Inhoudsopgave

- Westers Schisma 600 jaar geleden beëindigd

(kro.nl/katholiek) - In de Zuid-Duitse stad Konstanz is dit weekend de 600ste verjaardag van het einde van het Westers Schisma gevierd. Op 11 november 1417 werd tijdens het Concilie van Konstanz[d:384] kardinaal Ottone Colonna gekozen tot de enige en ware Paus van de westerse Christenheid. Hij noemde zichzelf naar Sint-Maarten, wiens feestdag het was: Martinus V.

Tijdens het Westers Schisma (1378 tot 1417) werd Europa verscheurd door een voortdurend conflict tussen Pausen en tegenpausen. Op een gegeven moment waren er drie Pausen tegelijkertijd, behorend tot elk van de drie zogenoemde observanties (van Rome, Avignon en Pisa). Een concilie moest daar een einde aan maken. Daar drong Rooms-Duits koning Sigismund sterk op aan. Hij zag het als zijn heilige taak de eenheid onder de Christenen te bevorderen.

Paus Gregorius XII had zijn kardinaal Johannes Dominici afgevaardigd naar Konstanz met de boodschap dat hij zou aftreden als de andere Pausen dat ook zouden doen. Toen tegenpaus Johannes XXIII weigerde, liet Sigismund hem arresteren. Hij werd afgezet, evenals tegenpaus Benedictus XIII. Gregorius XII trad af op 4 juli 1415. Daarmee was er geen Paus meer en trad de toestand van de sedevacante in. Er werd een conclaaf gehouden en op 11 november 1417 werd kardinaal Colonna gekozen. Op 14 november werd Martinus V tot bisschop gewijd en op 21 november gekroond.

In Konstanz, gelegen in de Duitse deelstaat Baden-Württemberg, werd vandaag uitgebreid stil gestaan bij het einde van het Westerse Schisma. Tijdens een herdenkingsbijeenkomst in het Conciliegebouw zei de deelstaatminister voor de Erediensten, Susanne Eisenmann, dat het belangrijk is om historische keerpunten te blijven gedenken. “Het is een uitdrukking van onze culturele competentie om ons met geschiedenis bezig te houden en daaruit lessen voor het heden te trekken.”

Namens Paus Franciscus was de Zwitserse curiekardinaal Kurt Koch bij de bijeenkomst in Konstanz aanwezig. Hij herinnerde aan het feit dat Paus Martinus V het zogenoemde conciliarisme had veroordeeld. “De concilievaders hebben toen in geen geval de suprematie van het concilie over de Paus als dogma gedefinieerd”, aldus Koch. De afzetting van tegenpaus Johannes XXIII was veeleer een “akte van noodweer” geweest om de eenheid van de Kerk te herstellen.

Vandaag werd in Konstanz een oecumenische viering gehouden ter herdenking aan de Pausverkiezing van 1417. Ook worden er tentoonstellingen gehouden in het Konstanzer Hushaus, het Rosgartenmuseum en in de Drievuldigheidskerk.

De festiviteiten maken deel uit van het programma van het sinds 2014 gevierde jubileum ‘600 Jaar Concilie van Konstanz[d:384]’ in de Bodenmeerregio.