De kenmerken van de missionaire activiteit van de Kerk

Beminde broeders en zusters:

Ik verheug me zeer vandaag onder u te zijn en om met u en voor u deze plechtige Eucharistie te vieren. Ik groet uw herder, bisschop Angelo Spina: ik dank hem voor het hartelijke welkom dat hij namens allen tot mij heeft gericht en voor de geschenken die hij mij heeft aangeboden en die ik zeer waardeer als "tekens" - zoals hij ze heeft gedefinieerd - van de affectieve en effectieve gemeenschap die de mensen van dit geliefde land van de Abruzzen verenigt met de opvolger van Petrus. Ik groet de aanwezige aartsbisschoppen en bisschoppen, de priesters, de mannen en vrouwen religieuzen, de vertegenwoordigers van de kerkelijke verenigingen en bewegingen. Ik richt een eerbiedige gedachte tot de burgemeester, Fabio Federico, dankbaar voor zijn hartelijke groet en voor de "tekens", de geschenken; tot de vertegenwoordiger van de regering en de civiele en militaire autoriteiten. Een speciale dank gaat uit naar degenen die edelmoedig hun medewerking hebben verleend om mijn pastoraal bezoek mogelijk te maken. Beminde broeders en zusters, ik ben gekomen om met u de vreugde en de hoop, ontberingen en verplichtingen, idealen en aspiraties van deze diocesane gemeenschap te delen. Ik ben me er terdege van bewust dat ook in Sulmona moeilijkheden, problemen en zorgen niet ontbreken: ik denk in het bijzonder aan degenen die hun bestaan daadwerkelijk in precaire omstandigheden leven door gebrek aan werk, onzekerheid over de toekomst, fysiek en moreel lijden en - zoals de bisschop herinnerde — van het gevoel van verbijstering als gevolg van de aardbeving van 6 april 2009. Ik wil u allen verzekeren van mijn nabijheid en mijn gedachtenis in het gebed, terwijl ik u aanmoedig om te volharden in het getuigen van de menselijke en christelijke waarden die zo diep geworteld zijn in het geloof en de geschiedenis van dit gebied en zijn bevolking.

Waarde vrienden, mijn bezoek vindt plaats ter gelegenheid van het speciale jubeljaar dat is uitgeroepen door de bisschoppen van de Abruzzen en Molise om de achthonderdste verjaardag van de geboorte van heilige Petrus Celestinus te vieren. Terwijl ik over uw territorium vloog, heb ik de schoonheid van het landschap kunnen aanschouwen en vooral enkele plaatsen kunnen bewonderen die nauw verbonden zijn met het leven van deze voorname persoon:

• Monte Morrone waar Petrus lange tijd een kluizenaarsbestaan leidde;
• de kluis van heilige Onofrius waar hem in 1294 het nieuws van zijn verkiezing tot paus bereikte dat plaatsvond in het conclaaf van Perugia;
• en de abdij van de Heilige Geest wier hoofdaltaar hij wijdde na zijn intronisatie, gevierd in de basiliek van Collemaggio in L'Aquila.

Zelf ben ik in april vorig jaar, na de aardbeving die de regio verwoestte, de schrijn met zijn stoffelijk overschot gaan vereren en heb het pallium gedeponeerd dat ik op de dag van het begin van mijn pontificaat heb ontvangen.

Achthonderd jaar zijn verstreken sinds de geboorte van heilige Petrus Celestinus V, maar hij blijft in de geschiedenis door de bekende gebeurtenissen van zijn tijd en zijn pontificaat en vooral door zijn heiligheid. De heiligheid verliest in feite nooit haar aantrekkingskracht, raakt niet in de vergetelheid, raakt nooit uit de mode; bovendien straalt zij in de loop van de tijd met een steeds grotere helderheid en drukt zij de eeuwige spanning uit van de mens jegens God. Aldus zou ik uit het leven van de heilige Petrus Celestinus enkele lessen willen verzamelen die ook in onze tijd gelden.

Pietro Angelerio was van zijn jeugd af een "zoeker van God", een man die graag antwoorden wilde vinden op de grote vragen van ons bestaan: wie ben ik? Waar kom ik vandaan? Voor wat leef ik? Voor wie leef ik? Hij ondernam een zoektocht naar de waarheid en het geluk, hij begon te zoeken naar God en, om diens stem te horen, besloot hij zich terug te trekken uit de wereld en als een kluizenaar te leven. Stilte wordt zo het element dat zijn dagelijks leven kenmerkt. En juist in de uiterlijke stilte, maar vooral de innerlijke stilte, slaagt hij erin de stem van God waar te nemen die het leven kan leiden. Hier is een eerste belangrijk aspect voor ons: we leven in een samenleving waarin elke ruimte, elk moment, lijkt te moeten worden "gevuld" met initiatieven, activiteiten, geluiden; vaak is er niet eens tijd om te luisteren en een dialoog aan te gaan. Beminde broeders en zusters, laten we niet bang zijn om het binnen en buiten onszelf stil te maken als we niet alleen de stem van God willen kunnen horen, maar ook de stem van degenen die aan onze zijde staan, de stem van de anderen.

Maar het is ook belangrijk om een tweede element te onderstrepen: Pietro Angelerio's ontdekking van de Heer is niet het resultaat van een inspanning, maar wordt mogelijk gemaakt door de genade van God die eraan voorafgaat. Wat hij had, wat hij was, kwam niet van hemzelf: het was hem gegeven, het was genade, en daarom was het tevens een verantwoordelijkheid jegens God en jegens anderen. Hoewel ons leven heel anders is, geldt hetzelfde ook voor ons: alles wat wezenlijk is voor ons bestaan is ons geschonken zonder onze bijdrage. Het feit dat ik leef hangt niet van mij af; het feit dat er mensen zijn geweest die me het leven hebben gebracht, die me hebben geleerd wat het is om lief te hebben en bemind te worden, die me geloof hebben overgedragen en mijn ogen hebben geopend voor God: alles is genade; het is geen "eigen fabricage". Voor onszelf zouden we niets hebben kunnen doen als het niet was gegeven: God gaat ons altijd vooraf en in elk leven bestaat het schone en goede dat we gemakkelijk kunnen herkennen als zijn genade, als een lichtstraal van zijn goedheid. Daarom moeten we oplettend zijn, altijd onze "innerlijke blik" open houden, die blik van ons hart. En als we God leren kennen in zijn oneindige goedheid, dan zullen we ook met verbazing in ons leven - zoals de heiligen - de tekens kunnen zien van die God die altijd nabij is, die altijd goed voor ons is, die ons zegt: "Vertrouw op mij!".

In de innerlijke stilte, in de waarneming van de aanwezigheid van de Heer, was Petrus van Morrone ook gerijpt in een levende ervaring van de schoonheid van de schepping, het werk van Gods handen: hij wist de diepe betekenis ervan te vatten, hij respecteerde de tekens en het ritme ervan, hij gebruikte het in wat wezenlijk is voor het leven. Ik weet dat deze plaatselijke kerk, net als de anderen in de Abruzzen en Molise, actief betrokken is bij een bewustmakingscampagne om het algemeen welzijn te bevorderen en de schepping te vrijwaren: ik moedig u hiertoe aan en dring er bij allen op aan om zich ook verantwoordelijk te voelen voor de eigen toekomst zoals die van anderen, ook met respect voor en bewaring van de schepping, de vrucht en het teken van Gods liefde.

In de tweede lezing van vandaag uit de brief aan de Galaten, hebben we een prachtige uitdrukking gehoord van de heilige Paulus, die ook een perfect geestelijk portret is van de heilige Petrus Celestinus: "Mij moge God ervoor bewaren op iets anders te roemen dan op het kruis van onze Heer Jezus Christus, waardoor de wereld voor mij gekruisigd is en ik voor de wereld" (Gal. 6, 14) [b:Gal. 6, 14]. Het kruis was werkelijk het middelpunt van zijn leven, het gaf hem de kracht om de harde boetedoeningen en de zwaarste momenten het hoofd te bieden, van zijn jeugd tot het laatste uur: hij was zich altijd bewust dat daar het heil uit voortkomt. Het kruis gaf ook heilige Petrus Celestinus een duidelijk zondebesef, altijd vergezeld van een even duidelijk besef van Gods oneindige barmhartigheid jegens zijn schepsel. Terwijl hij de wijd geopende armen van zijn gekruisigde God aanschouwde, voelde hij zich gevoerd tot de oneindige zee van Gods liefde. Als priester ervoer hij de schoonheid om de behoeder van deze barmhartigheid te zijn door de boetelingen van hun zonde te ontslaan en toen hij werd verheven tot de zetel van de apostel Petrus, wilde hij een speciale aflaat schenken, genaamd La Perdonanza. Ik wil er bij de priesters op aandringen duidelijke en geloofwaardige getuigen te worden van het goede nieuws van Gods verzoening, en de mens van vandaag te helpen het zondebesef en van Gods vergeving te herwinnen, om die overvloedige vreugde te ervaren waar de profeet Jesaja ons over sprak in de eerste lezing. (Jes. 66, 10-14) [[b:Jes. 66, 10-14]]

Tot slot nog een laatste element: heilige Petrus Celestinus, hoewel hij een kluizenaarsbestaan leidde, was niet "opgesloten in zichzelf", maar werd geraakt door de hartstocht om het goede nieuws van het Evangelie aan zijn broers te verkondigen. En het geheim van zijn pastorale vruchtbaarheid lag juist in het "verblijven" bij de Heer, in het gebed, zoals ons in de evangeliepassage van vandaag in herinnering wordt gebracht: het eerste vereiste is altijd om tot de Heer van de oogst te bidden. (Lc. 10, 2) [[b:Lc. 10, 2]] En slechts na deze uitnodiging definieerde Jezus enkele essentiële verplichtingen van de leerlingen: de kalme, duidelijke en moedige verkondiging van de boodschap van het Evangelie - zelfs in tijden van vervolging - zonder toe te geven aan de aantrekkingskracht van mode of geweld of oplegging; onthechting van zorgen over dingen — geld en kleding — vertrouwend op de voorzienigheid van de Vader; de aandacht en zorg in het bijzonder voor de zieken naar lichaam en geest. (Lc. 10, 5-9) [[b:Lc. 10, 5-9]] Dit waren ook de kenmerken van het kortstondige en lankmoedige pontificaat van Celestinus V en dit zijn de kenmerken van de missionaire activiteit van de Kerk in elk tijdperk.

Dierbare broeders en zusters, ik ben onder u om u te bevestigen in het geloof. Ik wil u met kracht en genegenheid aansporen om standvastig te blijven in het geloof dat u hebt ontvangen, dat zin geeft aan het bestaan en dat de kracht schenkt om lief te hebben. Mogen het voorbeeld en de voorspraak van de Moeder van God en heilige Petrus Celestinus ons op deze reis vergezellen. Amen.