Mysterie van liefde, mysterie van nabijheid van God bij de mensheid

Dierbare broeders en zusters, goedendag!

De liturgie van deze dag, de vierde en laatste zondag van de Advent, heeft als thema de nabijheid, de nabijheid van God bij de mensheid. Het fragment uit het Evangelie (Mt. 1, 18-24) [[b:Mt. 1, 18-24]] toont ons twee personen, twee mensen die meer dan wie ook betrokken werden in dit mysterie van liefde: de Maagd Maria en haar bruidegom Jozef. Mysterie van liefde, mysterie van nabijheid van God bij de mensheid.

Maria wordt voorgesteld tegen de achtergrond van de profetie die zegt: “’Zie, de maagd zal zwanger worden en een zoon ter wereld brengen” (Mt. 1, 23) [b:Mt. 1, 23]. De evangelist Matteüs bevestigt dat dit gebeurd is in Maria, die Jezus, door de werking van de Heilige Geest, heeft ontvangen. (Mt. 1, 18) [[b:Mt. 1, 18]] De Zoon van God “komt” in haar schoot om mens te worden en zij ontvangt Hem. Zo is God, op een unieke wijze het menselijk wezen nabij gekomen door het vlees aan te nemen door een vrouw: God is ons nabij gekomen en heeft het vlees aangenomen door een vrouw. Ook aan ons is God, op een andere wijze, nabij gekomen met zijn genade om in ons leven binnen te komen en om ons zijn Zoon te schenken. En wij, wat doen wij? Onthalen we Hem, laten we Hem naderbij komen of wijzen we Hem af, jagen we Hem weg? Zoals Maria die, door zich vrij aan de Heer van de geschiedenis aan te bieden, het heeft mogelijk gemaakt het lot van de geschiedenis te veranderen, zo kunnen ook wij, door Jezus te onthalen en door Hem iedere dag te volgen, bijdragen tot zijn plan van verlossing van onszelf en van de wereld. Maria verschijnt ons dus als een model naar wie we kunnen opkijken en als steun op wie we kunnen vertrouwen bij onze zoektocht naar God, bij onze nabijheid bij God, bij het mogelijk maken dat God ons nabij komt en bij onze inzet om de beschaving van de liefde op te bouwen.

De andere hoofdrolspeler in het Evangelie vandaag is de heilige Jozef. De evangelist maakt duidelijk dat Jozef geen verklaring vindt voor het gebeuren dat zich onder zijn ogen afspeelt, met name: de zwangerschap van Maria. Precies op dat ogenblik van twijfel en ook van angst, komt God hem nabij – ook bij hem – door een boodschapper en hij wordt verlicht omtrent de natuur van dat moederschap: “wat bij haar tot leven is gewekt, is van de heilige Geest” (Mt. 1, 20) [b:Mt. 1, 20]. Op die wijze, bij dat uitzonderlijke gebeuren, dat in zijn hart ongetwijfeld vele vraagtekens opriep, vertrouwt hij zich volledig aan God toe die hem nabij komt en, gevolg gevend aan de uitnodiging, verstoot hij zijn verloofde niet, maar neemt haar bij zich en huwt Maria. Door Maria op te nemen, neemt hij ook bewust en met liefde Diegene op die in haar schoot ontvangen werd door het wondere ingrijpen van God, voor Wie niets onmogelijk is. Jozef, nederige en rechtvaardige man (Mt. 1, 19) [[b:Mt. 1, 19]], leert ons altijd op God te betrouwen wanneer Hij ons nabij komt: wanneer God ons nabij komt, moeten we op hem betrouwen. Jozef leert ons, ons altijd, met vrijwillige gehoorzaamheid door Hem te laten leiden.

Deze twee personages, Maria en Jozef, die als eersten Jezus in geloof hebben onthaald, voeren ons binnen in het mysterie van Kerstmis. Maria helpt ons een houding van beschikbaarheid aan te nemen om de Zoon van God, in ons dagelijks leven, in ons vlees, te onthalen. Jozef spoort ons aan altijd de wil van God te zoeken en die met volle vertrouwen te doen. Beiden hebben zich laten benaderen door God.

“’Zie, de maagd zal zwanger worden en een zoon ter wereld brengen, en men zal hem de naam Immanuel geven’. Dat is in vertaling: God met ons” (Mt. 1, 23) [b:Mt. 1, 23]. Zo spreekt de engel: “Immanuel zal het kind genoemd worden en dat betekent God met ons”, God dicht bij ons. Open ik, voor God die nabij komt, de deur (...) wanneer ik een inwendige inspiratie ervaar, wanneer ik ervaar dat Hij mij vraagt iets meer te doen voor de anderen, wanneer Hij mij tot het gebed oproept? God met ons, God die nabij komt. Deze belofte van hoop, die in vervulling gaat met Kerstmis, brengt ook de verwachting van God tot vervulling in ieder van ons, in heel de Kerk en in de vele kleine lieden die de wereld misprijst, maar die door God bemind worden en aan wie God nabij komt.