Oosterse Kerken.
Referenties naar alinea 24: 6
Orientale Lumen ->=geentekst=Aan de Europese Bisschoppen over de betrekkingen tussen Katholieken en Orthodoxen in de ordening van Midden- en Oost-Europa ->=geentekst=
Instructio de Peculiaribus Casibus Admittendi Alios Christianos ad Communionem Eucharisticam in Ecclesia Catholica ->=geentekst=
Tot Zijne Heiligheid Dimitrius I, patriarch van Constantinopel ->=geentekst=
Ecclesia in Medio Oriente ->=geentekst=
Instructie over de toepassing van de liturgische voorschriften uit Canoniek wetboek van de Oosterse Kerken ->=geentekst=
Extra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
25
Van de gescheiden Oosterse christenen, die, onder de werking van de Heilige Geest, toetreden tot de katholieke eenheid, mag niet meer worden verlangd dan hetgeen de gewone belijdenis van het katholieke geloof vraagt. En aangezien bij hen het priesterschap geldig bewaard is gebleven, mogen de Oosterse clerici, die toetreden tot de katholieke eenheid, hun eigen wijding uitoefenen, volgens de normen van het bevoegde Gezag. Conciliair voorschrift.. Conciliair voorschrift aangaande de gescheiden broeders van het Oosten en aangaande alle wijdingen van iedere graad, zowel van goddelijk als van kerkelijk recht.
Referenties naar alinea 25: 1
Instructio de Peculiaribus Casibus Admittendi Alios Christianos ad Communionem Eucharisticam in Ecclesia Catholica ->=geentekst=Extra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
26
Ecclesia de Eucharistia ->=geentekst=
Instructio de Peculiaribus Casibus Admittendi Alios Christianos ad Communionem Eucharisticam in Ecclesia Catholica ->=geentekst=
Instructio de Peculiaribus Casibus Admittendi Alios Christianos ad Communionem Eucharisticam in Ecclesia Catholica ->=geentekst=
Ecclesia in Medio Oriente ->=geentekst=
Accidis in diversis ->=geentekst=
Een deelnemen aan de eredienst dat afbreuk doet aan de eenheid van de Kerk of een formele instemming met de dwaling inhoudt, of het gevaar meebrengt van dwaling in het geloof, ergernis en indifferentisme, is door de goddelijke wet verboden. Deze leer wordt ook aanvaard.. Deze leer wordt ook aanvaard in de gescheiden Kerken. De pastorale praktijk wijst echter uit, dat men met betrekking tot de broeders uit het Oosten rekening mag en moet houden met allerlei omstandigheden van persoonlijke aard, waarin de eenheid van de Kerk niet wordt geschaad en geen werkelijke risico's aanwezig zijn, maar waar het integendeel gaat om een dringende eis met betrekking tot het heil en het geestelijk welzijn. Met het oog op de omstandigheden van tijd, plaats en personen heeft daarom de katholieke Kerk vaak een mildere praktijk gevolgd en doet dit nog, door namelijk de heilsmiddelen en de blijken van liefde onder christenen te schenken aan allen, en wel in de wederzijdse deelname aan de sacramenten en de heilige handelingen en zaken. Om deze redenen heeft het heilig Concilie, "opdat wij voor hen, die gered worden, geen hinderpaal zijn door een te grote gestrengheid" ad Amphilochium: P.G. 32, 669 B. [[1027]], en teneinde de eenheid met de van ons gescheiden Oosterse Kerk nog sterker te bevorderen, de volgende gedragslijn vastgesteld.
Referenties naar alinea 26: 6
Ut Unum Sint ->=geentekst=Ecclesia de Eucharistia ->=geentekst=
Instructio de Peculiaribus Casibus Admittendi Alios Christianos ad Communionem Eucharisticam in Ecclesia Catholica ->=geentekst=
Instructio de Peculiaribus Casibus Admittendi Alios Christianos ad Communionem Eucharisticam in Ecclesia Catholica ->=geentekst=
Ecclesia in Medio Oriente ->=geentekst=
Accidis in diversis ->=geentekst=
Extra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
27
Erga migrantes caritas Christi ->=geentekst=
Verklaring over gemeenschappelijke vieringen van Christenen van verschillende belijdenis ->=geentekst=
Instructio de Peculiaribus Casibus Admittendi Alios Christianos ad Communionem Eucharisticam in Ecclesia Catholica ->=geentekst=
Instructio de Peculiaribus Casibus Admittendi Alios Christianos ad Communionem Eucharisticam in Ecclesia Catholica ->=geentekst=
Ecclesia in Medio Oriente ->=geentekst=
Accidis in diversis ->=geentekst=
Op grond van de genoemde beginselen mogen aan de Oosterse Christenen, die te goeder trouw gescheiden zijn van de katholieke Kerk, de Sacramenten van de Biecht, de Eucharistie en de zalving der zieken worden toegediend, als zij dit uit eigen beweging verlangen en de vereiste gesteltenis bezitten. En ook katholieken mogen aan niet-katholieke bedienaars, wier Kerk geldige Sacramenten bezit, de genoemde Sacramenten vragen, wanneer noodzaak of echt geestelijk nut zulks gewenst maken en het fysiek of moreel niet mogelijk is, zich tot een katholiek priester te wenden. De redenen voor deze mildere.. De redenen voor deze mildere houding zijn: 1) de geldigheid van de Sacramenten; 2) de goede trouw en de goede gesteltenis; 3) de eis van het eeuwig heil; 4) het ontbreken van een eigen priester; 5) het niet-aanwezig zijn van werkelijke gevaren en van formele instemming met de dwaling.
Referenties naar alinea 27: 7
Ecclesia de Eucharistia ->=geentekst=Erga migrantes caritas Christi ->=geentekst=
Verklaring over gemeenschappelijke vieringen van Christenen van verschillende belijdenis ->=geentekst=
Instructio de Peculiaribus Casibus Admittendi Alios Christianos ad Communionem Eucharisticam in Ecclesia Catholica ->=geentekst=
Instructio de Peculiaribus Casibus Admittendi Alios Christianos ad Communionem Eucharisticam in Ecclesia Catholica ->=geentekst=
Ecclesia in Medio Oriente ->=geentekst=
Accidis in diversis ->=geentekst=
Extra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
28
Accidis in diversis ->=geentekst=
Op grond van dezelfde beginselen is het deelnemen door katholieken en de gescheiden Oosterse broeders aan elkaars eredienst en het gebruik van elkaars heilige zaken en plaatsen om wettige redenen toegestaan. Het gaat over de z.g... Het gaat over de z.g. "extra-sacramentele communicatio in sacris". Het is het Concilie, dat deze mildering toestaat, met inachtneming van hetgeen voorgeschreven is.
Referenties naar alinea 28: 2
Instructio de Peculiaribus Casibus Admittendi Alios Christianos ad Communionem Eucharisticam in Ecclesia Catholica ->=geentekst=Accidis in diversis ->=geentekst=
Extra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
29
Instructio de Peculiaribus Casibus Admittendi Alios Christianos ad Communionem Eucharisticam in Ecclesia Catholica ->=geentekst=
Accidis in diversis ->=geentekst=
Deze mildere gedragslijn inzake het deelnemen aan de eredienst met de broeders van de gescheiden Oosterse Kerken wordt toevertrouwd aan de waakzaamheid en de leiding van de plaatselijke hiërarchen; dezen moeten, in onderling overleg en eventueel ook na het advies van de hiërarchen van de gescheiden Kerken te hebben ingewonnen, het onderling contact tussen de christenen regelen door juiste en doeltreffende voorschriften en richtlijnen.
Referenties naar alinea 29: 3
Verklaring over gemeenschappelijke vieringen van Christenen van verschillende belijdenis ->=geentekst=Instructio de Peculiaribus Casibus Admittendi Alios Christianos ad Communionem Eucharisticam in Ecclesia Catholica ->=geentekst=
Accidis in diversis ->=geentekst=
Extra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media- Paragraaf 8 Besluit
30
Het heilig Concilie is zeer verheugd over de vruchtbare en actieve samenwerking tussen de katholieke Kerken van het Oosten en het Westen, en het verklaart tevens: al deze juridische bepalingen zijn gegeven voor de huidige omstandigheden, zolang de katholieke Kerk en de gescheiden Oosterse Kerken nog niet tot de volle gemeenschap met elkaar zijn gekomen.
Intussen doet het Concilie een dringend beroep op alle christenen, van het Oosten zowel als van het Westen, om God vurig en volhardend, ja dagelijks te bidden, dat allen, door de hulp van de allerheiligste Maagd en Moeder Gods Maria, één mogen worden. Laten zij ook bidden, dat de kracht en de troost van de Helper, de Heilige Geest, in alle volheid mogen komen tot de vele christenen van iedere Kerk, die om hun moedige belijdenis van Christus' naam lijden en kwelling te verduren hebben.
Laten wij allen elkander hartelijk met broederlijke genegenheid beminnen, en laten wij elkaar overtreffen in eerbetoon. (Rom. 12, 10) [b:Rom. 12, 10]
Ik PAULUS, bisschop van de katholieke Kerk.
Volgen de namen der Vaders.
Intussen doet het Concilie een dringend beroep op alle christenen, van het Oosten zowel als van het Westen, om God vurig en volhardend, ja dagelijks te bidden, dat allen, door de hulp van de allerheiligste Maagd en Moeder Gods Maria, één mogen worden. Laten zij ook bidden, dat de kracht en de troost van de Helper, de Heilige Geest, in alle volheid mogen komen tot de vele christenen van iedere Kerk, die om hun moedige belijdenis van Christus' naam lijden en kwelling te verduren hebben.
Laten wij allen elkander hartelijk met broederlijke genegenheid beminnen, en laten wij elkaar overtreffen in eerbetoon. (Rom. 12, 10) [b:Rom. 12, 10]
Alle punten, zonder uitzondering, in dit decreet vervat, hebben de instemming van de Vaders. En wij, krachtens het apostolisch gezag, door Christus aan ons toevertrouwd, geven, samen met de Vaders van het heilig Concilie, in de Heilige Geest onze goedkeuring aan deze decreten, bepalen ze en stellen ze vast, en wij bevelen datgene, wat aldus door de Synode is vastgesteld, tot Gods glorie te promulgeren.Rome, bij Sint-Pieter, 21 november 1964.
Ik PAULUS, bisschop van de katholieke Kerk.
Volgen de namen der Vaders.
Referenties naar alinea 30: 1
Orientale Lumen ->=geentekst=Extra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social mediaReferenties naar dit document: 9
Open uitgebreid overzichthttps://rkdocumenten.nl/toondocument/701-orientalium-ecclesiarum-nl