Tot de deelnemers aan de Algemene Conferentie van de Broeders Maristen

Ik dank de Generaal Overste voor zijn woorden en ik groet u allen die deelnemen aan de Generale Conferentie van uw instituut, een zeer belangrijke gebeurtenis die u om de acht jaar, tussen twee Generale Kapittels, bijeenbrengt.

Het is dus een belangrijk moment voor bezinning, voor het lezen van de tekenen van de tijd, en ook voor het evalueren van hoe de tocht verloopt en hoe de aanwijzingen van het vorige kapittel worden ontvangen. Maar niet achterom kijken, altijd vooruit! Zoals iemand die aan het roer van een boot staat: om te zien of de koers goed is, kijkt hij niet naar het kielzog achter hem, maar kijkt hij vooruit, twee of drie referentiepunten in het oog houdend om zich te oriënteren. Ik stel me voor dat ook u uw koers controleert aan de hand van een paar vaste punten. En het eerste vaste punt is het Woord van God. We zijn in de Veertigdagentijd, en onze Moeder de Kerk roept ons op om de dingen weer in de juiste volgorde te zetten: op de eerste plaats staan God en zijn Woord. Het is gemakkelijk gezegd, maar het is niet gemakkelijk om het te doen! Vooral wanneer het Woord ons vraagt om “verder te kijken”; zoals de titel van uw conferentie zegt. Verder dan wat? Voorbij de wereldse mentaliteit, voorbij kortetermijnbelangen, voor een partieel perspectief, om ons open te stellen voor de horizon van een universele broederschap. Maar altijd verder.

Het lijkt erop dat dit het perspectief is dat u deze dagen voor uw werk hebt gekozen, om een familie – die van de Broeders Maristen – die multicultureel en multi-etnisch is, zo goed mogelijk van dienst te kunnen zijn en daarom van u vraagt dat u de grenzen, niet zozeer geografisch maar mentaal, overschrijdt. Dit betekent niet dat je je moet losmaken van je wortels, absoluut niet! Er is geen tegenstelling tussen trouw aan de wortels en universele openheid: het is continuïteit, normale groei. Integendeel, naar het model van Christus de Heer betekent het dat wij tot het einde toe trouw blijven aan het verbond van liefde met de mensen die ons zijn toevertrouwd; zodat onze dienst vruchtbaar wordt voor iedereen, door de kracht en de genade van God. Dit is de vruchtbaarheid die ons in staat stelt met vastberadenheid vooruit te zien.

Voor de Broeders Maristen betekent dit trouw blijven aan de dienst van opvoeding en evangelisatie van de jeugd, in navolging van het charisma van de heilige Marcellinus Champagnat. Hij wist hoe hij “verder moest kijken”, en hij wist hoe hij de jongeren moest leren “verder te kijken”, zich open te stellen voor God, voor de perspectieven van de liefde volgens het Evangelie. Hij liet zich leiden door het voorbeeld van de Maagd Maria, de “goede Moeder”, zoals hij placht te zeggen: Maria was een kleine vrouw uit een afgelegen dorp, maar haar hart keek verder, zij had de horizon van het Koninkrijk van God, zij stond open. En dit schijnt door in het Magnificat (Lc. 1, 46-56) [[b:Lc. 1, 46-56]] waar Gods heilsplan weerklinkt door de stem van zijn nederige dienares. Wat is er mooier, effectiever dan het Magnificat om een meisje of een jongen te leren zich open te stellen voor God en zijn plan van liefde? Het Magnificat bevat een visie op het leven en op de geschiedenis; het is een leerschool van geloof en gebed, die ons bevrijdt van het in onszelf gekeerd zijn en van elke vorm van spiritualisme, en die ons de vreugde toont van het geloven, hopen en liefhebben in overeenstemming met het Evangelie van Christus.

Dit alles, beste broeders, behoort u toe, het behoort tot uw wortels en tot uw erfgoed, en het vraagt er steeds om verbonden te worden met de veranderende werkelijkheid, met de kenmerken van de nieuwe generaties. De jeugd bijvoorbeeld toont gevoeligheid en belangstelling voor ecologie. Hier ligt een enorm terrein voor onderwijs, want helaas vervuilt de wereldse mentaliteit – sta me toe een woordspeling te maken – ook de ecologie; zij reduceert haar, maakt haar ideologisch en oppervlakkig. Gods horizon daarentegen is die van integrale ecologie, die altijd de ecologische en sociale dimensie, de roep van de aarde en de roep van de armen bij elkaar houdt; Kinderen en jongeren hebben de aanleg om beschermers van de schepping te worden, maar zij moeten leren dat dit niet tot slogans beperkt blijft; het is niet alleen een aanklacht, maar het is een manier van leven, die geduld, standvastigheid, matigheid en rechtvaardigheid vereist. Kortom, men wordt niet geboren als hoeder van de schepping, maar wordt het door een opvoedkundig project.

Ook dit behoort u toe. En het voorbeeld dat ik u gaf over ecologie kan worden toegepast op andere terreinen, zoals sociaal en politiek engagement, het terrein van de communicatie, of nog eerder, dat van studie en werk, gezien vanuit het oogpunt van de integrale bevordering van de persoon. Maar, bovenal, als religieus, behoort de spirituele opvoeding, die de basis is voor integrale groei, u toe. Dit behoort u toe als religieus: geestelijke opvoeding. Jezus Christus is de Meester van leven en waarheid, de te volgen weg om man en vrouw te worden in hun volheid, en de heilige Geest is de innerlijke Leraar die Christus in ons vormt. Wat een roeping, wat een zending, broeders, om samen met Christus en de Geest jonge mensen te begeleiden in dit avontuur! Het is echt te groot voor ons, arme zondaars. Maar God – onze Moeder herinnert ons eraan - doet graag grote dingen met de kleinen en de armen, zolang zij zich nederig voor Hem openstellen en zijn Woord aannemen, zich volledig ter zijner beschikking stellen.

Dit is wat ik wens voor u en voor al uw broeders en zusters over de hele wereld. Om verder te kijken, om op te voeden in het verder kijken, met Maria, in de voetstappen van de Heer Jezus. En dit is nu juist de sterkste kritiek op de verlichtingsopvatting van opvoeding, dat wil zeggen het kopiëren van ideeën, ideeën, ideeën…. Nee. Opvoeden om verder te kijken, om te onderwijzen om verder te kijken. Dit vernietigt de hele statische en verlichte, ideologische opvatting van onderwijs. Onderwijs is een uitdaging voor de hele persoon: voor de manier waarop mensen denken, voelen en werken. Maar dit moet verder kijken.

Moge de Heilige Geest u altijd verlichten en troosten op uw tocht en in uw dienst. En moge mijn zegen u ook vergezellen. En vergeet alstublieft niet voor mij te bidden, want dit werk is niet gemakkelijk!