Maria als beeld en voorbeeld voor de Kerk

Geliefde broers en zussen, goede dag!

We gaan verder met de catechese over de Kerk. Vandaag zou ik naar Maria willen kijken als beeld en voorbeeld van de Kerk. Ik grijp hierbij terug naar een woord van het Tweede Vaticaans Concilie. De Constitutie Lumen Gentium [617] zegt: “... de moeder van God is het model van de Kerk, zoals de heilige Ambrosius reeds leerde, met name in de orde van het geloof, de liefde en de volmaakte eenheid met Christus.” Lumen Gentium [[617|63]]

We beginnen met het eerste aspect, Maria als voorbeeld van geloof. In welke zin vertegenwoordigt Maria een voorbeeld voor het geloof van de Kerk? Denken we aan wie de Maagd Maria was. Een joods meisje, dat met heel haar hart de verlossing van haar volk verwachtte. Maar, in dat hart van het jonge meisje huisde een geheim, dat zij zelf nog niet kende. In Gods liefdesplan was zij voorbestemd om de Moeder van de Verlosser te worden. Bij de Aankondiging noemde de Boodschapper van God haar “vol van genade” en openbaarde haar dat plan. Maria antwoordt “ja” en vanaf dat ogenblik krijgt het geloof van Maria een nieuw licht. Het richt zich volledig op Jezus, de Zoon van God die door haar het vlees aanneemt en waarin de beloften van heel de heilsgeschiedenis tot vervulling komen. Het geloof van Maria is de vervulling van het geloof van Israël. In haar vindt heel de tocht, heel de weg van dit volk dat de verlossing verwachtte zijn samenvatting. En, in deze zin, is zij het voorbeeld van het geloof van de Kerk, die Christus, menswording van Gods oneindige liefde, als middelpunt heeft.

Hoe heeft Maria dit geloof beleefd? Zij heeft het beleefd met de eenvoud van de duizenden dagelijkse bezigheden en zorgen van elke moeder. Hoe voorzien in het voedsel, in de kleding, de zorg voor het huis… Precies dit gewone bestaan van Onze Lieve Vrouw was het terrein waarop zich een bijzondere verhouding en een diep gesprek ontwikkelde tussen haar en God, tussen haar en haar Zoon. Het “ja” van Maria dat vanaf het begin volkomen was, is gegroeid tot in het uur van het kruis. Daar heeft haar moederschap zich verbreed en elk van ons, ons leven, omhelsd om ons tot haar Zoon te leiden. Maria heeft altijd, als zijn eerste en volmaakte leerlinge, ondergedompeld geleefd in het mysterie van God die mens geworden is. Om geheel de wil van God te verstaan en in praktijk te brengen overwoog zij, In het licht van de Heilige Geest, alles in haar hart, We kunnen ons de vraag stellen: laten we ons door het geloof van Maria, die onze Moeder is, verlichten? Of denken we dat ze ver van ons is, te verschillend van ons? Kijken we naar haar, die altijd en uitsluitend het goede voor ons wil, op ogenblikken van moeilijkheden, beproevingen van duisternis? Laat ons daaraan denken. Misschien doet het ons deugd Maria, in het geloof dat zij had, te herontdekken als voorbeeld en toonbeeld van de Kerk!

We komen bij het tweede aspect. Maria voorbeeld van naastenliefde. Op welke wijze is Maria voor de Kerk een levend voorbeeld van liefde? Denken we aan haar beschikbaarheid voor haar bloedverwante Elisabet. Door bezoek heeft de Maagd Maria haar niet alleen een materiële hulp geboden, dat ook, maar ze heeft haar Jezus, die al in haar schoot leefde, gebracht. Jezus in dat huis brengen betekende de vreugde, de volle vreugde brengen. Elisabet en Zacharias waren blij om de zwangerschap die op hun leeftijd onmogelijk leek. Maar, het was de jonge Maria die hen de volle vreugde bracht, die van Jezus en van de Heilige Geest komt en die zich uit in belangeloze liefde bij het delen, het hulp bieden en elkaar verstaan.

Onze Lieve Vrouw wil ook aan ons, aan ons allen, de grote gave brengen die Jezus is en met Hem brengt ze ons zijn liefde, zijn vrede, zijn vreugde. Zo gelijkt de Kerk op Maria. De Kerk is geen handelszaak, geen humanitair agentschap, de Kerk is geen NGO. De Kerk heeft de opdracht om aan allen Christus en zijn Evangelie te brengen. Ze brengt niet zichzelf – zij het klein, zij het groot, zij het sterk, zij het zwak – de Kerk brengt Jezus en moet zich gedragen zoals Maria toen zij Elisabet ging bezoeken. Wat bracht Maria haar? Jezus. De Kerk brengt Jezus. Dat is de kern van de Kerk, Jezus brengen! Veronderstel dat de Kerk ooit Jezus niet zou brengen, het zou een dode Kerk zijn! De Kerk moet de naastenliefde van Jezus brengen, de liefde van Jezus, de naastenliefde van Jezus.

We hebben het gehad over Maria , over Jezus. En wij? Wij die de Kerk zijn? Welke liefde brengen we naar de andere? Is het de liefde van Jezus, die deelt, die vergeeft, die nabij is of is het een aangelengde liefde, zoals men wijn aanlengt tot het bijna water is? Is het een sterke of een zwakke liefde die drijft op sympathieën, die wederliefde verwacht, een liefde gericht op eigen voordeel? Een andere vraag: is Jezus er op uit eigenliefde te brengen? Neen, daar houdt Hij niet van, want liefde moet belangeloos zijn, zoals de zijne. Hoe zijn de verhoudingen in onze parochies, in onze gemeenschappen? Behandelen we elkaar als broers en zussen? Of veroordelen we elkaar, spreken we kwaad van elkaar, zorgt ieder voor zijn eigen “tuintje” of zorgen we voor elkaar? Dit zijn vragen van de naastenliefde!

Kort nog een laatste aspect: Maria, voorbeeld van de eenheid met Christus. Het leven van de Heilige Maagd is het leven geweest van een vrouw uit haar volk. Maria bad, werkte, ging naar de synagoge… Niettemin werd elke daad gesteld in volmaakte eenheid met Jezus. Op Golgota bereikt deze eenheid haar hoogtepunt. Hier verenigt Maria zich met de Zoon in het martelaarschap van het hart en in de levensgave aan de Vader voor het heil van de mensheid. Onze Lieve Vrouw heeft zich het lijden van de Zoon eigen gemaakt en heeft samen met Hem de wil van de Vader aanvaard met een gehoorzaamheid die vruchtbaar is, die de ware overwinning op het kwaad en op de dood schenkt.

De werkelijkheid die Maria ons leert is heel mooi: altijd met Jezus verenigd zijn. We kunnen ons de vraag stellen: herinneren we ons Jezus alleen wanneer iets mis gaat en we in nood zijn of is onze verhouding voortdurend, een diep vriendschap, ook wanneer het er op aankomt Hem op de kruisweg te volgen?

Vragen we aan de Heer dat Hij ons zijn genade schenkt, zijn kracht, zodat zich in ons leven en in het leven van elke kerkelijke gemeenschap het voorbeeld van Maria, Moeder van de Kerk, weerspiegelt. Zo zij het!