Ordinationes et Declarationes Circa Ordinem Hebdomadae Sanctae Instauratum

De liturgische vernieuwing van de heilige week, door de H. Ritencongregatie afgekondigd op 16 november 1956 door middel van het algemeen decreet: ," Maxima redemptionis nostrae mysteria [4337]", is door allen vol vreugde ontvangen en overal ter wereld, met groot succes vanuit pastoraal oogpunt, in praktijk gebracht. Maar intussen hebben meerdere hoogwaardige Bisschoppen bij hun verslag aan deze H. Congregatie op enige praktische moeilijkheden gewezen, die voortkomen uit verschillende omstandigheden van plaats en volk. Om deze moeilijkheden op te lossen heeft de Pauselijke Commissie van deskundigen, die de herstelde Orde had voorbereid, na rijp beraad de hierbij gevoegde "Voorschriften en verklaringen" opgesteld, waarin ook de vroegere Verklaring over de viering van de herstelde riten, door deze H. Congregatie op 15 maart 1956 uitgevaardigd, wordt verwerkt; het algemeen Decreet " Maxima redemptionis nostrae mysteria [4337]" echter en de bijbehorende Instructie [5430] van 16 november 1955 zullen hun geldigheid behouden met uitzondering van die punten, die nu vernieuwd worden.

Alles wat nu volgt is door ondergetekende Kardinaalprefect punt voor punt aan Onze H. Vader Paus Pius XII voorgelegd en door Zijne Heiligheid goedgekeurd. Krachtens speciale volmacht derhalve van Onze H. Vader, door de goddelijke voorzienigheid Paus, Pius XII vaardigt de H. Ritencongregatie de volgende voorschriften uit.

In alle kerken en openbare en half-openbare kapellen, waar voldoende hogere assistenten aanwezig zijn, mogen de heilige riten van de tweede zondag van het lijden, de Palmzondag, van de donderdag van het Avondmaal des Heren, van de vrijdag van het Lijden en de Dood des Heren en van de Paaswake op plechtige wijze worden gevierd. Declaratie [[5429|1]] Instructie over de juiste viering van de vernieuwde orde van de heilige week [[5430|4]]

In de kerken echter en in de openbare en halfopenbare kapellen, waar niet voldoende hogere assistenten zijn, mag de eenvoudige vorm worden gebruikt. Om voornoemde eenvoudige vorm te gebruiken wordt een voldoende aantal "dienaars" vereist, hetzij geestelijken, hetzij ten minste jongens,. en wel minstens drie voor de tweede zondag van het Lijden, Palmzondag, en voor de Mis van de donderdag van het Avondmaal des Heren; en minstens vier voor de viering van de liturgische plechtigheid van de vrijdag van het Lijden en de Dood des Heren en van de Paaswake. Deze "dienaars" nu moeten zorgvuldig geïnstrueerd zijn over alles wat zij moeten verrichten. Instructie over de juiste viering van de vernieuwde orde van de heilige week [[5430|3]] Aan deze dubbele voorwaarde, nl. van het voldoende aantal "dienaars" en van hun gepaste voorbereiding, moet absoluut voldaan zijn, om de eenvoudige rite te mogen voltrekken. De plaatselijke Ordinarissen moeten toezien dat deze dubbele voorwaarde, voor de eenvoudige rite voorgeschreven, nauwgezet warde nagekomen. Declaratie [[5429|(2)]]

Waar de liturgische plechtigheden van de Heilige Week op eenvoudige wijze plaats vinden, bestaat er - indien er een andere priester of minstens een diaken aanwezig is - geen enkel bezwaar tegen dat deze, als diaken gekleed, het evangelie zingt, wanneer dit voorkomt, of het Lijdensverhaal (waarbij aan de Celebrant zelf de rol van Christus is voorbehouden) of de Feestzang van de Paaskaars, of ook de lezingen en de uitnodigingen, zoals daar zijn "Flectamus genua" en "Levate" of ,"Benedicamus Domino" of "Ite, Missa est"; kortom er is geen bezwaar tegen, dat hij op gepaste wijze de· rol van diaken vervult.

De plechtige wijding en processie van de palmen met de daarop aansluitende Mis geschieden 's morgens op het gewone uur van de Hoogmis, waar het Officie in koor wordt gebeden na de Terts. vgl: Maxima redemptionis nostrae mysteria [[[4337|6]]] Maar voor de Kerken, waar de Avondmissen gewoonlijk met grote deelname van het volk worden gevierd, zal de plaatselijke Ordinaris de wijding en processie van de palmen met de daarop volgende Mis in de avonduren kunnen toestaan, wanneer er een echte reden van pastorale aard voor pleit, maar op deze voorwaarde dat in dezelfde kerken in de ochtenduren geen wijding en processie plaats hebben.

Een viering van de palmwijding alleen, zonder de daarop aansluitende palmwijding en Mis, is niet geoorloofd.

De wijding van de palmen mag in een tweede kerk plaats vinden van waaruit men dan in processie naar de hoofdkerk optrekt voor de· viering van de Mis Orde, 17 Orde, 17 Waar echter geen tweede kerk is, mag de palmwijding in een of andere geschikte plaats geschieden, ja zelfs in de openlucht, voor het kerkgebouw of ook alleen voor het processiekruis, mits daarop aansluit de processie van die plaats naar de kerk voor de viering van de Mis.

Aangezien nauwelijks alle gelovigen aan de palmwijding kunnen deelnemen, zorgen de bestuurders van de kerken, dat gewijde palmen in de sacristie of in een ander geschikt lokaal voorradig zijn ter uitdeling aan de gelovigen die niet aan de processie hebben deelgenomen.

De Mis van het chrisma moet 's morgens worden gevierd, na de Terts; de Mis echter van het Avondmaal des Heren moet in de namiddag worden opgedragen, op het meest geschikte uur, maar niet vóór vier uur noch na negen uur.

Waar zielzorgmotieven dit vragen mag de plaatselijke Ordinaris naast de Hoogmis van het Avondmaal des Heren een of zelfs twee gelezen Missen toestaan in iedere kerk of openbare kapel; in halfopenbare kapellen echter slechts één. vgl: Instructie over de juiste viering van de vernieuwde orde van de heilige week [[[5430|17]]]

Indien echter om welke reden dan ook de Hoogmis van het Avondmaal des Heren zelfs met de eenvoudige rite niet gevierd kan worden, mag de plaatselijke Ordinaris uit zielzorgmotieven het opdragen van twee gelezen Missen toestaan in kerken en openbare kapellen, maar in half- openbare kapellen slechts één. Declaratie [[5429|(4)]] Deze gelezen missen moeten binnen hetzelfde tijdsbestek gevierd worden als boven in 8 [al:8] voor de Mis van het Avondmaal des Heren is aangegeven.

Het is hoogst aanbevelenswaardig dat ook in de bovengenoemde ( 9 [al:9]) gelezen Missen de Celebrant na het Evangelie een korte toespraak tot de gelovigen houdt over de hoogheilige mysteries van deze dag.

Op de donderdag van het Avondmaal des Heren mag men, de H. Communie aan de gelovigen alleen uitreiken onder de Hoogmis van het Avondmaal des Heren en onder de andere gelezen Missen die de plaatselijke Ordinaris heeft toegestaan, of onmiddellijk na afloop daarvan.

Aan de zieken mag de H. Communie op deze dag gebracht worden zowel voor als na de middag.

Aan de priesters die de zorg voor twee of meer parochies hebben, kan de plaatselijke Ordinaris binatie van de Mis van het Avondmaal des Heren toestaan. Declaratie [[5429|(6)]]

Waar op de donderdag van de Heilige Week na de Mis van het Avondmaal des Heren, ook als deze op de eenvoudige wijze gevierd is, de overbrenging en wegzetting van het allerheiligste Sacrament plaats vindt, moet absoluut in dezelfde kerk of kapel ook de liturgische namiddagplechtigheid van de vrijdag het Lijden en de Dood des Heren geschieden. Declaratie [[5429|(3)]]

Op de vrijdag van het Lijden en de Dood des Heren wordt de liturgische plechtigheid gehouden in de namiddag, en wel omstreeks drie uur; wanneer echter zielzorgmotieven daarvoor zijn aan te voeren, kan begonnen worden vanaf twaalf uur of op een later uur, maar niet later dan negen uur 's avonds.

Aan de priesters die de zorg voor twee of meer parochies hebben mag de plaatselijke Ordinaris een herhaling van de liturgische plechtigheid van de vrijdag van het Lijden en de Dood des Heren toestaan, niet echter in dezelfde parochie, maar wel het tijdsbestek waarbinnen dezelfde plechtigheid volgens de boven ( 15 [al:15]) gegeven bepaling gebeurd moet zijn. vgl: Declaratie [[[5429|(6)]]]

Indien de pastoor of de rector van de Kerk voorziet, dat de Kruisverering, zoals in de Orde van de Heilige Week voorgeschreven, vanwege de geweldige toeloop van mensen nauwelijks of slechts ten koste van de goede orde en de godsvrucht kan plaats vinden, dan worde de plechtigheid als volgt gedaan: de Celebrant neemt, nadat de eventuele geestelijken en de dienaars het Kruis hebben vereerd, dit uit de handen van de dienaars over en nodigt - staande boven aan de trappen van het altaar - met enkele woorden het volk uit tot verering van het H. Kruis en houdt dit enigszins hoger opgeheven vast, opdat het gedurende enige tijd door de gelovigen in stilte wordt vereerd.

Op de vrijdag van het Lijden en de Dood des Heren mag de H. Communie alleen worden uitgereikt onder de plechtige liturgische namiddagviering, uitgezonderd aan degenen die in stervensgevaar verkeren. vgl: Instructie over de juiste viering van de vernieuwde orde van de heilige week [[[5430|19]]]

Omtrent het uur van de viering van de paaswake luiden de voorschriften:

1. het juiste uur is dat, welk de Mis van de paaswake laat beginnen omstreeks middernacht tussen de heilige zaterdag en de zondag van de Verrijzenis Maxima redemptionis nostrae mysteria [[4337|9]];
2. waar echter, met het oog op de bijzondere omstandigheden van gelovigen en plaats, om ernstige redenen van openbare en pastorale orde, door de plaatselijke Ordinaris te beoordelen, het beter is om het uur van de viering van de paaswake te vervroegen, kan deze niet beginnen voor de avondschemering of zeker niet voor zonsondergang vgl: Maxima redemptionis nostrae mysteria [[[4337|9]]];
3. het verlof om het uur van de viering van ·de paaswake te vervroegen kan door de plaatselijke Ordinaris niet zonder meer en in het algemeen voor het gehele diocees of streek worden gegeven, maar alleen voor die kerken of plaatsen, waarvoor werkelijk dringende redenen gelden; het verdient bovendien aanbeveling dat het juiste uur in acht genomen worde minstens in de kathedrale kerk zelf en in alle andere kerken, vooral van religieuzen, waar dit zonder ernstig ongemak kan geschieden.

De Paaswake mag ook gevierd worden in de kerken en kapellen, waar de plechtigheden van de donderdag en de vrijdag van de Heilige Week niet hebben plaats gehad, of achterwege worden gelaten in de kerken en kapellen waar voornoemde plechtigheden wel zijn gevierd. Declaratie [[5429|(5)]]

Aan de priesters, die de zorg voor twee parochies hebben, mag de plaatselijke Ordinaris binatie van de Mis van de Paaswake toestaan, maar niet in dezelfde parochie. Declaratie [[5429|(6)]]

Nu de Paaswake naar de oorspronkelijke nachtelijke tijd is teruggebracht, is het niet aanbevelenswaardig om onder de plechtigheid van deze wake de Kruinschering of de kleine of grote wijdingen toe te dienen.