Decreet over de priesterraden

Canon 496 [30|496] bepaalt:

De priesterraad dient eigen door de diocesane Bisschop goedgekeurde statuten te hebben, rekening houdend met de door de bisschoppenconferentie uitevaardigde normen.

"Wij bepalen dat de priesterraad overeenkomstig canons 495-502 [30|495-502] aan de volgende normen zal beantwoorden:

De priesterraad is een in ieder bisdom bindend voorgeschreven groep priesters, die heel het "presbyterium", woonachtig of werkzaam in het betreffende bisdom, vertegenwoordigt ( canon 495, § 1 [30|495]).

De priesterraad heeft ten doel de diocesane Bisschop met raad en daad te ondersteunen in het bestuur van het bisdom om zó het pastorale welzijn van de particuliere Kerk, hem in samenwerking met het "presbyterium" toevertrouwd, mogelijk te behartigen ( canon 495, § 1 [30|495]).

Iedere priesterraad heeft zijn eigen statuten, welke de goedkeuring nodig hebben van de eigen diocesane Bisschop ( canon 496 [30|496]).

De eigen statuten bepalen de wijze, waarop de leden van de priesterraad gekozen worden, maar zó dat, waar mogelijk, het "presbyterium" vertegenwoordigd wordt en vooral rekening is gehouden met de verschillende bedieningen en de onderscheiden gebieden van het bisdom ( canon 499 [30|499]).

De eigen statuten bepalen voorts:

1. hoe groot het aantal door de priesters zelf gekozen leden is ( canon 497, n. 1 [30|497]);
2. welke priesters krachtens het hun toevertrouwde ambt deel uit moeten maken van de raad ( canon 497, n. 2 [30|497]);
3. of het recht van keuze nog aan andere priesters, die in het bisdom woonachtig zijn, wordt toegekend dan aan de in canon 498 § 1 [30|498] genoemde ( canon 498, § 2 [30|498]);
4. de lidmaatschapsduur van de leden ( canon 501, § 1 [30|501]);

De diocesane statuten houden rekening met de door de bisschoppenconferentie uitgevaardigde algemene normen ( canon 496 [30|496]).

Met inachtneming van het in artikel 6 [al:6] gestelde komt wijziging van de diocesane statuten alleen toe aan de diocesane Bisschop.

Voor aanwijzing tot lid van de priesterraad komen in aanmerking:

1. priesters, die vrij gekozen worden door de priesters zelf en die samen ten minste de helft van het totaal aantal leden van de raad vormen;
2. enkele priesters, die krachtens het hun toevertrouwde ambt deel uit moeten maken van de raad;
3. enkele andere, vrij door de diocesane Bisschop te benoemen priesters ( canon 497, § 3 [30|497]).

Bij de keuze of aanwijzing van de leden van de priesterraad moet zoveel mogelijk rekening worden gehouden met de verschillende bedieningen, de onderscheiden gebieden van het bisdom en de pastorale werkvelden in het bisdom, zodat het "presbyterium" in al zijn verscheidenheid vertegenwoordigd is ( canon 499 [30|499], coll.c. canon 495, § 1 [30|495]).

De diocesane Bisschop bepaalt vóór de oprichting uit hoeveel leden zijn priesterraad zal bestaan, welke de leden zijn, die krachtens het hun toevertrouwde ambt deel uitmaken van de priesterraad, in aantal niet meer dan één vierde van het totaal aantal leden, hoeveel leden ex articulo 8.a [al:8] en 8.c [al:8] er zijn en of er ex canone 498, § 2 [30|498] kiesrecht zal worden toegekend aan andere dan in canon 498, § 1 [30|498] genoemde priesters.

De door de diocesane Bisschop vrij aan te wijzen leden worden benoemd, rekening houdend met het in artikel 4 [al:4] en 9 [al:9] geformuleerde criterium van vertegenwoordiging van het "presbyterium".

Het actieve en passieve kiesrecht voor de priesterraad komt toe:

1. aan alle in het bisdom geïncardineerde seculiere priesters, dus ook aan de buiten het bisdom verblijvende, maar in het bisdom geïncardineerde seculiere priesters;
2. aan niet in het bisdom geïncardineerde seculiere priesters, alsook priesters die lid zijn van een religieus instituut of een sociëteit van apostolisch leven die, verblijvend in het bisdom, enig ambt ten dienste van het bisdom uitoefenen;
3. aan nog andere priesters, aan wie de statuten het kiesrecht toekennen, wanneer zij in het bisdom domicilie of quasidomicilie hebben ( canon 498 [30|498]).

In de door de statuten te bepalen vorm van verkiezing ( canon 499 [30|499]) zal steeds de vrijheid van keuze gewaarborgd moeten zijn ( canon 497, n. 1 [30|497]) rekening houdend met onder meer deze canonieke bepaling, dat een keuze, waarvan de vrijheid op welke wijze ook in feite belemmerd werd, van rechtswege ongeldig is ( canon 170 [30|170]).

De diocesane Bisschop draagt er zorg voor, dat de priesters van zijn bisdom volledig inzicht krijgen in de procedure en in de uitkomst van de verkiezingen.

De algemene taak van de priesterraad is de diocesane Bisschop raadgevend bij te staan in het bestuur van het bisdom ( canon 495, § 1 [30|495]), zodat het pastorale welzijn van het bisdom zo goed mogelijk bevorderd wordt.

De diocesane Bisschop dient de raad te horen in aangelegenheden van groter belang, maar zijn toestemming heeft hij slechts nodig in de door het recht uitdrukkelijk vastgestelde gevallen ( canon 500, § 2 [30|500]).

Meer in het bijzonder kent de canonieke wetgeving aan de priesterraad de volgende rechten toe:

1. het recht van vertegenwoordiging op het provinciaal concilie van twee, door de raad collegiaal aan te wijzen, leden van de raad, die slechts raadgevende stem hebben ( canon 443, § 5 [30|443]);
2. het recht om gehoord te worden vóór het houden van een diocesane synode ( canon 461, § 1 [30|461]);
3. recht op aanwezigheid van alle leden van de priesterraad op een diocesane synode ( canon 463, § 1, n. 4 [30|463]);
4. het recht om gehoord te worden door de diocesane Bisschop bij oprichting, opheffing of aanmerkelijke verandering van parochies ( canon 515, § 2 [30|515]);
5. het recht om gehoord te worden bij voorschriften van de diocesane Bisschop inzake de bestemming van vrijwillige gaven aan een parochie ( canon 531 [30|531]);
6. het recht om gehoord te worden, alvorens de diocesane Bisschop besluit tot oprichting van pastorale raden in parochies ( canon 536, § 1 [30|536]);
7. het recht op advies aan de diocesane Bisschop bij de bouw van een nieuwe kerk ( canon 1215 § 2 [30|1215]);
8. het recht op advies aan de diocesane Bisschop bij verandering van bestemming van een kerkgebouw anders dan voor de goddelijke eredienst ( canon 1222, § 2 [30|1222]);
9. het recht op advies aan de diocesane Bisschop bij het opleggen van een (bescheiden) belasting aan publieke rechtspersonen en fysieke personen en andere rechtspersonen ( canon 1263 [30|1263]);
10. het recht op keuze van twee pastoors op voorstel van de diocesane Bisschop, uit de priesterraad, met wie de Bisschop de verwijdering van een pastoor bespreekt ( canon 1742, § 1 [30|1742]).

De werkwijze van de priesterraad moet worden vastgelegd in een reglement, dat door de diocesane Bisschop wordt vastgesteld.

De diocesane Bisschop roept de priesterraad bijeen en zit hem voor ( canon 500, § 1 [30|500]).

Over personen wordt schriftelijk gestemd; over zaken alléén als een lid van de raad daarom vraagt; voor het overige mondeling.

Het vragen van toestemming van de raad c.q. het horen van de raad wordt in zijn juridische consequenties geregeld door de canonieke wetgeving ( canon 127 [30|127]).

De priesterraad kan nooit handelend optreden zonder de diocesane Bisschop, aan wie alleen het ook toekomt te zorgen dat hetgeen bepaald is, bekend gemaakt wordt ( canon 500, § 3 [30|500]).

De priesterraad wordt telkens samengesteld voor de duur van vijf jaar vgl: (vgl. canon 501, § 1) [[[30|501]]].

Tussentijdse aanvulling van de priesterraad is mogelijk en dient te geschieden in die categorie van leden, waaruit door overlijden of om welke andere reden ook een lid is gaan ontbreken.

Wanneer de zetel vacant wordt, houdt de priesterraad op te bestaan. Binnen een jaar na zijn ambtsaanvaarding moet de nieuwe diocesane Bisschop opnieuw een priesterraad instellen of besluiten de vóór diens ambtsaanvaarding bestaande raad te handhaven ( canon 501, § 2 [30|501]).

Voor het geval, dat een priesterraad zijn taak niet vervult of er ernstig misbruik van maakt, kan de diocesane Bisschop deze ontbinden, na overleg met de Metropoliet of, indien het over de metropolitane zetel zelf gaat, met de suffragane Bisschop die de oudste in aanstelling is. Wordt de raad feitelijk ontbonden, dan moet de diocesane Bisschop binnen een jaar opnieuw een priesterraad instellen ( canon 501, § 3 [30|501]).

Uit de leden van de priesterraad worden door de diocesane Bisschop vrij enige priesters benoemd, niet minder in getal dan zes en niet meer dan twaalf, die voor vijf jaar het consuitorencollege vormen ( canon 502, § 1 [30|502]).