Toelichting bij de toespraken Vegliare con sollecitudine en Nell'ordine della natura
Inhoudsopgave
- Toelichting bij de toespraken Vegliare con sollecitudine en Nell'ordine della natura
De toespraak Vegliare con sollecitudine [1882] tot de deelneemsters aan het congres van de Italiaanse katholieke unie van verloskundigen van 29 October is een uiterst belangrijk document. Commentaar op deze toespraak.. Commentaar op deze toespraak geven F. Hürth S.J., Questiones morales vitae coniugalis, in Periodica 10 (1951) 102-132; dr. A. W. Hoegen, Richtlijnen van Paus Pius XII over moderne huwelijksproblemen, in Nederlandse Katholieke Stemmen 18 (1952) 233-212; 330-336 en dr. H. Boelaars C.ss.R., Enige richtlijnen van Paus Pius XII in zijn toespraak tot de Italiaanse verloskundigen, in Nederlandse Katholieke Stemmen 18 (1952) 363-370. Met de toespraak Nell'ordine della natura - Tot het congres van de Fronte della Famiglia en tot de bond van grote gezinnen [1433] te Rome, die gehouden werd op 26 November en die Vegliare con sollecitudine [1882] aanvult, geeft zij het standpunt weer van de H. Stoel in de moderne huwelijks problemen, voor zover die de leer en het zedelijk leven raken. Bij deze genoemde twee is nog deze toespraak te voegen (A.A.S. 13, 1951, 730-731; Eccl. Doc. 0189) [[4585]]. Sinds Casti Connubii [526] (1930) was dit niet meer zo uitvoerig geschied. Vergl. voor Pius XII en de.. Vergl. voor Pius XII en de moderne huwelijksproblemen dr. M. Mulders C.ss.R., voorwoord bij de tweede druk van Summi Pontificatus, aantek. 16-53
In Nell'ordine della natura [1882|7] zegt de Paus uitdrukkelijk, dat hij in Vegliare con sollecitudine [1882] de huwelijksmoraal in haar geheel heeft behandeld. En in zijn radiotoespraak La famiglia [1336] over de vorming van het christelijk geweten bij de jeugd op 23 Maart 1952 verklaarde hij: "Overtuigd als wij zijn van het recht en de plicht van de H. Stoel om, wanneer het nodig is, met gezag stelling te nemen in moraalkwesties, hebben wij in onze toespraak van 29 October van verleden jaar de gewetens willen voorlichten omtrent de problemen van het huwelijksleven." La Famiglia - Over de vorming van het christelijk geweten bij de jeugd [[1336|26]]
Omdat de H. Vader in Vegliare con sollecitudine [1882] dus spreekt uit kracht van zijn hoogste gezag in de Kerk om ons lering en leiding te geven inzake het huwelijksleven, zijn wij verplicht de uitspraken, die hij geeft, in echte volgzaamheid te aanvaarden. De aard van deze verplichting moet, volgens de algemene regel Vergl. G. van Noort,.. Vergl. G. van Noort, Tractatus de fontibus revelationis necnon de fide divina, Amstelodami 1906, nno 205-209., telkens worden vastgesteld. De katholiek is echter minstens gehouden tot een assensus religiosus (instemming op grond van de volgzaamheid aan het leergezag van de Kerk verschuldigd). Vergl. G. van Noort,.. Vergl. G. van Noort, Tractatus de fontibus revelationis necnon de fide divina, Amstelodami 1906, nno 251-254.
Steeds weer worden deze bindende uitspraken gefundeerd op de wet van de openbaring en van de natuur, zoals het leergezag der Kerk ons die authentiek voorhoudt. Zie nno 2-5; 11-13; 14-18; 21; 23; 25; 27; 30; 35; 40-42; 46-49; 53; 59; 61-62; 61; 66-68 [[1882]] Nell'ordine della natura - Tot het congres van de Fronte della Famiglia en tot de bond van grote gezinnen [[1433|1.8-12.14.17-18]] Dit wordt becritiseerd door.. Dit wordt becritiseerd door het "Herderlijk schrijven van de Generale Synode der Nederlandse Hervormde Kerk betreffende het huwelijk", 's-Gravenhage 19522, blz. 40: "Voor de grootse conceptie van het huwelijk en de uitbouw daarvan in de leer der R.K. kerk kunnen wij respect hebben. Ook voor de ernst waarmee dan de heiligheid van het huwelijksleven verdedigd wordt. Helaas gaat het beroep op de Heitiqe Schrift gepaard met een beroep op de traditie en de natuurorde, met het gevolg, dat de openbaring in de Heilige Schrift daaraan ten achter wordt gesteld." Vergl. ook blz. 102: "Bovendien moeten wij principieel opkomen tegen de wijze waarop hier de natuurwet gelijk gesteld wordt met àe wet van God!" Wat de argumenten betreft geldt ook hier de algemene regel, dat zij niet op dezelfde wijze binden als de uitspraken zelf, tenzij anders blijkt. Vergl. G. van Noort, o.c., n... Vergl. G. van Noort, o.c., n. 206. In dit licht zal men het argument moeten beoordelen, op grond waarvan blijvende periodieke onthouding zonder deugdelijke redenen ongeoorloofd wordt verklaard. vgl: Vegliare con sollecitudine [[[1882|31-35]]]
Wat onmiddellijk opvalt in Vegliare con sollecitudine [1882] is, dat de Paus richtlijnen geeft voor de moderne huwelijks problemen in het kader van het specifieke apostolaat van de katholieke verloskundige. Deze toespraak is één van de vele over de moraal en de ascese van de verschillende beroepen, terwijl hier tevens de apostolaatsaspeoten van het beroep breed worden uitgewerkt. Vergl. Boelaars 363-365. Vergl. Boelaars 363-365. De eerbied voor het menselijk leven en voor de orde, die God heeft vastgesteld voor het ontstaan van dat leven, vormt de ondergrond van heel de toespraak.
Op deze diepe eerbied en hoge waardering voor het leven en voor het meest essentiële van het huwelijk, dat het namelijk in dienst staat van het leven Vegliare con sollecitudine [[1882|35.47.50.54-55.62.67]] Nell'ordine della natura - Tot het congres van de Fronte della Famiglia en tot de bond van grote gezinnen [[1433|8.16]], richt zich het specifiek apostolaat van de katholieke vroedvrouw.
Wij stippen uit deze toespraak nog de volgende punten aan. Met de algemene leer der moraaltheologie Nell'ordine della natura n. 8 spreekt van de vaste leer der Kerk [[1882|8]] wordt nauwkeurig omschreven, wat rechtstreeks doden is en uitdrukkelijk wordt vastgesteld, dat men het kind niet rechtstreeks mag doden om de moeder te redden en dat het evenmin iemand vrij staat het zg. nutteloze leven te vernietigen Vegliare con sollecitudine [[1882|12]]. Verg I. Hürth 40$-412 (met.. Verg I. Hürth 40$-412 (met uitvoerige documentatie); Boelaars 366. Het stal1dpunt in dit verband van het "Herderlijk schrijven" is als volgt: "Wij menen echter met alle ernst een zeer beslist '"neen" te moeten laten horen tegenover het afdrijven der vrucht als middel om de geboorte van een ongeWenst kind te vooorkomen, Wij moeten dit brandmerken als doden van het kiemende leven .... Slechts daar waar een mens in dienst van God staande, zich geroepen weet het leven van een moeder te moeten beschermen, kan, in een grensgeval, het leven van een ongeboren vrucht op verantwoorde wijze geriskeerd worden" (blz. 102-103). Naar aanleiding van het onjuiste Reuter-bericht over de toespraak Vegliare con sollecitudine [1882] en de reacties daarop bij andersdenkenden Vergl. Hürth 404; Boelaars.. Vergl. Hürth 404; Boelaars 366-367. kwam de Paus hier nog eens uitvoerig op terug in Nell'ordine della natura [1433] vgl: Nell'ordine della natura - Tot het congres van de Fronte della Famiglia en tot de bond van grote gezinnen [[[1433|8-10.15]]] en tevens wees hij daar de toepassing af van de theorie van het afwegen der waarden op het geval, dat de moeder slechts gered zou kunnen worden door het doden van het kind en op het "waardeloze" leven vgl: Vegliare con sollecitudine [[[1882|12-13]]]. Vergl. Hürth 407. Vergl. Hürth 407. Waar nodig, moet de katholieke vroedvrouw de fundamentele wet van de huwelijksdaad en van de huwelijksomgang doen eerbiedigen. Met alle kracht handhaaft Pius XII de solemnele Vergl. dr. H. van der Metûen.. Vergl. dr. H. van der Metûen C.ss.R., Leergezag der encycliek Casti Connubii, in Nederlandse Katholieke Stemmen 31 (1931) 98-108. uitspraak van Pius XI in Casti Connubii [526], nu en voor de toekomst Vegliare con sollecitudine [[1882|24-25]]. In scherp contrast hiermee.. In scherp contrast hiermee zijn de woorden van het "Herderlijk schrijven": "Het zal duidelijk zijn, dat wij ten aanzien van de beoordeling der methoden (om zwangerschap te voorkomen) een andere weg gaan, dan de R.K. kerk, die met kracht verdedigt, dat alleen de periodieke onthouding geoorloofd is. We laten dit voor rekening van de R.K. kerk .... En absolute onthoud'ing èn. periodieke onthouding kunnen in hun toepassing even verwerpelijk zijn als het gebrUik van voorbehoedmiddelen. Zonder moeite zijn ook omstandigheden denkbaar, waal'in juist een kleiner gezin meer naar Gods wil is: alle generaliseling is ook hier uit den boze" (blz. 102)..
Voor het eerst wordt in een Pauselijk document een uitvoerige uiteenzetting gegeven over de morele zijde van de periodieke onthouding (p.o.). Vergl. Hürth 416-421; Hoegen.. Vergl. Hürth 416-421; Hoegen 237-241. Heel het vragencomplex van deze praktijk komt ter sprake. Scherp wordt de p.o, onderscheiden van het huwelijksmisbruik, waartegen Casti Connubii [526] stelling nam, en door de casuïstische bespreking van de verschillende gevallen, die zich hier voordoen, valt licht op meerdere kwesties, die tot nu toe hangende waren. verst: Hoegen 238. verst: Hoegen 238. De reden, waarom blijvende beperking van de huwelijksdaad tot de dagen van de natuurlijke onvruchtbaarheid zonder voldoende en degelijke zedelijke gronden wordt afgewezen Vegliare con sollecitudine [[1882|34-35]], is feitelijk nieuw. Vergl. Hürth 419-421; Hoegen.. Vergl. Hürth 419-421; Hoegen 239-240. Terecht bemerkt Hûrth. 420, dat het maagdelijk huwelijk hiel' buiten beschouwing blijft. Zie verder nog dr. B. Ziermann C.ss.R., Dienst am Leben, Siegburg (z.j.), SS. 96-97. In Nell'ordine della natura [1433] Nell'ordine della natura - Tot het congres van de Fronte della Famiglia en tot de bond van grote gezinnen [[1433|17]] verklaart de H. Vader opnieuw, dat hij in begrijpend meeleven met de reële moeilijkheden van het gezinsleven in onze tijd het geoorloofde en tevens de werkelijk ruime grenzen heeft aangegeven van een geboorteregeling door p.o., die verenigbaar is met de wet van God. Waar de katholieke vroedvrouw in haar beroepsapostolaat in aanraking komt met de "zeer moeilijke" gevallen, waarin enerzijds het moederschap moet worden uitgesloten en anderzijds de p.o. om welke reden dan ook geen uitkomst biedt, moet zij onverbiddelijk er op wijzen, dat er maar één weg open blijft: de onthouding van ieder volledig gebruik van het natuurlijk vermogen. Eens te meer komt uit, dat het Evangelie niet zelden heldhaftigheid vraagt Vegliare con sollecitudine [[1882|37-41]] Nell'ordine della natura - Tot het congres van de Fronte della Famiglia en tot de bond van grote gezinnen [[1433|18]]. Vergl. Hoegen 241-242. Vergl. Hoegen 241-242.
Zeer uitdrukkelijk handhaaft de Paus de juiste rangorde in de doeleinden van het huwelijk, De specifieke geslachtelijke daad heeft niet als eerste en voornaamste doel de persoonlijke vervolmaking van de echtgenoten. De zg. persoonswaarden staan in de objectieve orde Zo Hürth 424; Hoegen 332. Zo Hürth 424; Hoegen 332. niet op één lijn met het eerste doel: het kind, en nog minder er boven, maar zij zijn er, volgens het traditionele gevoelen der Kerk Vegliare con sollecitudine [[1882|48]] aan ondergeschikt, niet als middelenechter, doch als waarden Vegliare con sollecitudine [[1882|46.49.50.54.55]]. Vergl. Hürth 423-428; Hoegen.. Vergl. Hürth 423-428; Hoegen 330-333. Het "Herderlijk schrijven" ziet het doel van het huwelijk primair in de onderlinge bijstand in de tijdelijke en eeuwige dingen, blz. 25: 21-23. Opnieuw sluit de Paus de kunstmatige inseminatie van het huwelijk uit Vegliare con sollecitudine [[1882|51-53]] Vergl. Boelaars 368-369. Vergl. Boelaars 368-369. en tevens stelt hij vast, dat het vrijwillig afstand doen van het huwelijk uit liefde tot het rijk van God geen verminking betekent van de menselijke persoon Vegliare con sollecitudine [[1882|55]], Zie voor het standpunt der .. Zie voor het standpunt der reformatie het "Herderlijk schrijven", blz. 41-42; 104-109.
Om RK Documenten te kunnen verbeteren is uw reactie zeer waardevol. Heeft u aanmerkingen of suggesties voor verbeteringen of bent u een fout tegen gekomen? Laat het ons weten.
Naar de oude site