Interview met de meegereisde journalisten in het vliegtuig van Rome naar Santiago de Compostela
x
Informatie over dit document
Interview met de meegereisde journalisten in het vliegtuig van Rome naar Santiago de Compostela
Paus Benedictus XVI
6 november 2010
Pauselijke geschriften - Interviews / Columns
2010, Libreria Editrice Vaticana
Vert.: Sorores Christi; alineaverdeling en -nummering: redactie
Vert.: Sorores Christi; alineaverdeling en -nummering: redactie
6 november 2010
21 juni 2014
3860
nl
Referenties naar dit document van thema's en berichten
Open uitgebreid overzichtExtra opties voor dit document
Kopieer document-URL naar klembord Reageer op dit document Deel op social mediaInhoudsopgave
- Inhoud
1
De Brief aan de Hebreeën toont in de persoon van Abraham wat geloof is; hij verlaat zijn land en pelgrimeert zijn hele leven naar de toekomst; deze beweging van Abraham behoort tot de geloofsdaad. Het is vooral een innerlijke pelgrimstocht, die zich echter ook moet veruitwendigen. Soms uit het dagelijkse treden, uit de wereld van het nuttige, uit utilitarisme, weggaan alleen om werkelijk op weg te gaan naar het transcendente; zichzelf overstijgen, het dagelijkse overstijgen en zo een nieuwe vrijheid ontdekken, een tijd voor innerlijke reflectie, zelfidentificatie, om de andere te zien, God; ook dat is een pelgrimstocht altijd: niet alleen uit zichzelf treden om naar het grotere te gaan, maar ook samen gaan. Een pelgrimstocht brengt samen: wij gaan samen naar de andere en zo zullen we elkaar vinden. De wegen naar Santiago zijn een element in de vorming van de spirituele eenheid van het Europese continent. Hier, op bedevaart, hebben zij elkaar gevonden, hebben zij de gemeenschappelijke Europese identiteit gevonden en vandaag wordt die beweging opnieuw geboren, deze behoefte om spiritueel en fysisch op weg te zijn, om elkaar te vinden en zo stilte, vrijheid, vernieuwing en God te vinden.
P. Lombardi: Welkom, Heiligheid, op deze traditionele ontmoeting met onze collega’s journalisten bij de aanvang van uw reis. Het is een korte reis, die veel belangstelling wekt. Volgens de laatste inlichtingen zijn meer dan 3.000 journalisten die meer dan 300 “titels” vertegenwoordigen, in Spanje geaccrediteerd om uw reis tussen Santiago de Compostela en Barcelona te volgen. Er is dus echt veel belangstelling. (...) Zoals gewoonlijk, leg ik u enkele vragen voor van onze collega’s, die wij volgens het criterium van het algemeen belang selecteerden, om de betekenis van deze reis te verhelderen.
Heiligheid, in de boodschap tot het recente Congres van Heiligdommen, dat juist in Santiago de Compostela plaatsvond, verklaarde u dat u uw pontificaat beleeft “als een pelgrim”. Ook in uw devies komt de schelp van de pelgrim voor. Kunt u iets zeggen over het perspectief van de pelgrimstocht, meer bepaald in uw persoonlijk leven en spiritualiteit, en over de gevoelens die u als pelgrim naar Santiago bezielen?Benedictus XVI: Ik zou kunnen zeggen dat onderweg zijn, deel uitmaakt van mijn levensbeschrijving – Martkl, Tittmoning, Aschau, Traunstein, München, Freising, Bonn, Münster, Tübingen, Regensburg, München, Rome – maar dit is slechts uiterlijk. Toch doet het mij denken aan het veranderlijke karakter van dit leven, onderweg zijn … Natuurlijk zou men tegen een bedevaart kunnen opwerpen: God is overal, het is niet nodig elders heen te gaan. Maar het is even waar, dat geloof wezenlijk een “leven als pelgrim” is.
De Brief aan de Hebreeën toont in de persoon van Abraham wat geloof is; hij verlaat zijn land en pelgrimeert zijn hele leven naar de toekomst; deze beweging van Abraham behoort tot de geloofsdaad. Het is vooral een innerlijke pelgrimstocht, die zich echter ook moet veruitwendigen. Soms uit het dagelijkse treden, uit de wereld van het nuttige, uit utilitarisme, weggaan alleen om werkelijk op weg te gaan naar het transcendente; zichzelf overstijgen, het dagelijkse overstijgen en zo een nieuwe vrijheid ontdekken, een tijd voor innerlijke reflectie, zelfidentificatie, om de andere te zien, God; ook dat is een pelgrimstocht altijd: niet alleen uit zichzelf treden om naar het grotere te gaan, maar ook samen gaan. Een pelgrimstocht brengt samen: wij gaan samen naar de andere en zo zullen we elkaar vinden. De wegen naar Santiago zijn een element in de vorming van de spirituele eenheid van het Europese continent. Hier, op bedevaart, hebben zij elkaar gevonden, hebben zij de gemeenschappelijke Europese identiteit gevonden en vandaag wordt die beweging opnieuw geboren, deze behoefte om spiritueel en fysisch op weg te zijn, om elkaar te vinden en zo stilte, vrijheid, vernieuwing en God te vinden.
Referenties naar alinea 1: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
2
Het eerste is de synthese tussen continuïteit en nieuwigheid, traditie en creativiteit. Gaudi had de moed zich aan te sluiten bij de grote traditie van de kathedralen, deze realiteit in zijn tijd opnieuw aan te durven met een geheel nieuwe visie: de kathedraal, een plaats waar God en mens elkaar ontmoeten, heel plechtig; de moed om binnen de traditie te blijven, doch die de traditie met nieuwe creativiteit vernieuwen en zo de eenheid van de geschiedenis en de vooruitgang van de geschiedenis tonen, dat is iets moois.
Het tweede. Gaudi wilde deze drieledigheid: het boek van de natuur, het boek van de Schrift, het boek van de liturgie. Deze synthese is vandaag juist van groot belang. In de liturgie wordt de Schrift voorgesteld, wordt zij vandaag werkelijkheid: het is niet meer de Schrift van tweeduizend jaar geleden, zij moet gevierd, verwezenlijkt worden. In de viering van de Schrift spreekt de schepping, de schepping spreekt en vindt haar ware antwoord want, zoals de heilige Paulus ons zegt, de schepping lijdt en in plaats van vernield, misprezen te worden, wacht zij op de kinderen van God, namelijk op hen die haar zien in Gods licht. Daarom denk ik dat deze synthese tussen de betekenis van de schepping, de Schrift en aanbidding juist een heel belangrijke boodschap is voor vandaag.
En tenslotte, het derde. Deze kathedraal is ontstaan uit een devotie die typisch was voor de XIXe eeuw: de heilige Jozef, het heilig gezin van Nazareth, het mysterie van Nazareth. Deze devotie van gisteren is van zeer grote actualiteit, want het probleem van het gezin, van de vernieuwing van het gezin als fundamentele kern van de samenleving, is vandaag het grote thema en wijst ons waarheen wij kunnen gaan, zowel bij de opbouw van de samenleving als bij de eenheid tussen geloof en leven, tussen godsdienst en samenleving. Het gezin is het fundamentele thema dat hier uitgedrukt wordt, door te verkondigen dat God zelf is mens geworden in een gezin en ons oproept om het gezin op te bouwen en als gezin te leven.
P. Lombardi: Richten wij nu onze blik op Barcelona. Welke betekenis kan de wijding van een tempel als de Sagrada Familia (de Heilige Familie) hebben bij het begin van de XXIe eeuw? Heeft een bepaald aspect van Gaudi’s visie u bijzonder getroffen?Benedictus XVI: Deze kathedraal is in feite een teken voor onze tijd. Ik vind vooral drie elementen terug in Gaudi’s visie.
Het eerste is de synthese tussen continuïteit en nieuwigheid, traditie en creativiteit. Gaudi had de moed zich aan te sluiten bij de grote traditie van de kathedralen, deze realiteit in zijn tijd opnieuw aan te durven met een geheel nieuwe visie: de kathedraal, een plaats waar God en mens elkaar ontmoeten, heel plechtig; de moed om binnen de traditie te blijven, doch die de traditie met nieuwe creativiteit vernieuwen en zo de eenheid van de geschiedenis en de vooruitgang van de geschiedenis tonen, dat is iets moois.
Het tweede. Gaudi wilde deze drieledigheid: het boek van de natuur, het boek van de Schrift, het boek van de liturgie. Deze synthese is vandaag juist van groot belang. In de liturgie wordt de Schrift voorgesteld, wordt zij vandaag werkelijkheid: het is niet meer de Schrift van tweeduizend jaar geleden, zij moet gevierd, verwezenlijkt worden. In de viering van de Schrift spreekt de schepping, de schepping spreekt en vindt haar ware antwoord want, zoals de heilige Paulus ons zegt, de schepping lijdt en in plaats van vernield, misprezen te worden, wacht zij op de kinderen van God, namelijk op hen die haar zien in Gods licht. Daarom denk ik dat deze synthese tussen de betekenis van de schepping, de Schrift en aanbidding juist een heel belangrijke boodschap is voor vandaag.
En tenslotte, het derde. Deze kathedraal is ontstaan uit een devotie die typisch was voor de XIXe eeuw: de heilige Jozef, het heilig gezin van Nazareth, het mysterie van Nazareth. Deze devotie van gisteren is van zeer grote actualiteit, want het probleem van het gezin, van de vernieuwing van het gezin als fundamentele kern van de samenleving, is vandaag het grote thema en wijst ons waarheen wij kunnen gaan, zowel bij de opbouw van de samenleving als bij de eenheid tussen geloof en leven, tussen godsdienst en samenleving. Het gezin is het fundamentele thema dat hier uitgedrukt wordt, door te verkondigen dat God zelf is mens geworden in een gezin en ons oproept om het gezin op te bouwen en als gezin te leven.
Referenties naar alinea 2: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
3
P. Lombardi: Gaudi en de Sagrada Familia vertegenwoordigen op een concrete en bijzondere manier de tweeledigheid van geloof en kunst. Hoe kan het geloof vandaag zijn plaats vinden in de wereld van kunst en cultuur? Is dat één van de belangrijke thema’s van uw pontificaat?Benedictus XVI: Inderdaad. U weet dat ik veel nadruk leg op de band tussen geloof en rede, dat geloof, en het christelijk geloof pas zijn identiteit heeft als het openstaat voor de rede en dat de rede zichzelf wordt als men haar tot het geloof verheft. Maar ook de band tussen geloof en kunst is belangrijk want de waarheid, die het oogmerk is van de rede, drukt zich in schoonheid uit, wordt zelf schoonheid en bewijst zich als waarheid. Waar de waarheid is, moet dus schoonheid ontstaan, waar de mens zich concreet, ten goede realiseert, uit hij zich in schoonheid. Sinds de begintijd van de Kerk, zelfs in de grote bescheidenheid en armoede ten tijde van de vervolgingen, drukte de kunst, de schilderkunst, Gods heil uit met beelden uit de wereld; zang en daarna ook bouwwerken, dat alles is constitutief voor de Kerk en zal dat altijd blijven. Zo was de Kerk eeuwenlang de moeder van de kunsten: de grote schat van de kunst in het Westen – of het muziek, architectuur of schilderkunst betreft – is ontstaan uit het geloof van de Kerk. Vandaag bestaat een zekere onenigheid, dit berokkent kwaad zowel aan de kunst als aan het geloof: kunst die haar transcendente oorsprong verliest, brengt niet bij God; dit zou verminkte kunst zijn, zij zou haar levende oorsprong verliezen; geloof dat slechts de kunst uit het verleden zou bezitten, is niet meer geloof in het heden; het moet zich ook vandaag als de immer tegenwoordige waarheid uitdrukken. Daarom staat de dialoog of de ontmoeting tussen kunst en geloof - ik zou zeggen het geheel – geschreven in de diepste essentie van het geloof; wij moeten al het mogelijke doen opdat het geloof zich ook vandaag in authentieke kunst zou uitdrukken, zoals Gaudi deed, in continuïteit en nieuwigheid en opdat de kunst het contact met het geloof niet zou verliezen.
Referenties naar alinea 3: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
4
P. Lombardi: Momenteel wordt het nieuwe Dicasterium voor de Nieuwe Evangelisatie [d:305] opgericht. Velen vroegen zich af of Spanje met de ontwikkelingen van secularisatie en snelle achteruitgang van de godsdienstpraktijk, één van de landen is waaraan u bij de oprichting van dit nieuwe Dicasterium [d:305] dacht, of zelfs de belangrijkste bestemmeling ervan.Benedictus XVI: Met dit Dicasterium [d:305] heb ik aan de hele wereld gedacht omdat de nieuwigheid van de gedachte, de moeilijkheid bij de reflectie over begrippen uit de Schrift, uit de theologie, universeel is, maar natuurlijk is er ook een centrum, namelijk de Westerse wereld met zijn secularisatie, wereldlijkheid en continuïteit van het geloof, die zich moet proberen te vernieuwen om hedendaags geloof te zijn en de uitdaging van de wereldlijkheid te beantwoorden. In het Westen, ervaren alle grote landen dit probleem op hun manier: bijvoorbeeld, tijdens de reizen in Frankrijk, de Tsjechische Republiek, het Verenigd Koninkrijk, zagen wij overal hetzelfde probleem maar in elk land, in elke geschiedenis op een specifieke manier, en dat geldt ook en op een uitgesproken manier voor Spanje. Spanje is altijd een land van “herkomst” van het geloof geweest; de wedergeboorte van het katholicisme in de moderne tijd gebeurde vooral dank zij Spanje; figuren zoals de heilige Ignatius van Loyola, de heilige Theresia van Avila en de heilige Johannes van Avila zijn persoonlijkheden die het katholicisme werkelijk vernieuwd hebben, die de fysionomie van het moderne katholicisme hebben vorm gegeven. Doch het is ook waar dat in Spanje tevens een wereldlijkheid, een antiklerikalisme, een sterke en agressieve secularisatie ontstonden, zoals in de jaren dertig en deze discussie, het conflict namelijk tussen geloof en moderniteit, die beiden heel levendig zijn, heeft vandaag in Spanje opnieuw plaats: de toekomst van het geloof en van de ontmoeting – niet het conflict, maar de ontmoeting tussen geloof en wereldlijkheid – staat ook in de Spaanse cultuur centraal. In die zin, dacht ik aan alle grote landen in het Westen, maar vooral ook aan Spanje.
Referenties naar alinea 4: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
5
P. Lombardi: Met uw reis volgend jaar naar Madrid voor de Wereldjongerendag, bent u drie keer in Spanje geweest, wat voor geen enkel ander land het geval was. Vanwaar dit voorrecht? Is het een teken van een bijzondere liefde of van bezorgdheid?Benedictus XVI: Het is natuurlijk een blijk van liefde. Men zou kunnen zeggen dat het toeval gewild heeft dat ik drie keer naar Spanje ga. De eerste keer, voor de grote internationale bijeenkomst van gezinnen [d:28], in Valencia: hoe had de Paus daar afwezig kunnen zijn, wanneer gezinnen uit heel de wereld zich daar ontmoetten? Het volgend jaar op de Wereldjongerendag [d:264], wanneer jongeren uit de hele wereld zich daar ontmoeten, kan de Paus niet afwezig blijven. En tenslotte hebben wij het Heilig Jaar van de heilige Jakobus, de wijding - na meer dan honderd jaar werkzaamheden - van de kathedraal van de Sagrada Familia in Barcelona, hoe zou de Paus daar wegblijven? Deze gelegenheden zijn op zich, een uitdaging, bijna een plicht, doch het feit dat zo veel gelegenheden zich precies in Spanje voordoen, toont ook dat het werkelijk een land vol dynamiek is, vol van de kracht van het geloof, en het geloof geeft een antwoord op de uitdagingen die ook in Spanje aanwezig zijn; daarom zeggen wij: het toeval heeft gewild dat ik kom, maar dit toeval toont een diepere werkelijkheid, de kracht van het geloof en de sterke uitdaging voor het geloof.
Referenties naar alinea 5: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social media
6
P. Lombardi: Wil u nog iets toevoegen om deze ontmoeting af te ronden? Hoopt u met deze reis een bepaalde boodschap te brengen in Spanje en voor de huidige wereld?Benedictus XVI: Ik zou zeggen dat deze reis twee onderwerpen heeft. Het thema van de pelgrimstocht, onderweg zijn, en het thema van de schoonheid, de uitdrukking van de waarheid van de schoonheid, van de continuïteit tussen traditie en vernieuwing. Ik denk dat deze twee thema’s van de reis ook een boodschap zijn: onderweg zijn, de weg van het geloof niet verliezen, de schoonheid zoeken van het geloof, het nieuwe en de traditie van het geloof dat zich weet uit te drukken en de moderne schoonheid weet te ontmoeten in de wereld van vandaag.
(dankwoord van P. Lombardi aan de Heilige Vader)
Referenties naar alinea 6: 0
Geen referenties naar deze alineaExtra opties voor deze alinea
Kopieer alinea-URL naar klembord Reageer op deze alinea Deel op social mediahttps://rkdocumenten.nl/toondocument/3860-interview-met-de-meegereisde-journalisten-in-het-vliegtuig-nl