Geboden 14 / B - De nieuwe wet van Christus en de verlangens volgens de Geest

Dierbare broeders en zusters goedendag!

In de catechese die het traject over de Tien Geboden [d:473] besluit, nemen we vandaag als kern - thema de verlangens. Dat biedt ons de mogelijkheid de afgelegde weg te overzien en de, bij het lezen van de Tien Geboden, gemaakte stappen samen te vatten en dat alles altijd in het licht van de volledige openbaring door Christus.

Ons startpunt was de dankbaarheid als grondslag van de relatie van vertrouwen en gehoorzaamheid. God, zo zagen we, vraagt niets vooraleer zelf eerst veel meer gegeven te hebben. Hij nodigt ons uit tot gehoorzaamheid om ons te bevrijden van de misleiding van de afgodendienst die veel macht over ons uitoefent. Inderdaad, zelfverwerkelijking zoeken via de afgoden van deze wereld maakt ons leeg en maakt ons tot slaaf, terwijl dat wat ons aanzien en standvastigheid geeft is de relatie tot Hem die, in Christus, ons tot kinderen van zijn vaderschap maakt. (Ef. 3, 14-16) [[b:Ef. 3, 14-16]]

Dit gaat samen met proces van zegening en bevrijding. Dat is de ware, waarachtige rust. Zoals de Psalm zegt: “Bij God alleen verstilt mijn ziel, van Hem komt mijn bevrijding” (Ps. 62, 2) [b:Ps. 62, 2].

Dit bevrijde leven biedt ruimte aan onze persoonlijke geschiedenis en verzoent ons met wat wij, vanaf onze jeugd tot nu, hebben beleefd. Zo worden we volwassen en bekwaam het juiste belang te hechten aan de werkelijkheid en aan de mensen in ons leven. Op deze wijze komen we tot relatie met de naaste die, vanuit de liefde die God ons toont in Jezus Christus, een roeping wordt tot de schoonheid van trouw, edelmoedigheid en waarachtigheid.

Om zo te leven – met name met de schoonheid van trouw, edelmoedigheid en waarachtigheid – hebben we nood aan een nieuw hart, woning van de Heilige Geest (Ez. 11, 19; Ez. 36, 26) [b:Ez. 11, 19; Ez. 36, 26]. Ik stel mij de vraag: hoe gebeurt die “transplantatie” van het hart, van een oud hart naar een nieuw hart? Door de gave van nieuwe verlangens (Rom. 8, 6) [[b:Rom. 8, 6]] die in ons worden gezaaid door Gods genade, meer in het bijzonder door de Tien Geboden zoals ze door Jezus tot voltooiing werden gebracht. In de “Bergrede” (Mt. 5, 17-48) [[b:Mt. 5, 17-48]] leert Hij ons dat. Inderdaad, bij de overweging van het leven vertolkt in de Tien Geboden, dat wil zeggen bestaan in dankbaarheid, vrij, waarachtig, zegenend, volwassen, behoeder en beminde van het leven, trouw, edelmoedig en oprecht, staan we, bijna zonder het te beseffen, vóór Christus. De Tien Geboden zijn zijn “radiografie”, ze beschrijven Hem als het negatief van een foto die zijn gelaat toont – zoals op de gewijde lijkwade. Op die wijze werkt de Heilige Geest in hart door er verlangens in te wekken die zijn gave zijn, de verlangens van de Geest. Verlangen volgens de Geest, verlangen op het ritme van de Geest, verlangen op de muziek van de Geest.

Kijkend naar Christus, zien we de schoonheid, het goede, de waarheid. En de Geest wekt een leven dat, als we op Zijn verlangens ingaan, ons met hoop, geloof en liefde vervult.

Zo verstaan we beter wat het betekent dat de Heer Jezus niet gekomen is om de Wet af te schaffen maar tot voltooiing te brengen, om ze te doen groeien. In tegenstelling tot de wet van het vlees die bestond uit een reeks voorschriften en verboden, wordt deze wet van de Geest bron van leven. (Joh. 6, 63; Ef. 2, 15) [[b:Joh. 6, 63; Ef. 2, 15]] Het gaat immers niet meer om een regel, maar om het vlees van Christus die ons liefheeft, ons zoekt, ons vergiffenis schenkt, ons troost en in Zijn Lichaam de gemeenschap herstelt met de Vader, verloren door de ongehoorzaamheid van de zonde. En zo wordt de negatieve verwoording, het negatieve in de verwoording van de geboden – “niet stelen”, “niet beledigen”, “niet doden” - omgevormd tot een positieve houding: beminnen, plaats ruimen voor de ander in mijn hart. Verlangens die het positieve zaaien. Dat is de volheid van de Wet die Jezus ons heeft gebracht.

In Christus, en alleen in Hem, zijn de Tien Geboden niet langer een veroordeling. (Rom. 8, 1) [[b:Rom. 8, 1]] Zij worden de echte waarheid van het menselijk leven, dat wil zeggen: verlangen naar liefde – hier ontstaat het verlangen naar het goede, het verlangen om goed te doen, het verlangen naar vreugde, vrede, grootmoedigheid, welwillendheid, goedheid, trouw, mildheid, zelfbeheersing. Van dat “neen” gaat men over naar dit “ja”. De positieve houding van een hart dat zich opent door de kracht van de Heilige Geest.

Christus in de Tien Geboden zoeken, brengt ons ertoe ons hart te vullen met liefde en openheid voor Gods werk. Wanneer een mens ingaat op het verlangen om volgens Christus te leven, dan stelt men zich open voor de verlossing, die hoe dan ook zal komen omdat God Vader mild is en, zoals de Catechismus [1] zegt: “de ontmoeting tussen de dorst van God en die van ons.”’. Catechismus van de Katholieke Kerk [[1|2560]]

Het zijn de gemene verlangens die de mens in het verderf storten. (Mt. 15, 18-20) [[b:Mt. 15, 18-20]] De Geest legt in onze harten zijn heilige verlangens die bron zijn van nieuw leven. (1 Joh. 3, 9) [[b:1 Joh. 3, 9]] Dat nieuwe leven is geen titanenwerk om de wet na te leven. Het nieuwe leven dat is de Geest van God zelf die ons leidt naar zijn vruchten door een gelukkig samenspel van onze vreugde om ons bemind te weten en zijn vreugde ons te beminnen. Een ontmoeting van twee vreugden: de vreugde van God ons te beminnen en onze vreugde bemind te worden.

Dat zijn dus voor ons Christenen de Tien Geboden. Christus beschouwen om ons open te stellen en zijn hart te ontvangen, om zijn verlangens te ontvangen, om zijn Heilige Geest te ontvangen.