Tot de deelnemers aan de conferentie van de Europese Beweging

Wij verheugen er Ons over, heden diegenen te kunnen ontvangen die deelnemen aan de door de Internationale Raad der Europese Beweging georganiseerde Conferentie en hun blijk te geven van de sympathie waarmee de Kerk en de Heilige Stoel in het bijzonder, iedere serieuze en eerlijke inspanning volgen, om Europa een diepere, hechtere en meer organische eenheid te geven. Daarmee willen Wij tegenover U tot uitdrukking brengen, hoezeer Wij de doeleinden waarderen welke gij nastreeft, de werkzaamheden waaraan Uw bijeenkomst in Rome is gewijd, en ook de drijfveren die U er toe hebben gebracht om tot hier de echo te laten weerklinken van Uw beraadslagingen. overtuigd als gij er van zijt, begrip en steun bij Ons te vinden.

En inderdaad zijn ook Wij, belast als Wij zijn met de grote en zware verantwoordelijkheid om het evangelie te verkondigen en alle mensen tot broeders te maken, erfgenamen van de herderlijke zending, welke de eeuwen door Europa als een eendrachtige christenheid heeft beschouwd - hoezeer ook gedifferentieerd in onderscheiden groeperingen, welke diezelfde zending heeft trachten te ontwikkelen naar hun eigen begaafdheden - ook Wij zijn voor het Verenigd Europa! Wij kunnen er niet aan twijfelen, dat de ontwikkelingsgang welke Europa naar voren doet treden, méér verenigd, méér bevrijd van particuliere belangen en van plaatselijke rivaliteiten, meer verbonden door systemen van wederzijdse onderlinge hulp, voortgang vindt en uiteindelijk concrete en blijvende resultaten gaat opleveren. Want evenals gij en als heel de wereld zien ook Wij, dat Europa reeds een realiteit is, waarvoor de ontwikkeling van de tegenwoordige betrekkingen tussen de volkeren een onbetwistbare steun verleent.

De eigen ontwikkeling van het leven maakt dit continent tot een gemeenschap, verenigd door een netwerk van technische en economische betrekkingen, welke niets liever wil dan bezield te worden door eenzelfde geest en erkend te worden als de vrucht van een langdurige inspanning, die heilzaam is en niet meer ongedaan kan worden gemaakt. Vandaar de behoefte, om de feiten te bezegelen door de meest geschikte juridische vormen. Zij, die vrezen dat de eenwording van Europa zal uitlopen op nivellering en op verdringing van de historische en culturele waarden der afzonderlijke landen, zouden de juridische vormgeving van het Europese lichaam niet moeten vertragen maar veeleer moeten bevorderen om te voorkomen dat de eenheid hun niet wordt opgelegd door uitwendige en materiële factoren ten koste van het innerlijk, geestelijk erfdeel, of door de dwang van de noodzaak, waaraan straks nauwelijks doeltreffende weerstand geboden zal kunnen worden.

Aan de genoemde redenen van feitelijke situatie en onontkoombaarheid, zouden Wij een derde kunnen toevoegen, die ons direct aangaat: de plicht, die ontspruit aan het verlangen, de vrede te bevorderen en te bewaren. Eenieder kent de tragische geschiedenis van onze eeuw; als er een middel is, om te voorkomen dat zij zich herhaalt, dan is het de vorming van een tot vrede gekomen, organisch, verenigd Europa, welke ons dat middel zal geven. Een op machtsevenwicht of bestand of louter economische belangen gebaseerde vrede kan niet anders dan broos zijn en zal nooit beschikken over de krachten, die nodig zijn om de fundamentele problemen van Europa tot oplossing te brengen, welke de volkeren waaruit het is samengesteld en de geest van broederlijkheid en eendracht waardoor het bezield moet worden, beroeren.

Het is niet aan Ons, te bepalen hoe deze plicht vervuld moet worden, die van dag tot dag dringender, maar ook - dat erkennen Wij - moeilijker te volbrengen wordt. De politici, de deskundigen, moeten de concrete en geleidelijke oplossing voor dit omvangrijke en ingewikkelde probleem zien te vinden. Wij hebben vertrouwen in hun wijsheid en Wij hopen, dat deze er in zal slagen nieuwe wegen te vinden waardoor Europa tot een levende eenheid wordt, waarbinnen het werk der recente geschiedenis - vooral die van de 1ge eeuwen van de onze -, dat aan de verschillende nationaliteiten hun eigen, vrije expressie heeft gegeven, zal worden gerespecteerd en bevestigd. Om deze even wenselijke als moeilijke doelstellingen te bereiken, moet de psychologische voorbereiding wel een vruchtbare en misschien zelfs beslissende rol spelen. Daarop is Uw werk gericht. Er moet een zo breed mogelijke publieke opinie worden gevormd; de taken der leiders en der verantwoordelijke organen moeten met idealisme worden vervuld; eenieder, vooral de jeugd, moet leren inzien hoe voortreffelijk de zaak is van het verenigd Europa, opdat zijn nieuwe politieke en sociale organisatie kan worden verwezenlijkt en gehandhaafd kan worden met de spontane steun der volkeren en in een geest van wederzijdse, oprechte samenwerking.

Het is daarom, dat de Kerk haar steun aan Uw beweging meent te moeten en kunnen geven. Haar steun is, zoals ieder weet, van geestelijke orde, dat wil zeggen religieus, voor al degenen die het geluk hebben tot de Kerk te behoren en haar geest van universele liefde te mogen ademen. Die steun wordt ook, op menselijk vlak, geboden aan allen, die de inspanning van de Kerk erkennen voor de verdediging en de verspreiding van de grondslagen der natuurlijke rede, op welke de volkeren hun fundamenteel mens-zijn moeten doen steunen. De encycliek Pacem in Terris [53] van Onze vereerde Voorganger Johannes XXIII heeft te dien aanzien essentiële waarheden geleerd, en Wij durven Uw beweging uit te nodigen, haar beste inspiratie te putten uit dat magistrale geschrift.