De "oase" van de geest

Video

Dierbare broeders en zusters,

In iedere tijd hebben mannen en vrouwen die hun leven in gebed aan God gewijd hebben – zoals monniken en monialen – hun gemeenschappen op bijzonder mooie plekken gevestigd, op de buiten, op heuvels, in valleien tussen de bergen, aan de oever van meren of van de zee, zelfs op kleine eilanden. Die plaatsen verenigen twee zeer belangrijke elementen voor het contemplatieve leven: de schoonheid van de schepping, die naar de schoonheid van de Schepper verwijst, en de stilte, gewaarborgd door de afstand van steden en grote verbindingswegen. Stilte is het kader dat stil gebed, luisteren naar God, meditatie het best bevordert. Alleen het feit, de stilte te smaken, zich bij wijze van spreken door de stilte te laten vullen, bereidt ons voor op het gebed. De grote profeet Elia maakte op de berg Horeb – oftewel de Sinaï – een wervelwind mee, daarna een aardbeving en tenslotte bliksemschichten, maar daarin erkende hij Gods stem niet; hij erkende haar daarentegen in een zachte bries (1 Kon. 19, 11-13) [[b:1 Kon. 19, 11-13]]. God spreekt in de stilte, maar men moet Hem weten te beluisteren. Daarom zijn kloosters oasen waar God tot de mensheid spreekt; binnenin vindt men de kruisgang, symbolische plaats, want het is een gesloten ruimte, maar open op de hemel.

Dierbare vrienden, morgen vieren wij de heilige Clara van Assisi. Daarom verheug ik mij één van die oasen van de geest in herinnering te brengen, die de Franciscaanse familie en alle christenen zeer dierbaar is: het kleine klooster van San Damiano, juist onder de stad Assisi, te midden van olijfbomen die afdalen naar Santa Maria degli Angeli. Het is in deze kleine kerk, die Franciscus na zijn bekering herstelde, dat Clara en haar eerste gezellinnen hun gemeenschap vestigden, levend van gebed en kleine werkjes. Zij noemden zich de “arme zusters” en hun levenswijze was die van de minderbroeders: “Leven volgens het Heilig Evangelie van onze Heer Jezus Christus” I, 2 [[4097]], de eenheid bewarend door onderlinge naastenliefde vgl: X, 7 [[[4097]]] en vooral door naleving van de armoede en nederigheid van Jezus en Zijn Allerheiligste Moeder. vgl: XII, 13 [[[4097]]]

De stilte en schoonheid van de plaats waar de kloostergemeenschap leefde – eenvoudige en ruwe schoonheid – zijn als een weerkaatsing van de spirituele harmonie die de gemeenschap zelf probeert te verwezenlijken. De wereld is samengesteld uit gelijkaardige oasen van de geest, sommige zeer oud, vooral in Europa, andere recent, andere hersteld door nieuwe gemeenschappen. Als men de dingen spiritueel bekijkt, zijn deze oorden van de geest een belangrijke structuur in de wereld! En het is geen toeval dat een groot aantal mensen, vooral in periodes van rust, deze plaatsen bezoeken en er enkele dagen verblijven: ook de ziel heeft God zij dank, haar eisen!

Denken wij dus terug aan de heilige Clara. Maar denken wij ook terug aan andere heiligenfiguren die ons herinneren hoe belangrijk het is de blik naar “hemelse dingen” te richten, zoals de heilige Edith Stein, Theresia Benedicta van het Kruis, karmelietes, medepatrones van Europa [d:256], die we gisteren vierden. En vandaag, 10 augustus, mogen we de heilige Laurentius [2761] niet vergeten, diaken en martelaar, met bijzondere wensen aan de inwoners van Rome die hem altijd als één van hun patronen vierden. Richten wij tenslotte onze blik op de Maagd Maria, opdat Zij ons zou leren van stilte en gebed te houden.