Grata Recordatio

Eerbiedwaardige Broeders, Heil en Apostolische Zegen

Een dankbare herinnering komt Ons sedert Onze jeugd dikwijls voor de geest, wanneer Wij denken aan die Encyclieken die Onze Voorganger Leo XIII, roemrijker gedachtenis, bij de nadering van de oktobermaand meerdere malen tot de gehele katholieke wereld heeft gericht om allen aan te sporen tot het godvruchtig bidden van de H. Rozenkrans, vooral gedurende die maand.

Wij zijn ervan overtuigd dat deze Encyclieken een sieraad vormen van een rijke verscheidenheid van gedachten: zij getuigen van wijsheid en ademen steeds een nieuwe geest: zij zijn zoveel mogelijk. aangepast aan de praktijk van het christelijk leven. In krachtige en aantrekkelijke bewoordingen wekken zij het katholieke volk op om bij het bidden van de H. Rozenkrans zich vol vertrouwen tot God te richten door bemiddeling van de zeer machtige voorspraak van de Moeder Gods, de H. Maagd Maria. Dit is, zoals allen weten, de meest geschikte vorm van overwegend gebed, waardoor een mystieke krans wordt gevlochten van Onze Vaders, Weesgegroeten en de lofprijzing tot de Allerheiligste Drievuldigheid, het Gloria Patri; hieraan wordt de overweging toegevoegd van de voornaamste geheimen van onze godsdienst, waardoor de Menswording van Jezus Christus en de Verlossing van het menselijk geslacht regelmatig aan de geest worden voorgesteld.

De devotie van Paus Johannes tot de Rozenkrans
Deze aangename herinnering uit Onze jeugd is in feite geenszins in de loop der jaren verdwenen, zelfs niet vervaagd; integendeel - Wij willen het eerlijk en openhartig getuigen - het Rozenkransgebed, dat Wij nooit ook maar een dag van het jaar geheel hebben nagelaten en dat Wij vooral gedurende de eerstvolgende maand met bijzondere toewijding wensen te bidden, is Ons zeer dierbaar geworden.

Zeer dikwijls hebben Wij in Ons Pontificaat gedurende het eerste jaar, dat nu ten einde loopt, bij voorkomende gelegenheden de geestelijkheid en de gelovigen opgewekt tot gezamenlijk en persoonlijk gebed. Nu echter doen Wij ditzelfde met nog groter nadruk en aandrang, en wel om verschillende redenen, die Wij U in deze Encycliek in 't kort uiteen zullen zetten.

In deze oktobermaand zal het een jaar geleden zijn, dat Onze Voorganger Pius XII roemrijker gedachtenis na een godvruchtig afsterven dit vergankelijke leven heeft verlaten dat Hij met zovele en zo grote voortreffelijke daden heeft gesierd.

Twintig dagen later zijn Wij, zonder verdiensten Onzerzijds, door een ondoorgrondelijk raadsbesluit van God, tot het Opperherderschap verheven.

Een voortdurende successie
Twee Opperpriesters schenen elkaar de hand te reiken om het Herderschap over de gehele kudde der Christenen als een heilig erfgoed over te dragen; en niet minder treffend openbaarde zich Hun herderlijke bezorgdheid, waardoor Zij uiting geven aan Hun vaderlijke liefde jegens alle volkeren.

Vormen deze beide gebeurtenissen, de een vol droefheid, de ander vol vreugde niet voor allen een duidelijk bewijs dat, terwijl alle menselijke dingen langzamerhand door uitputting afsterven, het Romeinse Pontificaat daarentegen in de loop der eeuwen ongedeerd alles overleeft, ofschoon ieder zichtbaar Hoofd van de katholieke Kerk na verloop van een bepaalde tijd, door het raadsbesluit van de Goddelijke Voorzienigheid vastgesteld, uit dit sterfelijk ballingsoord wordt weggeroepen?

Mogen dan ook alle christengelovigen, terwijl zij hun geest en hun hart zowel tot de overleden Paus Pius XII wenden als tot Zijn nederige Opvolger in wie beiden de H. Petrus Zijn voortdurend Opperherderschap uitoefent, ditzelfde smeekgebed tot God richten: "Dat Gij U gewaardigt de Paus en de gehele geestelijkheid in de heilige godsdienst te bewaren, wij bidden U, verhoor ons". Lit. v. alle Heiligen Lit. v. alle Heiligen

Een oproep tot het bidden van de Rozenkrans
Op deze plaats willen Wij ook in herinnering brengen dat dezelfde onmiddellijke Voorganger van Ons in Zijn Encycliek " Ingruentium malorum [162]" de gehele christenheid op dezelfde wijze als Wij heeft aangespoord om vooral gedurende de maand oktober de H. Rozenkrans godvruchtig te bidden. Genoemde Encycliek bevat deze aanmoediging, die Wij gaarne herhalen: "Heft in nog groter vertrouwen Uw harten spontaan tot de Moeder van God, tot wie het Christenvolk in de uren des gevaars altijd zijn toevlucht gezocht heeft, omdat zij immers "tot oorzaak van de redding van heel het menselijk geslacht is gemaakt" III, 22; Migne, P.G. VII, 959 [[848]]". Ingruentium malorum [[162|6]]

Op 11 oktober zullen Wij met zeer grote vreugde eigenhandig het Missiekruis uitreiken aan meerdere missionarissen, die, na hun dierbaar vaderland verlaten te hebben, de zware last op hun schouders hebben genomen om aan verre volkeren het licht van het Evangelie te brengen. Wij verlangen in de namiddag van dezelfde dag een bezoek te brengen aan de Janiculum om er, tezamen met het bestuur, professoren en studenten, onder gunstige vooruitzichten het eerste Eeuwfeest te vieren van de stichting van het Pauselijk Amerikaans College.

Ofschoon beide plechtigheden toevallig op dezelfde dag plaats vinden, hebben zij bijna een gelijke betekenis en bevestigen zij hetzelfde, n.l. dat de katholieke Kerk, bij al wat zij doet, steeds door een bovennatuurlijke geest wordt gedreven en geleid wordt door de beginselen en voorschriften van de eeuwige waarheid; en tevens dat al haar kinderen met grote edelmoedigheid en goede wil uit alle kracht bijdragen tot wederzijdse waardering, tot broederlijke eenheid onder de volkeren en tot een duurzame vrede.

Hoop voor de toekomst
Bewonderenswaardig is dan ook het schouwspel, door die jonge mensen geboden, die, na ontelbare moeilijkheden en bezwaren te hebben overwonnen, zich geheel aan God geven opdat ook andere mensen Christus zullen winnen (Fil. 3, 8) [[b:Fil. 3, 8]], hetzij in verre landen waar het licht van de waarheid nog niet is doorgedrongen, hetzij in die onmetelijke en onstuimige industriesteden waarin de koortsachtige bedrijvigheid van iedere dag zo vol gevaarlijke draaikolken is, dat het de zielen soms afstompt en als 't ware in de maalstroom van aardse goederen doet verzinken. Dit schouwspel nu van die edelmoedige jonge mensen is wel van die aard, dat het een goede hoop op gelukkiger tijden doet herrijzen. Door de lippen van hen, die reeds in leeftijd zijn gevorderd en die om dezelfde reden reeds zulks zware lasten hebben gedragen, wordt dit zo vurig gebed van de Prins der Apostelen uitgesproken: "Verleen aan Uw dienaars om met alle vrijmoedigheid het woord van God te verkondigen" (Hand. 4, 29) [[b:Hand. 4, 29]]

Wij wensen dat de apostolische arbeid van al deze mensen herhaaldelijk gedurende de komende oktobermaand in vurige smeekbeden aan de Allerheiligste Maagd Maria wordt aanbevolen.

Er is nog een andere reden die Ons ertoe aanspoort om met meer aandrang te bidden tot Jezus Christus en Zijn allerbeminnelijkste Moeder. Wij vragen dit nadrukkelijk aan het H. College van Kardinalen, aan U Eerbiedwaardige Broeders, aan de priesters, aan de God toegewijde maagden, aan alle zieken en lijdenden, aan de onschuldige kinderen en aan 't gehele christenvolk. Het is deze: mogen de gezagsdragers, die voor een groot deel het lot in handen hebben van grote en kleine naties wier wettige rechten en onschatbare geestelijke rijkdommen ongedeerd en ongeschonden bewaard dienen te worden, de ernst en het beslissende karakter van deze tijd aandachtig in overweging nemen.

Een gebed voor de regeringen
Wij bidden derhalve tot God dat zij de oorzaken van de verdeeldheid nauwkeurig zullen naspeuren en onderzoeken en dat zij deze met goede wil zullen te boven komen en overwinnen. Laten zij vooral telkens opnieuw bedenken dat een gewapend conflict - hetgeen God moge verhoeden - geen ander resultaat voortbrengt dan een geweldige ondergang voor allen: laten zij er dan ook voortaan volstrekt geen enkele verwachting van koesteren. Zij dienen de burgerlijke en sociale wetgeving, waarmede de volkeren en de bevolkingsgroepen onder elkaar worden verbonden, aan de eisen van de mensen van onze tijd aan te passen; zij moeten wel degelijk rekening houden met de eeuwige wetten, die van God Zelf komen en die de grondslagen en de steunpunten vormen van het bestuur der volkeren; mogen zij eveneens steeds voor ogen houden dat iedere mensenziel bestemd is om, zoals ze door Gods Almacht geschapen is, zo ook eens God in eeuwige vreugde te bezitten.

Valse voorstellingen
Bovendien dient er opgemerkt te worden dat er dusdanige wijsgerige standpunten worden ingenomen en dat er tegenwoordig levensbeschouwingen in omloop zijn gekomen van die aard, dat zij op geen enkele wijze met het christelijk geloof in overeenstemming kunnen gebracht worden. Wij zullen nooit ophouden hierop met duidelijkheid, kracht en overtuiging te wijzen.

Maar God heeft de mensen en de volkeren zo geschapen dat zij voor genezing vatbaar zijn! (Wijsh. 1, 14) [[b:Wijsh. 1, 14]]

Wanneer tenslotte deze ijdele princiepen en stellingen op de achtergrond zijn geraakt die, uit een bepaalde wijze van denken en handelen voortgekomen, als 't ware tot kristal gegroeid en verhard zijn en, zoals allen weten, van de drogredenen van het laïcisme en materialisme zijn doordrongen, vertrouwen Wij dat het te verwachten is dat men geschikte geneesmiddelen zal zoeken en vinden in die heilzame leer, die dagelijks meer en meer door de ondervinding wordt bevestigd. Deze leer immers getuigt dat God de Schepper is van het leven en de Wetgever; dat Hij de Beschermer is van de rechten en van de menselijke waardigheid van het individu. God is dan ook "onze Redding en onze Verlossing!" uit de H. Liturgie uit de H. Liturgie.

De komst van het Rijk van God
Onze blik strekt zich uit over de gehele aarde, waarin alle volkeren erop gericht schijnen te zijn om betere tijden te verwachten, en waarin men een zekere verborgen kracht kan zien herleven, waarvan men mag vertrouwen dat een rechtzinnig geweten door plichtsbesef ertoe gedreven wordt om het ware goed van de gehele maatschappij te bevorderen. Opdat dit op een voorspoedige wijze moge geschieden, d.w.z. met de overwinning van het Rijk van waarheid en rechtvaardigheid, van vrede en liefde, sporen Wij al Onze zonen in Christus aan om "één te zijn van hart en ziel" (Hand. 4, 32) [b:Hand. 4, 32] en om in de loop van de maand oktober gemeenschappelijke en vurige smeekbeden te richten tot de Hemelkoningin, onze allerbeminnelijkste Moeder, daarbij deze woorden van de Apostel der heidenen overwegend: "Zo zijn wij van alle kanten benauwd, maar niet omsingeld, in grote verlegenheid, maar niet zonder uitkomst, opgejaagd, maar niet ingehaald, neergeworpen, maar niet te gronde gericht; altijd dragen wij Jezus' sterven in ons lichaam rond, opdat ook het leven van Jezus in ons lichaam wordt geopenbaard" (2 Kor. 4, 8-10) [b:2 Kor. 4, 8-10].

Alvorens deze Encycliek te beëindigen wensen Wij nog, Eerbiedwaardige Broeders, dat gij het H. Rozenkransgebed met een bijzondere godsvrucht gedurende de oktobermaand zult bidden, ook om die reden die Ons zo na aan 't hart ligt, n.l. dat de Romeinse Synode [d:255] heilzame vruchten moge afwerpen voor deze Gezegende Stad en dat als resultaat van het aanstaande Algemeen Concilie [d:4], waaraan gij met Uw tegenwoordigheid en Uw raad zult deelnemen, de gehele Kerk een zó wonderbare groei zal ontwikkelen, dat de krachtige heropleving van alle christelijke deugden - hetgeen Wij hopen - een uitnodiging en een heilzame aansporing zal zijn voor onze broeders en kinderen, die nog van de Apostolische Stoel gescheiden zijn.

Vertrouwend op deze zeer hoopvolle en blijde toekomst, verlenen Wij, Eerbiedwaardige Broeders, aan ieder van U afzonderlijk en aan U allen, aan de U toevertrouwde kudde en speciaal aan hen, die aan Onze uitnodiging edelmoedig gehoor zullen geven, van ganser harte de Apostolische Zegen.

Gegeven te Rome, bij Sint-Pieter, op 26 september van het jaar 1959, het eerste van Ons Pontificaat.

JOHANNES XXIII PAUS