De betekenis van Pasen

Beste Broeders en Zusters,

"Et resurrexit tertia die secundum Scripturas" - "Hij is op de derde dag verrezen volgens de Schriften"

Iedere zondag hernieuwen we met het Credo de belijdenis van ons geloof in de opgestane Christus, die verbazingwekkende gebeurtenis, dat de hoeksteen is van het Christendom. In de Kerk begrijpt men alles vanuit deze gebeurtenis, dat de loop der geschiedenis gewijzigd heeft en bij iedere Eucharistieviering tegenwoordig komt. Er is echter een periode in het kerkelijk jaar, waar deze centrale werkelijkheid van het Christelijk geloof in haar leerstellige rijkdom en in onuitputtelijke levenskracht de gelovigen nog indringender wordt voorgehouden, opdat we ze steeds intensiever herontdekken en getrouwer kunnen beleven. Dat is in de Paastijd. Ieder jaar tijdens de heilige drie dagen, het "heilig Triduum van de gekruisigde, gestorven en opgestane Christus", zoals de H. Augustinus ze noemt, beleefd de Kerk in een atmosfeer van gebed en boete weer opnieuw de laatste staties van het aardse leven van Jezus: Zijn ter dood veroordeling, Zijn opgang naar Calvarië, waarbij Hij Zijn kruis draagt, Zijn offerdood voor onze heil, Zijn graflegging. Op "de derde dag" laat de Kerk dan de Opstanding weer levend worden. Het is Pasen, de overgang van Jezus van de dood naar het leven, waarbij de oude profetieën tot vervulling zijn gekomen. Deze gehele liturgie van de Paastijd bezingt de zekerheid en de vreugde van de Verrijzenis van Christus.

Beste broeders en zusters, wij moeten onze gehechtheid aan de voor ons gestorven en opgestane Christus telkens vernieuwen. Zijn Pasen is ook ons Pasen, omdat ons in de Opgestane Christus de zekerheid van onze opstanding geschonken wordt. Het bericht van Zijn opstanding van de doden verouderd niet, en Jezus is nog steeds levend; en levend is Zijn Evangelie. "Het geloof van de Christen", zo zegt de H. Augustinus, "is de Opstanding van Christus". De Handelingen van de Apostelen verklaart met alle duidelijkheid: "Aan allen gaf Hij het bewijs daarvan door Jezus uit de doden te doen opstaan." (Hand. 17, 31) [b:Hand. 17, 31]. Om te bewijzen dat Jezus waarlijk de Zoon van God is, de verwachtte Messias, is de dood alleen niet voldoende. Zo vele mensen hebben in de loop van de geschiedenis voor een of andere voor hen gerechtvaardige zaak hun leven opgeofferd en zijn gestorven! En dood zijn ze gebleven. De dood van de Heer bewijst de onmetelijke liefde, waarmee Hij ons heeft liefgehad, tot en met het offer voor ons. Maar eerst Zijn Verrijzenis is het "zekere bewijs", is de zekerheid, dat alles wat Hij zegt, de waarheid is, die ook voor ons, voor alle tijden geldt. Omdat de Vader Hem heeft doen opstaan, heeft Hij Hem verheerlijkt. Zo schrijft de H. Paulus in de Brief aan de Romeinen: "Want als uw mond belijdt, dat Jezus de Heer is, en uw hart gelooft, dat God Hem van de doden heeft opgewekt, zult gij gered worden." (Rom. 10, 9) [b:Rom. 10, 9].

Het is belangrijk deze wezenlijke waarheid van ons geloof te bevestigen, welke historische waarheid uitvoerig al bewezen is, ook wanneer het tegenwoordig, zoals ook in het verleden, niet aan diegenen ontbreekt, die op verschillende wijze het ter discussie stellen of zelfs ontkennen. Het verminderen van het geloof in de Verrijzenis van Jezus verzwakt daarom het getuigenis van de gelovigen. Want wanneer in de Kerk het geloof aan de opstanding afneemt, komt alles tot stilstand, valt alles uit elkaar. Omgekeerd verandert het instemmen met het hart en de geest met de gestorven en opgewekte Christus het leven en verlicht het bestaan van de mens en van de volkeren. Geeft daar niet de zekerheid, dat Christus verrezen is, de martelaren van iedere periode de moed, profetische onverschrokkenheid en het uithoudingsvermogen? Vermag niet de ontmoeting met de levende Jezus zo vele mannen en vrouwen zich te bekeren en de fascinatie, vanaf het begin van het Christendom, alles verlaten te hebben om Hem te volgen en hun leven in dienst van het Evangelie te stellen? "Is Christus niet verrezen", zo zegt de Apostel Paulus, "dan is onze verkondiging ijdel en uw geloof zinloos" (1 Kor. 15, 14) [b:1 Kor. 15, 14]. Maar Hij is Verrezen!

Precies dat is de boodschap die we dezer dagen steeds weer horen: Jezus is Verrezen, Hij is de levende en wij kunnen Hem ontmoeten. Zoals de vrouwen Hem zijn tegengekomen, die op de morgen van de derde dag, de dag na de sabbat, zich naar het graf begeven hadden. Zoals de jongeren Hem ontmoet hebben, die verrast en verward waren, over wat de vrouwen hen verteld hadden. Zoals zoveel andere getuigen Hem gedurende de dagen na Zijn Verrijzenis ontmoet hebben. En ook na de Hemelvaart is Jezus doorgegaan door onder Zijn vrienden aanwezig te blijven, zoals Hij overigens van te voren voorspeld had: "Ik ben met u alle dagen tot aan het einde van de wereld" (Mt. 28, 20) [b:Mt. 28, 20]. De Heer is bij ons, bij Zijn Kerk tot aan het einde der tijden. De leden van de eerste Kerk zijn, nadat ze door de H. Geest verlicht waren, begonnen open en zonder angst de Paasboodschap te verkondigen. En deze boodschap, die van generatie op generatie is doorgegeven, is tot ons gekomen en klinkt luid ieder jaar met steeds meer kracht in de Paastijd.

In dit Paasoctaaf nodigt de liturgie ons uit persoonlijk de Verrezene te ontmoeten en zijn leven gevend handelen te herkennen in de gebeurtenissen van ons dagelijks leven. Zoals met de leerlingen van Emmaüs loopt de Heer met ons op en verklaart ons de Schriften (Lc. 24, 13-35) [[b:Lc. 24, 13-35]]. Hij brengt ons tot het begrijpen van dit mysterie waarin alles over Hem spreekt. Dit zou onze harten brandend moeten maken en onze ogen geopend. De Heer is met ons. Hij toont ons de ware weg. De leerlingen van Emmaüs herkenden Christus aan het breken van het brood. Ook wij kunnen Jezus Christus ontmoeten in de viering van de Eucharistie en kennen op het dubbele altaar van het Woord en van het geconsacreerde brood en de geconsacreerde wijn. Elke zondag beleeft de gemeenschap het Pasen van de Heer opnieuw en aanvaardt van de Verlosser zijn testament van liefde en broederlijke dienstbaarheid.