In dit jaar 1945 heeft de paus herhaalde malen gesproken over de plichten van de vrouw in de tegenwoordige tijd, speciaal in verband met de ontwaarding van het gezin, het gezinsleven en de opvoeding door de arbeid van de vrouwen buitenshuis. Wij willen hier wijzen op zijn radioboodschap [7254] van 17 Juni 1945 ter gelegenheid van de toewijding van een miljoen Franse gezinnen aan het H. Hart te Montmartre in Parijs: “Waarden en voorspoed van een volk berusten niet op de blinde activiteiten van een chaotische massa, maar op de normale inrichting van gezonde en kinderrijke gezinnen." Wij kunnen ook verwijzen naar zijn toespraak [7255] van 1 Juli 1945 tot een groep meisjes, waarin hij spreekt over de verdediging van de waardigheid van het jonge meisje en haar voorbereiding op de plichten, die haar wachten aan de huiselijke haard.
In zijn toespraak [7251] van 15 Augustus 1945 tot de vrouwelijke leden van de christelijke werkliedenverenigingen in Italië, die te Rome hun eerste congres hielden, spreekt de paus reeds uitvoeriger, maar kondigt een bredere uiteenzetting aan: “Wij stellen ons voor... bij een volgende gelegenheid u te spreken over de plaats en de plichten van de vrouw in het hedendaagse leven." Assai Numerose [[7251|(2)]]
De toespraak Questa grande [1800] van 21 Oktober 1945 is de volledige uiteenzetting, waarop de paus doelde. Zij werd gehouden voor 500 leidsters van de katholieke vrouwenverenigingen van Italië ( Katholieke Actie [d:247]). Zij hadden om deze uiteenzetting gevraagd: “Overeenkomstig uw dringende verzoeken (willen wij u) onderhouden over een onderwerp van grote betekenis en allerhoogst gewicht in onze dagen: wij bedoelen de plichten van de vrouw in het maatschappelijke en politieke leven." Hij voegt er bij: “Wij zelf hebben met groot verlangen op deze gelegenheid gewacht." Questa grande [[1800|1]]
De paus noemt twee redenen, waardoor de vrouw buitenshuis wordt getrokken: “het luide verkondigen van haar emancipatie" en "de noodzaak van het leven, de voortdurende zorg voor het dagelijks brood". ((1800|27)) Daarop berust de uiteenzetting van het eerste gedeelte van deze toespraak.
In de oorlog was het aantal vrouwen, dat buitenshuis werkte, ontzaglijk toegenomen in alle landen. Om dit met enkele cijfers te verduidelijken noemen we bijv. België, waar een vierde deel van de gehuwde vrouwen buitenshuis werkt; Italië, waar dit een vierde deel is van alle vrouwen; in de landen achter het ijzeren gordijn is dit aantal nog groter, zo nam in Tsjecho-Slowakije in het éne jaar 1946 het aantal vrouwen, die buitenshuis werken, toe met 45 %. Deze cijfers zijn van het.. Deze cijfers zijn van het internationaal congres voor bevolking en gezin, verg. Katholiek Archief 2 (1947-1948) 764
In deze toespraak [1800] spreekt de paus nog zeer beheerst over de droeve gevolgen voor gezin en opvoeding van het meisje, maar later, 11 September 1947, spreekt hij uit de volle bewogenheid van zijn hart: “De uiteenzettingen, de brieven, waarin vrouwen ons openleggen, wat in deze wrede tijden het lot was en is van haarzelf en haar gezin, zijn zo aangrijpend, dat men zich afvraagt, of men niet de speelbal is van een nachtmerrie." Vous vous présentez [[2327|6]]
Wat betreft "het luide verkondigen van haar emancipatie" doelt de paus op de communistische actie, de vrouw volledig in te schakelen in het productieproces.
De gebondenheid van de vrouw aan het gezin is volgens hen de fundamentele verslaving en achterstelling van de vrouw, “die wordt gebroken door de intrede van de vrouw in de productie". Volgens Engels Volgens Engels
Als de paus zegt: “Allerhande politieke bewegingen richten zich tot de vrouw om haar voor hun zaak te winnen" ((1800|16)), heeft hij hoofdzakelijk het communisme voor ogen; want hij gaat verder: “Een bepaald totalitair systeem houdt haar prachtige beloften voor: gelijke rechten met de man, bescherming van zwangere vrouwen en kraamvrouwen, gemeenschappelijke keukens en andere diensten, die haar bevrijden van de last van de huiselijke zorgen, publieke kinderbewaarplaatsen en andere instellingen... die haar ontslaan van haar moederplichten ... , kosteloze scholen, hulp bij ziekte." ((1800|16))
De paus zegt: “Wij willen de voordelen niet ontkennen, die sommige van deze sociale voorzieningen opleveren, als ze worden toegepast, zoals het behoort", maar dan legt hij ook scherp met een enkele zin de ware bedoeling bloot: “In de concessies, die men aan de vrouw heeft gedaan, ontdekt men ... veel eer de bedoeling om de economische en militaire macht van de totalitaire staat, waaraan alles onverbiddelijk ondergeschikt moet zijn, te vergroten." ((1800|17))
De paus brengt tegenover dit alles heel het vrouwenvraagstuk terug tot deze kwestie: “Hoe handhaven en versterken wij de waardigheid van de vrouw?" Questa grande [[1800|2]]
Zijn tekening in het eerste gedeelte van de verschrikkelijke verwaarlozing van het gezin en de angstwekkende misvorming van de opvoeding van het jonge meisje geven op die vraag een welsprekend antwoord en wettigen zijn uitspraak: “Het is een onloochenbaar feit, dat de gebeurtenissen in de wereld zich reeds sinds lang hebben ontwikkeld in ongunstige zin voor het werkelijk welzijn van het gezin en van de vrouw.". ((1800|16))
Het tweede gedeelte over de eigenlijke plichten van de vrouw in het maatschappelijk leven leidt hij in met de vraag: “Moet u zich dan afkerig tonen van een beweging, die u meesleept binnen het sociale en politieke leven?". ((1800|25))
Volstrekt niet. De paus aanvaardt het feit, dat de vrouw buitenshuis moet werken, maar zijn conclusie is: dan moet ook de vrouw het maatschappelijke en politieke leven in, omdat juist zij van nature de eigen waardigheid van de vrouw beter zal beschermen. “Iedere vrouw derhalve, zonder uitzondering, heeft, begrijpt het goed, de plicht, de strikte gewetensplicht niet afzijdig te blijven, maar in actie te komen.". ((1800|27))
Hij ziet hier een bijzondere "roeping", hoewel niet uitsluitend, toch voornamelijk voor de vrouw, die ongehuwd bleef. ((1800|31)) Kort en markant omschrijft hij de volledige taak voor de vrouw in het maatschappelijke en publieke leven: “Het bestuderen en uiteenzetten van de plaats en de taak van de vrouw in de maatschappij, van haar rechten en plichten, het leiden en opvoeden van andere vrouwen, het rechtzetten van ideeën, het opruimen van vooroordelen, het 'tot-klaarheid-brengen van verwarde begrippen, het uitleggen en verbreiden van de kerkelijke leer om zo dwaling, bedrog en leugen des te zekerder te ontmaskeren, om de tactiek van de tegenstanders van het katholieke dogma en de katholieke moraal doeltreffender onschadelijk te maken: dit alles is een onmetelijke arbeid die dringend noodzakelijk is." ((1800|33))
Nog een tweede noodzakelijkheid is er: “Maar ook de rechtstreekse actie is onmisbaar, wil de gezonde leer en de soliede overtuiging niet absoluut platonisch blijven of op zijn minst slechts een povere praktische uitwerking hebben.". ((1800|33))
Wat zal er een grootse inspanning nodig zijn om dit leger van vrouwen, daartoe paraat, in te voeren in ons maatschappelijk en politiek leven! De paus geeft daarom in zijn slotbeschouwingen aan, hoe we moeten beginnen: de voorbereiding en vorming van de vrouw tot het sociale en politieke leven en ten tweede nu reeds praktisch doen, wat we kunnen. Bij dit laatste komt de paus weer, gelijk in zijn toespraak [7251] van 15 Augustus Assai Numerose [[7251|(10)]] terug op het stemmen: “ Daarom is het stembiljet in de handen van de katholieke vrouw een belangrijk middel om haar strenge gewetensplicht vooral in de tegenwoordige tijd te vervullen." ((1800|39))
Merken we om te besluiten nog één punt op, waaraan de paus blijkbaar veel gewicht hecht: “Aan de vrouw komt voor dezelfde arbeid en bij gelijke prestatie hetzelfde loon toe als aan de man." ((1800|17)) Zo immers ook letterlijk .in zijn toespraak van 15 Augustus: “Aan de arbeidende vrouw komt voor dezelfde arbeidsprestatie bij gelijke opbrengst ook hetzelfde loon toe als aan een arbeider." Assai Numerose [[7251|(9)]]
Om RK Documenten te kunnen verbeteren is uw reactie zeer waardevol. Heeft u aanmerkingen of suggesties voor verbeteringen of bent u een fout tegen gekomen? Laat het ons weten.