Gods overwinning in een schijnbare mislukking - Catechese over de Goede Week

Dierbare broeders en zusters, goeie dag!

Vandaag biedt de liturgie ons in het midden van de Goede Week een droevige geschiedenis aan: het verhaal over het verraad van Judas die naar de oversten van de synagoge gaat om te onderhandelen en Zijn Meester aan hen over te leveren: “Wat geeft u mij als ik Hem aan u overlever?”. Op dat moment staat er een prijs op Jezus. Deze dramatische daad tekent de aanvang van het lijden van Christus, een pijnlijke weg waarvoor Hij in absolute vrijheid kiest. Hij heeft het zelf duidelijk gezegd: “Ik geef mijn leven … Niemand neemt het Mij af, maar Ik geef het uit Mijzelf. Macht heb Ik om het te geven en macht om het terug te nemen” (Joh. 10, 17-18) [b:Joh. 10, 17-18]. Zo begint met dit verraad de weg van Jezus’ vernedering, van Zijn ontlediging. Alsof Hij te koop staat: deze kost dertig zilverstukken ... Eens dat Jezus zich overgeeft aan de weg van vernedering en ontlediging, gaat Hij hem ten einde.

Jezus gaat met Zijn “dood op het kruis” tot in de totale vernedering. De ergste dood, voorbehouden aan slaven en misdadigers. Jezus werd als een profeet beschouwd maar sterft als een misdadiger. Wanneer wij Jezus tijdens Zijn lijden zien, zien wij het lijden van de mensheid als in een spiegel en vinden wij Gods antwoord op het mysterie van het kwaad, van pijn en dood. Wij voelen zo dikwijls weerzin tegenover het kwaad en het lijden dat ons omringt en vragen ons af: waarom laat God dit toe? Het is voor ons een diepe wonde lijden en dood te zien, vooral van onschuldigen. Wanneer wij kinderen zien lijden, is ons hart gewond: dat is het mysterie van het kwaad. En Jezus neemt al dat kwaad, heel dat lijden op zich. Deze week zal het ons goed doen naar het kruisbeeld te kijken, Jezus’ wonden te kussen, ze op het kruisbeeld te kussen. Hij heeft al het menselijk leed op zich genomen, Hij heeft zich met dit lijden bekleed.

Wij verwachten dat God onrechtvaardigheid, kwaad, zonde en lijden in Zijn almacht zou overwinnen met een triomfantelijke Goddelijke overwinning. In tegendeel, God toont ons een nederige overwinning die menselijk gezien, een mislukking lijkt. Wij kunnen zeggen dat God winnaar is in de mislukking! De Zoon van God verschijnt op het kruis namelijk als een overwonnen man: Hij lijdt, werd verraden, gehoond en sterft tenslotte. Maar Jezus laat toe dat het kwaad zich Hem achtervolgt en neemt het op zich om het te overwinnen. Zijn lijden is geen ongeval; Zijn dood – deze dood – stond “geschreven”. Werkelijk, wij vinden niet veel verklaringen. Het is een onthutsend mysterie, het mysterie van Gods grote nederigheid: “Zozeer immers heeft God de wereld liefgehad, dat Hij zijn eniggeboren Zoon heeft gegeven” (Joh. 3, 16) [b:Joh. 3, 16]. Denken wij deze week veel aan Jezus’ lijden en zeggen wij tot onszelf: het is voor mij. Zelfs indien ik alleen op de wereld was geweest, zou Hij het gedaan hebben. Hij heeft het voor mij gedaan. Kussen wij het kruisbeeld en zeggen wij: voor mij. Dank u Jezus! Voor mij.

Wanneer alles verloren lijkt, wanneer niemand meer overblijft omdat zij “de herder slaan en de schapen van de kudde verstrooid worden” (Mt. 26, 31) [[b:Mt. 26, 31]], treedt God op met de macht van Zijn verrijzenis. Jezus’ verrijzenis is niet het gelukkige einde van een mooie fabel, niet het happy end van een film, maar het optreden van God de Vader, daar waar menselijke hoop vervlogen is. Het ogenblik waarop alles verloren lijkt, het ogenblik van leed, wanneer zoveel mensen als het ware behoefte voelen om van het kruis te komen, is het moment van de verrijzenis het dichtst bij. De nacht wordt nog donkerder juist voor de dag begint, voordat het licht priemt. In het donkerste ogenblik, treedt God op en verrijst Hij.

Jezus die voor die weg gekozen heeft, roept ons Hem op dezelfde weg van vernedering te volgen. Wanneer wij op bepaalde ogenblikken van ons leven geen enkele uitweg vinden uit onze moeilijkheden, wanneer wij ondergedompeld zijn in de dichtste duisternis, is dat het ogenblik van onze vernedering en totale ontlediging, het uur waarin wij ervaren zwak en zondig te zijn. Dat is dan juist het ogenblik dat wij onze mislukking niet moeten verbergen, maar ons met vertrouwen openstellen voor de hoop op God, zoals Jezus.

Dierbare broeders en zusters, het zal ons deze week goed doen het kruisbeeld ter hand te nemen en het veel te kussen, veel, en te zeggen: dank U Jezus, dank U Heer. Zo zij het.